Η δυστοπία, η ευτοπία και οι θετικές ειδήσεις

Η οικονομία είναι κατά μεγάλο ποσοστό ψυχολογία. Ο κόσμος της οικονομίας για να λειτουργήσει αποτελεσματικά θέλει ηρεμία, συναίνεση, συνεννόηση και γενικά κλίμα καταλλαγής. Το συγκρουσιακό περιβάλλον, κυρίως στο πεδίο της πολιτικής, δεν βοηθάει και δημιουργεί φοβικά σύνδρομα στους παράγοντες της αγοράς. Την ίδια στιγμή όμως το κλίμα της έντασης, δεν φοβίζει μόνο τους οικονομικούς παράγοντες που μέλημα έχουν να αναπτύξουν τις οικονομικές τους δραστηριότητες, αλλά και τους απλούς πολίτες.

Το κρίσιμο είναι στην παρούσα περίοδο, μετά από μια πολύ μεγάλη περίοδο που η οικονομία υπολειτουργούσε και η κοινωνία έστεκε φοβισμένη, είναι να δημιουργηθεί κλίμα αισιοδοξίας.

Το ζητούμενο είναι να υπάρξουν θετικές ειδήσεις. Αν ανατρέξουμε στην οικονομική και πολιτική ιστορία θα δούμε ότι στην οικονομική κρίση του 1932, ο Ελευθέριος Βενιζέλος απαγόρευσε την δημοσίευση οικονομικών ειδήσεων στις εφημερίδες της εποχής. Προφανώς στην εποχή του διαδικτύου, όπου η πληροφορία «τρέχει» με ταχύτητες ασύλληπτες, δεν μπορεί και δεν πρέπει να υπάρξουν ντιρεκτίβες για την αποτροπή προβολής αρνητικών ειδήσεων.

Όμως ας αναλογιστούν όλοι, τόσο στα ΜΜΕ, όσο και στο πολιτικό σύστημα ποιον εξυπηρετεί η δημιουργία νοσηρού κλίματος και η ενίσχυση φοβικών συνδρόμων. Ακόμα και στο θέμα των εμβολιασμών υπάρχει λανθασμένη επικοινωνιακή διαχείριση. Διότι δεν μπορεί να θέλουμε να επιταχύνουμε τον αριθμό των εμβολιασθέντων και παράλληλα να υπερπροβάλλονται οι όποιες παρενέργειες που στατιστικά είναι ελάχιστες σε σύγκριση με τον πληθυσμό που έχει εμβολιασθεί. Όμως ακόμα και αυτή η διάσταση δημιουργεί φόβο που επηρεάζει την κοινωνία και κατ’επέκταση και την οικονομία.

Το κρίσιμο είναι να υπάρξει μια «συμφωνία κυρίων» για να προβάλλονται θετικές ειδήσεις με στόχο να αλλάξει και η ψυχολογία του κόσμου. Σίγουρα, η σταδιακή επιστροφή σε συνθήκες κανονικότητας μας γεμίζει αισιοδοξία, αλλά ταυτόχρονα μας προβληματίζει περισσότερο και ενισχύει τον αναστοχασμό μας.

Τι θα μας αφήσει ως κληρονομιά ο κορωνοϊός; Τι θα αλλάξει στη ζωή μας ριζικά; Η κανονικότητα, όταν αυτή επιστρέψει σε πλήρη μορφή, τι χαρακτηριστικά θα έχει; Αυτά και άλλα ερωτήματα απασχολούν σχεδόν όλους το τελευταίο διάστημα.

Σίγουρα οι περισσότεροι έχουμε κατά καιρούς σκεφτεί τι έρχεται στο μέλλον και πως θα είναι η ζωή μας από εδώ και πέρα. Και το ανησυχητικό είναι ότι η πλειοψηφία βλέπει το μέλλον «μαύρο». Οι αρνητικές σκέψεις υπερτερούν και απουσιάζει η θετική προοπτική και η αισιόδοξη νότα.

Ήδη, βλέπουμε ότι πολλά αλλάζουν καθημερινά σε πολλά επίπεδα. Οι σταθερές του παρελθόντος δεν υπάρχουν και το ερώτημα που τίθεται είναι πως μπορεί να αλλάξουμε την πορεία μας με θετική αύρα;

Πολλές φορές μια δυσάρεστη κατάσταση, όπως αυτή που ζούμε, έχει σημασία πως την αντιμετωπίζει κανείς. Και κυρίως εάν προσπαθεί να δει την αισιόδοξη πτυχή και κατά πόσο μπορεί να εκμεταλλευθεί τις συνθήκες για να διαμορφώσει ένα καλύτερο αύριο.

Η εποχή της πανδημίας σίγουρα μας δίνει «όπλα» για να αλλάξουμε και τις συνθήκες της ζωής μας. Να αναστοχαστούμε πάνω σε πρότυπα ζωής, σε στάσεις και συμπεριφορές, αλλά κυρίως να επεξεργαστούμε σχέδια και δράσεις που θα έχουν ως μαγιά το συναισθηματισμό της τρέχουσας περιόδου.

Η νέα κανονικότητα που διαμορφώνεται σε πολλά πεδία μπορεί να πρέπει να έχει και το συναισθηματικό θετικό φορτίο για να υπάρχει και άλλη μια νότα που θα ενισχύει την αισιοδοξία και την ελπίδα.

Λένε πολλές φορές, ότι έχει μεγάλη σημασία το πως βλέπει κανείς το ποτήρι, ή μισογεμάτο ή μισοάδειο. Εμείς εν μέσω αυτής της κρίσης, ας το δούμε μισογεμάτο. Αυτή η ματιά θα μας ενισχύει τη θετική διάθεση και την αισιοδοξία, αλλά ταυτόχρονα θα αναδείξει και την ελπίδα για το μέλλον.

Χωρίς αισιοδοξία δεν μπορεί να κάνεις όνειρα για το μέλλον. Και αυτό που χρειάζεται στην παρούσα φάση της κρίσης με την κατάθλιψη να υπερτερεί είναι η ελπίδα.

Πολλοί σε διάφορες φάσεις, από την πρώτη μέρα της πανδημίας, έγραψαν για την εποχή της δυστοπίας που έχει μεγάλες απώλειες, πανικό σε υψηλό βαθμό και πόνο με προοπτική για μια κοινωνία σε δυστυχία.

Το στοίχημα είναι να γκρεμίσουμε την αίσθηση περί μελλοντικής επικράτησης μιας δυστοπικής πραγματικότητας. Και επειδή είναι δύσκολο να φθάσουμε στην ουτοπία, ας προσπαθήσουμε τουλάχιστον να έχουμε συνθήκες περιβάλλοντος ευτοπίας.

Η θετική σκέψη και η ελπίδα πρέπει να υπερτερεί και όχι η απαισιοδοξία που είναι σαν τη μυλόπετρα που συντρίβει το σιτάρι.