Σπάνιες γαίες: Η συμφωνία ΗΠΑ – Αυστραλίας απειλεί αλλά δεν κλονίζει την κυριαρχία της Κίνας

Η συμφωνία που υπέγραψε ο Ντόναλντ Τραμπ για τις σπάνιες γαίες της Αυστραλίας θα φέρει την απαραίτητη οικονομική στήριξη στη βιομηχανία, αλλά οι ειδικοί λένε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα πρέπει να περιμένει περισσότερο για να ανατρέψει τα σημερινά δεδομένα στην αλυσίδα εφοδιασμού σε σχέση με τον ρόλο της Κίνας και να αποδυναμώσει την κυριαρχία της στην αγορά.

Σε μια ευρεία συμφωνία που υπογράφηκε τη Δευτέρα, οι ΗΠΑ και η Αυστραλία δεσμεύτηκαν να επενδύσουν συνολικά 3 δισεκατομμύρια δολάρια σε έργα εξόρυξης και επεξεργασίας, καθώς και σε μια κατώτατη τιμή για κρίσιμα ορυκτά, ένα βήμα που επιδιώκουν εδώ και καιρό οι δυτικές εταιρείες εξόρυξης. Οι χώρες θα υπογράψουν επίσης χρηματοδότηση που περιλαμβάνει δικαιώματα εξόρυξης.

Η Κίνα αντιπροσωπεύει το 90% της παγκόσμιας δυναμικότητας διύλισης σπάνιων γαιών, οι οποίες έχουν κρίσιμες χρήσεις σε τομείς όπως η καθαρή ενέργεια, η άμυνα και η αυτοκινητοβιομηχανία

Ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι οι επενδύσεις των ΗΠΑ στην Αυστραλία θα ξεκλειδώσουν κοιτάσματα κρίσιμων ορυκτών αξίας 53 δισεκατομμυρίων δολαρίων, χωρίς να δώσει πολλές λεπτομέρειες.

Ο Τραμπ είπε ότι σε ένα χρόνο θα έχουν «τόσα πολλά κρίσιμα ορυκτά και σπάνιες γαίες που δεν θα ξέρετε τι να τα κάνετε». «Θα αξίζουν περίπου 2 δολάρια», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους σε συνέντευξη Τύπου αργότερα.

Οι παγκόσμιοι εμπειρογνώμονες της μεταλλευτικής βιομηχανίας που συγκεντρώθηκαν σε συνέδριο στο Σίδνεϊ την Τρίτη χαιρέτισαν την είδηση, η οποία, όπως είπαν, θα ανοίξει επενδυτικές ευκαιρίες, αλλά ήταν επιφυλακτικοί ως προς τον χρονικό ορίζοντα του Τραμπ.

«Το χρονοδιάγραμμα για την ετοιμότητα διαφόρων έργων ακόμη και για το 2027 θα ήταν ηρωικό και ανέφικτο στην περίπτωση πολλών έργων», δήλωσε στο Reuters ο αναλυτής της Barrenjoey, Dan Morgan.

«Γενικά, στη βιομηχανία σπάνιων γαιών τίποτα δεν μπορεί να συμβεί γρήγορα. Δεν νομίζω ότι θα κατακλυστούμε από αύξηση της προσφοράς και δεν υπάρχει περίπτωση να κατακλυστούμε σε ένα χρόνο. Μπορεί να έχουμε αύξηση της προσφοράς σε 5-7 χρόνια», είπε.

Η Κίνα αντιπροσωπεύει το 90% της παγκόσμιας δυναμικότητας διύλισης σπάνιων γαιών, οι οποίες έχουν κρίσιμες χρήσεις σε τομείς όπως η καθαρή ενέργεια, η άμυνα και η αυτοκινητοβιομηχανία. Σε σημείωμα τη Δευτέρα, στην οποία επισημαίνονται οι κίνδυνοι διακοπής του εφοδιασμού, η Goldman Sachs σημείωσε ότι η Κίνα ελέγχει επίσης το 69% της παγκόσμιας εξόρυξης σπάνιων γαιών και το 98% της κατασκευής μαγνητών.

Ενώ οι σπάνιες γαίες είναι συνηθισμένες στον φλοιό της Γης, η Κίνα έχει κατακτήσει την τεχνικά δύσκολη και επιβλαβή για το περιβάλλον διαδικασία διύλισης, συγκριτικά φθηνά.

