Καναδάς: Παίρνει αποστάσεις από τις ΗΠΑ του Τραμπ

Ο πρώην διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας και της Κεντρικής Τράπεζας του Καναδά, Μαρκ Κάρνεϊ, ανέλαβε τα καθήκοντά του την περασμένη άνοιξη με την υπόσχεση να γυρίσει σελίδα σε μια δεκαετία διακυβέρνησης του Τζάστιν Τριντό, θεωρώντας ότι αυτή κύλησε σε ρυθμούς πολύ αργούς από παραγωγικής απόψεως.

Για να δώσει ώθηση στη φιλοδοξία του ο νέος πρωθυπουργός δημιούργησε ένα Γραφείο Μεγάλων Έργων και πέρασε μέσα στο καλοκαίρι ένα νόμο που μειώνει δραστικά τους χρόνους έγκρισης των μεγάλων κατασκευαστικών έργων.

Ο ίδιος ο Κάρνεϊ προσδιόρισε τον κεντρικό στόχο της διακυβέρνησής του: να αποκτήσει ο Καναδάς την ικανότητα να «χτίζει γρήγορα». Σε μια χώρα αχανή και αραιοκατοικημένη, όπου τα μεγάλα έργα τρενάρουν από την σχολαστική γραφειοκρατία και τις διαφορές στη δικαιοδοσία μεταξύ της κεντρικής κυβέρνησης της Οτάβα και των επαρχιών.

«Ο στόχος ουσιαστικά είναι να παραχθούν απτά αναπτυξιακά αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών προς την πολιτική ηγεσία σε μια περίοδο που απειλείται ακόμα και η εθνική κυριαρχία του Καναδά από τις γειτονικές ΗΠΑ», γράφει χαρακτηριστικά ο ανταποκριτής της «Les Echos» από το γαλλόφωνο Μόντρεαλ, Τιμοτέ Μπουντέ.

Υπενθυμίζεται ότι ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ για να «πικάρει» και να μειώσει τον φιλελεύθερο (και κυρίως φωτογενή και γοητευτικό) Τριντό είχε εκφράσει την άποψη ότι ο Καναδάς θα έπρεπε να είναι η 51η Πολιτεία των ΗΠΑ.

Ο «χαμένος χρόνος»

Ο νέος αναπτυξιακός νόμος από τα πέντε στα δύο χρόνια την προθεσμία αξιολόγησης από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση έργων που θεωρούνται στρατηγικής σημασίας για τη χώρα. Απαιτεί επίσης την υποβολή και την εφαρμογή ενός ενιαίου συνόλου τυπικών προϋποθέσεων και διαδικασιών για τις αδειοδοτήσεις, απλοποιώντας την όλη διαδικασία.

«Αυτή η κεντρική προσέγγιση του Κάρνεϊ, εμπνευσμένη από το βρετανικό μοντέλο, αποσκοπεί στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης», μεταδίδει ο Τιμοτέ Μπουντέ.

«Ο Μαρκ Κάρνεϊ επιδιώκει να αποστασιοποιηθεί από τον προκάτοχό του και να φέρει τις επαρχίες της χώρας πιο κοντά σε έργα ενοποιητικά και συμπεριληπτικά», εξηγεί ο Πιερ-Ολιβιέ Πινό, πρόεδρος της διαχείρισης του ενεργειακού τομέα στην Εμπορική και Οικονομική Σχολή HEC του Μόντρεαλ. Σύμφωνα με τον Καναδό καθηγητή, η στρατηγική αυτή βοηθά επίσης να πειστούν οι πολίτες ότι «τα πράγματα επιτέλους προχωρούν».

Λιμάνια, ορυχεία, ενέργεια

Πέντε έργα «εθνικού ενδιαφέροντος» έχουν ανατεθεί στο Γραφείο Μεγάλων Έργων – πρόκειται για επένδυση άνω των 60 δισ. δολαρίων Καναδά (37 δισ. ευρώ). Είναι η επέκταση του λιμανιού του Μόντρεαλ στο Κοντρκέρ, ο διπλασιασμός της παραγωγής του εργοστασίου υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG Canada στη Βρετανική Κολομβία, η κατασκευή ενός μικρού αρθρωτού πυρηνικού αντιδραστήρα στο Ντάρλινγκτον του Οντάριο, το άνοιγμα ενός ορυχείου χαλκού «ουδέτερου ως προς τον άνθρακα» στο Σασκάτσουαν και η επέκταση ενός εργοστασίου χρυσού και χαλκού στη Βρετανική Κολομβία.

