Έκπτωση φόρου για δαπάνες που αφορούν λήψη υπηρεσιών για ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων [Μέρος Β]

Είδαμε στο πρώτο μέρος του σημειώματός μας, ποιο είναι το νομικό πλαίσιο για την έκπτωση του φόρου για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση καθώς και τον τρόπο υπολογισμού της έκπτωσης και τους δικαιούχους

Στο σημερινό μας σημείωμα θα δούμε ποιες είναι αυτές οι δαπάνες που εκπίπτουν τις λοιπές προϋποθέσεις καθώς και την αποτύπωση των δαπανών αυτών στο έντυπο Ε1 ώστε να πάρει ο φορολογούμενος την σχετική έκπτωση

I. Καθορισμός επιλέξιμων δαπανών

Οι δαπάνες λήψης υπηρεσιών και αγοράς αγαθών οι οποίες αναγνωρίζονται για την εφαρμογή της παρούσας είναι οι εξής:

Α. Δαπάνες λήψης υπηρεσιών

α) Ενεργειακές

– Τοποθέτηση θερμομόνωσης.

– Αντικατάσταση κουφωμάτων, υαλοπινάκων και εξωτερικών προστατευτικών φύλλων.

– Εγκατάσταση ή αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ ψύξης καθώς και των αναγκαίων υποδομών και στοιχείων ώστε να καθίσταται πλήρως λειτουργικό.

– Εγκατάσταση διατάξεων αυτόματου ελέγχου της λειτουργίας του συστήματος θέρμανσης/ψύξης.

– Εγκατάσταση συστήματος αυτοπαραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος (με ενεργειακό συμψηφισμό), καθώς και συστημάτων ηλεκτρικών συσσωρευτών (μπαταρίες) όταν συνδυάζονται με φωτοβολταϊκά συστήματα.

– Εγκατάσταση συστήματος παραγωγής ζεστού νερού με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).

– Εγκατάσταση συστήματος μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας.

– Αναβάθμιση φωτισμού των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας.

β) Λειτουργικές-αισθητικές

– Τοποθέτηση/αντικατάσταση υδραυλικής εγκατάστασης.

– Τοποθέτηση/αντικατάσταση ηλεκτρολογικής εγκατάστασης.

– Συντήρηση/επισκευή στέγης.

– Επισκευή τοιχοποιίας/Χρωματισμού εσωτερικά και εξωτερικά των κτιρίων.

– Τοποθέτηση σταθερών ή κινητών συστημάτων σκίασης.

– Αναβάθμιση ή εγκατάσταση ανελκυστήρα.

– Εγκατάσταση οικιακών σημείων επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων.

– Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων.

Β. Δαπάνες αγοράς αγαθών

– Υλικά θερμομόνωσης.

– Κουφώματα, υαλοπινάκων και εξωτερικών προστατευτικών φύλλων προς αντικατάσταση

– Σύστημα αυτοπαραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος (με ενεργειακό συμψηφισμό), καθώς και συστήματα ηλεκτρικών συσσωρευτών (μπαταρίες), όταν συνδυάζονται με φωτοβολταϊκά συστήματα.

– Σύστημα παραγωγής ζεστού νερού με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).

– Σύστημα μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας.

– Υλικά υδραυλικής εγκατάστασης.

– Υλικά ηλεκτρολογικής εγκατάστασης.

– Υλικά τοιχοποιΐας/χρωματισμού εσωτερικά και εξωτερικά των κτηρίων, καθώς και λοιπές δαπάνες αγοράς αγαθών αντίστοιχες με αυτές της λήψης υπηρεσιών της περ. Α’.

II. Λοιπές προϋποθέσεις και διαδικασίες

Απαραίτητες προϋποθέσεις για τη μείωση της παρ. 1 του άρθρου 1, αποτελούν σωρευτικά:

α) Η απόδειξη πραγματοποίησης των δαπανών αυτών, με νόμιμα παραστατικά (Τιμολόγιο ή στοιχείο λιανικής πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών) του ν. 4308/2014, στα οποία αναγράφεται διακριτά το είδος και η αξία των αγαθών και υπηρεσιών, τα στοιχεία (ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ) του προσώπου καθώς και τα στοιχεία του ακινήτου (ΑΤΑΚ), εκτός αν πρόκειται για κοινόχρηστα, για τα οποία αρκεί μόνο η διεύθυνση του ακινήτου.

β) η τμηματική ή εξολοκλήρου εξόφληση των δαπανών, ανεξαρτήτως του ύψους αυτών, να έχει πραγματοποιηθεί, εντός του οικείου φορολογικού έτους, με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών, μη λαμβανομένων υπόψη των εξαιρέσεων της περ. γ’ της παρ. 6 του άρθρου 15 ΚΦΕ, δηλαδή των δαπανών που εξοφλούνται ηλεκτρονικά και  το 30% του εισοδήματος από μισθούς , συντάξεις, ενοίκια και  εισόδημα από εμπορική δραστηριότητα.

