«Ανοησίες», ήταν επιγραμματικά το σχόλιο του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στο όργιο φημών και διαρροών περί ακραία φιλορωσικής στάσης του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ στην εποχή Τραμπ 2.0, Στιβ Γουίτκοφ.
Του Αμερικανού αξιωματούχου-«κλειδί» στις εν εξελίξει θολές διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του σχεδόν τετραετούς πολέμου στην Ουκρανία, εν μέσω ένθεν κακείθεν διπλωματικής ασάφειας, πολύπλευρων εμποδίων, αλλά και ισχυρών πια πολιτικών κραδασμών στο Κίεβο, υπό το βάρος του μέγα σκανδάλου διαφθοράς.
Με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι τώρα πολύπλευρα «στριμωγμένο» -μετά και την παραίτηση του υπό έρευνα (πρώην πια) προσωπάρχη του, πιο στενού συνεργάτη του και επικεφαλής διαπραγματευτή της Ουκρανίας, Αντρίι Γερμάκ- ο Γουίτκοφ αναμένεται την προσεχή εβδομάδα για κρίσιμες διαπραγματεύσεις στη Μόσχα.
Πιθανόν δεν θα είναι μια σόλο αποστολή.
Όπως είπε ο Ντόναλντ Τραμπ, ίσως να συνοδεύεται από τον προεδρικό γαμπρό και πρώην ανώτερο σύμβουλο του Λευκού Οίκου, Τζάρεντ Κούσνερ.
Πρόκειται για το ίδιο διαπραγματευτικό «δίδυμο» που επιστράτευσε ο Λευκός Οίκος για την (αμφιβόλου βιωσιμότητας) επίτευξη εκεχειρίας στη Λωρίδα της Γάζας, ως πρώτο στάδιο ακόμη ενός αμφιλεγόμενου ειρηνευτικού σχεδίου του Τραμπ.
Βασικά κοινά χαρακτηριστικά των Γουίτκοφ και Κούσνερ;
Η στενή σχέση τους με τον Αμερικανό πρόεδρο, η αφοσίωσή τους σε αυτόν και το επιχειρηματικό υπόβαθρό τους, που ανάγουν σε γνώμονα των διαπραγματεύσεων ως… ερασιτέχνες διπλωμάτες.
Το διπλωματικά ανορθόδοξο σκεπτικό τους εξήγησαν πρόσφατα σε κοινή συνέντευξη στο δίκτυο CBS.
Πιο περιεκτικός στην περιγραφή ήταν ο 44χρονος Κούσνερ.
«Εστίαση ενίοτε στα συμφέροντα και όχι στις αξίες».
Συμφωνώντας, ο Γουίτκοφ -τον οποίο πολλοί χαρακτηρίζουν «σκιώδη» ΥΠΕΞ των ΗΠΑ- το περιέγραψε αλλιώς.
«Οι τίτλοι μας θα έπρεπε να είναι υπουργός παρανόησης και διόρθωσης της κακής επικοινωνίας, γιατί αυτό είναι σε μεγάλο βαθμό αυτό που κάναμε εκεί έξω».
Μια στρογγυλοποιημένη αναφορά στο τραμπικό δόγμα «Πρώτα η Αμερική», υπό το πρίσμα του οποίου οι διεθνείς σχέσεις αντιμετωπίζονται με όρους επιχειρηματικής συναλλαγής.
«Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου»
Μπορεί να μην έχει εμπειρία στη διπλωματία, όμως ο 68χρονος Στιβ Γουίτκοφ είναι μακροχρόνιος φίλος του Ντόναλντ Τραμπ, γνωρίζει από ακίνητα και γκολφ και, προκειμένου να εξασφαλιστεί στον Αμερικανό πρόεδρο ένα Νομπέλ Ειρήνης, δείχνει να μην έχει κανέναν ενδοιασμό στην πάση θυσία επιβολή τερματισμού πολέμων στο όνομά του.
Σε αυτόν αποδίδεται εν μέρει το αρχικό, επίμαχο αμερικανικό σχέδιο 28 σημείων για το ουκρανικό, που φάνταζε με ρωσική «λίστα επιθυμιών».
Ούτε έχει διαψεύσει ότι είναι δική του η φωνή που ακούγεται στις -αγνώστου προέλευσης και δημοσιοποιημένες από το Bloomberg- υποκλαπείσες τηλεφωνικές συνομιλίες να «δασκαλεύει» τον σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν, Γιούρι Ουσακόφ, για τον σωστό χειρισμό του Τραμπ στην επίτευξη συμφωνίας.
Έκτοτε, δοκιμάζεται όσο ποτέ η εικόνα του Γουίτκοφ ως αυτοδίδακτου «διαπραγματευτή», που κινείται εκτός κάθε διπλωματικής νόρμας.
Οι επικριτές του στην Ουάσινγκτον τον κατηγορούν για «προδοσία», ζητώντας την αποπομπή του.
Ανωνύμως, εξοργισμένος Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε ότι «ο Γουίτκοφ πρέπει να δει ψυχίατρο».
