Την Αθήνα επισκέφθηκε σήμερα ο υπουργός Εσωτερικών και επικεφαλής του Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας των ΗΠΑ, Νταγκ Μπέργκαμ, στην πρώτη του επίσημη επίσκεψη σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Και μάλιστα μία ημέρα μετά την από κοινού προσφορά που κατέθεσε ο αμερικανικός κολοσσός Chevron με την Helleniq Energy, στον διαγωνισμό για τέσσερα υπεράκτια οικόπεδα νότια της Κρήτης και της Πελοποννήσου.
Ο κ. Μπέργκαμ έγινε δεκτός στο Μέγαρο Μαξίμου από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος μεταξύ άλλων του τόνισε ότι «το ενδιαφέρον της Chevron επιβεβαιώνει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελληνικής Δημοκρατίας στην περιοχή νότια της Κρήτης».
Στο υπουργείο Ενέργειας
Τον κ. Μπέργκαμ υποδέχθηκαν σήμερα στο ύπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Σταύρος Παπασταύρου και ο υφυπουργός, Νίκος Τσάφος.
Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας τους, οι δύο Υπουργοί συζήτησαν στρατηγικά ζητήματα στο πλαίσιο της ευρύτερης ενεργειακής συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ, αλλά και θέματα που αφορούν σημαντικές αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, οι οποίες οδηγούν στην ενίσχυση της ενεργειακής αυτάρκειας της Ελλάδας, μέσα και από την αξιοποίηση της γεωπολιτικής της θέσης στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Νοτιοανατολική Ευρώπη.
«Με μεγάλη τιμή σας καλωσορίζω σήμερα στην Ελλάδα, στην πρώτη επίσημη επίσκεψη Αμερικανού Αξιωματούχου στην χώρα μας από την εκλογή του Προέδρου Τραμπ. Θέλω να σας ευχαριστήσω προσωπικά για το προνόμιο αυτό», επεσήμανε ο κ. Παπασταύρου και πρόσθεσε: «Ιδιαίτερα στον τομέα της ενεργειακής συνεργασίας, οι χώρες μας αναβαθμίζουν τη δυναμική της διμερούς μας σχέσης, ιδιαίτερα στην περιοχή της Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης και Μεσογείου».
Αναφερόμενος στην προσφορά της Chevron, ο υπουργός Ενέργειας υπογράμμισε ότι η κατάθεση προσφοράς για τις θαλάσσιες περιοχές νότια της Πελοποννήσου και της Κρήτης «συνιστά μια μεγάλη εθνική επιτυχία με ενεργειακά, οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη».
Το αμερικανικό LNG
Επίσης ανέφερε ότι η ροή αμερικανικού LNG στην Ελλάδα αυξάνεται σταθερά, ενώ η εξάρτηση από το Ρωσικό αέριο βαίνει διαρκώς μειούμενη. Το 81% των ελληνικών εισαγωγών LNG κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025 προήλθε από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε όρους όγκου, αυτό ήταν σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2024. Μέσω της Ρεβυθούσας και της Αλεξανδρούπολης, τα σημεία εισόδου LNG της χώρας μας που συνδέονται με τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας και τον Κάθετο Διάδρομο, ενισχύουμε την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής. Οι υποδομές οδηγούν το αμερικανικό LNG όχι μόνο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, αλλά μέχρι την Μολδαβία και την Ουκρανία, προσφέροντας σταθερότητα σε ένα ασταθές διεθνές περιβάλλον.
«Με τη νέα Συμφωνία-Πλαίσιο μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, που ανακοινώθηκε μόλις τον περασμένο μήνα, αναμένουμε η συνεργασία αυτή να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο. Και περιμένουμε με χαρά τη διοργάνωση της επόμενης συνεδρίασης των Υπουργών της Σύμπραξης για την Διατλαντική Συνεργασία στην Ενέργεια (P-TECC) τον Νοέμβριο στην Αθήνα», τόνισε χαρακτηριστικά.
