ΠΥΡΚΑΛ: Η κατάργηση των «μπόνους» δόμησης ξαναγράφει το σχέδιο για το κυβερνητικό πάρκο

Σαν ντόμινο, οι ακυρωτικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για τα «μπόνους» δόμησης του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) φέρνουν ανατροπές και στον σχεδιασμό του κυβερνητικού πάρκου στις εγκαταστάσεις της ΠΥΡΚΑΛ στη Δάφνη. Οι προμελέτες για το έργο ξαναγράφονται ώστε να εναρμονιστούν με τα νέα δεδομένα.

Όπως αναφέρουν στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» πηγές του Υπερταμείου έχουν ήδη δρομολογηθεί οι απαραίτητες ενέργειες ώστε οι προμελέτες να επικαιροποιηθούν και να εναρμονιστούν πλήρως με τη νομολογία του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, τις ρυθμίσεις του νόμου 5197/2025 που αναμόρφωσαν τον ΝΟΚ (σε συμμόρφωση με την απόφαση του ΣτΕ) ενώ αναμένεται και το τελικό κείμενο του Προεδρικού Διατάγματος που τις εξειδικεύει το οποίο βρίσκεται στο ΣτΕ για προδικαστικό έλεγχο.

Προσαρμογές και καθυστερήσεις

«Έτσι κι αλλιώς την ευθύνη για την ολοκλήρωση των τελικών μελετών θα την έχει ο ανάδοχος του έργου μετά την υπογραφή της σύμβασης. Τα έργα ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα) παίρνουν πολύ χρόνο και οι προμελέτες συχνά επικαιροποιούνται. Οπότε είμαστε σε διαδικασία επικαιροποίησής τους για το κυβερνητικό Πάρκο ώστε να εναρμονιστούν με την απόφαση του ΣτΕ», επισημαίνει αρμόδια πηγή του Υπερταμείου.

Επισημαίνει δε, ότι όσο παραμένουν ανοιχτά θέματα θα καθυστερεί και η εξέλιξη του μεγάλου διαγωνισμού για τη μετατροπή του χώρου της ΠΥΡΚΑΛ στον Υμηττό σε κυβερνητικό πάρκο, ένα έργο που θα προχωρήσει μέσω ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα), εκτιμώμενης αξίας 421 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ).

Ο διαγωνισμός είχε προκηρυχθεί το καλοκαίρι του 2024 και κατά την πρώτη φάση, στα μέσα φθινοπώρου, ενδιαφέρον είχαν εκδηλώσει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και οι κοινοπραξίες ΑΒΑΞ – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις και METLEN –INTRAKAT. Έκτοτε, «ουδέν νεώτερον». Σε κάθε περίπτωση ο προτιμητέος επενδυτής που θα αναδειχθεί θα αναλάβει την κατασκευή, χρηματοδότηση, συντήρηση και λειτουργία για τριάντα χρόνια του νέου συγκροτήματος κυβερνητικών κτιρίων καθώς και του αστικού πάρκου, τα οποία θα αναπτυχθούν σε μια έκταση 154 στρεμμάτων.

“Καμπανάκια” για τα ΣΔΙΤ

Στο έργο της δημιουργίας κυβερνητικού πάρκου στις εγκαταστάσεις της ΠΥΡΚΑΛ στη Δάφνη αναφέρθηκε και ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου «Σαμαράς & Συνεργάτες» (από τις μεγαλύτερες μελετητικές και συμβουλευτικές εταιρείας στην Ελλάδα) κ. Δημήτρης Σαμαράς. Μιλώντας από το βήμα του συνεδρίου Υποδομών και Μεταφορών – ITC 2025 επεσήμανε τα βασικά προβλήματα που εντοπίζει στα έργα ΣΔΙΤ.

Το πρώτο αφορά στην αλλαγή του θεσμικού πλαισίου. «Η αλλαγή λόγω της απόφασης του ΣτΕ στον τρόπο υπολογισμού της επιτρεπόμενης δόμησης αλλάζει τα χαρακτηριστικά στο κυβερνητικό πάρκο της ΠΥΡΚΑΛ. Άρα θα πρέπει να αλλάξουν οι μελέτες», τόνισε.

Ασάφειες και νέες απαιτήσεις

Αντίστοιχα ζητήματα προκύπτουν και από τις ασάφειες ως προς τη δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχές, έπειτα από σειρά ακυρωτικών αποφάσεων του ΣτΕ. «Για αρκετά κτιριακά έργα που υλοποιούνται κυρίως εκτός σχεδίου ή σε αρρύθμιστες περιοχές θα πρέπει να εκπονηθούν Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ) ώστε να προσδιοριστούν όροι και συντελεστές δόμησης.

Μόνο η εκπόνησή τους απαιτεί 1,5 με 2 χρόνια», υπογράμμισε, δίνοντας ως παράδειγμα το έργο των φοιτητικών εστιών στη Λάρισα, του οποίου το ΕΠΣ που εκπονήθηκε από το ίδιο το πανεπιστήμιο είναι έτοιμο για υπογραφή αλλά δεν έχει προχωρήσει ακόμη.

Αναθεώρηση προϋπολογισμών

Ένα ακόμη βασικό πρόβλημα, σύμφωνα με τον κ. Σαμαρά, αφορά στους προϋπολογισμούς των έργων. «Ο προϋπολογισμός των ΣΔΙΤ συντάσσεται και διαμορφώνεται έχοντας κάποιες αρχικές προμελέτες και χωρίς σημαντική ολοκλήρωση του έργου. Αυτό δημιουργεί κάποια ζητήματα που προκύπτουν στη διαδικασία από την ωρίμανση του έργου.

Άρα πρέπει είτε να αναθεωρήσουμε τον προϋπολογισμό, είτε να αλλάξουμε το φυσικό αντικείμενο», σημείωσε ο ίδιος, προσθέτοντας στη λίστα των προβλημάτων και τις καθυστερήσεις στις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις.

Σημαντικό εργαλείο τα ΣΔΙΤ

Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι σαφές ότι υπάρχουν καθυστερήσεις που οφείλονται στις ωριμάνσεις των έργων και όχι στον θεσμό των ΣΔΙΤ ο οποίος, όπως τόνισε, είναι ένα εξαιρετικό «εργαλείο». «Τα ΣΔΙΤ είναι ένας σύγχρονος και ευέλικτος τρόπος υλοποίησης κρίσιμων και σημαντικών έργων υποδομής με αρκετά πλεονεκτήματα», ανέφερε ο κ. Σαμαράς καθώς, όπως εξήγησε, κινητοποιεί ιδιωτικά κεφάλαια και κατανέμει δίκαια τους κινδύνους ανάμεσα στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα.

Όσον αφορά στα ανταποδοτικά ΣΔΙΤ, ο ιδιωτικός φορέας της σύμπραξης αποπληρώνεται από την εκμετάλλευση του έργου «και έτσι δεν επιβαρύνεται το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ή ο κρατικός προϋπολογισμός».