Η… σκοτεινή πλευρά ενός καύσωνα

«Θα είναι ένας καύσωνας που θα διαρκέσει μέχρι το τέλος της εβδομάδας και με θερμοκρασίες που αναμένεται να ξεπεράσουν – σε ορισμένες ηπειρωτικές περιοχές- ακόμη και τους 41-42 βαθμούς Κελσίου», μου λέει ο μετεωρολόγος, Διευθυντής Ερευνών στο Αστεροσκοπείο Αθηνών Κώστας Λαγουβάρδος.

Καλώς ήρθατε λοιπόν πρώτα 40 άρια για το καλοκαίρι του 2021(!). Ένας καύσωνας όμως δεν είναι μόνο πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Είναι και θερμοπληξία, είναι και θερμική εξάντληση, είναι και θάνατοι λόγω αναπνευστικών/ καρδιακών προβλημάτων, είναι και ένα σωρό άλλα πράγματα…

Όλο και περισσότεροι καύσωνες

«Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια ανοδική τάση της ετήσιας θερμοκρασίας που εκδηλώνεται εντονότερα από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 μέχρι σήμερα και που ξεπερνάει τον 1 βαθμό Κελσίου (αύξηση σχεδόν της τάξης του ενάμιση βαθμού)», μου επισημαίνει, ο διευθυντής στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών /καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης Νίκος Μιχαλόπουλος.

Όπως αναφέρει: « Ταυτόχρονα με την αυξητική τάση της θερμοκρασίας, έχει σχεδόν τριπλασιαστεί κατά την ίδια χρονική περίοδο, 1990 έως σήμερα, και η συχνότητα εμφάνισης επεισοδίων καύσωνα».

«Ιδιαίτερη σημασία παρουσιάζει και η διάρκεια της περιόδου εμφάνισης των υψηλών θερμοκρασιών και καυσώνων καθώς μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά διάφορους τομείς με σημαντικότερο απ’ όλους την ανθρώπινη υγεία», συμπληρώνει.

Μεγαλύτερη επίδραση στην ημερήσια θνησιμότητα

Κατά τους ειδικούς, τα επεισόδια καύσωνα με μεγάλη διάρκεια εμφανίζουν μεγαλύτερη επίδραση στην ημερήσια θνησιμότητα, με τη διάρκεια να διαδραματίζει σημαντικότερο ρόλο από την ένταση. Όπως αποδείχθηκε, οι επιπτώσεις των επεισοδίων με μεγάλη διάρκεια είναι κατά 1,5 έως και 3 φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι σε καύσωνες με μικρότερη.

Στην έκθεση «Περιβάλλον και Υγεία» του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (σ.σ.: την οποία υπογράφουν η καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Κλέα Κατσουγιάννη και ο καθηγητής Νίκος Μιχαλόπουλος), αναφέρεται πως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος (Euro HEAT), και στο οποίο συμμετείχε και η Αθήνα, έχει αποδειχτεί, αύξηση της ημερήσιας θνησιμότητας στη διάρκεια επεισοδίων καύσωνα κατά 54% τις ημέρες με υψηλά επίπεδα όζοντος σε σύγκριση με τις ημέρες με χαμηλά επίπεδα όζοντος, στην ηλικιακή ομάδα 75-84.

Επίσης, στις ημέρες καύσωνα με υψηλά επίπεδα αιωρούμενων σωματιδίων (PM10) η αύξηση είναι 36% και 106% στις ηλικιακές ομάδες 75-84 και 85+, αντίστοιχα, συγκριτικά με τις ημέρες καύσωνα με χαμηλή σωματιδιακή ρύπανση..

Οι προσομοιώσεις για το μέλλον

Οι προσομοιώσεις για το μέλλον (1970-2100) υποδεικνύουν μετατόπιση νωρίτερα μέσα στο χρόνο της εμφάνισης τροπικών βραδιών (ελάχιστη θερμοκρασία πάνω από 20 βαθμούς Κελσίου), τροπικών ημερών (αύξηση της μεγίστης θερμοκρασίας πάνω από 30 βαθμούς Κελσίου), αλλά και των θερμών ημερών (θερμοκρασίες πάνω από 35 βαθμούς Κελσίου).

Και για την πρωτεύουσα τα νέα δεν είναι και τόσο καλά. Η απόλυτη συχνότητα των υπερβάσεων οι οποίες υποδηλώνουν «ζέστη-εξαιρετική προσοχή» και «μεγάλη δυσφορία» πρόκειται να αυξηθεί κατά 164% και 171% αντίστοιχα στο μακρινό μέλλον (2071-2100).

Είδατε τώρα γιατί ένας καύσωνας δεν είναι απλώς υψηλές θερμοκρασίες;