Και στο τελευταίο (του Αυγούστου 2025) Μηνιαίο Δελτίο Γενικής Κυβέρνησης, που ανακοίνωσε, όπως κάθε μήνα, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, εμφανίζονται, όπως και στο Δελτίο του Δεκεμβρίου (Ιανουάριος – Δεκέμβριος 2024) και σε όλους τους μήνες του 2025 έως και τον Οκτώβριο 2025, οι οργανισμοί κοινωνικής ασφάλισης πλεονασματικοί κατά 0,6 δις. ευρώ και να συμβάλει ισόποσα στη διαμόρφωση του πρωτογενούς πλεονάσματος της Γενικής Κυβέρνησης την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2025 στα επίπεδα των 4,1 δις. ευρώ.
Επίσης, όπως προκύπτει από τον παρατιθέμενο πίνακα στη διαμόρφωση του παραπάνω υπερπλεονάσματος του 2024 σε 11,1 δις. ευρώ οι οργανισμοί κοινωνικής ασφάλισης συνέβαλαν με την προσθήκη του δικού τους «πλεονάσματος» κατά 1,1 δις. ευρώ!
Όμως, όπως αποκαλύπτει το Ελεγκτικό Συνέδριο στην υπ΄ αριθμόν 3/2024 Έκθεσή του, ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), ο οποίος (βλέπε πίνακα) διαχειρίζεται έσοδα περίπου 49 δις. ευρώ, από τα οποία 14,4 δις. ευρώ από εισφορές εργαζομένων, 13 δις. ευρώ από εισφορές εργοδοτών και 19 δις. από εισφορές φορολογουμένων (επιχορηγήσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό) από την έναρξη της λειτουργίας του (οικονομικό έτος 2017) δεν έχει καταρτίσει οικονομικές καταστάσεις διότι οι ασφαλιστικοί φορείς που εντάχθηκαν σε αυτόν δεν διαθέτουν οριστικοποιημένες οικονομικές καταστάσεις για τα έτη που προηγήθηκαν της ενσωμάτωσής τους στον eΕΦΚΑ!!!
Όπως μάλιστα τονίζει, οι τελευταίοι εγκεκριμένοι ισολογισμοί-απολογισμοί του μεγαλύτερου ασφαλιστικού φορέα (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) αφορούν στο έτος 2010, του Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (Ο.Α.Ε.Ε. ) στο έτος 2011 και των λοιπών ασφαλιστικών φορέων στο έτος 2012.
Υπενθυμίζεται ότι ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης» (e-ΕΦΚΑ) συστάθηκε, με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 51 του ν. 4387/2016. Προέκυψε από τη συνένωση των μέχρι τότε Φορέων Κύριας Ασφάλισης και άρχισε να λειτουργεί από 1.1.2017 ως καθολικός διάδοχος αυτών. Υποχρεούται να τηρεί τη διπλογραφική μέθοδο και να συντάσσει απολογισμό και ισολογισμό το αργότερο μέχρι το τέλος Απριλίου του επόμενου της χρήσης οικονομικού έτους.
Όσον αφορά στην πληροφόρηση για τα έσοδα και τα έξοδα του παραπάνω ασφαλιστικού φορέα προς το εποπτεύον υπουργείο, τους φορείς υπέρ των οποίων εισπράττει ασφαλιστικές εισφορές και την Ελληνική Στατιστική Αρχή, αυτή, όπως πάλι επισημαίνει το Ελεγκτικό Συνέδριο, παρέχεται μέσω δημοσιονομικών αναφορών (βάσει προσωρινών στοιχείων), που συντάσσει και υποβάλλει ο φορέας σε μηνιαία και ετήσια βάση, δηλαδή αναφορών που περιλαμβάνουν στοιχεία του απολογισμού χωρίς ωστόσο πλήρη σύνταξη αυτού και έγκριση από τα αρμόδια όργανα!
Η λογοδοσία και το … Κράτος Δικαίου!
Ματαίως το Ελεγκτικό Συνέδριο αποκαλύπτει εναγή ευρήματα, κάνει συστάσεις και υπενθυμίζει όλα αυτά που εισαγωγικά παραθέτει στην παραπάνω έκθεσή του:
«Σε ένα κράτος δικαίου η λογοδοσία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση και τη δράση εν γένει των δημοσίων φορέων. Oι δημόσιοι φορείς πρέπει να διαχειρίζονται με διαφάνεια τους πόρους που διαθέτουν για την εκπλήρωση της δημόσιας αποστολής τους και να λογοδοτούν για τη διαχείριση αυτή. Η κατάρτιση από τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου των ετήσιων λογαριασμών στους οποίους απεικονίζεται η ταμειακή διαχείριση στο πλαίσιο εκτέλεσης του προϋπολογισμού (απολογισμός) και η χρηματοοικονομική τους θέση (ισολογισμός) και ακολούθως η έγκαιρη υποβολή αυτών στο Ελεγκτικό Συνέδριο διασφαλίζει διαφάνεια και αξιοπιστία κατά τη διαχείριση των δημοσίων πόρων και ενισχύει τη δημόσια λογοδοσία»
Παραβιάζονται επί … 30 χρόνια βασικές αρχές … «συνετής» δημοσιονομικής διαχείρισης!
Έτσι, επί χρόνια παραβιάζονται τόσο το π.δ. 80/1997 όσο και οι γενικές αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης που απαριθμούνται στο άρθρο 2 του Κανονισμού Οικονομικής Οργάνωσης και Λογιστικής Λειτουργίας ΕΦΚΑ (Β΄ 1720/18 Μαϊου 2017) και που είναι οι ακόλουθες:
Α. Αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης. Ειδικότερα αυτή η αρχή εξειδικεύεται σε αρχή της οικονομικότητας, σε αρχή της αποδοτικότητας και σε αρχή της αποτελεσματικότητας
Β. αρχή της υπευθυνότητας και της λογοδοσίας.
Γ. αρχή της διαφάνειας.
Δ. αρχή της ειλικρίνειας.
Καλά κρασιά! Κι ενώ, λοιπόν, με το άρθρο 48 του παραπάνω Κανονισμού ορίζεται ότι «οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Ε.Φ.Κ.Α. μέσα στο πρώτο τετράμηνο του επόμενου Οικονομικού έτους καταρτίζουν τον Απολογισμό Εσόδων και Εξόδων του προηγούμενου οικονομικού έτους για κάθε κλάδο ασφάλισης», ότι «ο Απολογισμός εσόδων και εξόδων κάθε οικονομικού έτους απεικονίζει τα αποτελέσματα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του αντίστοιχου οικονομικού έτους» και ότι «μέχρι τέλους Απριλίου του επόμενου οικονομικού έτους ο Απολογισμός συνοδευόμενος από αναλυτική έκθεση υποβάλλεται για έγκριση στο Δ.Σ του Ε.Φ.Κ.Α. και στη συνέχεια το αργότερο μέχρι τέλους Ιουνίου στον αρμόδιο υπουργό για έγκριση», το Ελεγκτικό Συνέδριο επισημαίνει ότι η κατάρτιση των εκκρεμών οικονομικών καταστάσεων συνεχώς αναβάλλεται. Συγκεκριμένα, αναφέρει τα εξής:
« Αρχικά είχε προβλεφθεί ότι οι εκκρεμείς οικονομικές καταστάσεις των εντασσόμενων ασφαλιστικών ταμείων θα καταρτισθούν μέχρι 31.12.20. Ακολούθως, η ανωτέρω προθεσμία παρατάθηκε διαδοχικά μέχρι 30.6.2021, 30.9.2022 και 30.9.2023 . Ήδη με τη διάταξη του άρθρου 136 του ν. 5078/2023 (Α 211) η ανωτέρω προθεσμία παρατάθηκε εκ νέου για τις 30.9.2026. Στην τελευταία αυτή διάταξη προβλέπεται: «…Ο e-ΕΦΚΑ καταρτίζει το αργότερο μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου 2026 τους εκκρεμείς ισολογισμούς και τις οικονομικές καταστάσεις εντασσόμενων φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών έως το έτος 2016 και του e-ΕΦΚΑ έτους 2016 έως 2025 (…) Η απογραφή των περιουσιακών στοιχείων των εντασσομένων φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών, καθώς και η αποτίμηση της αξίας τους ενεργείται, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις από τις οικονομικές υπηρεσίες τους ή από ορκωτούς λογιστές, μετά από ανάθεση».
