Σημαντικό ρόλο στο «Plan B» που έχουν σχεδιάσει κυβέρνηση και ΕΥΔΑΠ για να μην «διψάσει» η Αττική θα έχουν η ΔΕΗ και η Elpedison. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε την Πέμπτη ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ κ. Χάρης Σαχίνης, μιλώντας σε δημοσιογράφους στο περιθώριο της εκδήλωσης για τα 100 χρόνια της ΕΥΔΑΠ, οι προτεινόμενες χωροθετήσεις των μονάδων αφαλάτωσης θαλασσινού ή και υφάλμυρου νερού τοποθετούνται κοντά στις εγκαταστάσεις των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής της Elpedison στη Θίσβη Βοιωτίας και της ΔΕΗ στο Λαύριο, καθώς οι ενεργειακές τους ανάγκες είναι τεράστιες.
Στην επιλογή της χωροθέτησης των μονάδων αφαλάτωσης έπαιξε ρόλο η ταχύτητα υλοποίησης αλλά και το κόστος
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της επιχείρησης, ήδη έχουν γίνει συζητήσεις με τη ΔΕΗ, σε περίπτωση που αποφασιστεί να προχωρήσουν οι αφαλατώσεις στην Αττική.
Το «Plan B» θα ενεργοποιηθεί στην περίπτωση που το έργο «Εύρυτος», δηλαδή η μερική εκτροπή των ποταμών Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη προς τον Εύηνο, δεν ολοκληρωθεί το 2029, όπως σχεδιάζεται.
Για κάθε παραγόμενο κυβικό μέτρο νερού απαιτούνται περίπου τρεις κιλοβατώρες ενέργειας
Στην επιλογή της χωροθέτησης των μονάδων αφαλάτωσης έπαιξε ρόλο η ταχύτητα υλοποίησης αλλά και το κόστος. Ούτως ή άλλως η αφαλάτωση δεν αποτελεί φθηνή λύση, αλλά έχει υψηλό κόστος επένδυσης και λειτουργίας εξαιτίας των μεγάλων ενεργειακών αναγκών για την παραγωγή του νερού.
Ειδικότερα, το κόστος επένδυσης υπολογίζεται περίπου στα 1.000 ευρώ ανά κυβικό μέτρο νερού (m3), άρα η παραγωγή 100.000 m3 νερού ανά ημέρα συνεπάγεται μια επένδυση 100 εκατ. ευρώ. Επίσης, για κάθε παραγόμενο κυβικό μέτρο νερού απαιτούνται περίπου τρεις κιλοβατώρες ενέργειας.
Δύο βασικές διαδρομές — μία κρίσιμη απόφαση
Η ΕΥΔΑΠ έχει εξετάσει δύο εναλλακτικές προτάσεις. Στη μία το αφαλατωμένο νερό από μονάδα στη Θίσβη θα μπαίνει στο κανάλι του Μόρνου και από εκεί με τα δίκτυα της επιχείρησης θα μεταφέρεται στην Αττική. Στη δεύτερη, όπως επεσήμανε ο κ. Σαχίνης, σχεδιάζεται η κατασκευή δύο μονάδων αφαλάτωσης στην Ανατολική Αττική.
«Η μία θέση είναι στο Λαύριο. Έχουμε μιλήσει και με τη ΔΕΗ που έχει μονάδα ηλεκτροπαραγωγής στην περιοχή οπότε θα μπορούσαμε να τη βάλουμε εκεί. Και η άλλη θέση είναι στη Νέα Πέραμο Αττικής καθώς από εκεί διέρχεται κεντρικός αγωγός της ΕΥΔΑΠ που καταλήγει στη Δυτική Αττική», υπογράμμισε.
Θίσβη: υψηλότερο κόστος, αλλά ενιαία ποιότητα νερού
Σύμφωνα με τον ίδιο, όλες οι προτάσεις έχουν μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα. «Τα υπέρ στην επιλογή μιας μονάδας αφαλάτωσης στην Θίσβη Βοιωτίας είναι πολλά. Καταρχάς έχουμε βρει τον χώρο εντός της Βιομηχανικής Περιοχής. Εκεί βρίσκεται και η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής της Elpedison.
