Fed: Διχασμένη μπροστά σε μια από τις πιο δύσκολες αποφάσεις της για τα επιτόκια

Η απόφαση της Fed για τα επιτόκια που θα ληφθεί τις επόμενες ώρες προεξοφλείται ευρέως ότι θα οδηγήσει σε μια ακόμη μείωση.

Αυτή, όμως, η απόφαση, θα είναι πιθανώς μια από τις πιο δύσκολες που έχει πάρει τα τελευταία χρόνια, ίσως η δυσκολότερη από τον Σεπτέμβριο του 2024, όταν οι αξιωματούχοι κλήθηκαν να αποφασίσουν για το μέγεθος της μείωσης των επιτοκίων σε εκείνη τη συνεδρίαση.

Αυτήν τη φορά, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς (FOMC) που καθορίζει τα επιτόκια είναι διχασμένη. Η διαφωνία έγκειται στο ποια από πις δύο πλευρές της διπλής αποστολής της πρέπει στην παρούσα συγκυρία να έχει προτεραιότητα: η αγορά εργασίας ή ο πληθωρισμός – η πλήρης απασχόληση ή η σταθερότητα των τιμών.

Η αλήθεια είναι ότι η αύξηση της απασχόλησης φέτος ήταν ασυνήθιστα χαμηλή και αρκετοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι η κατάσταση θα μπορούσε να επιδεινωθεί αν δεν συνεχίσουν να μειώνουν τα επιτόκια. Άλλοι, όμως, υποστηρίζουν ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι να παραμείνει ο πληθωρισμός πάνω από τον στόχο του 2% της Fed με φόντο τη δασμολογική πολιτική Τραμπ.

Πάντως, σύμφωνα με το Bloomberg, οι ανησυχίες σχετικά με τον παρατεταμένο πληθωρισμό ενδέχεται να εμποδίσουν τον πρόεδρο Τζερόμ Πάουελ να σηματοδοτήσει περαιτέρω κινήσεις στις αρχές του επόμενου έτους. Πέρα από σήμερα, τα swaps υποδηλώνουν λίγο λιγότερο από δύο επιπλέον μειώσεις κατά 0,25% από τη Fed μέχρι το τέλος του επόμενου έτους.

Τελευταία για τον Πάουελ

Η συνεδρίαση αυτού του μήνα είναι επίσης η τελευταία για τον Τζέρομ Πάουελ ως πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, πριν ανακοινωθεί ο διάδοχός του. Ο Τραμπ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι ο κύβος έχει ριφθεί και ότι σκοπεύει να κάνει την ανακοίνωση «στις αρχές του επόμενου έτους».

Η θητεία του Πάουελ στην ηγεσία της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου λήγει τον Μάιο, και ο νέος πρόεδρος συνήθως ορίζεται την άνοιξη. Ωστόσο, κατόπιν αιτήματος του Τραμπ, ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ έχει αναλάβει την ευρεία αναζήτηση αντικαταστάτη του Πάουελ.

Ελλειψη στοιχείων

Ακόμη πιο δύσκολο γίνεται το έργο της FOMC σε αυτήν τη συνάντηση, επειδή δεν έχουν στα χέρια τους βασικά στοιχεία για την απασχόληση και τον πληθωρισμό για τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο, τα οποία θα δημοσιευθούν τις επόμενες εβδομάδες.

Τον περασμένο μήνα, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση άρχισε να δημοσιεύει οικονομικές εκθέσεις που είχαν καθυστερήσει λόγω του κλεισίματος της κυβέρνησης, αλλά τα στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί μέχρι στιγμής δεν είναι αρκετά ώστε να επηρεάσουν τη συζήτηση της Fed.

«Αναμφίβολα υπάρχουν διαφορές απόψεων στη Fed», δήλωσε στο CNN ο Angelo Kourkafas, της Edward Jones. «Έτσι, η μέση λύση θα είναι να προχωρήσουν σε μια ακόμη μείωση, όπως αναμένει η αγορά, αλλά να παρουσιάσουν μια αρκετά επιφυλακτική προοπτική για το μέλλον».

Τα στελέχη της Fed θα δημοσιεύσουν επίσης το «dot plot» τους, ή τις επικαιροποιημένες οικονομικές προβλέψεις, οι οποίες πιθανότατα θα δείχνουν μόνο δύο μειώσεις επιτοκίων το επόμενο έτος.

Αγορά εργασίας ή πληθωρισμός;

Ο πρόεδρος της Fed της Νέας Υόρκης, John Williams, ο οποίος κατέχει μια θέση που ιστορικά είναι στενά συνδεδεμένη με τον πρόεδρο της Fed, δήλωσε σε ομιλία του στις 21 Νοεμβρίου ότι «οι κίνδυνοι για την απασχόληση έχουν αυξηθεί… ενώ οι κίνδυνοι για τον πληθωρισμό έχουν μειωθεί κάπως».

«Εξακολουθώ να βλέπω περιθώρια για περαιτέρω προσαρμογές στο εγγύς μέλλον», δήλωσε ο Williams σε εκδήλωση της κεντρικής τράπεζας στη Χιλή. Οι προσδοκίες των επενδυτών για μείωση των επιτοκίων τον Δεκέμβριο αυξήθηκαν από 40% σε περίπου 70% μετά την ομιλία του Williams.

Οι διοικητές της Fed Christopher Waller, Michelle Bowman και Stephen Miran συνεχίζουν να υποστηρίζουν ότι δικαιολογούνται περαιτέρω μειώσεις των επιτοκίων, αν και ο Miran πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα, υποστηρίζοντας ότι η Fed θα πρέπει να μειώσει τα επιτόκια πιο επιθετικά.

«Στην αγορά εργασίας, δεν αισθάνομαι τόσο σίγουρη ότι μπορούμε να προλάβουμε την κατάσταση», δήλωσε η πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας του Σαν Φρανσίσκο, Mary Daly, σε συνέντευξη που δημοσιεύθηκε στις 24 Νοεμβρίου στην εφημερίδα Wall Street Journal. «Είναι αρκετά ευάλωτη τώρα, με τον κίνδυνο να υποστεί μια μη γραμμική αλλαγή».

Η έκθεση για την απασχόληση του Σεπτεμβρίου, που δημοσιεύθηκε επτά εβδομάδες μετά την αρχικά προγραμματισμένη ημερομηνία, έδειξε ότι η αύξηση της απασχόλησης σημείωσε απότομη άνοδο εκείνο το μήνα, αλλά το ποσοστό ανεργίας, το οποίο γενικά έχει μεγαλύτερο βάρος για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της κεντρικής τράπεζας, αυξήθηκε. Υπήρξαν και άλλα σημάδια αποδυνάμωσης της αγοράς εργασίας, όπως το γεγονός ότι οι Αμερικανοί χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να βρουν νέα δουλειά και ότι η αύξηση της απασχόλησης το τελευταίο έτος δεν οφείλεται στην ευρύτερη αγορά, αλλά σε λίγες μόνο βιομηχανίες.

Εάν οι αξιωματούχοι της Fed προχωρήσουν αυτό το μήνα σε τρίτη συνεχόμενη μείωση των επιτοκίων, όπως αναμένεται, το βασικό επιτόκιο δανεισμού θα φτάσει στο χαμηλότερο επίπεδό του από τον Οκτώβριο του 2022.

Ωστόσο, οι μειώσεις των επιτοκίων μπορούν να τροφοδοτήσουν τον πληθωρισμό, ο οποίος παραμένει πάνω από τον στόχο του 2% της Fed. Σύμφωνα με τον Bill Adams, επικεφαλής οικονομολόγο της Comerica Bank, οι υψηλότερες αυξήσεις των τιμών ενδέχεται να συνεχιστούν το 2026, καθώς η άνοδος των τιμών λόγων των δασμών θα φτάσει στο αποκορύφωμά της.

Τις εβδομάδες που ακολούθησαν την απόφαση της Fed τον Οκτώβριο, οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό κυριάρχησαν στις δημόσιες ομιλίες των αξιωματούχων της Fed, με αρκετούς κεντρικούς τραπεζίτες να υποστηρίζουν ότι η πρόωρη μείωση των επιτοκίων απειλεί την πρόοδο που έχουν επιτύχει στην καταπολέμηση του πληθωρισμού.

Η πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας του Ντάλας, Lorie Logan δήλωνε στις 21 Νοεμβρίου από το βήμα εκδήλωσης στη Ζυρίχη: «Με δύο μειώσεις των επιτοκίων να έχουν ήδη εφαρμοστεί, θα ήταν δύσκολο να μειωθούν ξανά τα επιτόκια τον Δεκέμβριο, εκτός αν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί ταχύτερα από το αναμενόμενο ή ότι η αγορά εργασίας θα κρυώσει πιο γρήγορα».

Μέχρι στιγμής, οι δασμοί του Τραμπ έχουν ωθήσει ως έναν βαθμό τον πληθωρισμό προς τα πάνω, αλλά δεν έχουν φτάσει καν στο χειρότερο σενάριο που είχαν προβλέψει οι οικονομολόγοι.

Οι αξιωματούχοι της Fed έχουν σταδιακά αποδεχτεί την ιδέα ότι ο πληθωρισμός λόγω δασμών ενδέχεται να είναι μια εφάπαξ αύξηση του επιπέδου των τιμών.

Γιατί οι επενδυτές θέλουν μείωση των επιτοκίων

Η προσδοκία ότι η Fed θα μειώσει τα επιτόκια ήταν αυτή που έδωσε ώθηση στη Wall Street να επιστρέψουν σε επίπεδα κοντά στο ιστορικό υψηλό, βγαίνοντας από την αβεβαιότητα που προκάλεσε στις αρχές Νοεμβρίου η ευρεία συζήτηση ότι οι μετοχές τεχνητής νοημοσύνης ενδέχεται να αποδειχθούν φούσκα.

Οι μειώσεις των επιτοκίων μπορούν να ενισχύσουν τις μετοχές, μειώνοντας τα επιτόκια των καταθέσεων και το κόστος δανεισμού για ιδιώτες και επιχειρήσεις, ενθαρρύνοντας με τη σειρά τους τις δαπάνες και τις επενδύσεις, τονώνοντας την επιχειρηματική δραστηριότητα και αυξάνοντας τα εταιρικά κέρδη.

Οι μειώσεις των επιτοκίων της Fed μπορούν επίσης να μειώσουν την απόδοση των βραχυπρόθεσμων κρατικών ομολόγων και των αμοιβαίων κεφαλαίων,καθιστώντας τα περιουσιακά στοιχεία με υψηλότερη απόδοση, όπως οι μετοχές, πιο ελκυστικά για τους επενδυτές.

Συνολικά, οι μειώσεις των επιτοκίων μπορούν να δημιουργήσουν ισχυρές ευνοϊκές συνθήκες για τις μετοχές.

Σύμφωνα με το CME FedWatch, οι επενδυτές εκτιμούσαν τη Δευτέρα ότι η πιθανότητα μείωσης των επιτοκίων από τη Fed ήταν 89%.