Η κατανομή των SDR πρέπει να είναι διαφορετική

Project Syndicate

Tον Αύγουστο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ανακοίνωσε με μεγάλη δημοσιότητα ότι τα μέλη του είχαν καταλήξει σε μια ιστορική συμφωνία για την έκδοση 650 δισεκατομμυρίων δολαρίων ειδικών τραβηκτικών δικαιωμάτων (τα SDR) για την αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης του COVID-19. Τα 650 δισεκατομμύρια δολάρια δεν είναι λίγα: είναι σχεδόν το 1% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Αυτό θα μπορούσε να κάνει μεγάλη διαφορά για τις φτωχές χώρες που έχουν πληγεί από τον ιό.

Το ΔΝΤ διαθέτει ήδη έναν μηχανισμό μείωσης της φτώχειας και ενίσχυσης ανάπτυξης, ο οποίος παρέχει δάνεια με προνόμια, επί του παρόντος με μηδενικά επιτόκια, σε χώρες χαμηλού εισοδήματος. Οι χώρες υψηλού εισοδήματος θα μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν για την ανακύκλωση των SDR τους. Αλλά οι δανειζόμενες χώρες πρέπει να διαπραγματευτούν προγράμματα με το ΔΝΤ, το οποίο είναι αμφιλεγόμενο και χρονοβόρο και τα δάνειά του υπόκεινται σε περίπλοκους όρους.

Υπάρχουν δύο καλύτερες εναλλακτικές λύσεις. Πρώτον, οι μέτοχοι του ΔΝΤ θα μπορούσαν να συμφωνήσουν στη δημιουργία αποκλειστικού ταμείου για τον COVID-19. Οι όροι που συνδέονται με τα δάνεια θα περιορίζονται στον έλεγχο της επαλήθευσης του δανεισμού των κυβερνήσεων για την απόκτηση εμβολίων και άλλων εισροών υπηρεσιών υγείας και τη διαχείρισή τους δίκαια και αποτελεσματικά. Η αποτελεσματική παρακολούθηση δεν θα ήταν δύσκολη. Δεύτερον, τα μέλη θα μπορούσαν να ανακυκλώσουν τα SDR τους, με τη διαμεσολάβηση του ΔΝΤ, στις τράπεζες περιφερειακής ανάπτυξης, οι οποίες είναι ήδη εξουσιοδοτημένες να κατέχουν SDR και να τα μετατρέπουν σε δολάρια και άλλα σκληρά νομίσματα. Ετσι θα αποφευχθεί η συγκέντρωση της διαδικασίας δανεισμού στην Ουάσιγκτον. Οι περιφερειακές αναπτυξιακές τράπεζες είναι προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες και δεν μοιράζονται τη φήμη του ΔΝΤ ως εξωτερικού συνεργάτη που επιβάλλει επαχθείς όρους.

Η διοίκηση του ΔΝΤ έχει προφανώς τις δικές της ιδέες. Η διευθύνουσα σύμβουλος Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα πρότεινε ένα ταμείο που θα χρηματοδοτηθεί από ανακυκλωμένα SDR, το οποίο θα βοηθούσε τις φτωχές χώρες να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Ολα αυτά είναι καλά. Αλλά ο COVID-19 είναι η κατεξοχήν πρόκληση του 2021. Εάν το ΔΝΤ και τα μέλη του αποτύχουν να τον αντιμετωπίσουν, καμία από τις προτάσεις τους για τον τρόπο αντιμετώπισης των προκλήσεων των επόμενων δεκαετιών, που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή ή άλλως, δεν θα θεωρηθεί αξιόπιστη.

Ο Barry Eichengreen είναι καθηγητής Οικονομικών στο University of California, Berkeley, και πρώην σύμβουλος στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο