ΕΚΤ: Οι νέες προκλήσεις για τις τράπεζες

Στον τραπεζικό τομέα και στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος επικεντρώθηκε ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λουίς ντε Γκουίντος, τονίζοντας ότι αυτή είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάκαμψη από την πανδημία.

Μιλώντας στο Frankfurt Euro Finance Summit, ο κ. ντε Γκουίντος είπε ότι οι τράπεζες έχουν ξεπεράσει την πανδημία και οι οικονομικές προοπτικές είναι τώρα πιο φωτεινές

Η οικονομία της ζώνης του ευρώ χτυπήθηκε το 2020 , με την οικονομική δραστηριότητα να συρρικνώνεται απότομα το πρώτο εξάμηνο του έτους. Ανέκαμψε στο δεύτερο εξάμηνο, αν και μερικώς και άνισα μεταξύ των χωρών. Συνολικά, το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 6,6% σε σύγκριση με το 2019.

Όμως, οι οικονομικές προοπτικές βελτιώνονται.

Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της ΕΚΤ, οι προβλέψεις Ιουνίου αναφορικά με την αύξηση του ΑΕΠ του 2021 και 2022 για τη ζώνη του ευρώ έχουν αναβαθμιστεί κατά 0,5 έως 0,6 εκατοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με τις προβλέψεις του Μαρτίου. Αυτές οι βελτιωμένες οικονομικές προοπτικές αντικατοπτρίζουν την ταχύτερη πρόοδο της εκστρατείας εμβολιασμού κατά το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, ουσιαστική πρόσθετη δημοσιονομική στήριξη – που χρηματοδοτείται εν μέρει από το Ταμείο Ανάκαμψης – και τις πιο ευνοϊκές προοπτικές για την παγκόσμια ζήτηση.

Το πραγματικό ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ αναμένεται να επιστρέψει στο επίπεδο πριν από την κρίση έως το πρώτο τρίμηνο του 2022.

Οι προοπτικές για τον πληθωρισμό έχουν επίσης αναθεωρηθεί. Ο ετήσιος πληθωρισμός αυξήθηκε, κυρίως λόγω προσωρινών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της ισχυρής αύξησης των τιμών της ενέργειας: αναμένεται να φτάσει κατά μέσο όρο στο 1,9% το 2021 και στο 2. 6% το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, πριν επιστρέψει στο 1,5% το 2022 και 1,4% το 2023.

«Ως εκ τούτου, αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός μεσοπρόθεσμα θα παραμείνει κάτω από τον στόχο μας. Σε κάθε περίπτωση, είμαστε προσεκτικοί στις εισερχόμενες πληροφορίες για να εκτιμήσουμε εάν η προσωρινή αύξηση του πληθωρισμού προκαλεί δευτερογενείς επιπτώσεις που θα μπορούσαν να μεταφραστούν σε μια πιο μόνιμη εξέλιξη» είπε χαρακτηριστικά .

Συνολικά, οι τράπεζες της ζώνης του ευρώ αντιμετώπισαν την πανδημική κρίση. Η βαθιά ύφεση σίγουρα επηρέασε τις επιδόσεις κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους και οι μακροοικονομικές συνθήκες παρέμειναν προκλητικές το πρώτο τρίμηνο του 2021 λόγω του τρίτου κύματος μολύνσεων.

Ωστόσο, τα έκτακτα μέτρα δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής παρείχαν υποστήριξη στην οικονομία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, συμπεριλαμβανομένης της εισοδηματικής στήριξης για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, εγγυήσεις δανείων και νόμιμο μορατόριουμ πληρωμών, καθώς και το διευρυμένο σύνολο μη συμβατικών μέτρων νομισματικής πολιτικής και προληπτικών ενεργειών της ΕΚΤ.

Αυτά τα μέτρα ήταν επιτυχημένα για να βοηθήσουν την οικονομία να απορροφήσει το σοκ της πανδημίας και βοήθησε στην άμβλυνση των κινδύνων για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα.

Σε αντίθεση με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση (GFC), οι τράπεζες βοήθησαν να μετριάσουν τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας και όχι να την επιδεινώσουν.

