Με ικανοποίηση υποδέχθηκαν οι τραπεζικές διοικήσεις τη νέα αναβάθμιση από τον οίκο Fitch Ratings του αξιόχρεου του ελληνικού δημοσίου, που πλέον βρίσκεται ένα σκαλοπάτι πάνω από την ελάχιστη βαθμολογία του investment grade.
Πρόκειται για μία αναμενόμενη εξέλιξη, σημειώνουν αναλυτές, λόγω της σημαντικής αποκλιμάκωσης του δημόσιου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ μετά την περιπέτεια της πανδημίας, της συνεχούς επίτευξης υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων, του θετικού μακροοικονομικού περιβάλλοντος και της πλήρους επιστροφής των τραπεζών στην κανονικότητα.
Όπως λένε οι ίδιοι κύκλοι, ο χρηματοπιστωτικός τομέας έχει ήδη ωφεληθεί από αυτές τις εξελίξεις, εξασφαλίζοντας την πλήρη επανασύνδεση με τις αγορές, σε μια περίοδο που η ρευστότητά του ούτως ή αλλιώς ενισχύεται μέσω της συνεχιζόμενης επί 9 συναπτά έτη ανόδου της καταθετικής βάσης.
Αυτό όμως, προσθέτουν, «δεν σημαίνει ότι τα οφέλη δεν μπορεί να είναι περισσότερα από εδώ στο εξής».
Φθηνά καύσιμα
Όπως λένε, ο κλάδος θα έχει στη διάθεσή του ακόμη πιο φθηνά καύσιμα για την ταχύτερη ανάπτυξη των εργασιών του στις χορηγήσεις και την προσφορά πιο ελκυστικών προγραμμάτων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Κι αυτό σε μία περίοδο που το κόστος του χρήματος έχει υποχωρήσει κατά τουλάχιστον 50% σε σχέση με τα υψηλά του κατά τη φάση αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής την προηγούμενη διετία.
Σε κάθε περίπτωση οι τράπεζες κερδίζουν από τη μείωση των spreads με τα οποία δανείζονται, λόγω της υποχώρησης του κινδύνου χώρας, όπως αυτή αποτυπώνεται στις συνεχείς αναβαθμίσεις τους από τους οίκους αξιολόγησης.
Ταυτόχρονα όμως η αποκλιμάκωση των επιτοκίων στη ζώνη του ευρώ δίνει την ευχέρεια στις διοικήσεις τους να λανσάρουν ακόμη πιο προνομιακά δανειακά προϊόντα, σε μία συγκυρία που η διατήρηση της κερδοφορίας τους στα περυσινά ιστορικά υψηλά, περνά μέσα από τους υψηλούς ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης.
Τα φθηνότερα δάνεια με πιο προνομιακούς όρους, σε συνδυασμό με την επιθετικότερη προώθηση των προγραμμάτων τους, αποτελούν συνθήκες αναγκαίες για την περαιτέρω ενίσχυση της χρηματοδοτικής δραστηριότητας.
Οι στόχοι
Η εφετινή χρήση αναμένεται να κλείσει με πιστωτική επέκταση στην περιοχή των 14 δισ. ευρώ για τους 4 μεγάλους του κλάδου, μετά την άνοδο των δανειακών χαρτοφυλακίων τους κατά περίπου 10,5 δισ. ευρώ στο εννεάμηνο. Με δεδομένο ότι το τελευταίο τρίμηνο κάθε χρονιάς είναι συνήθως το πιο ισχυρό, η προαναφερθείσα επίδοση θεωρείται απολύτως εφικτή για τους συστημικούς ομίλους.
Μέσω αυτής της ανάπτυξης, οι τράπεζες περιόρισαν τις απώλειες στο έντοκο εισόδημά τους, ως αποτέλεσμα της υποχώρησης των διατραπεζικών επιτοκίων euribor σε σύγκριση με πέρυσι. Συγκεκριμένα, στο εννεάμηνο του 2025 τα καθαρά έσοδα από τόκους έφτασαν αθροιστικά στα 6,13 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 4,6% σε ετήσια βάση.
Η διαμόρφωση της συρρίκνωσης στα συγκεκριμένα επίπεδα κατέστη εφικτή, μέσω τόσο των νέων εργασιών στις χορηγήσεις, όσο και της μεγέθυνσης του ενεργητικού με μη οργανικές κινήσεις.
Σε άνοδο τα έσοδα
Οι διοικήσεις των τραπεζών εκτιμούν πως τα καθαρά έσοδα από τόκους έχουν ήδη εισέλθει σε ανοδική τροχιά, κάτι που θα αποτυπωθεί στα αποτελέσματα δ΄ τριμήνου 2025. Στηρίζεται κατ΄ αυτόν τον τρόπο η οργανική τους κερδοφορία, η πορεία της οποίας από εδώ και στο εξής θα εξαρτηθεί κατά κύριο λόγο από τρεις παράγοντες:
– Πιστωτική επέκταση
Η δυνατότητα των τραπεζών να προσφέρουν δάνεια με χαμηλότερα spreads στους πελάτες τους, μπορεί να οδηγήσει σε άνοδο τις εκταμιεύσεις από το 2026. Ήδη έχουν γίνει κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση και εκτιμάται ότι την επόμενη χρονιά το κόστος του χρήματος στην Ελλάδα θα υποχωρήσει περαιτέρω.
– Μη τοκοφόρες εργασίες
Οι επιδόσεις των τραπεζών είναι εξαιρετικές σε αυτόν το τομέα το 2025, καθώς τα σχετικά έσοδα τρέχουν με ετήσιους ρυθμούς άνω του 10%.
Στο εννεάμηνο του 2025 το επιπλέον καθαρό εισόδημα από προμήθειες κάλυψε το 60% της υποχώρησης των επιτοκιακών εσόδων.
Για τη νέα χρονιά οι εκτιμήσεις των τραπεζικών διοικήσεων για την πορεία του είναι ευοίωνες, καθώς αναμένουν άνοδο των πωλήσεων σε τρία μέτωπα: στα δάνεια, στο asset management και στο bancassurance.
– Κόστος χρηματοδότησης
Οι τράπεζες λόγω των αναβαθμίσεων στην πιστοληπτική τους αξιολόγηση θα μπορούν να δανείζονται μέσω ομολογιακών εκδόσεων με καλύτερους όρους. Μέρος των κεφαλαίων που θα αντληθούν θα χρησιμοποιηθεί για την πρόωρη ανάκληση ομολογιακών τίτλων που είχαν εκδοθεί κατά την περίοδο του ακριβού χρήματος.
Έτσι, θα μειωθούν τα έξοδά τους για τόκους.