Στην περίπτωση που τελικά οι μονάδες κατασκευαστούν στην Ανατολική Αττική το κόστος θα είναι ίσως μικρότερο
»Είναι σημαντικό να έχεις πολύ ρεύμα, γιατί είναι μεγάλες οι ενεργειακές ανάγκες της αφαλάτωσης. Επιπλέον, υπάρχει δρόμος για να ανέβει το νερό στο κανάλι μας, ο οποίος είναι κοινόχρηστος και μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε. Ωστόσο, έχει και ένα έξτρα κόστος επένδυσης για τον αγωγό, το οποίο θα είναι μεταξύ 50 και 75 εκατομμυρίων ευρώ. Τελειώνουμε με τις μελέτες ώστε να είμαστε έτοιμοι, αν τελικά χρειαστεί, να πατήσουμε τη σκανδάλη», τόνισε ο κ. Σαχίνης.
Λαύριο και Νέα Πέραμος — πιο κοντά, πιθανώς φθηνότερα
Επίσης, έχουν γίνει οι μελέτες και για τις χωροθετήσεις μονάδων αφαλάτωσης σε Νέα Πέραμο και Λαύριο. «Στο Λαύριο χρειάζεται να τοποθετήσουμε έναν αγωγό μήκους 2,6 χιλιομέτρων ώστε το νερό από τη μονάδα να φτάσει στο σημείο διασύνδεσης με τον υφιστάμενο αγωγό», ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ.
Εάν αποφασιστεί η λύση της Θίσβης το κόστος για παραγωγή 87,5 m3 αφαλατωμένου νερού/έτος θα είναι στα 315 εκατ. ευρώ
Η τελική απόφαση που θα ληφθεί εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Στην περίπτωση της Θίσβης το κόστος είναι μεγαλύτερο αλλά καθώς το αφαλατωμένο νερό θα διοχετεύεται στο κανάλι του Μόρνου η ποιότητα νερού, όπως εξήγησε ο κ. Σαχίνης, θα είναι ίδια σε όλη την Αθήνα.
Στην περίπτωση που τελικά οι μονάδες κατασκευαστούν στην Ανατολική Αττική το κόστος θα είναι ίσως μικρότερο αλλά ένα μέρος του λεκανοπεδίου θα καταναλώνει αφαλατωμένο νερό, ενώ οι υπόλοιπες περιοχές όχι.
Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους
Η μονάδα στη Θίσβη έχει σχεδιαστεί για δυναμικότητα 87,5 εκατ. κυβικών μέτρων νερού ετησίως (m3/έτος), η Νέα Πέραμος για 40 εκατ. m3/έτος και το Λαύριο για 20 εκατ. m3/έτος με εκτιμώμενους προϋπολογισμούς 315 εκατ. ευρώ, 110 εκατ. ευρώ και 55 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Με άλλα λόγια εάν αποφασιστεί η λύση της Θίσβης το κόστος για παραγωγή 87,5 m3 αφαλατωμένου νερού/έτος θα είναι στα 315 εκατ. ευρώ, ενώ η εναλλακτική για 60 m3/έτος στις δύο μονάδες της Αττικής απαιτεί επένδυση 165 εκατ. ευρώ.
Η δυνατότητα πλωτής αφαλάτωσης είναι μέρος ενός «Plan C»
Ο χρόνος υλοποίησής τους και στις δύο περιπτώσεις είναι 2 με 2,5 έτη, εάν προχωρήσουν με τη διαδικασία της κατεπείγουσας ανάγκης (περ. γ της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016) δηλαδή όχι με διεθνή διαγωνισμό αλλά με πρόκληση κατασκευαστικών εταιρειών.
Σε κάθε περίπτωση ο σχεδιασμός έχει προβλέψει επεκτάσιμες μονάδες (modular) ώστε να υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησής τους μελλοντικά σε άλλες περιοχές με ανάγκες αφαλάτωσης, δηλαδή όταν ολοκληρωθεί το έργο του Ευρύτου και δεν θα είναι απαραίτητες για την Αττική.
«Στόχος είναι να μην χαθεί αυτή η σημαντική επένδυση και να μπορεί να μεταφερθεί κάπου αλλού», σημείωσε ο κ. Σαχίνης. Και πρόσθεσε: «Εξετάσαμε και τη δυνατότητα πλωτής αφαλάτωσης – δεν την έχουμε ξεχάσει εντελώς – αλλά αποτελεί μέρος ενός “Plan C” καθώς είναι πιο ακριβή λύση, κοστίζει 50%-100% ακριβότερα από μια χερσαία μονάδα, δηλαδή απαιτείται επενδυτικό κεφάλαιο 2.000 ευρώ ανά κυβικό μέτρο νερού. Οπότε προχωράμε με τις χερσαίες αφαλατώσεις».
