Φαρμακευτική κάνναβη : Ενίσχυση των εξαγωγών και των επενδύσεων με αλλαγές στον νόμο

Στην ενδυνάμωση της παραγωγικής δραστηριότητας και των εξαγωγικών δυνατοτήτων της φαρμακευτικής κάνναβης, η οποία προσελκύει έντονα το επενδυτικό ενδιαφέρον, στοχεύει το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης που κατατίθεται στη Βουλή.

Η διευκόλυνση της εξαγωγής προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης στα πρότυπα της ισχύουσας διαδικασίας εξαγωγής για τα γενόσημα φάρμακα, τα οποία παράγονται στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι θα κινητοποιήσει περισσότερες επενδύσεις και θα «ξεπαγώσει» τις άδειες εγκατάστασης που έχουν λάβει ήδη αρκετές εταιρείες στην Ελλάδα, χωρίς όμως να έχουν προχωρήσει στην κατασκευή μονάδων.

Υπενθυμίζεται ότι η χρήση φαρμακευτικής κάνναβης νομιμοποιήθηκε στη χώρα μας τον Ιούνιο του 2017. Τον Μάρτιο του 2018, η Ελλάδα εισήγαγε τον νόμο 4523/2018, με τον οποίο επιτρέπεται η παραγωγή τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης και κατ’ εξαίρεση εγκρίνονται ενιαία η παραγωγή, κατοχή, μεταφορά, αποθήκευση, προμήθεια των πρώτων υλών και των ουσιών των ποικιλιών κάνναβης του είδους Cannabis sativa L περιεκτικότητας σε THC άνω του 0,2%.

Οι βασικές αλλαγές

Ειδικότερα, με τη νέα προτεινόμενη εξαγωγική διαδικασία ένα προϊόν φαρμακευτικής κάνναβης μπορεί να κυκλοφορήσει στη  χώρα εισαγωγής του με βάση απόφαση της αλλοδαπής αρμόδιας αρχής χωρίς να είναι απαραίτητη και η έγκριση κυκλοφορίας του στην Ελλάδα, σε αντίθεση με όσα ισχύουν σήμερα. Για την κυκλοφορία του στην Ελλάδα παραμένει σε ισχύ το υφιστάμενο νομοθετικό καθεστώς που προβλέπει έκδοση ειδικής έγκρισης κυκλοφορίας από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ) πριν τη διάθεση του σε ασθενείς. Επίσης, για τα προϊόντα που προορίζονται για εξαγωγή δεν θα απαιτείται γνώμη της Επιτροπής Ναρκωτικών.

Μέσω αυτής της τροποποίησης ο νομοθέτης επιδιώκει την αύξηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος. Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις αφορούν στους επενδυτές, που σκοπεύουν να επενδύσουν στον τομέα της φαρμακευτικής κάνναβης, με παράλληλα οφέλη για ασθενείς, που πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας, επιληψία και σε όσους υποφέρουν από τον νευροπαθητικό έως και τον καρκινικό πόνο, αναφέρεται σε σχετικό έγγραφο για την ανάλυση των συνεπειών της ρύθμισης.

Επιπλέον, ο ΕΟΦ, κατά παρέκκλιση κάθε αντίθετης διάταξης, θα εγκρίνει και θα παρέχει άδεια για την παραγωγή τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης του είδους Cannabis Sativa L περιεκτικότητας σε THC άνω του 0,2%, ανεξαρτήτως μορφής, τα οποία προορίζονται αποκλειστικά και μόνο για εξαγωγή για ιατρικούς και φαρμακευτικούς σκοπούς. Για τη χορήγηση άδειας παραγωγής για τα προϊόντα αποκλειστικά προς εξαγωγή απαιτείται, μεταξύ άλλων, η υποβολή άδειας ή άλλου εγγράφου από τις αρμόδιες αρχές της χώρας προορισμού, η περιγραφή του προϊόντος, ενώ ο ΕΟΦ υποχρεούται να χορηγήσει την άδεια εντός 90 ημερών από την υποβολή του πλήρους φακέλου.

Θα επιτρέπεται η παραγωγή τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης με τη μορφή του ξηρού ανθού συσκευασίας έως 30 γρ. με σκοπό αποκλειστικά και μόνο την εξαγωγή τους για ιατρικούς σκοπούς,  ανεξάρτητα  από  το  εάν στην  χώρα  εισαγωγής προορίζονται να χρησιμοποιηθούν ως τελικό ή ενδιάμεσο προϊόν ή πρώτη ύλη για ιατρικούς και φαρμακευτικούς σκοπούς.

Η άδεια παραγωγής αποκλειστικά για εξαγωγή τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης με τη μορφή του ξηρού ανθού χορηγείται εφόσον η μονάδα έχει υποβάλει συγχρόνως αίτηση για ειδική έγκριση κυκλοφορίας τελικού προϊόντος στην Ελλάδα σε μορφή διαφορετική αυτής του ξηρού ανθού. Σημειωτέον ότι θεσπίζονται αυστηρότερες προϋποθέσεις στις μονάδες παραγωγής όταν αυτές παράγουν και προϊόντα με τη μορφή ξηρού ανθού. Συγκεκριμένα, θα απαιτείται επιπλέον εσωτερική περίφραξη για την περιμετρική προστασία της εγκατάστασης, περίκλειστη ουδέτερη ζώνη ελέγχου εισερχόμενων και εξερχόμενων οχημάτων, καθώς και ενισχυμένη τοιχοποιία και πόρτες ασφαλείας στα σημεία αποθήκευσης δραστικών πρώτων υλών και τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης με τη μορφή του ξηρού ανθού.

Επίσης, προβλέπεται η δυνατότητα εγκατάστασης και λειτουργίας σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ηλιακή και αιολική ενέργεια ή με συμπαραγωγή με τις ως άνω πηγές σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3468/2006 (Α’ 129), όπως ισχύει, για κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της μεταποιητικής  μονάδας  επεξεργασίας και παραγωγής τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης.

Περισσότερες από 70 άδειες

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών έχουν χορηγηθεί περί τις 70 άδειες έγκρισης εγκατάστασης, ωστόσο, στην πλειονότητά τους οι υποψήφιοι επενδυτές δεν έχουν προχωρήσει τις εργασίες για την κατασκευή των μονάδων. Ο λόγος για το «πάγωμα» των επενδύσεων, σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου, ήταν η πρόβλεψη για παραγωγή μόνο τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης που για να διατεθούν νόμιμα στην Ελλάδα και το εξωτερικό θα έπρεπε να έχουν λάβει πρώτα ειδική έγκριση κυκλοφορίας τελικού προϊόντος από τον ΕΟΦ.

Να σημειωθεί ότι στην Ευρώπη τα μόνα τελικά προϊόντα φαρμακευτικής κάνναβης με άδεια κυκλοφορίας είναι τέσσερα συγκεκριμένα σκευάσματα, ενώ οι αποξηραμένοι ανθοί και τα φαρμακευτικά έλαια (εκχυλίσματα) διανέμονται στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες ως γαληνικά σκευάσματα (με συνταγή από τα φαρμακεία).

Το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης, με το οποίο θα επιτρέπεται η παραγωγή προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης αποκλειστικά για εξαγωγή, χωρίς αυτά να έχουν λάβει άδεια ειδικής έγκρισης κυκλοφορίας από τον ΕΟΦ, εκτιμάται ότι θα ενεργοποιήσει τις σχετικές επενδύσεις, ειδικά καθώς οι εξαγωγικές διαδικασίες προς κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, όπως για παράδειγμα η Γερμανία, είναι αρκετά απλές.

Με βάση εκτιμήσεις παραγόντων του κλάδου, αν η Ελλάδα αναπτύξει την αγορά φαρμακευτικής κάνναβης στον ίδιο βαθμό με άλλες χώρες που εισήγαγαν κάνναβη, θα μπορούσε ο εν λόγω κλάδος να εισφέρει στην οικονομία έως και 2 δισ. ευρώ, ετησίως.

Υπολογίζεται πως το 2024 η παγκόσμια αγορά προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης θα φτάσει τα 65 δις δολάρια, ενώ η ευρωπαϊκή αγορά φαρμακευτικής κάνναβης θα ανέλθει στα 58 δις. ευρώ έως το 2028.

Ολοκληρώνεται η πρώτη βιομηχανική μονάδα παραγωγής και επεξεργασίας φαρμακευτικής κάνναβης

Την ίδια ώρα, η μονάδα της Tikun Europe στα Εξαμίλια Κορινθίας  βρίσκεται στην τελική ευθεία και σύμφωνα με πληροφορίες μέσα στο καλοκαίρι προβλέπεται να αρχίσει τη λειτουργία της. Πρόκειται για το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής και επεξεργασίας φαρμακευτικής κάνναβης στη χώρα μας, το οποίο περιλαμβάνει την καλλιέργεια θερμοκηπίων και τη βιομηχανική επεξεργασία ανθών κάνναβης για την παραγωγή φαρμακευτικών προϊόντων. Με βάση το αρχικό χρονοδιάγραμμα  αναμενόταν να λειτουργήσει τον ερχόμενο Μάιο, αλλά η πανδημία προκάλεσε μια μικρή καθυστέρηση.

Η επένδυση της Τikun Εurope αγγίζει τα 40 εκατ. ευρώ και η μονάδα παραγωγής βρίσκεται σε έκταση 56.000 τ.μ. Οι εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν στην ουσία τρεις διακριτές μονάδες: τη μονάδα θερμοκηπιακής καλλιέργειας, τη μονάδα επεξεργασίας των φυτών μετά τη συγκομιδή και τη μονάδα παραγωγής και συσκευασίας τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης.

Στην πλήρη ανάπτυξη του εργοστασίου και με την έναρξη λειτουργίας της μονάδας αναμένεται να δημιουργηθούν πάνω από 130 θέσεις εργασίας.

Η Tikun Europe είναι θυγατρική της ισραηλινής Tikun Olam, η οποία ξεκίνησε τη δραστηριότητά της στο Ισραήλ το 2005, με την ίδρυση της Tikun Olam Israel.