Politico για Ζελένσκι: Να διαλέξει τη συμφωνία Τραμπ ή τους ασταθείς Ευρωπαίους φίλους του;

Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συγχαίρουν τους εαυτούς τους μετά τις συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν το Σαββατοκύριακο στη Γενεύη, οι οποίες υποδηλώνουν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα λάβει υπόψη τις ανησυχίες τους σχετικά με την επιβολή μιας κακής ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουκρανία.

«Αν και απομένουν ακόμη πολλά να γίνουν, υπάρχει πλέον μια σταθερή βάση για να προχωρήσουμε μπροστά», δήλωσε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαιρετίζοντας την «καλή πρόοδο» που επιτεύχθηκε χάρη στην «ισχυρή ευρωπαϊκή παρουσία» στις συνομιλίες.

Καμία πρόοδος δεν έχει σημειωθεί στο θέμα των περιουσιακών στοιχείων καθώς το Βέλγιο εμμένει στις θέσεις του

Ήταν σίγουρα «πρόοδος» το γεγονός ότι οι κορυφαίοι σύμβουλοι της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου κλήθηκαν να συμμετάσχουν στη συνάντηση της Κυριακής στην Ελβετία, αφού είχαν αποκλειστεί από το αρχικό 28-σημείο σχέδιο των ΗΠΑ, το οποίο φοβούνταν ότι ήταν τόσο μεροληπτικό που θα ενθάρρυνε τη Ρωσία να εξαπολύσει περαιτέρω επιθέσεις.

Ωστόσο, οι εορτασμοί γρήγορα προσγειώθηκαν ανώμαλα στην πραγματικότητα, επισημαίνει το Politico σε σχετική ανάλυσή του. Τη Δευτέρα, το Κρεμλίνο απέρριψε την αντιπρόταση της Ευρώπης για τον τερματισμό του πολέμου, με έναν ανώτερο σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να δηλώνει ότι «δεν μας ταιριάζει καθόλου από κατασκευαστικής άποψης».

Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε αργά τη Δευτέρα ότι Αμερικανοί και Ουκρανοί αξιωματούχοι συμφώνησαν σε ένα συντομευμένο κείμενο που ενσωματώνει ορισμένες από τις ανησυχίες του Κιέβου, αν και «ευαίσθητα» ζητήματα παρέμειναν προς συζήτηση με τον Τραμπ. Ο Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Νταν Ντρίσκολ θα συναντηθεί με Ρώσους αξιωματούχους στο Αμπού Ντάμπι την Τρίτη για να συζητήσουν το πλαίσιο ειρήνης, σύμφωνα με έναν ανώτερο Αμερικανό αξιωματούχο.

Ο κίνδυνος για την Ουκρανία τώρα είναι ότι ο Πούτιν θα επαναφέρει τον Αμερικανό πρόεδρο στην αρχική του θέση: μια συμφωνία εκεχειρίας 28 σημείων που προκάλεσε αναταραχή μεταξύ των αξιωματούχων στις Βρυξέλλες, επειδή θα ανάγκαζε το Κίεβο να παραχωρήσει εκτάσεις γης στη Μόσχα, να εγκαταλείψει την ελπίδα να ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ και να μειώσει το μέγεθος του στρατού του από σχεδόν 1 εκατομμύριο σε 600.000 στρατιώτες.

Αν συμβεί αυτό, ο Ζελένσκι θα βρεθεί μπροστά σε μια δυσάρεστη επιλογή: είτε να δεχτεί την πρόταση που ετοίμασαν ο Τραμπ και ο Πούτιν, είτε να ρισκάρει το μέλλον της χώρας του με την ελπίδα ότι κάποια μέρα θα λάβει επαρκή βοήθεια από τους Ευρωπαίους φίλους του, σημειώνει το Politico.

Αυτοί οι ίδιοι φίλοι που, μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια πολέμου, δεν του στέλνουν στρατεύματα, ούτε τα όπλα που ζητά, ούτε καν κατασχέουν τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας από τις τράπεζές τους για να τον βοηθήσουν να αγοράσει προμήθειες.