Στον αντίποδα, η Ρωσία μιλά για «υβριδικό πόλεμο» κατά των ειρηνευτικών συνομιλιών.
Ο δε Τραμπ δικαιολόγησε ως «κάτι απολύτως φυσιολογικό» τις ανορθόδοξες μεθοδεύσεις του ειδικού απεσταλμένου του.
Όχι τυχαία, χρησιμοποιεί τον όρο «dealmaker».
Δεν αφορά μόνο το δίδυμο Γουίτκοφ-Κούσνερ, ήτοι ενός μεγιστάνα και ενός επενδυτή στον τομέα των ακινήτων.
Αφορά όλη την μικρή, κλειστή ομάδα επιχειρηματιών-στενών συνεργατών του, που στην εποχή Τραμπ 2.0 έχουν αναχθεί σε «δημιουργούς συμφωνιών» στο όνομα του Αμερικανού προέδρου, είτε ως σύμβουλοι, είτε ως απεσταλμένοι.
Όπως είναι για παράδεγιμα ο Τομ Μπάρακ, επενδυτής ιδιωτικών κεφαλαίων στον τομέα ακινήτων, νυν πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία και ειδικός απεσταλμένος στη Συρία.
Ο υπουργός Στρατού των ΗΠΑ και τώρα ατύπως «ειδικός εκπρόσωπος» στις διαπραγματεύσεις για το ουκρανικό Νταν Ντρίσκολ.
Ή ο Αμερικανολιβανέζος επιχειρηματίας και συμπέθερος του Τραμπ, Μασάντ Μπούλος, νυν ανώτερος προεδρικός σύμβουλος σε θέματα Μέσης Ανατολής και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε θέματα Αφρικής.
Ο ασταθής «ειρηνοποιός»
«Η ειρήνη δεν θα επιτευχθεί από αποτυχημένους διπλωμάτες ή πολιτικούς, που είναι εκτός πραγματικότητας. Μπορεί να επιτευχθεί από έξυπνους ανθρώπους, που ζουν στον πραγματικό κόσμο», έγραψε τις προάλλες στο X ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς, εκ των υποστηρικτών του αρχικού αμερικανικού ειρηνευτικού σχεδίου.
Με άξονα τις διαπραγματεύσεις για το ουκρανικό, δυτικά ΜΜΕ τον φέρουν να βρίσκεται σε παρασκηνιακή διαμάχη με τον υπουργό Εξωτερικών και εκτελούντα χρέη Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Μάρκο Ρούμπιο, ως επίδοξοι διεκδικητές του χρίσματος των Ρεπουμπλικανών για τις προεδρικές εκλογές του 2028.
Αμφότεροι διαψεύδουν ότι είναι σε ρήξη.
Στους απ’ έξω, πάντως, η εικόνα της κυβέρνσης Τραμπ φαντάζει το τελευταίο διάστημα χαοτική, με φόντο ένα «γαϊτανάκι» διαρροών στο παρασκήνιο και κόντρα ρόλων στο προσκήνιο στη διαπραγματευτική τακτική των ΗΠΑ.
Ακόμη και ειδικοί ή διπλωμάτες δηλώνουν μπερδεμένοι.
«Εδώ έχουμε ένα δείγμα της διπλωματίας α λα Τραμπ», παρατηρεί ο Μισέλ Λιεζουά, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λουβέν.
Ο Αμερικανός πρόεδρος «ρίχνει διάφορα σχέδια στο τραπέζι και περιμένει να δει τι θα προκύψει», είπε σε ραδιοφωνική συνέντευξη.
«Αυτό που τον ενδιαφέρει προσωπικά είναι, στο τέλος, να αναγνωριστεί ως ο μεγάλος αρχιτέκτονας της ειρηνευτικής συμφωνίας».
Στο ερώτημα «γιατί τώρα», γίνονται διάφορες υποθέσεις.
Για το Νομπέλ Ειρήνης που οραματίζεται. Για να αποπροσανατολίσει τους Αμερικανούς ψηφοφόρους από τα «αγκάθια» της δεύτερης προεδρίας του, συμπεριλαμβανομένων της ακρίβειας και της υπόθεσης Έπσταϊν. Για τα μεγάλα ντιλς από την επανεκκίνηση στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας.
«Το μεγαλύτερο ερώτημα είναι αν η κυβέρνηση Τραμπ -ή, ακριβέστερα, ο ίδιος ο Τραμπ- θα καταλάβει ότι η νίκη που επιδιώκει δεν μπορεί να είναι οποιαδήποτε συμφωνία, με οποιοδήποτε τίμημα», υπογραμμίζει σε άρθρο γνώμης στην Kyiv Independent ο Αμερικανός διπλωμάτης και πρώην βοηθός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις, Ντάνιελ Φριντ, «και εάν σκοπεύει να αναγκάσει τον Πούτιν να υποχωρήσει από τον μαξιμαλισμό του».
Πηγή: in.gr
