Το μέλλον του TikTok, της εφαρμογής που καθόρισε την ψηφιακή κουλτούρα μιας γενιάς, βρέθηκε για ακόμη μια φορά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ΗΠΑ – Κίνας.
Μετά από συνομιλίες στη Μαδρίτη, οι δύο πλευρές ανακοίνωσαν ότι έχουν καταλήξει σε μια «συμφωνία-πλαίσιο», η οποία επιδιώκει να διασφαλίσει την αμερικανική εθνική ασφάλεια χωρίς να σβήσει την «κινεζική ταυτότητα» της εφαρμογής.
H πίεση της προθεσμίας
Η αμερικανική πλευρά είχε ορίσει ως καταληκτική ημερομηνία την 17η Σεπτεμβρίου, μια διορία που απειλούσε να προκαλέσει χάος στους εκατομμύρια χρήστες του TikTok στις ΗΠΑ.
Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ τόνισε πως η διορία αυτή έσπρωξε το Πεκίνο να κινηθεί πιο γρήγορα.
Παράλληλα, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο παράτασης 90 ημερών για να ολοκληρωθεί η συμφωνία.
Το μεγάλο αγκάθι: εθνική ασφάλεια
Η Ουάσιγκτον ανησυχεί εδώ και χρόνια ότι το Πεκίνο θα μπορούσε να αξιοποιήσει τα δεδομένα των Αμερικανών χρηστών για κατασκοπεία ή για πολιτική χειραγώγηση. Το Κογκρέσο είχε μάλιστα θεσπίσει νόμο το 2024 που απαιτούσε την αποξένωση της κινεζικής ByteDance από την αμερικανική αγορά.
Ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ απέφυγε να προχωρήσει σε πλήρη απαγόρευση, γνωρίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα εξόργιζε εκατομμύρια ψηφοφόρους – και ενδεχομένως θα αποδυνάμωνε το ίδιο του το προεκλογικό όπλο: τον προσωπικό του λογαριασμό με 15 εκατομμύρια ακολούθους.
Οι «κινεζικές ιδιαιτερότητες» του TikTok
Παρότι οι ΗΠΑ δίνουν έμφαση στην ασφάλεια, οι Κινέζοι διαπραγματευτές επέμειναν ότι η συμφωνία πρέπει να διατηρήσει στοιχεία που θεωρούν πολιτιστική «ήπια ισχύ».
Ο Μπέσεντ το έθεσε ωμά: «Εμείς νοιαζόμαστε για την εθνική ασφάλεια. Aυτοί για τα κινεζικά χαρακτηριστικά της εφαρμογής».
Πολιτική σκιά και εμπορικός πόλεμος
Οι συνομιλίες στη Μαδρίτη δεν περιορίστηκαν στο TikTok. Στο παρασκήνιο βρισκόταν η συνεχιζόμενη εμπορική αντιπαράθεση, με δασμούς, περιορισμούς στις εξαγωγές τεχνολογίας και την κόντρα για τους ημιαγωγούς.
Ο Κινέζος διαπραγματευτής Λι Τσενγκάνγκ χαρακτήρισε τις αμερικανικές ανησυχίες «μονομερή εκφοβισμό», αν και αναγνώρισε ότι σημειώθηκε μια «βασική συναίνεση» για το μέλλον του TikTok.
Τραμπ και Σι: το τηλεφώνημα που κρίνει τα πάντα
Η συμφωνία, πάντως, δεν θα πάρει σάρκα και οστά αν δεν ανάψει το «πράσινο φως» σε ανώτατο επίπεδο.
Την Παρασκευή, ο Τραμπ και ο Σι θα μιλήσουν απευθείας, με το TikTok να είναι στην κορυφή της ατζέντας, αλλά με ανοικτό και το ενδεχόμενο μιας νέας συνάντησης κορυφής.
«Οι Κινέζοι έρχονται με σκληρά αιτήματα, αλλά εμείς δεν πρόκειται να θυσιάσουμε την εθνική ασφάλεια για μια εφαρμογή», είπε χαρακτηριστικά ο Μπέσεντ.
Το μήνυμα πίσω από το like
Η υπόθεση TikTok είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια διαμάχη για μια εφαρμογή ψυχαγωγίας.
Συμβολίζει τη μάχη για τον έλεγχο της τεχνολογίας, της επιρροής και της εμπιστοσύνης σε έναν κόσμο όπου το βίντεο των 60 δευτερολέπτων μπορεί να έχει γεωπολιτικό βάρος μεγαλύτερο από μια διπλωματική συνθήκη.
