Από την καλοκαιρινή «ανάσα» στην… φθινοπωρινή καταιγίδα. Οι χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας πήραν και πάλι την ανηφόρα, με αύξηση σχεδόν 30% από τις αρχές του μήνα έως και σήμερα.
Έπειτα από την «παρένθεση» του Αυγούστου που οι χαμηλές τιμές έφεραν πτώση στα τιμολόγια του Σεπτεμβρίου, η αγορά παίρνει και πάλι «φωτιά». Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας τις πρώτες 16 ημέρες του Σεπτεμβρίου η μέση τιμή χονδρικής στην Αγορά Επόμενης Ημέρας διαμορφώθηκε στα 95,02 ευρώ/MWh (μεγαβατώρα) έναντι 73,15 ευρώ/MWh τον Αύγουστο.
Σήμερα μάλιστα, φτάνει στα 102,71 ευρώ/MWh. Και αυτό παρά το γεγονός ότι η παραγωγή από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας είναι αρκετά υψηλή (48,55% του ενεργειακού μείγματος). Αλλά και το προηγούμενο επταήμερο (8-14 Σεπτεμβρίου) η μέση τιμή εκκαθάρισης της αγοράς στο Χρηματιστήριο κινήθηκε ανοδικά διαμορφούμενη στα 100,99 ευρώ/MWh.
Ο Βορράς με φθηνά, ο Νότος με ακριβά
Ωστόσο, το πιο ανησυχητικό είναι ότι διαφαίνεται τάση επανεμφάνισης του φαινομένου της νησιδοποίησης της αγοράς στη Νοτιοανατολική Ευρώπη σε σχέση με εκείνες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, δηλαδή η εμφάνιση ενός μεγάλου χάσματος των τιμών. Η διαφοροποίηση ξεκινά για άλλη μια φορά από την Αυστρία όπου η τιμή διαμορφώνεται στα 90,63 ευρώ/MWh με τις χώρες στα δυτικά να έχουν φθηνότερες τιμές και στα ανατολικά και νότια τις ακριβότερες.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Σήμερα Τρίτη στη Γερμανία η τιμή του ρεύματος είναι στα 19,52 ευρώ/MWh, στη Γαλλία στα 26,75 ευρώ/MWh, στο Βέλγιο στα 24,5 ευρώ/MWh, στην Ισπανία και Πορτογαλία στα 72,5 ευρώ/MWh, ενώ εκτός… συναγωνισμού, ως συνήθως, είναι οι τιμές στις σκανδιναβικές χώρες με τη Φινλανδία στα 15,86 ευρώ/MWh, τη Δανία στα 4 ευρώ/MWh και στη Νορβηγία μεταξύ 0,97 ευρώ/MWh και 0,48 ευρώ/MWh.
Στον αντίποδα, στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης οι τιμές έχουν πάρει την ανιούσα και φτάνουν στη Βουλγαρία τα 103,94 ευρώ/MWh, στη Ρουμανία τα 105,02 ευρώ/MWh, σε Αλβανία και Κόσσοβο τα 116,13 ευρώ/MWh, στη Σερβία 119,15 ευρώ/MWh, στην Ουγγαρία τα 125,8 ευρώ/MWh και στην Ιταλία τα 110,72 ευρώ/MWh.
Αλλά και χθες Δευτέρα, το άνοιγμα της «ψαλίδας» μεταξύ των τιμών ηλεκτρισμού στην Ευρώπη ήταν μεγάλη, με τη διακύμανσή τους να είναι μεταξύ των 3 ευρώ/MWh και 145 ευρώ/MWh (στην Ελλάδα ήταν στα 95 ευρώ/MWh). Εάν η αυξητική τάση παραμείνει έως το τέλος του μήνα, αναμένεται ότι θα αποτυπωθεί και στους λογαριασμούς των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων με κυμαινόμενα συμβόλαια.
Τα ενεργειακά τείχη της Ευρώπης
Τα ενεργειακά τείχη που έχουν υψωθεί στην Ευρώπη οφείλονται στο γεγονός ότι η σύζευξη των ευρωπαϊκών αγορών δεν λειτουργεί ικανοποιητικά. Τα υπάρχοντα δίκτυα δεν αξιοποιούνται αποτελεσματικά και ανεπαρκείς ενεργειακές ροές από την Κεντρική στην Νοτιοανατολική Ευρώπη προκαλούν ανισότητες στην αγορά ενέργειας με συνέπεια η ηλεκτρική ενέργεια να πωλείται με τεράστια απόκλιση μεταξύ των κρατών – μελών.
Έτσι, συχνά παρατηρείται το φαινόμενο από την Αυστρία και δυτικά οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας να είναι σημαντικά χαμηλότερες, ενώ στην ανατολική πλευρά του τείχους είναι πολύ υψηλότερες.
Γι΄ αυτό άλλωστε δημιουργήθηκε και η περίφημη ομάδα κρούσης – έπειτα από πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης – στην οποία συμμετέχουν κυβερνήσεις, Διαχειριστές δικτύων και Ρυθμιστές των χωρών της ΕΕ, για την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας οι οποίες οδηγούν σε απότομη αύξηση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και για την άμεση παρέμβαση, όταν απαιτείται, με τον καλύτερο συντονισμό των συναρμόδιων φορέων.
Σε κάθε περίπτωση, η πτώση των τιμών στο ρεύμα αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησης και του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το επόμενο διάστημα όπως ανέφερε χθες και ο υφυπουργός κ. Σταύρος Παπασταύρου απαντώντας σε σχετική ερώτηση σε πρωινή εκπομπή της ΕΡΤ.