Με τις εμπορικές εντάσεις και τις ανησυχίες για την ασφάλεια να αυξάνονται, οι ΗΠΑ και οι δυτικοί σύμμαχοί τους επιδιώκουν να χαλαρώσουν την επιρροή της Κίνας. Τον Απρίλιο και τον Μάιο, το Πεκίνο πίεσε τις παγκόσμιες αυτοκινητοβιομηχανίες με περιορισμούς στις εξαγωγές μιας σειράς σπάνιων γαιών και συναφών μαγνητών, και νωρίτερα αυτόν τον μήνα επέκτεινε τους ελέγχους των εξαγωγών του.

Οι τιμές αναφοράς στην Κίνα για τον πιο δημοφιλή τύπο επεξεργασμένων σπάνιων γαιών, το οξείδιο του NdPr, αυξήθηκαν κατά 40% στα 88 δολάρια το κιλό τον Αύγουστο, μετά από αρκετά χρόνια χαμηλών τιμών.

Έκτοτε έχουν υποχωρήσει στα 71 δολάρια, αλλά οι κατασκευαστές του δυτικού κόσμου καλούν τις κυβερνήσεις να υποστηρίξουν μια υψηλότερη κατώτατη τιμή που θα τους επιτρέψει να δημιουργήσουν παραγωγή.

Είναι μη ρεαλιστικό να περιμένουμε περαιτέρω πτώση των τιμών και κατακλυσμό της αγοράς από προσφορά βραχυπρόθεσμα, δήλωσε ο Ντίλαν Κέλι, επικεφαλής αναλυτής στο fund Terra Capital.

«Οι τιμές αυτή τη στιγμή δεν αντανακλούν απαραίτητα μια δυναμική της αγοράς που μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω πτώση των τιμών», δήλωσε ο Kelly, προσθέτοντας ότι η ανακοίνωση της Δευτέρας αύξησε την επενδυτική έλξη των αυστραλιανών έργων.

«Υπάρχουν πολλά πράγματα εκεί έξω στα οποία μπορούμε να εμβαθύνουμε, τα οποία θα μπορούσαν πραγματικά να αλλάξουν την πορεία σε πολλά διαφορετικά έργα για εμάς».

Ώθηση στις εταιρείες εξόρυξης

Ωστόσο, υπήρξαν μερικοί σαφείς νικητές από την ανακοίνωση της συμφωνίας, όπως επισημαίνει το Reuters.

Η Τράπεζα Εξαγωγών-Εισαγωγών των ΗΠΑ (EXIM) απέστειλε επτά Επιστολές Ενδιαφέροντος (LOI) συνολικού ύψους άνω των 2,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε αυστραλιανές εταιρείες εξόρυξης, συμπεριλαμβανομένων της Arafura Rare Earths.

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Arafura, Daryl Cuzzubbo, δήλωσε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι χρειάζεται 800 εκατομμύρια δολάρια σε μετοχική χρηματοδότηση για την ανάπτυξη του έργου Nolans στη Δυτική Αυστραλία και ανέμενε ότι περίπου το 60% αυτού θα προέλθει από βασικούς επενδυτές μέχρι το τέλος του έτους.

«Είναι καλό για εμάς και είναι καλό για τους ομολόγους μας στον κλάδο», δήλωσε ο οικονομικός διευθυντής της Arafura, Peter Sherrington, μιλώντας στην εκδήλωση εξόρυξης Imarc. «Το σημαντικό που κάνει είναι να συγκεντρώνει χρήματα από την οπτική γωνία των μετοχών».

Η πλήρης χρηματοδότηση αναμένεται μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του επόμενου έτους και η Arafura στοχεύει να ξεκινήσει την παραγωγή το 2029, δήλωσε νωρίτερα ο Cuzzubbo στο Reuters.

Ο μεγαλύτερος μέτοχος της Arafura είναι η Αυστραλή μεγιστάνας της βιομηχανίας εξόρυξης Gina Rinehart, ένθερμη υποστηρίκτρια του Tραμπ, η οποία παρευρέθηκε στο πάρτι ορκωμοσίας του προέδρου στο Mar-a-Lago τον Ιανουάριο.

Ωστόσο, τα νέα έργα κρίσιμων ορυκτών δεν θα είναι βιώσιμα χωρίς αλλαγή στις προτεραιότητες αγοράς από τους πελάτες, δήλωσε ο CEO της Syrah Resources, Σον Βέρνερ. «Θα έλεγα ότι αν οι πελάτες δεν ξεπεράσουν τον εθισμό τους στην προμήθεια με το χαμηλότερο δυνατό κόστος από την Κίνα, τότε δεν θα υπάρξει κίνητρο για έργα πουθενά αλλού».