«Τιμή μου να βρίσκομαι στην Ελλάδα»
Με αφορμή την πρωινή συνάντηση που είχε με τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρο Παπασταύρου, ο Υπουργός Εσωτερικών και Επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας των ΗΠΑ, κ. Doug Burgum, έκανε την ακόλουθη δήλωση σε μέσα μαζικής ενημέρωσης:
«Η πραγματική δύναμη της Αμερικής δεν βρίσκεται μόνο στην ενεργειακή της υπεροχή, αλλά και σε όσα μπορούμε να πετύχουμε μέσα από τις συμμαχίες που οικοδομούμε με τους εταίρους μας. Είναι τιμή μου να βρίσκομαι στην Ελλάδα μαζί με τον Υπουργό Ενέργειας, για να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας και να υπενθυμίσουμε ότι μέσα από την ενότητα, η ενέργεια μπορεί να αποτελέσει δύναμη παγκόσμιας σταθερότητας. Μέσα από στρατηγικές συνεργασίες μπορούμε να μειώσουμε την εξάρτηση από τους ανταγωνιστές μας, να διασφαλίσουμε τις αλυσίδες εφοδιασμού και να εξασφαλίσουμε ένα πιο ασφαλές και έξυπνο ενεργειακό μέλλον για όλο τον κόσμο
Στρατηγική συνεργασία με τις ΗΠΑ
Ο κ. Μπέργκαμ επισκέφθηκε και τις εγκαταστάσεις των Ναυπηγείων Ελευσίνας. Παρόντες στα Ναυπηγεία ήταν ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, o υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας και ο Επιτετραμμένος της αμερικανικής Πρεσβείας, Τζος Χακ. Τους υποδέχθηκε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Onex Shipyards & technologies, Πάνος Ξενοκώστας.
Περιηγήθηκαν στις εγκαταστάσεις και ενημερώθηκαν από τη διοίκηση της εταιρείας για την πορεία της επένδυσης, αλλά και τις προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης των Ναυπηγείων Ελευσίνας.
Ο κ. Θεοδωρικάκος – στην συνάντησή του με τον κ. Μπέργκαμ στην οποία ήταν παρούσα και η Γ.Γ. Ιδιωτικών Επενδύσεων, Στελλίνα Σιαράπη – ανέδειξε τη στρατηγικού χαρακτήρα συνεργασία με την κρατική αμερικανική αναπτυξιακή τράπεζα DFC, που επένδυσε 125 εκατ. ευρώ στα Ναυπηγεία Ελευσίνας.
Επίσης, επισήμανε τις πρωτοβουλίες του Υπουργείου Ανάπτυξης για την αναγέννηση της ναυπηγικής βιομηχανίας με την ένταξή της στις στρατηγικές επενδύσεις. Και προσέθεσε ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης αντιμετωπίζει θετικά τις προοπτικές ευρύτερης αξιοποίησης του χώρου ως λιμενικό, εμπορικό και διαμετακομιστικό κέντρο.
Παράλληλα, υπογράμμισε και την εξαγγελία του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ για ξεχωριστό καθεστώς, με ευθύνη του Υπουργείου Ανάπτυξης, για νέα κίνητρα στην αμυντική βιομηχανία και τις δυνατότητες ελληνοαμερικανικής συνεργασίας σε αυτόν τον τομέα.
Τι σηματοδοτεί η έλευση της Chevron στην Ελλάδα
Μέσα στο πλαίσιο αυτό, πηγές από το υπουργείο Ενέργειας, αναφέρουν ότι η κατάθεση προσφοράς από τη σύμπραξη των εταιρειών Chevronκαι HELLENiQ ENERGY για τις θαλάσσιες περιοχές νότια της Πελοποννήσου και της Κρήτης συνιστά μια μεγάλη εθνική επιτυχία με ενεργειακά, οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη.
Ειδικότερα, υπογραμμίζουν ότι αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης προς της χώρα μας, και απόδειξη της ελκυστικότητας του κλάδου της εξερεύνησης και παραγωγής υ/α, σηματοδοτεί την είσοδο στην ελληνική αγορά μίας εταιρείας με κορυφαία τεχνογνωσία σε deepwater projects παγκοσμίως, οικονομική ισχύ και μακροχρόνια εμπειρία στην Ανατολική Μεσόγειο και είναι πιθανό να οδηγήσει στην εκμετάλλευση του υποθαλάσσιου πλούτου, που θα καταστήσει την Ελλάδα παραγωγό και εξαγωγική χώρα, αντί για εισαγωγέα ή διαμετακομιστή φυσικού αερίου.
Με το έργο αυτό, η Η Ελλάδα, βγαίνοντας στις διεθνείς αγορές με τέσσερις νέες περιοχές προς παραχώρηση, τις περιοχές «Μπλοκ Α2», «Νότια της Πελοποννήσου», «Νότια της Κρήτης 1» και «Νότια της Κρήτης 2», συνολικής έκτασης 47.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ουσιαστικά διπλασιάζει την έκταση των ενεργών θαλάσσιων περιοχών προς έρευνα. Η προσθήκη νέων περιοχών προς εξερεύνηση αυξάνει τις πιθανότητες εντοπισμού νέων στόχων και εκτέλεσης περισσότερων γεωτρήσεων.
