Η έλευση της τεχνητής νοημοσύνης άνοιξε τον δρόμο για έναν «ψηφιακό χείμαρρο» που ξεχύθηκε χωρίς φίλτρα. Χιλιάδες βίντεο, εικόνες και άρθρα δημιουργημένα από αλγορίθμους πλημμύρισαν τις πλατφόρμες. Σε αυτό το χάος, μία λέξη περιγράφει καλύτερα από καθεμία την κατάσταση: slop — το σύμβολο της νέας εποχής της μηχανικής προχειρότητας, αναφέρει σε δημοσίευμά του ο Economist.
Economist: H λέξη της χρονιάς – Slop!
Κάθε χρόνο, οργανισμοί και λεξικογράφοι επιχειρούν το ίδιο δύσκολο εγχείρημα: να συμπυκνώσουν την ατμόσφαιρα μιας εποχής σε μία μόνο λέξη. Μια άσκηση που σπάνια αφήνει τους πάντες ικανοποιημένους. Οι εκπλήξεις είναι σύνηθες φαινόμενο — από τα “youthquake” και “goblin mode” μέχρι πιο τεχνικούς ή πολιτικοποιημένους όρους που εξανεμίζονται από τη συλλογική μνήμη. Η διαδικασία μοιάζει περισσότερο με κοινωνιολογικό στοίχημα παρά με γλωσσολογική καταγραφή.
Το 2025 όμως, η επιλογή του Economist δεν επιχείρησε να εντυπωσιάσει. Στόχος ήταν να καταγράψει το πώς νιώθει ο μέσος άνθρωπος μέσα σε μια χρονιά που κυριαρχήθηκε από υπερφόρτωση πληροφορίας, τεχνητά οπτικά ερεθίσματα και έναν διαρκή αγώνα να ξεχωρίσει κανείς το αληθινό από το κατασκευασμένο.
Πριν όμως αποκαλυφθεί ο τελικός νικητής, ξεχώρισαν όροι που ανέδειξαν τις διεθνείς ανησυχίες και τάσεις.
Neijuan: η λέξη που ταξίδεψε από την Κίνα στον κόσμο
Ανάμεσά τους, η κινεζική λέξη neijuan –“involution” στα αγγλικά– έγινε το απόλυτο ξενόγλωσσο φαβορί. Αρχικά περιέγραφε τον φαύλο ανταγωνισμό σε υπερκορεσμένους κλάδους, όπως η βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων.
Στην πορεία, υιοθετήθηκε από εργαζομένους που αισθάνονται ότι τρέχουν σε κυλιόμενο διάδρομο χωρίς προοπτική προόδου.
Ο χρηματοοικονομικός κόσμος γεννά νέες λέξεις
Η οικονομία παραμένει πάντα εύφορο έδαφος για νεολογισμούς.
Φέτος η λέξη-σύμβολο ήταν το TACO — “Trump Always Chickens Out” — ένας όρος που ενσωματώνει την άποψη ότι ο Ντόναλντ Τραμπ συχνά ξεκινά εμπορικές μάχες για να υποχωρήσει αργότερα.
Παράλληλα, ο όρος debasement trade αποτύπωσε τη νευρικότητα των αγορών απέναντι στον κίνδυνο νομισματικής υποτίμησης, ωθώντας επενδυτές σε «ασφαλή καταφύγια».
Slang χωρίς νόημα, αλλά με επιρροή
Το λεξιλόγιο της νεολαίας πρόσφερε φέτος το αινιγματικό “67” — μια λέξη χωρίς σταθερό νόημα, μια γλωσσική σφραγίδα της διαδικτυακής κουλτούρας.
Ακόμη πιο ενδιαφέρον όμως ήταν το πλαίσιο στο οποίο εντάχθηκε: το φαινόμενο brain rot, η πνευματική κόπωση που προκαλεί η συνεχής έκθεση σε άχρηστο, απολύτως επιφανειακό ψηφιακό περιεχόμενο.
Η άνοδος του “slop”: μια λέξη που περιγράφει μια πλημμύρα
Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η τεχνητή νοημοσύνη έκανε ένα τεράστιο άλμα.
Με την κυκλοφορία του Sora, της γενετικής πλατφόρμας βίντεο της OpenAI, τα κοινωνικά δίκτυα γέμισαν με οπτικές δημιουργίες που φτιάχτηκαν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Και τότε επανήλθε από το παρελθόν μια λέξη παλιά, σχεδόν μεσαιωνική: slop.
Από τη λάσπη του 15ου αιώνα μέχρι τις πρόχειρες σούπες και τα αποφάγια, η λέξη κουβαλά μια μακρά ιστορία. Σήμερα όμως σημαίνει κάτι νέο: τον ωκεανό από ευτελές, ανούσιο, συχνά ψευδεπίγραφο περιεχόμενο που παράγουν μαζικά τα συστήματα AI.
Google αναζητήσεις που κατακλύζονται από άχρηστα sites. Instagram γεμάτο ψεύτικα βίντεο. Πολλαπλασιασμός λογαριασμών-φαντασμάτων σε X, από χώρες εντελώς άσχετες με τους πραγματικούς χρήστες. Ο ψηφιακός κόσμος μοιάζει να πλημμυρίζει…
Η σκοτεινή πλευρά… και η πιθανή λύτρωση
Η προοπτική ενός διαδικτύου γεμάτου slop είναι ανησυχητική, ίσως και καταθλιπτική.
Ωστόσο, υπάρχει ένα παράδοξο ενδεχόμενο: η υπερβολή της προχειρότητας να ωθήσει τους χρήστες προς την ποιότητα.
Όπως δείχνουν οι μελέτες, όταν οι άνθρωποι δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν το αληθινό από το κατασκευασμένο, αυξάνεται η διάθεσή τους να πληρώσουν για αξιόπιστη ενημέρωση. Παράλληλα, οι πλατφόρμες ίσως αναγκαστούν να πάρουν στα σοβαρά τη διαχείριση περιεχομένου.
Μέσα σε αυτό το χάος γεννιέται και μια παράξενη αισιοδοξία. Μια sloptimism, αν θέλει κανείς να το θέσει έτσι.
Η λέξη της χρονιάς μπορεί να είναι σκοτεινή — αλλά ίσως αποτελέσει το πρώτο βήμα για μια ψηφιακή ωριμότητα που τόσο χρειαζόμαστε.
