Fed: Η μάχη της διαδοχής δοκιμάζει την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας

Η επιλογή του επόμενου προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) έχει μετατραπεί σε ένα ιδιότυπο θρίλερ εξουσίας, όπου συγκρούονται φιλοδοξίες, συμφέροντα και παλιές πληγές.

Η διαδικασία, που παραδοσιακά κινούνταν σε χαμηλούς τόνους, αυτή τη φορά περιλαμβάνει ένταση και δημόσιες παρεμβάσεις, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Wall Street Journal. Στην καρδιά της βρίσκεται ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ, αποφασισμένος να μην επαναλάβει – όπως πιστεύει – το «λάθος» της επιλογής Τζερόμ Πάουελ πριν από οκτώ χρόνια.

Η Fed μετά τον Πάουελ: το τραύμα της ανεξαρτησίας

Ο Τραμπ δεν έχει κρύψει ποτέ την ενόχλησή του για τον νυν πρόεδρο της Fed. Θεωρεί ότι η επιλογή Πάουελ, την οποία αποδίδει σε εισήγηση του τότε υπουργού Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν, του στέρησε τον έλεγχο της νομισματικής πολιτικής.

Οι πιέσεις για χαμηλότερα επιτόκια, οι δημόσιες επιθέσεις και ακόμη και οι σκέψεις απομάκρυνσης αξιωματούχων της Fed είχαν ήδη κλονίσει την εικόνα της ανεξαρτησίας της κεντρικής τράπεζας. Τώρα, με τη νέα επιλογή προέδρου, το διακύβευμα είναι ακόμη μεγαλύτερο: ποιος μπορεί να αντέξει την πίεση ενός προέδρου που δηλώνει ότι θέλει λόγο στις αποφάσεις για τα επιτόκια;

Οι «δύο Κέβιν» και το πρόβλημα της αξιοπιστίας

Στο προσκήνιο βρέθηκαν αρχικά δύο ονόματα: ο Κέβιν Χάσετ και ο Κέβιν Γουόρς. Ο Χάσετ, επικεφαλής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου, θεωρήθηκε για ένα διάστημα το φαβορί. Στενός συνεργάτης του Τραμπ, με έντονη παρουσία στα μέσα ενημέρωσης υπερασπιζόμενος τις κυβερνητικές πολιτικές, συγκέντρωσε όμως επικρίσεις από τη Wall Street. Το βασικό επιχείρημα: είναι υπερβολικά «δεμένος» με τον Λευκό Οίκο για να πείσει τις αγορές ότι μπορεί να λειτουργήσει ανεξάρτητα.

Από την άλλη πλευρά, ο πρώην διοικητή της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, Κέβιν Γουόρς, διαθέτει βαθιές διασυνδέσεις με τον χρηματοπιστωτικό κόσμο.

Υποστηρίζει εδώ και μήνες ότι τα επιτόκια πρέπει να μειωθούν και ο ισολογισμός της κεντρικής τράπεζας να συρρικνωθεί. Όμως και η δική του υποψηφιότητα έχει ρωγμές: αρκετοί αναρωτιούνται αν η στήριξή του στις μειώσεις επιτοκίων είναι αποτέλεσμα οικονομικής ανάλυσης ή απλώς το εισιτήριο για την εύνοια του Τραμπ.

Wall Street στο παιχνίδι: πιέσεις, τηλεφωνήματα και στρατόπεδα

Η μάχη δεν περιορίζεται στους διαδρόμους της Ουάσιγκτον. Στη Wall Street, κορυφαία στελέχη παίρνουν θέση, συχνά παρασκηνιακά. Τραπεζίτες και επενδυτές τηλεφωνούν σε κυβερνητικούς αξιωματούχους, προωθώντας επιχειρήματα υπέρ ή κατά συγκεκριμένων υποψηφίων. Σε κλειστή διάσκεψη στη Νέα Υόρκη, η πλειοψηφία των παρευρισκόμενων στελεχών εξέφρασε προτίμηση σε έναν τρίτο υποψήφιο, αφήνοντας τους δύο Κέβιν να μοιραστούν τα υπόλοιπα ποσοστά.

Η παρέμβαση ισχυρών CEO, όπως του Τζέιμι Ντάιμον της JPMorgan Chase, προσέδωσε ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα στη διαδικασία, ενισχύοντας την αίσθηση ότι η επιλογή του επόμενου προέδρου της Fed αποτελεί πεδίο μάχης για τα ίδια τα κέντρα ισχύος των αγορών.

Ο «τρίτος δρόμος»: Κρίστοφερ Γουόλερ

Μέσα σε αυτό το πολωμένο σκηνικό, η υποψηφιότητα του Κρίστοφερ Γουόλερ αποκτά ιδιαίτερη σημασία.

Χωρίς στενή σχέση με τον Τραμπ, αλλά με σαφές και συνεκτικό σκεπτικό υπέρ των μειώσεων επιτοκίων, ο Γουόλερ εμφανίζεται σε πολλούς ως η πιο «καθαρή» επιλογή.

Το ιστορικό του στη Fed περιλαμβάνει παρεμβάσεις που βρίσκουν απήχηση στους Ρεπουμπλικανούς: περιορισμό πρωτοβουλιών για το κλίμα, εγκατάλειψη σχεδίων για ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας και έμφαση στη δημοσιονομική πειθαρχία εντός του συστήματος.

Το δίλημμα του Τραμπ και η επόμενη σύγκρουση

Ο ίδιος ο Τραμπ κρατά κλειστά τα χαρτιά του. Δηλώνει ότι έχει σχεδόν καταλήξει, ακυρώνει και επαναφέρει συνεντεύξεις υποψηφίων, αλλάζοντας συχνά στάση. Οι στενοί του συνεργάτες αποφεύγουν να δείξουν προτίμηση, γνωρίζοντας ότι κάθε «στρατόπεδο» μπορεί να βρεθεί εκτεθειμένο.

Ένα είναι βέβαιο: όποιος κι αν επιλεγεί, αργά ή γρήγορα θα κληθεί να συγκρουστεί με έναν πρόεδρο που ζητά επιτόκια στο 1% — επίπεδο που συνήθως συναντάται μόνο σε περιόδους ύφεσης. Τότε θα φανεί αν η ανεξαρτησία της Fed είναι θεσμική αρχή ή απλώς μια εύθραυστη ισορροπία.

Το πραγματικό διακύβευμα

Πέρα από τα ονόματα και τις ίντριγκες, η μάχη για την ηγεσία της Fed αφορά κάτι βαθύτερο: την αξιοπιστία της αμερικανικής νομισματικής πολιτικής σε έναν κόσμο που παρακολουθεί.

Οι αγορές, οι κυβερνήσεις και οι πολίτες γνωρίζουν ότι η επόμενη επιλογή δεν θα κρίνει μόνο τα επιτόκια, αλλά και το κατά πόσο η Fed μπορεί να παραμείνει ανεξάρτητη σε μια εποχή έντονων πολιτικών πιέσεων.