Απρόθυμος να πολεμήσει

Για ορισμένους Ρεπουμπλικάνους των ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι που αντιτίθενται στη συμφωνία του Τραμπ και στους συμβιβασμούς που αυτή θα απαιτήσει, απατούν τον εαυτό τους. «Ποια είναι η εναλλακτική λύση;» ρώτησε ο Γκρεγκ Σουένσον, πρόεδρος των Ρεπουμπλικάνων στο Εξωτερικό στο Ηνωμένο Βασίλειο, το POLITICO.

«Μπορείς να μιλάς όμορφα, να παρευρίσκεσαι σε όλες αυτές τις διπλωματικές συναντήσεις και να στέλνεις τους καλύτερους ανθρώπους σου στη Γενεύη, αλλά ο μόνος τρόπος να νικήσεις τον Πούτιν είναι να πολεμήσεις — και κανένας από αυτούς δεν είναι διατεθειμένος να το κάνει», είπε ο Σουένσον. «Οπότε όλα είναι λόγια. Ακούγεται υπέροχο όταν μιλάς για δημοκρατία και υπεράσπιση της Ουκρανίας, αλλά απλά δεν είναι διατεθειμένοι να το κάνουν».

Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί και αξιωματούχοι θα διαφωνούσαν, επισημαίνοντας τα τεράστια χρηματικά ποσά και τα όπλα που έχουν στείλει οι κυβερνήσεις τους στο Κίεβο από την έναρξη του πολέμου πριν από σχεδόν τέσσερα χρόνια, καθώς και την οικονομική πρόκληση της μείωσης του εμπορίου με τη Ρωσία, ιδίως των εισαγόμενων ορυκτών καυσίμων.

Από τη στιγμή που οι ΗΠΑ απέσυραν την υποστήριξή τους, η Ευρώπη έχει προχωρήσει εμφανώς για να καλύψει το κενό.

Αλλά στην πραγματικότητα, η αρχική πρόταση του Τραμπ προκάλεσε πανικό στους αξιωματούχους και τους διπλωμάτες στις Βρυξέλλες και αλλού, επειδή γνώριζαν ότι ο Ζελένσκι δεν μπορούσε να βασιστεί στην Ευρώπη για να κάνει αρκετά για να βοηθήσει την Ουκρανία μόνη της.

Πριν από ένα μήνα, οι ηγέτες της ΕΕ συγκεντρώθηκαν σε μια σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, προβλέποντας με αισιοδοξία ότι θα εξασφάλιζαν μια ιστορική συμφωνία για τη χρήση 140 δισεκατομμυρίων ευρώ από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ως «δάνειο αποζημίωσης», προκειμένου να εξασφαλίσουν την οικονομική σταθερότητα του Κιέβου για τα επόμενα δύο τουλάχιστον χρόνια.

Ωστόσο, σε μια σημαντική διπλωματική και πολιτική γκάφα, το σχέδιο κατέρρευσε εν μέσω απροσδόκητων αντιρρήσεων από το Βέλγιο.

Καμία πρόοδος στο θέμα των περιουσιακών στοιχείων

Οι συνομιλίες εντείνονται τώρα μεταξύ των αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των κυβερνήσεων της ΕΕ, ιδίως των Βέλγων, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει επιτευχθεί καμία πρόοδος, σύμφωνα με πολλούς αξιωματούχους που, όπως και άλλοι, ζήτησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους για να μιλήσουν ειλικρινά για ευαίσθητα θέματα.

Ορισμένοι διπλωμάτες ελπίζουν ότι η πίεση από τον Τραμπ θα αναγκάσει το Βέλγιο και τις άλλες χώρες της ΕΕ που έχουν επιφυλάξεις σχετικά με το σχέδιο για τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία να συμφωνήσουν. Μια ιδέα που δεν έχει αποκλειστεί είναι η χρήση μέρους των περιουσιακών στοιχείων παράλληλα με κοινά ομόλογα της ΕΕ ή ενδεχόμενες άμεσες χρηματοδοτικές συνεισφορές από κυβερνήσεις της ΕΕ, ανέφεραν αξιωματούχοι.

Ωστόσο, ορισμένοι διπλωμάτες της ΕΕ φοβούνται ότι η όλη ιδέα ενός δανείου επανορθώσεων προς την Ουκρανία με τη χρήση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων θα καταρρεύσει εάν το τελικό σχέδιο ειρήνης περιέχει αναφορά στη χρήση των ίδιων αυτών κεφαλαίων.