«Η κυβέρνηση Κάρνεϊ θεωρεί αυτά τα έργα κομβικά για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη διαφοροποίηση μιας οικονομίας η οποία εξαρτάται υπερβολικά από τις εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, ειδικά μετά την επιβολή υψηλών δασμών από τον Ντόναλντ Τραμπ που τιμωρούν την καναδική οικονομία», σημειώνει ο ανταποκριτής της «Les Echos».

Ωστόσο, «η κλίμακα των επενδύσεων εγείρει κάποια ερωτήματα σχετικά με τη σκοπιμότητά τους», συμπληρώνει ο Τιμοτέ Μπουντέ. Ο Πιερ-Ολιβιέ Πινό προειδοποιεί για μια πιθανή «πληθωριστική επίδραση» των έργων στην οικονομία, δεδομένου ότι αυτά «κινητοποιούν ένα ήδη περιορισμένο εργατικό δυναμικό και κινδυνεύουν να αυξήσουν το κόστος σε ολόκληρο τον κατασκευαστικό τομέα».

Έντονες ενστάσεις

Τα προαναφερθέντα έργα είναι μόνο η αρχή. Ο Μαρκ Κάρνεϊ έχει κι άλλα μεγαλεπήβολα σχέδια, που ονομάζει «μετασχηματιστικές στρατηγικές» για τον Καναδά: ένα τρένο υψηλής ταχύτητας που θα συνδέει το Κεμπέκ με το Τορόντο, γιγάντια αιολικά πάρκα στον Ατλαντικό και «διαδρόμους υποδομών» προς την Αρκτική.

Τα φιλόδοξα σχέδια του νέου πρωθυπουργου έχουν ενθουσιάσει τους κατασκευαστές, αλλά ορισμένοι πολιτικοί αναλυτές φοβούνται ότι ο Κάρνεϊ υπόσχεται όλο και περισσότερα με αποτέλεσμα να είναι δύσκολο να τα τηρήσει. Ο Πιερ-Ολιβιέ Πινό τονίζει τον «ακόμα πολύ θεωρητικό χαρακτήρα» αυτών των έργων και παρατηρεί ότι «προέχει ο ακριβής σχεδιασμός της ενεργειακής διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ ανατολικών και δυτικών επαρχιών του Καναδά, κάτι που ακόμα δεν έχει ανακοινωθεί».

Επίσης Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και τοπικές κοινότητες αντιτίθενται σε διάφορα κατασκευαστικά έργα που έχει προαναγγείλει ο πρωθυπουργός με το επιχείρημα ότι σχεδιάζονται κατά παράκαμψη αρκετών περιβαλλοντικών νόμων.

«Η κριτική αυτή απορρίπτεται από τον ίδιο τον Κάρνεϊ, ο οποίος επισημαίνει ότι ορισμένες τοποθεσίες που θα αξιοποιηθούν θα είναι ουδέτερες ως προς τις εκπομπές άνθρακα και ότι το εξαγόμενο καναδικό LNG μπορεί να βοηθήσει στην προσπάθεια απανθρακοποίησης της Ασίας», γράφει η «Les Echos».

Ο Κάρνεϊ, πάντως, «προτίμησε να εστιάσει το πρόγραμμά του σε έργα εξορύξεων και ενεργειακής εκμετάλλευσης που θεωρούνται πιο αποδεκτά από τους οικολόγους, αφήνοντας σε εκκρεμότητα τον έντονα διαφιλονικούμενο αγωγό Trans Mountain, που είχε σχεδιάσει ο προκάτοχός του, Τζάστιν Τριντό», μεταδίδει ο ανταποκριτής της εφημερίδας.

Τέλος, εκτός από την προαναφερθείσα ανησυχία για τον πληθωρισμό, έχουν εκφραστεί και άλλες οικονομικής φύσεως ενστάσεις για το πρόγραμμα Κάρνεϊ, δεδομένου ότι «στο βάθος παραμένει ένα ομοσπονδιακό έλλειμμα που θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 92 δισ. καναδικά δολάρια εφέτος (56,4 δισ. ευρώ)», σύμφωνα με το Ινστιτούτο C.D. Howe.