Η τεχνητή νοημοσύνη και ο ψηφιακός μετασχηματισμός αλλάζουν ήδη βαθιά τον χρηματοοικονομικό κλάδο, την ασφάλιση, αλλά και την καθημερινότητά μας, υπό την προϋπόθεση ότι οι οργανισμοί επενδύουν σε ανθρώπους, δεδομένα και κουλτούρα αλλαγής.
Αυτό ήταν το βασικό συμπέρασμα από τις παρεμβάσεις των Σταύρου Ιωάννου, αναπληρωτή CEO και Group COO της Eurobank, της Γιάννας Ανδρονοπούλου, διευθύνουσας συμβούλου της Microsoft Ελλάδος, Κύπρου και Μάλτας, της Φιλίππας Μιχάλη, προέδρου του δ.σ. και διευθύνουσας συμβούλου της NN Hellas και του Μίνω Γαροφαλάκη, διευθυντή στο Ινστιτούτο Πληροφοριακών Συστημάτων, στο ερευνητικό κέντρο Αθηνά και καθηγητής στη σχολή ΗΜΜΥ στο Πολυτεχνείο Κρήτης, στο Future Unfold της Grant Thornton.
Όταν η τεχνολογία είναι «ταπετσαρία»
Ο Σταύρος Ιωάννου περιέγραψε τι δεν είναι τεχνολογικός μετασχηματισμός: η απλή προσθήκη νέων εργαλείων πάνω σε παλιές, δυσκίνητες διαδικασίες λειτουργεί σαν μια «τεχνολογική ταπετσαρία» που ομορφαίνει ή κρύβει τον τοίχο, αλλά δεν λύνει το δομικό πρόβλημα, ανέφερε χαρακτηριστικά. Το πραγματικό ζήτημα εμφανίζεται όταν αυτή η ταπετσαρία αφαιρείται και αποκαλύπτεται ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει στον πυρήνα της λειτουργίας, κάτι που χαρακτήρισε για χρόνια τη σχέση των τραπεζών με την τεχνολογία, τόνισε.
Σε αυτό το πλαίσιο, η τεχνολογία απαιτεί ανθρώπους που επιθυμούν και καθοδηγούν ουσιαστικά την αλλαγή και την καινοτομία, ακολουθώντας μια πορεία βασισμένη στη λογική του 3A – Awareness, Appreciation, Acting – δηλαδή από τη συνειδητοποίηση και την κατανόηση, στη δράση.
Ο ίδιος προειδοποιεί για την «innovation trap» στον τραπεζικό κλάδο: η ΑΙ και η τεχνολογία είναι ισχυρά εργαλεία αλλά και πειρασμοί, σαν τη θάλασσα στην οποία αν πέσεις, πρέπει να βγεις σε κάποια στεριά. Οι τράπεζες οφείλουν να μετατρέπουν την έλξη της τεχνολογίας σε συγκεκριμένα βήματα, με σαφή κατάληξη: στοχευμένες επενδύσεις, κατάλληλο προσωπικό, ορθές αποφάσεις, ώστε να αποφύγουν την «τεχνολογική αυταπάτη», δηλαδή απλά να κινούνται «ψηφιακά» απλά και μόνο για να το κάνουν. Αντίθετα, θα πρέπει να αξιοποιούνται εγχειρήματα όπως το AI Factory που έχει ιδρυθεί στην Ελλάδα. Το μήνυμα του Σταύρου Ιωάννου είναι σαφές: η τεχνολογία δεν αλλάζει τίποτα, αν δεν αλλάξουμε πρώτα εμείς, με γενναιότητα και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.
Πώς η ΑΙ θα αλλάξει την καθημερινότητα
Η Γιάννα Ανδρονοπούλου στην τοποθέτησή της είπε ότι κοιτάζει πέντε χρόνια μπροστά και βλέπει μια καθημερινότητα όπου η ΑΙ θα έχει διαπεράσει κάθε πτυχή της ζωής μας. Προσωποποιημένες υπηρεσίες, που ήδη διαφαίνονται σήμερα, θα εξελιχθούν σε προσωπικούς ψηφιακούς βοηθούς για τον κάθε πολίτη, ενώ το κράτος θα αλληλεπιδρά με τους πολίτες μέσω έξυπνων agents που θα διευκολύνουν διαδικασίες και συναλλαγές, είπε η διεθύνουσα σύμβουλος της Microsoft στην Ελλάδα.
Στην υγεία, σε ώριμες αγορές όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία, τα εργαλεία ΑΙ έχουν ήδη αρχίσει να φέρνουν τεκτονικές αλλαγές στη διάγνωση, τη φροντίδα και τη διαχείριση των συστημάτων, δείχνοντας τον δρόμο και για την Ευρώπη, σημείωσε.
Η μάθηση και η εργασία αναμένεται επίσης να επαναπροσδιοριστούν, σύμφωνα με τη Γιάννα Ανδρονοπούλου, με συνεχή πρόσβαση σε ψηφιακούς tutors που θα προσαρμόζονται στις ανάγκες του μαθητή και εργαλεία που αυξάνουν την παραγωγικότητα και τη δημιουργικότητα στον χώρο εργασίας.