Το αρχικό σχέδιο πρότεινε τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων σε μια επενδυτική προσπάθεια στην Ουκρανία, με τα μισά έσοδα να πηγαίνουν στις ΗΠΑ, μια ιδέα που οι Ευρωπαίοι απέρριψαν ως «σκανδαλώδη». Ωστόσο, μόλις τελικά αρθούν οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, η Euroclear – το χρηματοπιστωτικό αποθετήριο με έδρα το Βέλγιο που κατέχει τα ακινητοποιημένα περιουσιακά στοιχεία – θα μπορούσε να καταλήξει να αναγκαστεί να επιστρέψει τα χρήματα στη Μόσχα.

Αυτό θα μπορούσε να αφήσει τους φορολογούμενους της ΕΕ να αναλάβουν την αποπληρωμή των χρημάτων, ένα σενάριο που πιθανότατα θα βαρύνει σημαντικά τις κυβερνήσεις της ΕΕ, καθώς εξετάζουν το ενδεχόμενο να υποστηρίξουν την ιδέα του δανείου τις επόμενες εβδομάδες.

Στη συνέχεια, υπάρχει το ζήτημα της διατήρησης της ειρήνης. Νωρίτερα φέτος, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κίρ Σταρμερ ηγήθηκαν των προσπαθειών για τη συγκέντρωση υποστήριξης για μια διεθνή ειρηνευτική δύναμη από χώρες εθελοντές που θα σχηματίσουν μια «συμμαχία των προθύμων». Ένα χρόνο νωρίτερα, ο Μακρόν είχε ακόμη προτείνει την ιδέα της «παρουσίας στρατευμάτων στο έδαφος» πριν από τη λήξη της σύγκρουσης.

Δεν μιλάει πια έτσι.

Σε ένδειξη του πόσο δύσκολη θα ήταν οποιαδήποτε συζήτηση σχετικά με την αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία στη Γαλλία, μια παθιασμένη έκκληση την περασμένη εβδομάδα από τον νέο ανώτατο στρατηγό της Γαλλίας, Fabien Mandon, προς τους δημάρχους να προετοιμάσουν τους πολίτες για έναν πιθανό πόλεμο με τη Ρωσία προκάλεσε σάλο και προκάλεσε την καταδίκη των μεγάλων πολιτικών κομμάτων. Ο Mandon είχε προειδοποιήσει ότι αν η Γαλλία «δεν είναι προετοιμασμένη να δεχτεί την απώλεια των παιδιών της, να υποφέρει οικονομικά επειδή θα δοθεί προτεραιότητα στην αμυντική παραγωγή, τότε διατρέχουμε κίνδυνο».

Ο Μακρόν προσπάθησε να κατευνάσει τη διαμάχη και είπε ότι τα λόγια του Mandon είχαν παρθεί εκτός πλαισίου.

Στη Γερμανία, ο υπουργός Εξωτερικών Johann Wadephul δήλωσε ότι το Βερολίνο «ήδη συμβάλλει ιδιαίτερα στην ανατολική πτέρυγα» με τη στάθμευση μιας ταξιαρχίας έτοιμης για μάχη στη Λιθουανία. «Ολόκληρη η περιοχή της Βαλτικής είναι μια περιοχή-κλειδί στην οποία θα επικεντρωθεί η Bundeswehr. Πιστεύω ότι αυτό αποτελεί επίσης επαρκή και μακροπρόθεσμη υποστήριξη για την Ουκρανία».

Οι Ουκρανοί θα ήθελαν μια βαθύτερη δέσμευση στο έδαφός τους, αλλά οι Δυτικοευρωπαίοι είναι επιφυλακτικοί ως προς το ενδεχόμενο να υποστούν μεγάλες απώλειες στέλνοντας στρατιώτες στο μέτωπο.

«Τουλάχιστον ο Τραμπ είναι ειλικρινής σε αυτό», είπε ο Σουένσον. «Θα μπορούσαμε να νικήσουμε τη Ρωσία. Θα τους νικούσαμε, νομίζω, γρήγορα, υποθέτοντας ότι δεν θα υπήρχαν πυρηνικά όπλα». «Θα νικούσαμε τη Ρωσία, αλλά πολλοί άνθρωποι θα πέθαιναν».