Συλλογικές συμβάσεις: Το Φθινόπωρο των εργασιακών σχέσεων

Έρχεται φθινόπωρο εξελίξεων στις εργασιακές σχέσεις. Αλλαγές και ευελιξίες στην αγορά εργασίας επιφέρει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας το οποίο εισέρχεται στη Βουλή, εντός του Οκτωβρίου μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης.

Πέραν τούτου στην δεύτερη και κρισιμότερη φάση του, εισέρχεται ο κοινωνικός διάλογος για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, με την αποστολή – εγγράφως – των προτάσεων των κοινωνικών εταίρων προς το υπουργείο Εργασίας, γύρω από τις επερχόμενες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συβάσεων εργασίας.

Πού στοχεύει ο κοινωνικός διάλογος

Ο κοινωνικός διάλογος για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας έχει ως στόχο την διαμόρφωση – έως το τέλος του έτους – ενός «οδικού χάρτη» αλλαγών με στόχο την ενίσχυση των συμβάσεων.

Μετά από συζητήσεις μηνών έχουν διατυπωθεί οι απόψεις για τα περισσότερα θέματα από τους εκπροσώπους εργοδοτών και εργαζομένων και το υπουργείο Εργασίας που συντονίζει την διαδικασία ζητά πλέον –τις προτάσεις όλων των φορέων μέχρι το τέλος του μηνός Σεπτεμβρίου.

Πρόκειται για μια διαδικασία, που στόχο έχει να δοθεί η δυνατότητα να βελτιωθεί η προοπτική υπογραφής νέων συλλογικών συμβάσεων εργασίας προκειμένου να αυξηθεί η κάλυψη των εργαζομένων από συμβάσεις από το 25% – 30% που είναι σήμερα στο 80%, που είναι η ευρωπαϊκή πρόβλεψη.

Οι αλλαγές

Σύμφωνα με πληροφορίες οι αλλαγές που αναμένεται να αποφασιστούν έως το τέλος του 2025 από το υπουργείο Εργασίας επικεντρώνονται στο ποσοστό 50%+1 το οποίο  θα πρέπει να συμπληρώνουν οι εργοδότες ενός κλάδου προκειμένου για να κηρυχθεί υποχρεωτική μια κλαδική σύμβαση εργασίας.

Το ποσοστό αποτελεί εμπόδιο στην επέκταση πολλών κλαδικών συμβάσεων, καθώς οι επιχειρήσεις αποφεύγουν να συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις. Το υπουργείο Εργασίας προσανατολίζεται στην δραστική μείωση του απαιτούμενου ποσοστού (50% +1) παραδείγματος χάρη στο 40%, αλλά και στην θέσπιση ενός μόνιμου μηχανισμού επέκτασης των συμβάσεων.

Πέραν τούτου εξετάζεται το ενδεχόμενο να περιλαμβάνονται στην διαπραγμάτευση για την σύναψη μιας σύμβασης παράμετροι που θα λαμβάνονται υπόψη κατά τη συζήτησή της. Όπως η οικονομική κατάσταση ενός κλάδου (κερδοφορία ή ζημιές), αλλά και η εξέλιξη του μέσου μισθού.

Ωστόσο στις μέχρι τώρα συνομιλίες μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, σημαντικές αποκλίσεις καταγράφονται στα θέματα που θέτει η εργατική πλευρά και αφορούν τη μετενέργεια, την επεκτασιμότητα, τη συρροή και την καθολικότητα των συμβάσεων.

Η ΓΣΕΕ απευθυνόμενη προς την κυβέρνηση τονίζει πως η συντριπτική πλειονότητα του κόσμου της εργασίας τάσσεται υπέρ της επαναφοράς του θεσμού στην προ μνημονίου μορφή του.

Θέση που υποστηρίζουν και ορισμένες εργοδοτικές οργανώσεις (έμποροι, μικρομεσαίες επιχειρήσεις), κυρίως σε ό,τι αφορά την επαναφορά της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, ως μέσο προσδιορισμού των κατώτατων αμοιβών.