Η Ελλάδα δεν είναι πια ο «ασθενής της Ευρώπης». Το μαύρο πρόβατο που όλοι δείχνουν με το δάκτυλο ως παράδειγμα προς αποφυγήν. Αυτό είναι αλήθεια.
Έχει αφήσει πίσω της τα μνημόνια, έχει ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα, εμφανίζει ρυθμούς ανάπτυξης γύρω στο 2%. Όμως αυτό δεν αρκεί. Γιατί όση πρόοδο και εάν πετύχαμε μέχρι σήμερα, δεν συγκλίνουμε με την Ευρώπη. Την κοιτάμε ακόμη από απόσταση.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία της Eurostat, τα οποία παραθέτει σε ανάρτησή του στο LinkedIn ο οικονομολόγος Χρήστος Ιωάννου που καταλήγουν στο εξής συμπέρασμα: Όλες οι οικονομίες της ευρωζώνης που πριν μερικά χρόνια είχαν χαμηλότερο της Ελλάδας κατά κεφαλήν ΑΕΠ αυξάνουν ετησίως το ΑΕΠ τους με ρυθμό υψηλότερο της Ελλάδας. Ομοίως και οι οικονομίες εκτός ευρωζώνης και εκτός ΕΕ -«συγκλίνουν» ταχύτερα.
Το χάσμα που δεν κλείνει…
Ενδεικτικά, η Ισπανία με κατά κεφαλήν εισόδημα 32.594 ευρώ παρουσίασε ρυθμό ανάπτυξης 3,5%, η Κροατία με κατά κεφαλήν εισόδημα 21.738 ευρώ παρουσίασε ρυθμό ανάπτυξης 3,9%, η Μάλτα με κατά κεφαλήν εισόδημα 39.334 ευρώ, εμφάνισε ανάπτυξη 6,8% και η Πολωνία με κατά κεφαλήν εισόδημα 22.555 ευρώ, εμφάνισε ανάπτυξη 2,9%!
Άρα το χάσμα δεν κλείνει. Σε ορισμένες περιπτώσεις ξανανοίγει. Αν ο πήχης μείνει στο 2%, δεν θα «σβήσουμε» ποτέ πραγματικά τα μνημόνια – ούτε οικονομικά, ούτε κοινωνικά, ούτε ψυχολογικά.
Όχι συγκυριακές επιδόσεις που στηρίζονται στον τουρισμό ή στα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης. Ανάπτυξη με βάθος και διάρκεια.
Χρειάζεται κάτι παραπάνω. Ρυθμοί σαφώς υψηλότεροι. Σταθερά και για χρόνια. Όχι φωτοβολίδες. Όχι συγκυριακές επιδόσεις που στηρίζονται στον τουρισμό ή στα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης. Ανάπτυξη με βάθος και διάρκεια.
Σιδηρά πειθαρχία
Χωρίς καμία διάθεση μηδενισμού, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει πετύχει να βελτιώσει σημαντικά τους μακροοικονομικούς δείκτες. Με σιδηρά δημοσιονομική πειθαρχία, έχει καταφέρει να αλλάξει την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό. Και να προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις από εταιρείες παγκόσμιους κολοσσούς.
Και φυσικά στο κομμάτι της ψηφιοποίησης του κράτους, ο μηχανισμός του οποίου αρχίζει να εκσυγχρονίζεται.
Η κυβέρνηση οφείλει να κάνει την αυτοκριτική της, στα κομμάτια εκείνα που πέρασε κάτω από τον πήχη
Ωστόσο, δεν είναι ώρα για πανηγυρισμούς… Η κυβέρνηση οφείλει να κάνει την αυτοκριτική της, στα κομμάτια εκείνα που πέρασε κάτω από τον πήχη. Και δεν είναι λίγα, όπως για παράδειγμα στην καταπολέμηση του υψηλού πληθωρισμού. Ή στη τόνωση του πρωτογενούς τομέα και στην ουσιαστική στήριξη του αγροτικού τομέα. Δενβ
Σε καμία περίπτωση λοιπόν δεν πρέπει να επαναπαυθεί στις δάφνες της. Να μη θεωρήσει ότι «έπιασε ταβάνι».
Υγεία και παιδεία υπό πίεση
Η δημόσια υγεία πιέζεται. Η παιδεία παλεύει με χρόνιες παθογένειες. Η παραγωγικότητα παραμένει χαμηλή. Η ακρίβεια… οργιάζει. Οι μισθοί δεν ακολουθούν τον ρυθμό που θα έπρεπε. Ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας μένει εκτός του «πάρτι» της ανάπτυξης. Εκτός νυμφώνος. Και αυτό δεν είναι μόνο κοινωνικά άδικο· είναι και οικονομικά επικίνδυνο.
Η ανάπτυξη δεν μπορεί να είναι υπόθεση των λίγων. Ούτε να μοιράζεται άνισα.
Το έχει επισημάνει πολλάκις άλλωστε και ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Σπύρος Θεοδωρόπουλος.
Η ανάπτυξη δεν μπορεί να είναι υπόθεση των λίγων. Ούτε να μοιράζεται άνισα. Αν δεν μπει στο παιχνίδι το σύνολο του παραγωγικού δυναμικού, αν δεν αποκτήσουν προοπτική οι νέοι, οι μικρομεσαίοι, οι εργαζόμενοι, τότε όλα θα καταρρεύσουν σαν… χάρτινος πύργος.
Κλειδί οι μεταρρυθμίσεις
Το κλειδί βρίσκεται στις μεταρρυθμίσεις. Όχι στα λόγια. Στην πράξη. Παραγωγικές, ουσιαστικές, βαθιές. Στη Δικαιοσύνη, που εξακολουθεί να λειτουργεί αργά και απρόβλεπτα. Στη λειτουργία του κράτους, που συχνά ταλαιπωρεί αντί να υπηρετεί. Στους κανόνες του παιχνιδιού, που πρέπει να είναι καθαροί και ίδιοι για όλους.
Και μαζί, μια κατά μέτωπο σύγκρουση με παλιές νοοτροπίες. Με τη γραφειοκρατία. Με τη μικρή και μεγάλη διαφθορά. Αυτά είναι τα πραγματικά βαρίδια της ανάπτυξης.
Αν θέλουμε μια οικονομία με στέρεες βάσεις, πρέπει να τρέξουμε πιο γρήγορα. Με σχέδιο. Με επιμονή. Και με λιγότερα λόγια. Γιατί η σύγκλιση δεν χαρίζεται. Κερδίζεται. Και απαιτεί δουλειά. Πολλή δουλειά.
