Οι αναπτυσσόμενες χώρες αποσύρονται από το δημόσιο χρέος τους σε δολάρια και στρέφονται προς νομίσματα με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια, όπως το κινεζικό ρενμίνμπι (επίσημη ονομασία του γουάν) και το ελβετικό φράγκο, σύμφωνα με δημοσίευμα των FT.
Η αλλαγή αυτή, στην οποία έχουν προχωρήσει χρεωμένες χώρες όπως η Κένυα, η Σρι Λάνκα και ο Παναμάς, αντανακλά τα υψηλότερα επιτόκια που έχει ορίσει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, τα οποία έχουν εξοργίσει τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και έχουν αυξήσει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους άλλων χωρών.
«Τα υψηλά επιτόκια και η απότομη καμπύλη αποδόσεων των αμερικανικών κρατικών ομολόγων… έχουν καταστήσει τη χρηματοδότηση σε δολάρια ΗΠΑ πιο επαχθή για τις [αναπτυσσόμενες] χώρες, ακόμη και με σχετικά χαμηλά περιθώρια κέρδους για το χρέος των αναδυόμενων αγορών», δήλωσε ο Armando Armenta, αντιπρόεδρος για την παγκόσμια οικονομική έρευνα στην AllianceBernstein, προσθέτοντας ότι «ως αποτέλεσμα, αναζητούν πιο οικονομικά αποδοτικές επιλογές».
Προσωρινά μέτρα
Ωστόσο, χαρακτήρισε πολλές από αυτές τις μετατοπίσεις προς φθηνότερη, μη δολαριοποιημένη χρηματοδότηση ως «προσωρινά μέτρα» από χώρες που έπρεπε να «επικεντρωθούν στη μείωση των χρηματοδοτικών τους αναγκών».
Η στροφή προς το δανεισμό σε ρενμίνμπι — η οποία έρχεται την στιγμή που το κινεζικό νόμισμα φτάνει στο υψηλότερο επίπεδο του έναντι του δολαρίου φέτος — είναι επίσης συνέπεια του προγράμματος ανάπτυξης «Μια Ζώνη, Ένας Δρόμος» του Πεκίνου, ύψους 1,3 τρισ. δολαρίων, το οποίο έχει δανείσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια για έργα υποδομής σε κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο.

Ο πρόεδρος της Σρι Λάνκα δήλωσε επίσης στο κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα ότι η κυβέρνησή του επιδιώκει τη χορήγηση δανείων σε ρενμίνμπι
Τι έκαναν Κένυα και Σρι Λάνκα
Ενώ τα συνολικά στοιχεία για τα νέα δάνεια σε ρενμίνμπι δεν είναι ευρέως διαθέσιμα, δεδομένου ότι το Πεκίνο διαπραγματεύεται διμερώς τα δάνεια με άλλες κυβερνήσεις, η Κένυα και η Σρι Λάνκα επιδιώκουν να μετατρέψουν τα υψηλού προφίλ δάνεια σε δολάρια σε αυτό το νόμισμα.
Το υπουργείο Οικονομικών της Κένυας ανακοίνωσε τον Αύγουστο ότι βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την China ExIm Bank, τον μεγαλύτερο πιστωτή της χώρας, για να μετατρέψει σε ρενμίνμπι τις αποπληρωμές των δανείων σε δολάρια για ένα σιδηροδρομικό έργο αξίας 5 δισ. δολαρίων που επιβαρύνει τον προϋπολογισμό της.
Ο πρόεδρος της Σρι Λάνκα δήλωσε επίσης στο κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα ότι η κυβέρνησή του επιδιώκει τη χορήγηση δανείων σε ρενμίνμπι για την ολοκλήρωση ενός σημαντικού έργου αυτοκινητοδρόμου που σταμάτησε όταν η χώρα κήρυξε χρεοκοπία το 2022.
