Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο: Η διαφορά…φάσης για τις «μακρο» προβλέψεις της Ελλάδας

Σε διαφορά…φάσης δείχνουν να βρίσκονται οι Ευρωπαίοι σε σχέση με την ελληνική κυβέρνηση σε σχέση με την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Η συγκεκριμένη…απόσταση αποτυπώθηκε και κατά τη διάρκεια του τελευταίου Eurogroup, το οποίο πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, με την παρουσία του Έλληνα υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακάκη. Κυρίως, αυτό αφορά την παρουσίαση της σχετικής έκθεσης του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου, η οποία αναφέρεται και στην Ελλάδα.

Πρώτα από όλα, η ετήσια έκθεση κάνει λόγο για υιοθέτηση πιο αισιόδοξων μακροοικονομικών προβλέψεων και ειδικά για την ανάπτυξη, όπου η ελληνική πλευρά «βλέπει» μέση αύξηση του ΑΕΠ κατά 2% έναντι ανάπτυξης 1,8% που προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο σχέδιο. Το συγκεκριμένο στοιχείο δείχνει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο ότι πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα σμικρυνθεί κατά τα επόμενα χρόνια και κυρίως, μετά το πέρα τους Ταμείου Ανάκαμψης, ήτοι μετά το 2026.

Άλλωστε, αξίζει να υπενθυμιστεί πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι η Ελλάδα θα αναπτυχθεί με ρυθμό λίγο υψηλότερο από 2% την τριετία 2025–2027, αλλά στη συνέχεια η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα υποχωρήσει κάτω από το 2%, λόγω χρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων, με το βασικό να αποτελεί η γήρανση του πληθυσμού αλλά και η κακή λειτουργία της αγοράς εργασίας.

Διαφορές στις δαπάνες και τα μέτρα

Πάντως, η αναφερόμενη έκθεση του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου κάνει λόγο για «πιο αισιόδοξες μακροοικονομικές προβλέψεις» και για «σχέδιο που στοχεύει σε μια λιγότερο απαιτητική πορεία δαπανών από την πορεία αναφοράς της Επιτροπής». Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των δαπανών θα είναι 3,3 % έναντι 3,1 % που προβλέπει η Ελλάδα το 2025-2028.

Σημειώνει επίσης ότι τα μέτρα ελάφρυνσης για το 2025 που αναφέρονται στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2026, φαίνεται να επιδεινώνουν το έλλειμμα και να θέτουν σε κίνδυνο την επίτευξη των στόχων του σχεδίου για την επόμενη χρονιά, σύμφωνα με τα όσα καταγράφονται στην έκθεση του Συμβουλίου

Όπως τονίζει, το προσχέδιο προϋπολογισμού της ελληνικής κυβέρνησης για το 2025 περιλαμβάνει μέτρα στήριξης, τα οποία θα έχουν ως αποτέλεσμα, τη μείωση των εσόδων, όσο και περικοπές δαπανών σε ορισμένες κατηγορίες και αυξήσεις σε άλλες. Συνολικά, αυτά τα μέτρα εκτιμάται ότι θα μειώσουν τα έσοδα κατά 0,3% του ΑΕΠ και θα αυξήσουν τις δαπάνες κατά 0,1% του ΑΕΠ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ετήσια δημοσιονομική προσαρμογή του διαρθρωτικού πρωτογενούς δημοσιονομικού ισοζυγίου που υποδηλώνεται από την πορεία αναφοράς της Επιτροπής είναι κατά μέσο όρο 0,22 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ: 0,4 ποσοστιαίες μονάδες το 2025 και 0,16 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως μεταξύ 2026 και 2028.

Η διόρθωση κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες για το 2025 προκλήθηκε από το αναμενόμενο συνολικό διαρθρωτικό έλλειμμα 1,7% του ΑΕΠ το 2024, το οποίο ενεργοποιεί τον μηχανισμό του ελλείμματος.

Χάρη στις προοπτικές υψηλότερης ανάπτυξης, το σχέδιο εκτιμά ότι το συνολικό διαρθρωτικό έλλειμμα θα ανέλθει σε 1,48 % του ΑΕΠ, λίγο κάτω από το περιθώριο ανθεκτικότητας του 1,5 %. Οι προβλέψεις της Επιτροπής για το φθινόπωρο του 2024 προβλέπουν διαρθρωτικό έλλειμμα 1,3 % του ΑΕΠ, το οποίο βρίσκεται εντός του περιθωρίου

Το σχέδιο προϋποθέτει χαμηλότερη ελαστικότητα των εσόδων σε σχέση με το δυνητικό ΑΕΠ (ίση με 0,825) από την ενιαία υπόθεση που συνιστά η Επιτροπή, με βάση την εμπειρική βιβλιογραφία και τα αποτελέσματα των εσόδων των τελευταίων ετών. Αν και αρχικά αυτό μπορεί να φαίνεται ως μια πιο συνετή υπόθεση, συνεπάγεται λιγότερο φιλόδοξους στόχους για το έλλειμμα και δημιουργεί πιθανό περιθώριο για νέα μέτρα στον τομέα των εσόδων.

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, η Ελλάδα επεξηγεί την έλλειψη λεπτομερειών σχετικά με τα δημοσιονομικά μέτρα, σημειώνοντας ότι το ελληνικό σχέδιο εστιάζει στις μεταρρυθμίσεις.

Η πορεία του χρέους

Από εκεί και πέρα, όπως είναι αναμενόμενο, το Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο αναφέρεται και στην εξέλιξη του ελληνικού δημοσίου χρέους. Όπως σημειώνει, από την κορύφωσή του στο 209,4% το 2020, έχει μειωθεί στο 161,9% το 2023. Η αναθεώρηση αναφοράς των εθνικών λογαριασμών μεταξύ του Απριλίου 2024 και της κοινοποίησης του Οκτωβρίου 2024 αύξησε τον δείκτη χρέους κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες, καθώς περιλάμβανε τους αναβαλλόμενους τόκους 12,5 δισ. επί των δανείων ύψους 90 δισ. ευρώ από το EFSF πριν το δεύτερο μνημόνιο.