2.2.2. Οι ρόλοι των συσχετιζόμενων οντοτήτων στη διαδικασία έκδοσης και λήψης των ψηφιακών παραστατικών διακίνησης αποθεμάτων και οι ειδικότερες υποχρεώσεις αυτών
Με το άρθρο 2 της απόφασης Α.1123/2024 προβλέπονται τα ακόλουθα :
α) Οι ρόλοι που δύνανται να αναλάβουν οι υπόχρεες οντότητες κατά την εκπλήρωση της υποχρέωσής τους στην έκδοση ή λήψη ψηφιακών παραστατικών διακίνησης αποθεμάτων και διαβίβασης των δεδομένων τους στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA είναι οι ακόλουθοι :
αα) Ως Αποστολέας αποθεμάτων, νοείται η υπόχρεη οντότητα που έχει την κυριότητα των αποθεμάτων και διακινεί αποθέματα με ίδια ή με μεταφορικά μέσα τρίτων. Ο Αποστολέας αποθεμάτων έχει την υποχρέωση έκδοσης παραστατικού διακίνησης και αντίστοιχη υποχρέωση διαβίβασης δεδομένων διακίνησης στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA υπό την προϋπόθεση ότι διακινεί τα αποθέματα από δικές του εγκαταστάσεις.
ββ) Ως Αποστολέας αποθεμάτων Τρίτος νοείται είτε ο Παραγγελιοδόχος (πωλητής για λογαριασμό τρίτων) που διακινεί τα αποθέματα του Παραγγελέα (κύριος αποθεμάτων για λογαριασμό του οποίου λαμβάνει χώρα η διακίνηση και πώληση των αποθεμάτων) με σκοπό διακίνησης την πώληση για λογαριασμό τρίτων είτε ο Αποθηκευτής που κατ’ εντολή του Αποστολέα κύριου των αποθεμάτων αποθηκεύει τα αποθέματα του και διενεργεί κατ’ εντολή του διακινήσεις με μεταφορικά μέσα τρίτων. Σε κάθε περίπτωση, ο Αποστολέας Τρίτος είναι ο διακινητής των αποθεμάτων και όχι ο Αποστολέας αυτών δεδομένου ότι δεν έχει την κυριότητα των αποθεμάτων. Ο Αποστολέας Τρίτος έχει την υποχρέωση έκδοσης παραστατικού διακίνησης και αντίστοιχη υποχρέωση διαβίβασης δεδομένων διακίνησης στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA υπό την προϋπόθεση ότι διακινεί τα αποθέματα από δικές του εγκαταστάσεις.
γγ) Ως Μεταφορέας αποθεμάτων νοείται η υπόχρεη οντότητα, η οποία διακινεί τα αποθέματα του Αποστολέα ή του Αποστολέα Τρίτου κατ’ εντολή και για λογαριασμό του. Ο Μεταφορέας ενδέχεται είτε να παραλαμβάνει και να διακινεί τα αποθέματα από τις εγκαταστάσεις του Αποστολέα ή του Αποστολέα Τρίτου είτε να τα διακινεί από τις δικές του εγκαταστάσεις, εφόσον έχουν μεταφερθεί εκεί κατ’ εντολή του Αποστολέα ή του Αποστολέα Τρίτου είτε να παραλαμβάνει και να διακινεί τα αποθέματα από τις εγκαταστάσεις του προηγούμενου Μεταφορέα. Σε κάθε περίπτωση, ο Μεταφορέας αποθεμάτων είναι ο διακινητής των αποθεμάτων και όχι ο Αποστολέας αυτών δεδομένου ότι δεν έχει την κυριότητα των αποθεμάτων. Ο Μεταφορέας έχει την υποχρέωση έκδοσης παραστατικού διακίνησης και αντίστοιχη υποχρέωση διαβίβασης δεδομένων διακίνησης στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA στην περίπτωση που διακινεί αποθέματα κατ’ εντολή και για λογαριασμό του Αποστολέα ή του Αποστολέα Τρίτου υπό την προϋπόθεση ότι διακινεί τα αποθέματα από δικές του εγκαταστάσεις (ενδεικτικά 3PL, Μεταφορικές, Ταχυμεταφορές).
δδ) Ως Παραλήπτης αποθεμάτων νοείται η οντότητα που παραλαμβάνει άμεσα τα αποθέματα ανεξάρτητα από τον σκοπό διακίνησης και σε κάθε περίπτωση είναι ο Λήπτης των παραστατικών διακίνησης και κατά περίπτωση και ο εκδότης αυτών. Ο Παραλήπτης αποθεμάτων έχει υποχρέωση διαβίβασης δεδομένων διακίνησης στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, στην περίπτωση που συναλλάσσεται με μη υπόχρεους στην έκδοση παραστατικών διακίνησης, με υπόχρεους εκδότες που αρνούνται την έκδοση ή εκ παραδρομής δεν εξέδωσαν παραστατικό διακίνησης καθώς και στην περίπτωση διαπίστωσης πλεονασμάτων ή ελλειμμάτων. Για τον σκοπό αυτό δύναται να εκδίδει παραστατικό διακίνησης ή να εκδίδει δελτίο ποσοτικής παραλαβής και να παραδίδει ή να αποστέλλει ψηφιακά τα παραστατικά αυτά στον αντισυμβαλλόμενο ή εναλλακτικά να τηρεί και να ενημερώνει σχετικό αρχείο.
