Μπορεί στην Ελλάδα να βλέπουμε τεράστιες αυξήσεις στις τιμές τροφίμων τα τελευταία χρόνια, αλλά δεν είμαστε ούτε μόνοι, ούτε οι ακριβότεροι, καθώς τα νοικοκυριά σε όλη την Ευρωζώνη ξοδεύουν πάνω από 30% περισσότερα χρήματα για τρόφιμα από ό,τι πριν από την πανδημία Covid-19 -η πιο απότομη αύξηση σε σχέση με άλλα είδη- καθώς το υψηλότερο κόστος εργασίας και οι παγκόσμιες τιμές των βασικών προϊόντων αυξάνουν τους λογαριασμούς των τροφίμων.
Οι τιμές των τροφίμων τείνουν να αυξάνονται ελαφρώς περισσότερο από ό,τι για άλλα είδη από την εισαγωγή του ευρώ το 1999, αλλά «το χάσμα που έχει συσσωρευτεί από το 2022 είναι σαφώς εξαιρετικό και επίμονο», έγραψε το προσωπικό της ΕΚΤ σε σημείωμά της. σε ένα ιστολόγιο που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη.
Τον Αύγουστο, οι τιμές των τροφίμων ήταν 34% υψηλότερες από ό,τι τον ίδιο μήνα το 2019, μια πολύ ταχύτερη αύξηση από το 23% για το σύνολο του πληθωρισμού κατά την ίδια περίοδο.
Αυτή η απόκλιση είναι ένας από τους λόγους «για τους οποίους οι τιμές των τροφίμων παρουσιάζουν σήμερα ιδιαίτερο ενδιαφέρον» για την ΕΚΤ κατά τον καθορισμό των επιτοκίων, έγραψαν οι συντάκτες Έλενα Μπομπέικα, Γκέριτ Κέστερ και Κριστιάν Νίκελ.
Επιπλέον, οι τιμές των τροφίμων «έχουν δυσανάλογη σημασία για τις αντιλήψεις και τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό, οι οποίες είναι κρίσιμες για τη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών στη ζώνη του ευρώ», ανέφεραν.

Τα φτωχότερα νοικοκυριά στην πρέσα του πληθωρισμού τροφίμων
Οι αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων πλήττουν τα φτωχότερα νοικοκυριά περισσότερο από άλλα, καθώς πρέπει να δαπανούν μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους σε είδη παντοπωλείου, σημειώνουν οι Financial Times.
Η ΕΚΤ διατήρησε το βασικό της επιτόκιο στο 2% νωρίτερα αυτόν τον μήνα, αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έχουν δώσει διαφορετικά μηνύματα σχετικά με τους κινδύνους για τον πληθωρισμό.
Η Ιζαμπέλ Σνάμπελ, μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ, τόνισε τον πληθωρισμό των τροφίμων ως πεδίο ανησυχίας σε συνέντευξή της στο Reuters αυτόν τον μήνα.
Μετά την απότομη άνοδο το 2023, που ακολούθησε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο πληθωρισμός των τροφίμων επιταχύνεται ξανά, φτάνοντας στο 3,2% τον Αύγουστο – ο ταχύτερος ρυθμός του σε ενάμιση χρόνο.
Η αύξηση των τιμών των τροφίμων είναι πολύ πάνω από το συνολικό ποσοστό πληθωρισμού 2% για την ευρωζώνη, το οποίο ευθυγραμμίζεται με τον μεσοπρόθεσμο στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Είναι επίσης υψηλότερη από τις κύριες παραμέτρους ενέργειας, υπηρεσιών και καταναλωτικών αγαθών που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του γενικού δείκτη.
Οι καταναλωτές που συμμετείχαν σε έρευνα της ΕΚΤ ανέμεναν ετήσιο πληθωρισμό 2,6% το επόμενο έτος, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο, παρά τη μείωση του ρυθμού αύξησης των τιμών.

Κλίμα και κόστος εργασίας
Τους τελευταίους μήνες, «οι αυξήσεις στο κόστος εργασίας και στις παγκόσμιες τιμές των τροφίμων, που συνδέονται εν μέρει με την κλιματική αλλαγή, έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εκ νέου αύξηση του πληθωρισμού των τροφίμων», έγραψαν οι συντάκτες της ΕΚΤ.
Οι παρατεταμένες ξηρασίες στη νότια Ισπανία το 2022 και το 2023 οδήγησαν σε απότομες αυξήσεις στις τιμές του ελαιολάδου.
Οι τιμές του καφέ και του κακάο αυξήθηκαν μετά από δυσμενείς καιρικές συνθήκες σε βασικές χώρες παραγωγής όπως η Γκάνα και η Ακτή Ελεφαντοστού.
Οι τιμές του βοδινού κρέατος και του γάλακτος ήταν πλέον σχεδόν 40% υψηλότερες από ό,τι στο τέλος του 2019, υπολόγισε το προσωπικό της ΕΚΤ, ενώ το κόστος του βουτύρου και του ελαιολάδου είχε αυξηθεί κατά περίπου 50%. Οι τιμές του κακάο και της σοκολάτας είχαν αυξηθεί ακόμη περισσότερο.
Η αύξηση των τιμών των τροφίμων από τα τέλη του 2019 ποικίλλει μεταξύ των χωρών, με μέσο όρο 28% στην Ιταλία, 37% στη Γερμανία και πάνω από 50% στις χώρες της Βαλτικής. Τα στοιχεία αντικατοπτρίζουν τις διαφορετικές εκθέσεις των χωρών στις κρίσεις των τιμών των βασικών προϊόντων, τη δυναμική του κόστους εργασίας και το κόστος ενέργειας.
Οι αυξανόμενοι μισθοί αντισταθμίζουν την απώλεια πραγματικών εισοδημάτων τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, οι συντάκτες επεσήμαναν ότι «όταν οι άνθρωποι πηγαίνουν σε ένα σούπερ μάρκετ… ορισμένοι από αυτούς αισθάνονται φτωχότεροι από ό,τι πριν από την έξαρση του πληθωρισμού που ακολούθησε την πανδημία».