Ευρωζώνη: Αναπτυξιακή κόπωση στην έξοδο του 2025

Οι τελευταίοι δείκτες επιχειρηματικής δραστηριότητας δείχνουν ότι η ευρωπαϊκή οικονομία συνεχίζει να κινείται σε θετικό έδαφος, καταγράφοντας όμως απώλειες στη δυναμική της.

Υπό αυτές τις συνθήκες η Ευρωζώνη στο κατώφλι του 2026 θα πρέπει να αναρωτηθεί όχι απλά αν μπορεί να διατηρήσει την αναπτυξιακή της τροχιά, αλλά εαν διαθέτει τα χαρακτηριστικά που μπορούν να τη στηρίξουν χωρίς εξωτερική βοήθεια.

Η ευρωπαϊκή οικονομία μπαίνει στο 2026 με μικρότερη αναπτυξιακή ταχύτητα

Ο σύνθετος δείκτης PMI της Ευρωζώνης υποχώρησε τον Δεκέμβριο στις 51,9 μονάδες από 52,8 τον Νοέμβριο, χαμηλότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις.

Αν και παρέμεινε πάνω από το όριο των 50 μονάδων, το οποιο διαχωρίζει την επέκταση από τη συρρίκνωση, καταγράφει τη χαμηλότερη τιμή των τελευταίων μηνών. Το στοιχείο αυτό από μόνο του δεν σηματοδοτεί ανατροπή, αλλά λειτουργεί ως προειδοποιητικό σήμα. Η ευρωπαϊκή οικονομία μπαίνει στο 2026 με μικρότερη αναπτυξιακή ταχύτητα.

Η μεταποίηση επιστρέφει σε τροχιά συρρίκνωσης, με το σχετικό δείκτη να υποχωρεί στις 49,2 μονάδες

Η επιβράδυνση αποτυπώνει μια οικονομία δύο ταχυτήτων. Ο τομέας των υπηρεσιών εξακολουθεί να κινείται στη ζώνη ανάπτυξης, με το δείκτη στις 52,6 μονάδες, στηρίζοντας την απασχόληση και τη ζήτηση.

Την ίδια στιγμή, η μεταποίηση επιστρέφει σε τροχιά συρρίκνωσης, με το σχετικό δείκτη να υποχωρεί στις 49,2 μονάδες, ενώ οι νέες παραγγελίες μειώνονται με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων μηνών.

Το κλείσιμο του 2025 δημιουργεί ερωτήματα για την αντοχή της ανάπτυξης το πρώτο εξάμηνο του 2026

Η διάσταση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία για το μακροοικονομικό αφήγημα. Οι υπηρεσίες συντηρούν την τρέχουσα δραστηριότητα, αλλά η μεταποίηση είναι εκείνη που συνδέεται άμεσα με επενδύσεις σε εξοπλισμό, εξαγωγές και παραγωγικότητα.

Όταν η βιομηχανική δραστηριότητα φρενάρει, η επίπτωση δεν είναι άμεση στο ΑΕΠ, αλλά έρχεται με καθυστέρηση, μέσω χαμηλότερων επενδύσεων και ασθενέστερης δυνητικής ανάπτυξης.

Τα ιστορικά δεδομένα των δεικτών PMI δείχνουν ότι η παρατεταμένη υποχώρηση των νέων παραγγελιών στη μεταποίηση συχνά προηγείται μιας γενικότερης επιβράδυνσης στο επόμενο τρίμηνο. Με αυτή την έννοια, το κλείσιμο του 2025 δημιουργεί ερωτήματα για την αντοχή της ανάπτυξης το πρώτο εξάμηνο του 2026.

Πληθωρισμός χωρίς περιθώρια χαλάρωσης

Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη παραμένει κοντά στον στόχο της Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Με τον ετήσιο ρυθμό γύρω στο 2,1%, η νομισματική πολιτική δεν αντιμετωπίζει πλέον την πίεση της εκρηκτικής ακρίβειας των προηγούμενων ετών.

Ωστόσο, αυτή η σταθεροποίηση δεν μεταφράζεται αυτομάτως σε χαλάρωση των χρηματοδοτικών συνθηκών.

Η χρηματοδότηση νέων έργων απαιτεί πλέον πιο καθαρό επιχειρηματικό σχέδιο και υψηλότερες αποδόσεις

Η ΕΚΤ βρίσκεται σε ένα λεπτό σημείο ισορροπίας. Από τη μία πλευρά, η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνεται και οι δείκτες εμπιστοσύνης εξασθενούν.

Από την άλλη, ο πληθωρισμός δεν έχει υποχωρήσει αρκετά ώστε να δικαιολογήσει μια επιθετική μείωση επιτοκίων. Το αποτέλεσμα είναι ένα περιβάλλον σταθερών επιτοκίων, αλλά υψηλότερων από το παρελθόν, που επιβαρύνει το κόστος χρηματοδότησης για επιχειρήσεις και κράτη.

Η χρηματοδότηση νέων έργων απαιτεί πλέον πιο καθαρό επιχειρηματικό σχέδιο και υψηλότερες αποδόσεις, κάτι που ευνοεί ορισμένους κλάδους και αφήνει άλλους στο περιθώριο.

Οι προκλήσεις για το 2026

Το βασικό συμπέρασμα από το κλείσιμο του 2025 είναι ότι η Ευρωζώνη εισέρχεται στο 2026 χωρίς σαφή αναπτυξιακή ώθηση. Η ανάπτυξη συνεχίζεται, αλλά στηρίζεται κυρίως στις υπηρεσίες και λιγότερο σε επενδύσεις και βιομηχανική παραγωγή. Αυτό περιορίζει τη δυναμική της και αυξάνει την ευαισθησία της σε εξωτερικούς κραδασμούς, από τη γεωπολιτική έως το διεθνές εμπόριο.

Μια Ευρώπη που αναπτύσσεται με χαμηλή ένταση δυσκολεύεται να λειτουργήσει ως ισχυρός εξωτερικός μοχλός ανάπτυξης

Για τις χώρες της περιφέρειας και ειδικά για οικονομίες όπως η ελληνική, η εικόνα της ευρωπαϊκής οικονομίας θα έχει άμεση επίδραση. Η ζήτηση από την Ευρωζώνη επηρεάζει τις εξαγωγές, τον τουρισμό και τις επενδυτικές αποφάσεις πολυεθνικών ομίλων. Αυτό σημαίνει ότι μια Ευρώπη που αναπτύσσεται με χαμηλή ένταση δυσκολεύεται να λειτουργήσει ως ισχυρός εξωτερικός μοχλός ανάπτυξης.

Η συζήτηση στις Βρυξέλλες μετατοπίζεται από τη βραχυπρόθεσμη στήριξη προς την ανταγωνιστικότητα

Ταυτόχρονα, η απουσία ενός νέου κύκλου νομισματικής χαλάρωσης σημαίνει ότι η ανάπτυξη του 2026 θα πρέπει να στηριχθεί περισσότερο σε διαρθρωτικές παρεμβάσεις για την παραγωγικότητα, τις επενδύσεις, την καινοτομία και την καλύτερη κατανομή κεφαλαίων. Δεν είναι τυχαίο ότι η συζήτηση στις Βρυξέλλες μετατοπίζεται από τη βραχυπρόθεσμη στήριξη προς την ανταγωνιστικότητα και τη βιομηχανική πολιτική.