Αγορά εργασίας: Ηγέτες χωρίς… ηγεσία – Τα πολλά πρόσωπα των chief of staff πίσω από τους CEO

Μέχρι πριν από μερικά χρόνια σπάνια συναντούσε κανείς επικεφαλής επιτελείου -αγγλιστί “chief of staff”- στις επιχειρήσεις, τουλάχιστον με την έννοια που έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια.

Σήμερα, είναι μια θέση η οποία γίνεται ολοένα και πιο σημαντική και δημοφιλής στις ανώτερες βαθμίδες πολλών πολυεθνικών εταιρειών και ταχέως αναπτυσσόμενων νεοσύστατων επιχειρήσεων.

Περίπου το 65% των διευθύνοντων στελεχών εταιρειών της λίστας Fortune 500 έχουν έναν επικεφαλής επιτελείου, σύμφωνα με την ένωση που εκπροσωπεί τα στελέχη σε αυτήν τη θέση, The Chief of Staff Association.

Ενώ είναι πιο διαδεδομένος ρόλος στις ΗΠΑ -για παράδειγμα η Microsoft διαθέτει εκατοντάδες θέσεις chief of staff για να βοηθά τα στελέχη της, από τους επικεφαλής τμημάτων έως τον διευθύνοντα σύμβουλο-, η ζήτηση αυξάνεται με ταχύτητα στην Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή και στην Ασία, ιδίως στην Ινδία και στη Γερμανία, σύμφωνα με τον Trent Smyth, επικεφαλής της ένωσης.

Αδιάλλειπτες και πιεστικές απαιτήσεις

Οπως επισημαίνουν οι FT, η αυξημένη εταιρική ζήτηση για μια δουλειά που παραδοσιακά συνδέεται με προέδρους και πρωθυπουργούς, με τη δημόσια διοίκηση ή τον στρατό, είναι ενδεικτική της συνεχώς διευρυνόμενης αρμοδιότητας των κορυφαίων διευθύνοντων στελεχών.

Οι σύμβουλοι και οι executive coaches που εργάζονται με κάποιον chief of staff λένε ότι σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον που κινείται ασταμάτητα, οι απαιτήσεις από τους προϊσταμένους τους είναι αδιάλλειπτες και πιεστικές.

Οι προϊστάμενοι στρέφονται ολοένα και περισσότερο σε έναν τέτοιο άνθρωπο, έναν έμπιστο αναπληρωτή ή έναν εξωτερικό σύμβουλο για να τους βοηθήσει να επωμιστούν το βάρος της διαμόρφωσης στρατηγικής, της διαχείρισης των προσδοκιών των επενδυτών, του προσωπικού και των πελατών και της προστασίας της φήμης της εταιρείας. Ολα αυτά είναι αδύνατον να επιτευχθούν στην εντέλεια και μέσα στα απαιτούμενα χρονοδιαγράμματα από έναν άνθρωπο. Είναι, με απλά λόγια, ο άνθρωπός τους στην εταιρεία.

Οι κυνηγοί ταλέντων, οι coaches και οι σύμβουλοι λένε ότι, ενώ μπορεί να υπάρχει κάποια επικάλυψη, ένας επικεφαλής προσωπικού τείνει να εμπλέκεται περισσότερο από ό, τι ένας εκτελεστικός βοηθός, αν και οι επαγγελματικές τους πορείες και οι ευθύνες ποικίλλουν ανάλογα και με το άτομο για το οποίο εργάζονται.

Σε κάθε περίπτωση, όπως κατέδειξε έρευνα που διεξήχθη για την Chief of Staff Association, όλο και περισσότερο ζητείται η γνώμη των επικεφαλής προσωπικού για θέματα επικοινωνίας και φήμης.

Ο τρόπος με τον οποίο θα καθοδηγήσει ο CEO έναν Chief of Staff είναι καθοριστικός, τονίζει ο Trent Smyth, εξηγώντας πως είναι έτσι κι αλλιώς πολύ δύσκολος ο συνδυασμός των ρόλων που απαιτείται να επιτελούνται ταυτόχρονα: να μιλούν ανοιχτά στην εξουσία, να ηγούνται… χωρίς να είναι ηγέτες και όλα αυτά χωρίς σαφείς εντολές.

Πολλοί στη θέση αυτή λένε ότι λειτουργούν ως φίλτρο, διασφαλίζοντας ότι μόνο ό, τι χρειάζεται φτάνει στο γραφείο του CEO, φροντίζοντας να εργάζονται «αθόρυβα» για να λειτουργούν όλα σαν καλολαδωμένη μηχανή.

Για να τα πάει καλά ένας επικεφαλής προσωπικού πρέπει να είναι υψηλής απόδοσης, να έχει δημιουργική σκέψη, να διακατέχεται από αυτοπεποίθηση και φιλοδοξία να μην αφήνει μισές δουλειές και όλα αυτά διατηρώντας χαμηλό προφίλ.