Ντροπή για το πολιτικό σύστημα οι απίστευτες καθυστερήσεις!
Τους λόγους της καθυστέρησης, οι οποίοι είναι αποκλειστικά πολιτικοί και ψηφοθηρικοί, παρουσιάζει στην ίδια έκθεσή του το Ελεγκτικό Συνέδριο με μιαν ακόμα απογοήτευση:
«Ως προς την εξειδίκευση του υπηρετούντος προσωπικού, από τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι οι οικονομικές υπηρεσίες είναι υποστελεχωμένες έναντι των διοικητικών. Η πλειονότητα των ελεγχομένων δεν διαθέτει προσωπικό με την απαιτούμενη άδεια λογιστή. Οι υπηρετούντες στην οικονομική υπηρεσία υπάλληλοι δεν έχουν τα αναγκαία τυπικά προσόντα (τίτλους σπουδών οικονομικών σχολών) για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της υπηρεσίας. Εντοπίστηκαν περιπτώσεις όπου η οικονομική υπηρεσία στελεχώνεται από υπάλληλους με γνώσεις που δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο (π.χ. βασικό πτυχίο αγγλικής φιλολογίας, πολιτικής επιστήμης έως και φυσικής αγωγής»
Στη συνέχεια, το Ελεγκτικό Συνέδριο μας ενημερώνει ότι ο ΕΦΚΑ στο απαντητικό του έγγραφο επί των προκαταρκτικών ευρημάτων της έκθεσής του αναφέρει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία προκήρυξης διαγωνισμού με αντικείμενο την κατάρτιση των ισολογισμών – απολογισμών του e-Ε.Φ.Κ.Α. και των Φορέων που εντάχθηκαν σε αυτόν».
Ωστόσο, επικαλούμενο την έως τότε εμπειρία του και τα ευρήματα του ελέγχου του (ιδιαίτερα μάλιστα εκείνο που αφορά την απαράδεκτη για κράτος δικαίου και συνετή δημοσιονομική διαχείριση διαπίστωση ότι «οι ασφαλιστικοί φορείς που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ δεν διαθέτουν οριστικοποιημένες οικονομικές καταστάσεις για τα έτη που προηγήθηκαν της ενσωμάτωσής τους σ΄αυτόν!) το Ελεγκτικό Συνέδριο τονίζει ότι «διατηρεί επιφυλάξεις α) αν μέχρι την εκπνοή της νέας καταληκτικής προθεσμίας θα έχει ολοκληρωθεί η κατάρτιση των λογαριασμών των ενταχθέντων στον e- Ε.Φ.Κ.Α φορέων και η σύνταξη οικονομικών καταστάσεων 10 ετών του ιδίου του e-Ε.Φ.Κ.Α. και β) αν η μέθοδος των χρονικών παρατάσεων είναι επαρκής για την επίλυση του προβλήματος, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη τον χρόνο που έχει παρέλθει από τη σύνταξη των τελευταίων οικονομικών καταστάσεων, την επίδραση του χρόνου που παρήλθε στην αξιοπιστία των στοιχείων καθώς και τον όγκο των δεδομένων που έχουν συσσωρευθεί»!