Τι σηματοδοτεί η κύρωση της συμφωνίας
Με την κύρωση της συμφωνίας, η ανάδοχος θα λάβει άδεια εξερεύνησης υδρογονανθράκων αρχικής διάρκειας τριών ετών, προκειμένου να διενεργήσει αποκλειστικές σεισμογραφικές έρευνες που θα της επιτρέψουν να εντοπίσει γεωτρητικούς στόχους.
Μάλιστα, πηγές από το ΥΠΕΝ τονίζουν ότι η παρουσία της Chevron στην Ελλάδα, μαζί με αυτήν της ExxonMobil από το 2019, η οποία βρίσκεται στο στάδιο εξέτασης της απόφασης να προχωρήσει σε γεωτρήσεις, ενισχύουν την ελκυστικότητα της χώρας ως προορισμού για διεθνείς ενεργειακές επενδύσεις.
Υπογραμμίζουν δε, ότι η εντατικοποίηση του αμερικανικού πετρελαϊκού ενδιαφέροντος, μεταξύ άλλων για το Νότιο Κρητικό Πέλαγος, δεν παρέχει στην Ελλάδα μόνο δυνητικά οικονομικά και αναπτυξιακά οφέλη: «παράγει άμεσα γεωπολιτικά αποτελέσματα, λειτουργώντας, με δεδομένο και το παράλληλο ενδιαφέρον της αμερικανικής κυβέρνησης, ως διπλωματική αποτροπή έναντι της έμπρακτης αμφισβήτησης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, όπως αυτά επισήμως αποτυπώνονται στην περιοχή με βάση το χάρτη του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΘΧΣ) που ανακοινώσαμε τον περασμένο Απρίλιο».
Ακυρώνοντας τις αμφισβητήσεις της Τουρκίας
Μάλιστα, η συγκυρία της κατάθεσης της προσφοράς κρίνεται ιδιαιτέρως σημαντική και γεωπολιτικά κρίσιμη, καθώς η χώρα μας αποδεικνύει ότι ασκεί ανεμπόδιστα τα κυριαρχικά της δικαιώματα σε μια ευρύτατη θαλάσσια περιοχή με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, παρά τις συνεχείς αμφισβητήσεις της Τουρκίας και των συμμάχων αυτής στη Λιβύη. Παράλληλα, όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές, μεταφέρεται και ένα μήνυμα προς τη Λιβύη, όπου η Chevron είναι ήδη παρούσα, ότι ο δομημένος διάλογος στη βάση των αρχών της καλής γειτονιάς και του διεθνούς δικαίου αποτελεί τη μοναδική δίοδο για την εμπέδωση της ειρήνης και της σταθερότητας στην ταραγμένη περιοχή μας.
Τα ορόσημα και τα επόμενα βήματα
- 26/3/2025: η Chevron εκδηλώνει το ενδιαφέρον της για έρευνα σε δύο ακόμη θαλάσσια οικόπεδα που εκτείνονται στα Νότια της Κρήτης.
- 31/3/2025: ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Υπουργό Εσωτερικών και Πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Ενέργειας των ΗΠΑ, κ. Doug Burgum. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην αποδοχή από την ελληνική Κυβέρνηση του ενδιαφέροντος της Chevron για τα θαλάσσια οικόπεδα.
- 4/4/2025: υπογράφεται από τον Υπουργό η Απόφαση αποδοχής της εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τις θαλάσσιες περιοχές «Νότια Κρήτη 1» και «Νότια Κρήτη 2».
- 11/4/2025: Υπουργική Απόφαση για τον ορισμό των ακριβών συντεταγμένων όπου θα παραχωρηθεί το δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, καθώς και για την επιλογή του είδους της σύμβασης ως «Σύμβασης Μίσθωσης».
- 30/4/2025: ακολουθεί η 3η Υπουργική Απόφαση, που αφορά στην προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού.
- 7/5/2025: ο κ. Παπασταύρου επισκέπτεται το Τέξας, στις ΗΠΑ, συνοδευόμενος από τον Υφυπουργό κ. Νίκο Τσάφο. Στο πλαίσιο αυτό, επισκέφθηκε τις εγκαταστάσεις της Chevron, τα γραφεία της Cheniere Energy, καθώς και τα κεντρικά γραφεία της ExxonMobil.
- 11/6/2025: δημοσιεύεται ο διεθνής διαγωνισμός στην Ευρωπαϊκή Εφημερίδα.
- Με την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, ακολουθεί η αξιολόγηση της προσφοράς από την Επιτροπή της ΕΔΕΥΕΠ. Θα ακολουθήσει διαπραγμάτευση με τον υποψήφιο ανάδοχο για την οριστικοποίηση των Συμβάσεων Μίσθωσης. Στη συνέχεια, θα γίνει η υποβολή των τελικών Συμβάσεων Μίσθωσης στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο εντός του τρέχοντος έτους για να υποβληθεί προς κύρωση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.
