Σημαντικό βήμα για την ενίσχυση του ενεργειακού ρόλου της Ελλάδας και τη σταθερότητα εφοδιασμού της Ευρώπης θα αποτελέσει η πιστοποίηση που αναμένεται να δώσει σήμερα η Ολομέλεια της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) σε κρίσιμες υποδομές οι οποίες ανοίγουν τον δρόμο για την επαύξηση της δυναμικότητας του αγωγού φυσικού αερίου TAP (Trans Adriatic Pipeline).
Πρόκειται για δύο σταθμούς συμπίεσης οι οποίοι ολοκληρώθηκαν από τον ΔΕΣΦΑ και ενισχύουν την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας.
Από τη Νέα Μεσημβρία στην Αμπελιά
Ο πρώτος σταθμός, στη Νέα Μεσημβρία, λειτουργεί ως Booster Compressor, αυξάνοντας την πίεση μεταφοράς σε επίπεδα σημαντικά υψηλότερα από εκείνα του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΜΦΑ). Με αυτόν τον τρόπο, η ονομαστική δυναμικότητα του συστήματος φτάνει πλέον τα 10 εκατ. κυβικά μέτρα ημερησίως, ενώ η δυνατότητα αμφίδρομης ροής προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία και ενεργειακή ασφάλεια. Η επένδυση χρηματοδοτήθηκε από τον ΔΕΣΦΑ και θα αποσβεστεί μέσω των τιμολογίων χρήσης του συστήματος.
Αναγκαία κατέστη και η αναβάθμιση του σταθμού συμπίεσης στην Αμπελιά λόγω της αναμενόμενης αύξησης της ροής φυσικού αερίου από τον Βορρά προς τον Νότο που θα ενταθεί με τη διασύνδεση του αγωγού TAP με το εθνικό σύστημα στη Νέα Μεσημβρία.
Πέντε χρόνια, 50 δισ. κυβικά
Η επαύξηση της δυναμικότητας του TAP αποκτά ιδιαίτερη σημασία σε μια περίοδο όπου η Ευρώπη επιδιώκει να μειώσει δραστικά την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο, αντλώντας περισσότερες ποσότητες από την περιοχή της Κασπίας και ειδικότερα από το κοίτασμα Shah Deniz II. Παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι εισαγωγές αζέρικου αερίου μέσω TAP και της πύλης της Νέας Μεσημβρίας μειώθηκαν κατά 10,7% το πρώτο οκτάμηνο του 2025 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024, η συνολική στρατηγική παραμένει σταθερή: ο δυνητικός διπλασιασμός της δυναμικότητας του αγωγού από 10 σε 20 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως.
Από την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του στα τέλη του 2020, μέσω του TAP έχουν μεταφερθεί 50 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Ειδικότερα, έχει παραδώσει:
- Πάνω από 41,7 bcm στην Ιταλία
- Πάνω από 4,8 bcm στην Ελλάδα
- Πάνω από 3,2 bcm στη Βουλγαρία
Πρόσθετη δυναμικότητα και market test
Σύμφωνα με δηλώσεις του διευθύνοντος συμβούλου του TAP κ. Λούκα Σκιεππάτι, η πρώτη φάση επέκτασης της δυναμικότητας του TAP – που θα οδηγήσει στην προσθήκη 1,2 bcm επιπρόσθετης δυναμικότητας ετησίως από τις αρχές του 2026 – βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. “Αυτό το στάδιο μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για περαιτέρω επεκτάσεις δυναμικότητας του αγωγού μέσω των Market Tests, ανάλογα με τη ζήτηση και την εξέλιξη του ενεργειακού τοπίου της Ευρώπης”, επεσήμανε. Είναι αξιοσημείωτο ότι το Market Test του 2025 έχει μόλις ξεκινήσει και, όπως υπογράμμισε η εμπορική διευθύντρια του TAP, κυρία Μάρια Σάβοβα, “είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε στη ζήτηση της αγοράς μέσω περαιτέρω επεκτάσεων δυναμικότητας”.
Ενας αγωγός στρατηγικής σημασίας
Ο αγωγός TAP μεταφέρει φυσικό αέριο από το γιγαντιαίο κοίτασμα Shah Deniz II της Κασπίας Θάλασσας προς την Ευρώπη. Ο μήκους περίπου 877 χλμ. αγωγός συνδέεται με τον αγωγό Trans Anatolian Pipeline (TANAP) στους Κήπους στα ελληνοτουρκικά σύνορα, και διασχίζει την Ελλάδα, την Αλβανία και την Αδριατική θάλασσα, προτού εξέλθει στην ξηρά στη Νότια Ιταλία.
Ο TAP διευκολύνει την προμήθεια φυσικού αερίου σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης μέσω διασυνδέσεων. Συνδέεται με τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), ο οποίος ξεκίνησε την εμπορική του λειτουργία τον Οκτώβριο του 2022, παρέχοντας αέριο από την Κασπία στη Βουλγαρία. Τα σημεία εξόδου του ΤΑΡ στην Ελλάδα και την Αλβανία, μαζί με την προσγειάλωση στην Ιταλία, παρέχουν πολλαπλές δυνατότητες για περαιτέρω μεταφορά φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στις ευρύτερες ευρωπαϊκές αγορές. Στο μετοχικό του κεφάλαιο μετέχουν ισομερώς οι εταιρείες BP, SOCAR, Snam, Fluxys και Enagas.