Πολλά δάνεια του προγράμματος «Belt and Road» της δεκαετίας του 2010 ήταν σε δολάρια, σε μια εποχή που τα επιτόκια στις ΗΠΑ ήταν πολύ χαμηλότερα
Το επιτόκιο και το ελβετικό φράγκο
Με το επιτόκιο αναφοράς των ομοσπονδιακών κεφαλαίων των ΗΠΑ να κυμαίνεται μεταξύ 4,25% και 4,5% —πολύ υψηλότερο από τα αντίστοιχα επιτόκια που έχουν ορίσει άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες— το απόλυτο κόστος των νέων δανείων σε δολάρια είναι σχετικά υψηλό για πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, ακόμη και αν τα περιθώρια για τέτοια χρέη είναι στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών σε σχέση με τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα.
Η Ελβετική Εθνική Τράπεζα μείωσε τα επιτόκια στο μηδέν τον Ιούνιο, ενώ το επιτόκιο αναφοράς της Κίνας για τις επταήμερες αντιστρεπτές συναλλαγές επαναγοράς είναι 1,4%.
«Φαίνεται ότι το κόστος χρηματοδότησης μπορεί να είναι ο λόγος για τη μετατροπή σε ρενμίνμπι», δήλωσε η Thilina Panduwawala, οικονομολόγος της Frontier Research με έδρα το Κολόμπο.
Πολλά δάνεια του προγράμματος «Belt and Road» της δεκαετίας του 2010 ήταν σε δολάρια, σε μια εποχή που τα επιτόκια στις ΗΠΑ ήταν πολύ χαμηλότερα.
Το κόστος αυτού του χρέους τόσο για την Κένυα όσο και για τη Σρι Λάνκα έχει από τότε αυξηθεί σημαντικά, ενισχύοντας το κίνητρο για απομάκρυνση από τη χρηματοδότηση σε δολάρια.
Με τη λήψη δανείων σε νομίσματα όπως το ρενμίνμπι και το ελβετικό φράγκο, οι χώρες μπορούν να έχουν πρόσβαση σε δάνεια με πολύ χαμηλότερα επιτόκια από αυτά που προσφέρουν τα ομόλογα σε δολάρια.
Ωστόσο, ο Yufan Huang, ερευνητής στο China-Africa Research Initiative του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, υποστήριξε ότι η πρόοδος των ευρύτερων προσπαθειών του Πεκίνου να υιοθετήσει τη δανειοδότηση σε αυτό το νόμισμα παρέμεινε περιορισμένη.
«Ακόμη και τώρα, που τα επιτόκια του ρενμίνμπι είναι χαμηλότερα, πολλοί δανειολήπτες παραμένουν διστακτικοί», είπε. «Προς το παρόν, αυτό μοιάζει περισσότερο με μια λειτουργία κατά περίπτωση, όπως στην περίπτωση της Κένυας».
Ο Παναμάς άντλησε το ισοδύναμο σχεδόν 2,4 δισ. δολαρίων από δάνεια σε ελβετικό φράγκο
Αντιστάθμιση κινδύνου
Δεδομένου ότι οι κυβερνήσεις σπάνια έχουν έσοδα από εξαγωγές σε νομίσματα όπως το ρενμίνμπι και το ελβετικό φράγκο, ενδέχεται επίσης να χρειαστεί να αντισταθμίσουν την έκθεσή τους στις συναλλαγματικές ισοτιμίες μέσω παραγώγων.
Ο Παναμάς άντλησε το ισοδύναμο σχεδόν 2,4 δισ. δολαρίων από δάνεια σε ελβετικό φράγκο από τράπεζες μόνο τον Ιούλιο, καθώς η κυβέρνηση της χώρας της Κεντρικής Αμερικής αγωνιζόταν να περιορίσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα και να αποφύγει την υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας σε επίπεδο «σκουπιδιών».
Ο Felipe Chapman, υπουργός Οικονομικών του Παναμά, δήλωσε ότι η πρόσβαση σε φθηνότερη χρηματοδότηση επέτρεψε την εξοικονόμηση περισσότερων από 200 εκατ. δολαρίων σε σύγκριση με την έκδοση ομολόγων σε δολάρια και ότι τα νέα δάνεια είχαν αντισταθμιστεί.