Ποια είναι η τύχη του διαγωνισμού για τους ισολογισμούς;
Πράγματι, όπως προκύπτει από τον ιστότοπο του ΕΦΚΑ, ότι η διαδικασία αυτή προωθήθηκε ήδη από το 2024 με πολυσέλιδη προκήρυξη για τις «προδιαγραφές και τους γενικούς όρους» της «Αναθέτουσας Αρχής», δηλαδή του ΕΦΚΑ, ο οποίος, όπως αναφέρεται στην προκήρυξη είναι «κύριος του αντικειμένου της Σύμβασης, είναι ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης – «ΕΦΚΑ», ο οποίος εποπτεύεται από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, αποτελεί μη κεντρική Αναθέτουσα Αρχή, ανήκει στη Γενική κυβέρνηση και συστάθηκε με το Ν.4387/16 (Α’ 85), με κύρια δραστηριότητα να είναι η Κοινωνική Ασφάλιση, με υφιστάμενη Κατάσταση από 01/01/2017 οπότε και αρχίζει η λειτουργία του ως φορέα κύριας κοινωνικής ασφάλισης μες την ένταξη στον Ε.Φ.Κ.Α. αυτοδίκαια των υφιστάμενων φορέων κύριας κοινωνικής ασφάλισης και . καθίσταται καθολικός διάδοχος αυτών, χωρίς να έχουν καταρτίσει ποτέ … ισολογισμούς!
Ωστόσο, δεν μπόρεσα να βρω περαιτέρω πληροφορίες για την τύχη του παραπάνω διαγωνισμού!
Παράβαση νόμων όχι μόνο χωρίς τιμωρία, αλλά και με … αμοιβές των παραβατών!!!
Η μη κατάρτιση και κατάθεση ισολογισμών επιφέρει νομικές κυρώσεις, όπως πρόστιμα, καθώς και οικονομικές συνέπειες, όπως δυσκολία στη χρηματοδότηση και απώλεια αξιοπιστίας απέναντι σε συνεργάτες και τράπεζες. Συγκεκριμένα, οι συνέπειες περιλαμβάνουν διοικητικά πρόστιμα για τις εταιρείες και τους διαχειριστές, ποινικές ευθύνες για όσους εμπλέκονται και δυσκολία στην πρόσβαση σε πιστώσεις.
Σημειώνεται ότι με το π.δ. 80/1997 ορίζεται ότι το Κλαδικό Λογιστικό Σχέδιο για τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης εφαρμόζεται υποχρεωτικά από της 1η Ιανουαρίου 1998 και ότι σε «σε περίπτωση μη εφαρμογής ή πλημμελούς εφαρμογής από τους υποχρέους επιβάλλονται τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 2 του άρθρου 3 του Π.Δ. 384/1992 (ΦΕΚ 210Α} χρηματικά πρόστιμα. Σε περίπτωση υποτροπής, είναι δυνατό να επιβληθεί και ποινή μείωσης της κρατικής επιχορήγησης. Τα ανωτέρω επιβάλλονται με απόφαση της από το Νόμο αρμόδιας εποπτεύουσας αρχής (Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων) και μετά αιτιολογημένη γνωμοδότηση του από τον Νόμο αρμόδιου ελεγκτικού οργάνου. Τα εν λόγω χρηματικά πρόστιμα βεβαιώνονται υπέρ του Λογαριασμού Αλληλεγγύης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης.
Δυστυχώς, δεν έγινε τίποτε από όλα αυτά, όπως προκύπτει από το παραπάνω κυρίως εύρημα σοκ του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι «οι ασφαλιστικοί φορείς που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ δεν διαθέτουν οριστικοποιημένες οικονομικές καταστάσεις για τα έτη που προηγήθηκαν της ενσωμάτωσής τους σ΄αυτόν!», ότι δηλαδή δεν εφάρμοσαν ποτέ το παραπάνω και όλα τα επόμενα προεδρικά διατάγματα, παρά τις συστάσεις και τα «μαθήματα» του παραπάνω ανώτατου ελεγκτικού οργάνου για αξιοπιστία και διαφάνεια, όπως προτάσσει στην εισαγωγή της έκθεσης και αναφέρθηκε πιο πάνω.
