Αγορές: Ένα ράλι με υψηλό ρίσκο

Σπάνια οι αγορές δίνουν μια εικόνα τόσο συντονισμένης ανόδου όσο αυτή που παρακολουθούμε τις τελευταίες ημέρες. Ο χρυσός ξεπέρασε τα 3.700 δολάρια η ουγγιά για πρώτη φορά, ο S&P 500 και ο Nasdaq καταγράφουν νέα υψηλά, ενώ το Bitcoin ξεπέρασε τις 124.000 δολάρια. Συνήθως αυτές οι αγορές κινούνται αντίθετα, παρόλα αυτά τις μέρες αυτές ακολουθούν την ίδια ανοδική τροχιά, δημιουργώντας ερωτήματα για το βάθος και τη διάρκεια αυτού του ράλι.

Για πολλούς η βασική εξήγηση βρίσκεται στην προσδοκία χαλάρωσης της αμερικανικής νομισματικής πολιτικής. Οι επενδυτές θεωρούν σχεδόν βέβαιο ότι η FED θα συνεχίσει ένα κύκλο μείωσης των επιτοκίων τους επόμενους μήνες. Ένα τέτοιο σενάριο ευνοεί τις μετοχές, αφού μειώνει το κόστος και αυξάνει την αξία των μελλοντικών κερδών. Την ίδια στιγμή ενισχύει και το χρυσό, καθώς γίνεται πιο ελκυστικός όταν τα επιτόκια υποχωρούν.

Η ενίσχυση όμως αυτής της τάσης πριμοδοτείται και από την πτώση του δολαρίου. Ξένοι επενδυτές που έχουν αγοράσει αμερικανικά ομόλογα και μετοχές σπεύδουν να προφυλαχθούν από τις συναλλαγματικές διακυμάνσεις, δείχνοντας ότι η εμπιστοσύνη στο αμερικανικό νόμισμα δεν θεωρείται δεδομένη. Η αδυναμία του δολαρίου τροφοδοτεί την άνοδο του ευρώ και δίνει ακόμα μεγαλύτερη ώθηση στον χρυσό.

Η εικόνα συμπληρώνεται από τις ροές κεφαλαίων προς τα αμοιβαία κεφάλαια. Στην περίπτωση του Bitcoin, η δυναμική είναι ακόμη πιο έντονη. Σύμφωνα με την CoinShares, την εβδομάδα που έληξε στις 15 Σεπτεμβρίου εισήλθαν στα επενδυτικά προϊόντα ψηφιακών νομισμάτων 3,3 δισ. δολάρια, εκ των οποίων τα 2,4 δισ. κατευθύνθηκαν στο Bitcoin και περίπου 650 εκατ. στο Ethereum.

Οι εισροές αυτές έχουν λειτουργήσει ως επιταχυντής της ανόδου.

Η διπλή όψη της ανόδου

Το γεγονός ότι ανεβαίνουν ταυτόχρονα προϊόντα και αγορές που παραδοσιακά θεωρούνται «ασφαλή καταφύγια» και άλλα που κρύβουν επενδυτική όρεξη για ρίσκο, δείχνει ότι οι αγορές κινούνται περισσότερο με οδηγό την υπερβολική ρευστότητα που έχει συσσωρευθεί και λιγότερο με τα θεμελιώδη μεγέθη.

Αυτή η εικόνα εγκυμονεί κινδύνους. Αν η Fed καθυστερήσει ή μετριάσει τις μειώσεις επιτοκίων, η απογοήτευση μπορεί να οδηγήσει σε απότομη διόρθωση. Η μεγάλη εξάρτηση των τιμών από τις ροές κεφαλαίων σε λίγα επενδυτικά προϊόντα σημαίνει επίσης ότι μια αλλαγή τάσης μπορεί να έχει άμεσο και ισχυρό αντίκτυπο.

Για την Ελλάδα, οι εξελίξεις αυτές έχουν σημαντικό αποτύπωμα. Η μεταβλητότητα του δολαρίου επηρεάζει άμεσα τις ελληνικές εισαγωγικές επιχειρήσεις, ειδικά όσες δραστηριοποιούνται σε πρώτες ύλες και ενέργεια. Η τρέχουσα αδυναμία του δολαρίου μειώνει προσωρινά το κόστος. Παρόλα αυτά το κλίμα αστάθειας δημιουργεί αβεβαιότητα στον σχεδιασμό των επιχειρήσεων και των επενδυτών.

Δύσκολη ισορροπία

Η τρέχουσα συγκυρία δίνει την εντύπωση μιας αγοράς που όλοι κερδίζουν ταυτόχρονα. Όμως αυτή η παράλληλη άνοδος είναι περισσότερο ένδειξη επενδυτικής ευφορίας, παρά ένδειξη ασφάλειας. Άλλωστε η ίδια η φύση αυτού του ράλι δείχνει ότι η ισορροπία είναι εύθραυστη. Ένα απρόβλεπτο γεγονός ή μια αλλαγή θέσεις από τη Fed θα αρκούσε για να ανατρέψει την εικόνα.

Στην παρούσα φάση, η ταυτόχρονη άνοδος χρυσού, μετοχών και κρυπτονομισμάτων λειτουργεί ως υπενθύμιση ότι οι αγορές μπορούν να τρέφονται από τις ίδιες προσδοκίες. Την ίδια ώρα όμως παραμένουν εκτεθειμένες στις ίδιες αβεβαιότητες. Το ζητούμενο δεν είναι μόνο πόσο θα διαρκέσει η άνοδος, αλλά και πόσο απότομα μπορεί να τελειώσει.