Πρόσθεσε ότι η χώρα είχε «διαφοροποιήσει» τη διαχείριση του δημόσιου χρέους της σε ευρώ και ελβετικά φράγκα «αντί να βασίζεται αποκλειστικά στις κεφαλαιαγορές του δολαρίου ΗΠΑ».
Την περασμένη εβδομάδα, μια ομάδα διεθνών τραπεζών υπέβαλε προσφορά για την αγορά ομολόγων της Κολομβίας με έκπτωση
Η κατεύθυνση της Κολομβίας
Η Κολομβία φαίνεται επίσης να κινείται προς την κατεύθυνση δανείων σε ελβετικό φράγκο για την αναχρηματοδότηση ομολόγων σε δολάρια.
Την περασμένη εβδομάδα, μια ομάδα διεθνών τραπεζών υπέβαλε προσφορά για την αγορά ομολόγων της Κολομβίας με έκπτωση, κάτι που οι επενδυτές θεώρησαν ως μέρος της διευθέτησης ενός δανείου σε ελβετικό φράγκο προς την κυβέρνηση, το οποίο θα χρησιμοποιούσε το υπάρχον χρέος ως εγγύηση.
Αν και η Μπογκοτά δεν έχει ακόμη επιβεβαιώσει ένα τέτοιο δάνειο, το υπουργείο Οικονομικών της χώρας ανακοίνωσε σχέδια για τη διαφοροποίηση των εξωτερικών δανείων σε ξένο νόμισμα τον Ιούνιο.
Ο Andres Pardo, επικεφαλής της μακροοικονομικής στρατηγικής για τη Λατινική Αμερική στην XP Investments, δήλωσε ότι η Κολομβία θα μπορούσε να δανειστεί με χαμηλά επιτόκια 1,5% από την Ελβετία για να εξαγοράσει χρέη σε δολάρια με αποδόσεις 7 έως 8% και τοπικά ομόλογα σε πέσος με αποδόσεις έως 12%.
Το χρέος της χώρας σε τοπικό νόμισμα υποβαθμίστηκε σε «σκουπίδια» από την S&P εκείνο το μήνα, μετά την αναστολή ενός βασικού δημοσιονομικού κανόνα από την κυβέρνηση.
Οι εταιρείες των αναδυόμενων αγορών πωλούν επίσης περισσότερα ομόλογα σε ευρώ φέτος
Όχι μακροπρόθεσμα
Οι επενδυτές δήλωσαν ότι η έκδοση ελβετικών φράγκων από τις κυβερνήσεις θα μπορούσε να συμβάλει στον περιορισμό των τόκων, αλλά μακροπρόθεσμα τέτοια δάνεια δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την πρόσβαση στην ευρύτερη δημόσια αγορά ομολόγων σε δολάρια.
«Είναι χρήσιμα για τα υποκείμενα θεμελιώδη μεγέθη, αν καθαρίζετε το προφίλ λήξης σας… Ωστόσο, πρέπει να δούμε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προβαίνουν σε βελτιώσεις για να τους ανοίξουν ξανά τις αγορές [δολαρίου]», δήλωσε ένας διαχειριστής κεφαλαίων χρέους αναδυόμενων αγορών.
Οι εταιρείες των αναδυόμενων αγορών πωλούν επίσης περισσότερα ομόλογα σε ευρώ φέτος, με το ποσό αυτού του χρέους να αυξάνεται σε ρεκόρ 239 δισ. δολάρια τον Ιούλιο, σύμφωνα με την JPMorgan. Το συνολικό απόθεμα εταιρικών ομολόγων αναδυόμενων αγορών σε δολάρια ανέρχεται σε περίπου 2,5 τρισ. δολάρια.
«Η φετινή έκδοση σε ευρώ αυξάνεται περισσότερο από ό,τι βλέπουμε στην έκδοση σε δολάρια», δήλωσε ο Toke Hjortshøj, ανώτερος διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Impax Asset Management. Οι ασιατικοί εκδότες αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο του εκκρεμούς αποθέματος σε ευρώ, από 10% έως 15% πριν από 15 χρόνια, πρόσθεσε.