εε) Ως Παραλήπτης αποθεμάτων Τρίτος, νοείται η οντότητα που παραλαμβάνει τα παραστατικά διακίνησης και τα αποθέματα κατ’ εντολή μεν του αρχικού Παραλήπτη αποθεμάτων χωρίς τη φυσική παρεμβολή του δε (π.χ. τριγωνικές συναλλαγές). Ο Παραλήπτης Τρίτος έχει τις ίδιες υποχρεώσεις με τον Παραλήπτη στις περιπτώσεις που ο αντισυμβαλλόμενος του είναι μη υπόχρεος στην έκδοση παραστατικών διακίνησης ή υπόχρεος εκδότης που αρνείται την έκδοση ή εκ παραδρομής δεν εξέδωσε παραστατικό διακίνησης καθώς και στην περίπτωση διαπίστωσης πλεονασμάτων ή ελλειμμάτων.
β) Οι Α.Φ.Μ. Εκδότη και Λήπτη περιλαμβάνονται στα υποχρεωτικά πεδία του παραστατικού διακίνησης ενώ οι πιθανοί υπόλοιποι ρόλοι συσχετιζόμενων Α.Φ.Μ. που εμπλέκονται με τη διακίνηση αποθεμάτων ανά περίπτωση, περιλαμβάνονται υποχρεωτικά στο αντίστοιχο πεδίο με την ένδειξη «Α.Φ.Μ._Επωνυμία Λοιπών Συσχετιζόμενων Οντοτήτων» σύμφωνα με τα οριζόμενα στην απόφαση Α.1138/2020, με σχετική αναφορά στον ρόλο Α.Φ.Μ. ανά περίπτωση συμμετοχής του στη συναλλαγή διακίνησης. Τα επιπλέον στοιχεία που αναγράφονται στα ψηφιακά παραστατικά διακίνησης καθορίζονται από τον τόπο φόρτωσης (Αποστολέας ή Αποστολέας Τρίτος ή Μεταφορέας), τον τρόπο διακίνησης με ίδια ή μεταφορικά μέσα τρίτων, τους Μεταφορείς και τους Αποστολείς Τρίτων που εναλλάσσονται στις μεταφορτώσεις των διακινούμενων αποθεμάτων καθώς και τους διαφορετικούς Λήπτες αυτών (Παραλήπτης ή Παραλήπτης Τρίτος σε διακινήσεις αποθεμάτων που αφορούν σε σύνθετες διακινήσεις).
Επισήμανση : Εξαιρετικά, στις πωλήσεις για λογαριασμό τρίτων, ο Παραγγελιοδόχος για τις διακινήσεις και πωλήσεις που διενεργεί, δεν συμπεριλαμβάνει στα ψηφιακά παραστατικά διακίνησης που εκδίδει τα στοιχεία του Παραγγελέα (κύριος αποθεμάτων).
γ) Σε κάθε περίπτωση σκοπού διακίνησης, την υποχρέωση έκδοσης και διαβίβασης δεδομένων στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA έχει η οντότητα, η οποία εκκινεί τη διακίνηση από δικές της εγκαταστάσεις και η οντότητα, που παραλαμβάνει τα αποθέματα, έχει την υποχρέωση παραλαβής των παραστατικών διακίνησης. Στις σύνθετες διακινήσεις, στην περίπτωση των μεταφορτώσεων, εφόσον αυτές διενεργούνται στις εγκαταστάσεις της οντότητας και ολοκληρωθούν εντός της ίδιας ημέρας από την ημερομηνία έναρξης της διακίνησης, δεν υπάρχει υποχρέωση από μέρους της για την έκδοση παραστατικού διακίνησης εκτός της περίπτωσης που τις διενεργεί η ίδια κατ’ εντολή του Αποστολέα ή του Αποστολέα Τρίτου. Εναλλακτικά, η οντότητα, στις εγκαταστάσεις της οποίας πραγματοποιούνται μεταφορτώσεις τρίτων και εφόσον αυτές δεν ολοκληρώνονται εντός της ίδιας ημέρας από την ημερομηνία έναρξης της διακίνησης, δύναται να λειτουργήσει ως ρόλος συσχετιζόμενων οντοτήτων «Αποστολέας Τρίτος (Αποθηκευτής)» μέσω της σάρωσης του δισδιάστατου γραμμωτού κωδικού (QR code) του παραστατικού διακίνησης που αφορά τη σχετική μεταφόρτωση με απεικόνιση του Α.Φ.Μ. της στο αντίστοιχο πεδίο με την ένδειξη «Α.Φ.Μ._Επωνυμία Λοιπών Συσχετιζόμενων Οντοτήτων» αντί της έκδοσης παραστατικού διακίνησης από την οντότητα για την παραλαβή των σχετικών αποθεμάτων. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να αιτιολογηθεί η παρουσία των σχετικών αποθεμάτων στις εγκαταστάσεις της οντότητας που αφορούν μεταφορτώσεις τρίτων.
Επισήμανση : Ο τρόπος και η διαδικασία διαβίβασης των δεδομένων της ψηφιακής παρακολούθησης αποθεμάτων στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA διενεργείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 της απόφασης Α.1138/2020.
Γιώργος Α. Κορομηλάς
Φορολογικός σύμβουλος – Συγγραφέας φορολογικών βιβλίων
Διευθυντής Φορολογικού τμήματος Tax Advisors I.K.E.
Πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών