Κάθετος Διάδρομος: Δημοπρασία για φυσικό αέριο από 3 πηγές στην Ανατολική Ευρώπη

Ο Κάθετος Διάδρομος μεταφοράς φυσικού αερίου (Vertical Gas Corridor) πιάνει δουλειά…

Ο Κάθετος Διάδρομος αποτελείται από το δίκτυο των αγωγών μεταφοράς αερίου της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Μολδαβίας και Ουκρανίας. Για τη λειτουργία του συνεργάζονται οι Διαχειριστές των συστημάτων μεταφοράς, ΔΕΣΦΑ (Ελλάδα), Bulgartransgaz EAD (Βουλγαρία), Transgaz SA (Ρουμανία), Vestmoldtransgaz SRL (Δημοκρατία της Μολδαβίας) και Gas TSO of Ukraine (Ουκρανία), μαζί με τον ICGB AD, τον ανεξάρτητο διαχειριστή του Διασυνδετήριου Αγωγού Ελλάδας–Βουλγαρίας (IGB).

Φυσικό αέριο εκτός Ρωσίας

Οι προαναφερόμενοι Διαχειριστές έχουν συμφωνήσει στη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για την ανεμπόδιστη και ταχεία μεταφορά ποσοτήτων φυσικού αερίου στις χώρες της Βαλκανικής και της Ουκρανίας, ουσιαστικά στην Ανατολική Ευρώπη από πηγές πλην Ρωσίας.

Ο Κάθετος Διάδρομος είναι η ενεργειακή εκείνη λεωφόρος… που θα προμηθεύει με αέριο από το Νότο έως το Βορρά τις χώρες της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας.

Ο ρόλος της Ελλάδας είναι σημαντικός καθώς αποτελεί την αφετηρία της διαδρομής αυτής. Και ο Κάθετος Διάδρομος θα φανερώσει τη δυναμική του μετά την απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού αερίου από το 2027.

Ο Κάθετος Διάδρομος και η δημοπρασία

Όπως έγινε γνωστό οι Ρυθμιστικές Αρχές ενέκριναν τη δημοπρασία τριών προϊόντων δυναμικότητας για το σύμπλεγμα των αγωγών του Κάθετου Διαδρόμου.

Και η «μάχη» των traders που θα σπεύσουν να κλείσουν δυναμικότητα για τη μεταφορά φυσικού αέριου στον Κάθετο Διάδρομο θα λάβει χώρα στις 22 Δεκεμβρίου.

Ο Κάθετος Διάδρομος και τα προϊόντα «Route 1», «Route 2» και «Route 3»

Τα προϊόντα που ουσιαστικά δημοπρατούν από κοινού οι τέσσερις Διαχειριστές είναι τα «Route 1», «Route 2» και «Route 3».

Αντιστοιχούν σε τρεις πηγές προέλευσης φυσικού αερίου:

• Το προϊόν «Route 1» αφορά στη δέσμευση δυναμικότητα της υφιστάμενης διαδρομής φυσικού αερίου από Ελλάδα και Βουλγαρία προς Ρουμανία, Μολδαβία και Ουκρανία μέσω του Διαβαλκανικού Αγωγού.
• Το προϊόν «Route 2» ξεκινά από το FSRU Αλεξανδρούπολης και διευκολύνει τη ροή αεριοποιημένου LNG προς την Ανατολική Ευρώπη και την Ουκρανία.
• Το προϊόν «Route 3» έχει ως αφετηρία τον αγωγό TAP (αέριο Κασπίας) και με τη χρήση του αγωγού IGB μεταφέρει το καύσιμο στην Ανατολική Ευρώπη και την Ουκρανία.

Η δέσμευση δυναμικότητας και για τα τρία προϊόντα αφορά την περίοδο Δεκεμβρίου 2025 – Απριλίου 2026.

Η δημοπρασία θα γίνει στην Περιφερειακή Πλατφόρμα Κρατήσεων (RBP – Regional Booking Platform) με τους διαχειριστές να έχουν ανακοινώσει εκπτώσεις από 25% έως 50% στα σημεία διασύνδεσης τους για την προσέλκυση προμηθευτών.

Η κοινή δημοπρασία των τριών προϊόντων ουσιαστικά διευκολύνει και επιταχύνει τις διαδικασίες διέλευσης του φυσικού αερίου. Με τον υφιστάμενο τρόπο ένας προμηθευτής θα έπρεπε να απευθυνθεί ξεχωριστά σε έναν από τους πέντε προαναφερόμενους διαχειριστές στην περίπτωση για παράδειγμα που θα ήθελε να μεταφέρει ποσότητες αερίου στην Ουκρανία.

Ο ΔΕΣΦΑ προχώρησε σε ανάρτηση για την έγκριση από τις ρυθμιστικές αρχές των «Route 1» και «Route 2»:

Σε αντίστοιχη ανάρτηση προχώρησε και ο ICGB:

Το αμερικανικό LNG

Κυρίαρχο προϊόν σε αυτή τη δημοπρασία και ιδίως των «Route 1» και «Route 2» είναι το αμερικανικό LNG.

Οι ΗΠΑ μέσω και της συνεδρίασης της P-TEC ανακοίνωσαν την απόφαση τους να στηρίξουν τη μεταφορά αερίου μέσω του Κάθετου Διαδρόμου. Και για το λόγο αυτό προώθησαν και την υπογραφή συμφωνιών ανάμεσα σε αμερικανικές εταιρείες παραγωγής LNG με προμηθευτές από την Ελλάδα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στη δημοπρασία της 22ας  Δεκεμβρίου αναμένεται να έχει μεγάλη συμμετοχή traders. Η αγορά της Ανατολικής Ευρώπης καταναλώνει 50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα και η ανάγκη για την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο είναι ζωτικής σημασίας.

Οι πληροφορίες θέλουν πώς και Έλληνες traders να συμμετέχουν στη δημοπρασία. Βασικό κριτήριο είναι η υψηλότερη προσφορά σε τιμές και ποσότητα για την πώληση αερίου.