Την ίδια στιγμή που τα κάνει όλα αυτά και είναι άνθρωπος εμπιστοσύνης, σπάνια βγαίνει σε πρώτο πλάνο και οι ιδέες του συχνά δεν αναγνωρίζονται.

Αυτό το τελευταίο συνοψίζεται με απόλυτη ακρίβεια στη φράση του περιώνυμου βρετανού επενδυτή Brent Hoberman, ο οποίος σε πρόσφατη αναζήτηση νέου chief of staff μέσω LinkedIn επεσήμαινε ότι ο υποψήφιος θα έπρεπε να διέπεται από επιχειρηματικό πνεύμα, να είναι περίεργος, να μαθαίνει γρήγορα, αλλά κυρίως να έχει «χαμηλό εγώ».

Δίπλα σε γνωστούς ηγέτες

Στην JPMorgan Chase, η επικεφαλής προσωπικού του διευθύνοντος συμβούλου Τζέιμι Ντίμον, Τζούντι Μίλλερ, υπήρξε σταθερά στα παρασκήνια από το 2007, όταν ανέλαβε τη θέση. Ταξιδεύει με τον κορυφαίο τραπεζίτη και αποτελεί σημείο αναφοράς για όσους θέλουν τον χρόνο ή την εμπλοκή του.

Η Ann Hiatt ήταν επικεφαλής προσωπικού του πρώην CEO της Google, Ερικ Σμιτ, για σχεδόν δέκα χρόνια, έχοντας προηγουμένως εργαστεί ως βοηθός του Τζεφ Μπέζος της Amazon στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Σύμφωνα με τους FT, η ίδια λέει ότι ο καθένας την αξιοποιούσε διαφορετικά, αλλά και στους δύο ρόλους ήταν μια «ασπίδα ζεστασιάς, απορροφητήρας άγχους, ώστε ο διευθύνων σύμβουλος να μπορεί να επικεντρωθεί στα μακρόπνοα σχέδιά του».

Η Hiatt λέει ότι η δουλειά μπορεί να είναι εξαντλητική, γι’ αυτό και ορισμένοι δεν μπορούν να την κάνουν για πολύ καιρό. Η περιγραφή της είναι αρκούντως γλαφυρή: «Ο χρόνος σου δεν είναι δικός σου. Ποτέ δεν έκλεισα το τηλέφωνό μου, το οποίο ήταν πάντα σε κοντινή απόσταση. Υπήρχαν κλήσεις στις 3 π.μ. που απαιτούσαν την προσοχή μου εκείνη τη στιγμή. Στον τομέα της τεχνολογίας ειδικότερα, οι διευθύνοντες σύμβουλοι μπορεί να απογοητευτούν από ανθρώπους που δεν μπορούν να τους παρακολουθήσουν».

Διευθύνοντες σύμβουλοι παγκόσμιων κολοσσών, όπως της Google, της Meta και της Salesforce, έχουν βασιστεί στους επικεφαλής προσωπικού για να διαχειριστούν τις προτεραιότητές τους.

Ευρωπαϊκές εταιρείες, όπως η Unilever, και τράπεζες, όπως η HSBC, έχουν χρησιμοποιήσει τον ρόλο για να συνδυάσουν στρατηγικές σε διάφορες περιοχές και τμήματα της αγοράς.

Στην BP, η θέση θεωρείται ως επιταχυντής προς ανώτερες θέσεις.

Γιατί δεν κινδυνεύει από την AI

Αλλά με τους πράκτορες της Τεχνητής Νοημοσύνης να αναλαμβάνουν περισσότερα καθήκοντα, πολλοί αναρωτιούνται -και εύλογα- μήπως από ένα σημείο και έπειτα πολλές από τις εργασίες που αναλαμβάνουν οι επικεφαλής επιτελείου θα καταργηθούν.

Όσοι βρίσκονται σε αυτή τη θέση λένε ότι ενώ οι καθημερινές εργασίες που σχετίζονται με τον προγραμματισμό ή την χειροκίνητη αναφορά μπορεί να αντικατασταθούν, υπάρχει μια πιο ανθρώπινη πλευρά της δουλειάς τους που απαιτεί συναισθηματική νοημοσύνη – από την επικοινωνία στρατηγικής έως την οικοδόμηση σχέσεων και την άσκηση της διπλωματίας που απαιτείται στο υψηλότερο επίπεδο για την ολοκλήρωση βασικών αποφάσεων, δεξιότητες που καθιστούν απαραίτητη την ανθρώπινη παρουσία.

Οπως και νάχει, δεν μπορούμε να μην κρατήσουμε το απόσταγμα της εμπειρίας της Ann Hiatt, η οποία, μιλώντας για τη δουλειά του chief of staff, λέει μεταξύ άλλων: «Το όνομά σου δεν υπάρχει σε τίποτα, δεν λαμβάνεις αναγνώριση για τίποτα» και ότι «πρέπει να είσαι ο πιο έξυπνος, ο πιο αξιόπιστος άνθρωπος στον κόσμο, αλλά και αυτός που δεν το πειράζει να βρίσκεται στο παρασκήνιο. Είμαστε οι αόρατοι».