Η αγορά εργασίας στις μεγάλες ανεπτυγμένες οικονομίες έχει εισέλθει σε μια περίοδο ακινησίας.
Οι επιχειρήσεις δεν απολύουν μαζικά, αλλά ούτε προσλαμβάνουν εύκολα, ενώ οι εργαζόμενοι προτιμούν να παραμείνουν στις θέσεις τους, αποφεύγοντας τον κίνδυνο αλλαγής.
Το φαινόμενο αυτό, που έχει χαρακτηριστεί ως «χαμηλή πρόσληψη – χαμηλή απόλυση», διαμορφώνει νέα δεδομένα σε ΗΠΑ, Ευρώπη και Ιαπωνία, σύμφωνα με ρεποτάζ των Financial Times.
Τα στοιχεία πίσω από τη στασιμότητα στην αγορά εργασίας
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, η απασχόληση αυξήθηκε μόλις κατά 0,5% στις ΗΠΑ και κατά 0,4% στον υπόλοιπο G7 το τρίμηνο έως τον Ιούλιο, ποσοστά πολύ χαμηλότερα σε σχέση με το 2024.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο η μείωση είναι πιο έντονη, με πτώση της μισθωτής απασχόλησης κατά περίπου 0,5% μέσα σε έναν χρόνο.
Η σκιά της τεχνητής νοημοσύνης και του εμπορικού πολέμου
Η αβεβαιότητα που προκαλεί η τεχνητή νοημοσύνη, σε συνδυασμό με τις εμπορικές εντάσεις που πυροδοτεί ο Ντόναλντ Τραμπ, οδηγεί τις επιχειρήσεις σε αναμονή.
Όπως τόνισε ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, «οι εταιρείες θέλουν να δουν πρώτα πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση πριν πάρουν ριζικές αποφάσεις».
Επιφυλακτικότητα και από τους εργαζόμενους
Οι εργαζόμενοι εμφανίζονται απρόθυμοι να αλλάξουν εργασία, φοβούμενοι ότι μπορεί να χάσουν την ευελιξία της τηλεργασίας ή να βρεθούν σε λιγότερο ασφαλές περιβάλλον.
Όπως σημειώνει ο James Hilton της Hays, οι προσλήψεις γίνονται με μεγαλύτερη καθυστέρηση, οι αυξήσεις μισθών είναι περιορισμένες και η αβεβαιότητα για το μέλλον παραμένει υψηλή.
Η ανεργία σε χαμηλά επίπεδα – αλλά με στρεβλώσεις
Παρά το «πάγωμα» των κινήσεων, τα επίπεδα ανεργίας στις περισσότερες χώρες παραμένουν ιστορικά χαμηλά.
Στην Ευρωζώνη το ποσοστό βρίσκεται κοντά σε ρεκόρ, ενώ και στις ΗΠΑ παραμένει στο 4,3%.
Ωστόσο, οι ελλείψεις προσωπικού εξακολουθούν να απασχολούν πολλούς εργοδότες, γεγονός που δείχνει ότι η στασιμότητα δεν συνδέεται αποκλειστικά με αδύναμη ζήτηση.
Το δημογραφικό
Ένας ακόμη κρίσιμος παράγοντας είναι οι δημογραφικές εξελίξεις.
Όπως σημειώνει ο Stefano Scarpetta του ΟΟΣΑ, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι είναι λιγότερο κινητικοί, προτιμούν σταθερότητα και δυσκολεύονται να διεκδικήσουν καλύτερους όρους σε νέα θέση εργασίας.
Η γήρανση του πληθυσμού στην Ευρώπη και αλλού περιορίζει την κινητικότητα της αγοράς.
Μεταξύ κανονικοποίησης και κινδύνων
Σύμφωνα με την Capital Economics, η αγορά εργασίας στις περισσότερες χώρες βρίσκεται σε μια «κανονικοποίηση» μετά την πανδημία, η οποία ακολούθησε μια φρενίτιδα προσλήψεων και στη συνέχεια επιβράδυνση λόγω της αύξησης των επιτοκίων.
Ωστόσο, δεν λείπουν οι προειδοποιήσεις ότι η στασιμότητα αυτή μπορεί να μετατραπεί σε πιο επικίνδυνη κρίση, αν προκύψει κάποιος απρόβλεπτος οικονομικός κλυδωνισμός.
Η αγορά εργασίας μοιάζει εγκλωβισμένη ανάμεσα στην ανάγκη προσαρμογής στις τεχνολογικές και γεωπολιτικές εξελίξεις και στην επιθυμία εργοδοτών και εργαζομένων για ασφάλεια.
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν πρόκειται για μια φάση προσωρινής ισορροπίας ή για την αρχή ενός νέου, πιο δύσκαμπτου μοντέλου απασχόλησης…