Ως «ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής», νοείται κάθε μέσο πληρωμής, κατά την έννοια της περ. ιδ’ του άρθρου 62 του ν. 4446/2016, που απαιτεί τη μεσολάβηση ενός τηλεπικοινωνιακού ή ηλεκτρονικού δικτύου, όπως π.χ. η μεταφορά χρημάτων μέσω ειδικών διαδικτυακών εφαρμογών («e-banking»), καρτών, το «ηλεκτρονικό πορτοφόλι», κ.λπ., ενώ η έννοια του «παρόχου υπηρεσιών πληρωμών» ορίζεται με τις διατάξεις της περ. 11 του άρθρου 4 του ν. 4537/2018 (Α’ 84). Επομένως, στους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα πιστωτικά ιδρύματα, τα γραφεία ταχυδρομικών επιταγών και τα ιδρύματα πληρωμών, ανεξάρτητα αν έχουν την έδρα τους στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή (Ε.Ε., τρίτες χώρες). Το μέρος των δαπανών για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που δεν εξοφλείται με τους ως άνω τρόπους δεν αναγνωρίζεται προς έκπτωση.

γ) τα παραστατικά της περ. α’ πρέπει να έχουν διαβιβασθεί στην ΑΑΔΕ σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 5104/2024 (Α’ 58), δηλαδή να έχουν διαβιβαστεί από τον εκδότη είτε στο e-send μέσω ταμειακής μηχανής , είτε να έχουν πάρει ΜΑΡΚ (Μοναδικό Αριθμό Καταχώρησης) από τη  πλατφόρμα του mydata και να έχουν και στις δυο περιπτώσεις QRCODE.

Έναρξη ισχύος

1. Οι διατάξεις της παρούσας ισχύουν για δαπάνες που πραγματοποιούνται από 01/01/2024 έως και 31/12/2026.

2. Για δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί από 01/01/2020 έως 31/12/2023 ισχύουν τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία Α.1090/16.4.2021 (Β’1636) κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Διοικητή της ΑΑΔΕ.

Αποτύπωση στο έντυπο Ε1

Σύμφωνα με τις οδηγίες που είχε δώσει η διοίκηση για τις δηλώσεις του φορολογικού έτους 2024, δηλαδή για τις δηλώσεις που καταθέσαμε μέχρι 21 Ιουλίου 2025, όσοι είχαν δαπάνες για την λήψη υπηρεσιών για ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, θα έπρεπε να στις συμπληρώσουν στους κωδικούς 627-628 του Πίνακα 7.

Οι οδηγίες συμπλήρωσης

Στους κωδικούς 627-628 συμπληρώνεται το συνολικό ποσό των δαπανών που έχουν πραγματοποιηθεί εντός του φορολογικού έτους 2024 και αφορούν την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 39Β ΚΦΕ, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 31 του ν. 5073/2023 (A΄204). Με τις διατάξεις αυτές αναγνωρίζεται μείωση από τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, επί του ποσού των δαπανών που αφορούν στην αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών για την αισθητική, λειτουργική και ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν εντάσσονται σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων. Οι δαπάνες μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε (5) ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε φορολογικό έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τις δεκαέξι χιλιάδες (16.000) ευρώ. Το ποσό των δαπανών για αγορά αγαθών που λαμβάνεται υπόψη για τη μείωση του φόρου του προηγούμενου εδαφίου δεν υπερβαίνει το ένα τρίτο (1/3) του ποσού των δαπανών για τη λήψη υπηρεσιών που λαμβάνεται υπόψη για τη μείωση του φόρου.

Προϋπόθεση για τη μείωση του φόρου από το ποσό των δαπανών αποτελεί η απόδειξή τους με νόμιμα παραστατικά του ν. 4308/2014 (Α` 251) και η εξόφλησή τους με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών, τηρουμένου του άρθρου 16 ΚΦΔ (σχετ. Α.1197/2024 κοινή υπουργική απόφαση, την οποία και αναλύουμε ανωτέρω).

Για δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί από 01/01/2020 έως 31/12/2023 εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 39Β, όπως ίσχυαν πριν την τροποποίησή τους με το άρθρο 31 του ν. 5073/2023 και η υπό στοιχεία Α.1090/2021 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Διοικητή της ΑΑΔΕ.

Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 14 του άρθρου 66 του ν. 4646/2019, το άρθρο 39Β του ΚΦΕ εφαρμόζεται για τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2020 έως και 31.12.2024, για τις οποίες ισχύει το ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης των δεκαέξι χιλιάδων (16.000) ευρώ.

Προσοχή: Να θυμίσουμε ότι η  ρύθμιση παρατάθηκε μέχρι τις 31.12.2026 με το άρθρο 51 του νόμου 5217/2025, συνεπώς ισχύει και για τις δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν μέσα στο 2025.

Αλωνιάτης Απόστολος

 Οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.