Με μια ανοιχτή επιστολή που απευθύνεται στον αμερικανό πρόεδρο, σε μέλη του Κογκρέσου και στους αμερικανούς πολίτες, εκατοντάδες οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι η προσπάθεια του Ντόναλντ Τραμπ να απολύσει την Διοικητή της Ομοσπονδιακής Τράπεζας Λίζα Κουκ απειλεί την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας και διαβρώνει την εμπιστοσύνη σε έναν βασικό πυλώνα του χρηματοπιστωτικού συστήματος των ΗΠΑ.
Στέλνοντας σαφές μήνυμα πως η ανεξαρτησία της Fed δεν είναι διαπραγματεύσιμη στον βαθμό που είναι θεμάλιος λίθος για την αξιοπιστία της και ότι δεν… φοβούνται όλοι τον Ντόναλντ Τραμπ, οι 583 οικονομολόγοι που υπογράφουν τονίζουν: «Η καλή οικονομική πολιτική απαιτεί αξιόπιστους νομισματικούς θεσμούς. Οι αξιόπιστοι νομισματικοί θεσμοί, με τη σειρά τους, απαιτούν την ανεξαρτησία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας».
Η επιστολή των οικονομολόγων συντάχθηκε από την Τατιάνα Ντεριούγκινα, αναπληρώτρια καθηγήτρια οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, στην Ουρμπάνα-Σαμπέιν.
Οι υπογράφοντες
«Στηρίζουμε την Διοικητή Κουκ και τις θεσμικές διασφαλίσεις που εδώ και καιρό στηρίζουν την αμερικανική οικονομική ισχύ», δηλώνουν οι υπογράφοντες την επιστολή.
Την επιστολή υπογράφουν μεταξύ των άλλων οι νομπελίστες Τζόζεφ Στίγκλιτς, Κλόντια Γκόλντιν, Άλβιν Ροθ, Πολ Μίγκρομ και Πολ Ρόμερ, καθώς και πολλοί πρώην οικονομολόγοι της Ομοσπονδιακής Τράπεζας.
Η Κριστίνα Ρόμερ και ο Τζάρεντ Μπερνστάιν, οι οποίοι ηγήθηκαν του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων των ΗΠΑ επί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα και Τζο Μπάιντεν, αντίστοιχα, υπογράφουν επίσης την επιστολή.
Οι παρεμβάσεις Τραμπ
Υπενθυμίζεται ότι στις 25 Αυγούστου, ο Τραμπ δημοσίευσε μια επιστολή προς την Κουκ λέγοντας ότι είχε απομακρυνθεί από τη θέση της αφού ένας αξιωματούχος της κυβέρνησης την κατηγόρησε ότι είχε διαπράξει «απάτη με στεγαστικά δάνεια».
Στην επιστολή, ο Τραμπ ανέφερε ότι αυτοί οι ισχυρισμοί και μια σχετική ποινική έρευνα που ξεκίνησε άμεσα από το υπουργείο Δικαιοσύνης συνιστούσαν την «αιτία» για την απομάκρυνση της Κουκ.
Ωστόσο, οι οικονομολόγοι στην ανοιχτή επιστολή της Τρίτης κατήγγειλαν την προσπάθεια του Τραμπ, σημειώνοντας ότι ο Νόμος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας που ψήφισε το Κογκρέσο το 1913 σχεδίασε την Fed να είναι ανεξάρτητη και «απομονωμένη από την καθημερινή πολιτική».
Πριν κατηγορήσει την Κουκ για απάτη και προσπαθήσει να την απολύσει με αυτό το πρόσχημα, ο Τραμπ είχε διατυπώσει παρόμοιες κατηγορίες εναντίον του προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, Τζερόμ Πάουελ, επικαλούμενος ισχυρισμούς ότι είχε χειριστεί λανθασμένα τις ανακαινίσεις κτιρίων στα ιστορικά κεντρικά γραφεία της Fed στην Ουάσινγκτον.
«Είναι πιθανό να υπάρχει απάτη στην ανακαίνιση των 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων», δήλωνε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους τον Ιούλιο. Μετά έβαλε στο μάτι την Κουκ.
«Αβάσιμες κατηγορίες»
Στην επιστολή σημειώνεται ότι οι επιθέσεις κατά της Κουκ από τον Τραμπ και τους αξιωματούχους του βασίζονται σε «αβάσιμες κατηγορίες».
«Αυτή η προσέγγιση απειλεί τη θεμελιώδη αρχή της ανεξαρτησίας της κεντρικής τράπεζας και υπονομεύει την εμπιστοσύνη σε έναν από τους σημαντικότερους θεσμούς της Αμερικής. Αυτή η εμπιστοσύνη αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του συστήματος που έχει τροφοδοτήσει την οικονομική ζωτικότητα της Αμερικής σε βάθος δεκαετιών», υπογραμμίζουν οι οικονομολόγοι.
Προειδοποιούν επίσης ότι η αποδυνάμωση των σοβαρών λόγων που προϋποτίθενται για την απομάκρυνση ενός κυβερνήτη της Fed «αυξάνει την αβεβαιότητα της νομισματικής πολιτικής και αναγκάζει τις αγορές να αποτιμήσουν τον πολιτικό κίνδυνο στα επιτόκια, αυξάνοντας αυτά τα επιτόκια και το κόστος για τις οικογένειες και τις επιχειρήσεις».
Ας σημειωθεί ότι η Κουκ κατέθεσε αγωγή για να εμποδίσει τον Τραμπ να την απολύσει και δήλωσε στα δικαστικά έγγραφα ότι οι ισχυρισμοί εναντίον της είναι προσχηματικοί και αναληθείς.
Ο δικαστής στην υπόθεση δεν έχει ακόμη εκδώσει απόφαση μετά από ακρόαση την Παρασκευή σχετικά με το αίτημα της Κουκ για μια πρωτόδικη απόφαση που θα απαγορεύει προσωρινά στον Τραμπ να την απολύσει όσο συνεχίζονται οι διαδικασίες.