Οι κεφαλαιακές θέσεις των τραπεζών και η ρευστότητά τους ήταν πολύ ισχυρότερες κατά την έναρξη της πανδημίας από ό, τι το 2008.

Ενώ οι αποτιμήσεις των τραπεζών χτυπήθηκαν σκληρά στην αρχική φάση της κρίσης, εν μέρει από τη σημαντική πτώση της κερδοφορίας, το κλίμα της αγοράς έγινε πιο θετικό από τα τέλη του 2020.

Τα αποτελέσματα των τραπεζών κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021 υπερέβησαν τις προσδοκίες, οι αναλυτές έχουν αναβαθμίσει τις προβλέψεις κερδοφορίας τους για το 2021 και το 2022 και οι τιμές των τραπεζικών μετοχών έχουν σχεδόν επιστρέψει στα προ-πανδημικά επίπεδα.

Ωστόσο, παρά την αυξανόμενη αισιοδοξία της αγοράς, οι τράπεζες της ζώνης του ευρώ εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικούς κινδύνους και συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν τη μακροπρόθεσμη διαρθρωτική πρόκληση για την επίτευξη βιώσιμης βελτίωσης της κερδοφορίας τους.

… Και αναδύονται νέοι κίνδυνοι

Η αντιμετώπιση αυτών των επίμονων διαρθρωτικών προβλημάτων καθίσταται ακόμη πιο επείγουσα από την εμφάνιση νέων προκλήσεων, ιδίως της κλιματικής αλλαγής. Εάν δεν ελεγχθεί, η κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να οδηγήσει σε συχνότερα και σοβαρότερα κλιματικά γεγονότα που θα προκαλέσουν οικονομική αναστάτωση και απώλεια ζωών και πόρων.

Η πρωταρχική ευθύνη για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής είναι οι κυβερνήσεις, οι οποίες ελέγχουν τα πιο σημαντικά εργαλεία για την ομαλή μετάβαση σε μια οικονομία χωρίς άνθρακα. Ωστόσο, όλα τα μέρη της κοινωνίας θα πρέπει να παίξουν τον ρόλο τους, και αυτό περιλαμβάνει τράπεζες και κεντρικές τράπεζες.

Σύμφωνα με τον ντε Γκουίντος, η ΕΚΤ επιταχύνει το έργο της για να ποσοτικοποιήσει τον πιθανό αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και στοχεύει να συμβάλει παρέχοντας περισσότερες και καλύτερες πληροφορίες στους συμμετέχοντες στην αγορά σχετικά με τους κινδύνους που ενέχονται.

Συμπέρασμα

Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της ΕΚΤ, οι τράπεζες έχουν εκπληρώσει τον ζωτικό τους ρόλο στον δανεισμό στην πραγματική οικονομία κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Αυτός ο ρόλος παραμένει εξίσου σημαντικός τώρα καθώς η ανάκαμψη συγκεντρώνει ρυθμό και σταδιακά αποσύρονται τα μέτρα στήριξης της πολιτικής. Η αβεβαιότητα είναι υψηλή καθώς πολλά θα εξαρτηθούν από τη δύναμη της ανάκαμψης. Ταυτόχρονα, η βελτίωση της οικονομικής ανάπτυξης θα πρέπει να στηρίζει τα κέρδη των τραπεζών, αλλά δεν αρκεί από μόνη της για να επαναφέρει τον τομέα στη βιώσιμη κερδοφορία.

Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, ο μετα-πανδημικός κόσμος παρουσιάζει στις τράπεζες νέες προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες να ξεπεράσουν μακροχρόνια διαρθρωτικά ζητήματα. Ειδικότερα, η πανδημία έχει επιταχύνει την υιοθέτηση ψηφιακών καναλιών από τους πελάτες. Οι τράπεζες θα μπορούσαν να επωφεληθούν από αυτήν την αλλαγή στη συμπεριφορά των πελατών και να στραφούν προς την ψηφιακή τραπεζική, παρέχοντας περιθώριο τόσο για εξοικονόμηση κόστους όσο και για την ευκαιρία διαφοροποίησης των προϊόντων και των ροών εσόδων τους.