Η Γιάννα Ανδρονοπούλου υπογράμμισε ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να συμβάλει στην επίλυση μεγάλων συλλογικών προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή, εφόσον αξιοποιηθεί σωστά. Τέλος, η ίδια δίνει έμφαση στο ταλέντο: από την πρώτη μέρα παρουσίας της Microsoft στην Ελλάδα, δρομολογούνται εκπαιδευτικά προγράμματα για δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, σε συνεργασία με startups, πανεπιστήμια και επιχειρήσεις, είπε, ώστε η καινοτομία να συνδέεται άμεσα με την αγορά και το reskilling του προσωπικού.
Ασφάλιση: ανάμεσα στην ταχύτητα και την εμπιστοσύνη
Η Φιλίππα Μιχάλη τοποθετεί την ΑΙ στην καρδιά της στρατηγικής ενός κλάδου με περίπλοκες διαδικασίες και τεράστιο όγκο δεδομένων, όπως η ασφάλιση. Η τεχνητή νοημοσύνη αγγίζει τα πάντα: από τους αυτοματισμούς και την προσωποποιημένη εξυπηρέτηση μέχρι τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης δεδομένων, με την Agentic AI να λειτουργεί ως «συμπαίκτης» των στελεχών για τη λήψη καλύτερων αποφάσεων.
Τα chatbots υπήρχαν και στο παρελθόν, αλλά η σημερινή τους μορφή, με πιο εξελιγμένα μοντέλα, προσφέρει άλλου επιπέδου αλληλεπίδραση, ταχύτητα και ακρίβεια στην εξυπηρέτηση, τόνισε.
Το διακύβευμα για τον ασφαλιστικό κλάδο είναι η γρήγορη μετάβαση με μετρήσιμα αποτελέσματα, χωρίς να χαθεί η ουσία της ασφάλισης ως υπόσχεσης ότι «αν με χρειαστείς, θα είμαι εκεί». Η εμπιστοσύνη παραμένει στην καρδιά της σχέσης με τον πελάτη και η τεχνολογία μπορεί να προσφέρει ταχύτητα και ακρίβεια. Γι’ αυτό η διευθύνουσα σύμβουλος της NN Hellas μιλά για συμβίωση και συνύπαρξη ανθρώπινης επαφής και αυτοματοποίησης: η ΑΙ δεν δημιουργεί από μόνη της εμπιστοσύνη, όμως ενισχύει τον άνθρωπο που τη χτίζει.
Δεδομένα, υποδομές και ηθικές προκλήσεις
Ο Μίνως Γαροφαλάκης από την πλευρά του τόνισε ότι τα μεγάλα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης απαιτούν σημαντικούς πόρους και εξειδικευμένη τεχνογνωσία για να εκπαιδευτούν και να λειτουργήσουν αποτελεσματικά. Για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να επωφεληθούν, χρειάζονται ισχυρές υποδομές και ανθρώπους που κατανοούν βαθιά αυτά τα πληροφοριακά συστήματα, με πρωτοβουλίες όπως τα εθνικά έργα Φάρος και Δαίδαλος να αποτελούν βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, σημείωσε.
Η Ελλάδα έχει αξιοσημείωτες επιδόσεις στην καινοτομία και την έρευνα της ΑΙ σε παγκόσμιο επίπεδο, όμως η πρόκληση είναι αυτή η γνώση να περάσει συστηματικά στον κόσμο των επιχειρήσεων, με παράλληλη επανεκπαίδευση του προσωπικού και κίνητρα ώστε περισσότερα ταλέντα να παραμένουν στη χώρα, είπε ο Μίνως Γαροφαλάκης.
Κομβικό ρόλο παίζουν και τα δεδομένα, είπε, καθώς τα μοντέλα «τρέφονται» από αυτά και η ποιότητά τους καθορίζει την ποιότητα των απαντήσεων. Ο Μίνως Γαροφαλάκης επισημαίνει τα ηθικά ζητήματα που ανακύπτουν, από τις στρεβλώσεις και τις πολωτικές απαντήσεις μέχρι τη χρήση ιατρικών και άλλων ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, δεδομένου ότι τα μοντέλα έχουν την ιδιότητα να «θυμούνται».
Παρότι στην έρευνα υπάρχουν τεχνικές λύσεις για να μπουν φραγμοί, αυτές συχνά περιορίζουν τη χρησιμότητα των δεδομένων, ενώ το νομικό πλαίσιο παραμένει πίσω, δημιουργώντας ένα επείγον πεδίο ρύθμισης, κατέληξε.
Τεχνολογία ως μέσο, όχι αυτοσκοπός
Οι παρεμβάσεις των τεσσάρων συμμετεχόντων στο πάνελ του Future Unfold της Grant Thornton συγκλίνουν σε ένα κοινό συμπέρασμα: η τεχνολογία, από την τραπεζική και την ασφάλιση μέχρι την εκπαίδευση και την υγεία, είναι ένα ισχυρό μέσο και όχι προορισμός. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός απαιτεί επενδύσεις, υποδομές, δεδομένα υψηλής ποιότητας, αλλά κυρίως ανθρώπους με διάθεση για αλλαγή, κουλτούρα μάθησης και θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέπει την υπεύθυνη αξιοποίηση της ΑΙ.
Από την τρέχουσα φάση των AI Factories έως την επόμενη ημέρα του quantum computing, το ζητούμενο για την Ελλάδα είναι να τρέξει γρήγορα αλλά οργανωμένα, ώστε η γοητευτική «θάλασσα» της τεχνολογίας να οδηγήσει σε στέρεη στεριά ανάπτυξης και κοινωνικού οφέλους.
