«Νέα Γη» – Από τον καπνό στη στέβια

Η ζήτηση του καπνού σταδιακά μειώνεται, με τις τιμές αγοράς να παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα και σε πολλές περιπτώσεις δεν αρκούν για να καταστήσουν την καλλιέργεια συµφέρουσα για τους καπνοπαραγωγούς.

Την ίδια ώρα, τα ποσά των δικαιωμάτων των καπνοπαραγωγών έχουν υποστεί μείωση 70% την τελευταία δεκαετία, αν και ακόμη βρίσκονται σε αρκετά καλά επίπεδα. Το αποτέλεσμα είναι οι καλλιεργούμενες εκτάσεις χρόνο με το χρόνο να συρρικνώνονται, ειδικά για τις ανατολικού τύπου ποικιλίες, όπως ο μπασμάς.

Το τελευταίο διάστημα στη Θράκη, κατεξοχήν καπνοπαραγωγική περιοχή, έχει ξεκινήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα αναγεννητικής καλλιέργειας «Νέα Γη», που υλοποιείται από την Παπαστράτος σε συνεργασία με τη Stevia Hellas και στοχεύει στην ολιστική υποστήριξη των καπνοκαλλιεργητών για τη μετάβαση από την καλλιέργεια του καπνού στην καλλιέργεια στέβιας, εξοικονομώντας, ταυτόχρονα, φυσικούς πόρους.

Ήδη σε δύο χωριά, στον Δοκό Ροδόπης και στα Φίλια Ξάνθης, 38 καλλιεργητές έχουν κάνει τη μετάβαση και σε περίπου 100 στρέμματα αντί για καπνά παράγουν πλέον στέβια.

Η πρώτη συγκομιδή φύλλων στέβιας από τις καλλιεργούμενες εκτάσεις που συμπεριλαμβάνονται στο πιλοτικό πρόγραμμα θα γίνει τον επόμενο μήνα και τα αποτελέσματα είναι άκρως ενθαρρυντικά.

Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Παπαστράτος, κ. Ιάκωβο Καργαρώτο, το καινοτόμο αυτό πρόγραμμα έρχεται να υπηρετήσει τον πυλώνα «Υποδειγματική λειτουργία», έναν από τους πέντε συνολικά που συνθέτουν τη νέα Στρατηγική Βιώσιμης Ανάπτυξης της Παπαστράτος. «Κυρίως, όμως, έρχεται να αποδείξει ότι θέλουμε να μην αφήσουμε κανέναν πίσω. Για 9 δεκαετίες οι καπνοπαραγωγοί είναι πολύτιμο κομμάτι της ιστορίας της Παπαστράτος. Η συνεργασία μας με τη Stevia Hellas, μέσα από τη «Νέα Γη», στοχεύει να κάνει πιο εύκολη τη μετάβασή τους στο μέλλον. Ένα μέλλον με νέες, καλύτερες προοπτικές», επεσήμανε.

Στόχος τα 1.000 στρέμματα

Στο πλαίσιο του προγράμματος καλλιεργούνται ήδη 100 στρέμματα με στέβια και στόχος, όπως είπε ο κ. Σταμάτης στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, είναι η έκταση αυτή να ανέλθει την επόμενη τριετία στα 1.000 στρέμματα, ενώ θα δοκιμαστεί και αλλού, με υποψήφια μεταξύ άλλων και μια παραδοσιακή περιοχή καπνοκαλλιέργειας όπως είναι το Αγρίνιο.

Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα

Το πρόγραμμα «Νέα γη» προβλέπει μεταξύ άλλων:

– Τη χρηματοδότηση για την προμήθεια σπόρων, φυτοχώματος, αναλώσιμων υλικών και συστημάτων άρδευσης.

– Τη μεταφορά τεχνογνωσίας και την παροχή τεχνικής υποστήριξης καθ’ όλη τη διάρκεια της μετάβασης.

– Την απορρόφηση από τη Stevia Hellas του συνόλου της παραγωγής των καλλιεργητών που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

Γιατί στέβια;

Η επιλογή της στέβιας έγινε με γνώμονα την ευκολία στη μετάβαση, καθώς χρησιμοποιούνται ίδιες καλλιεργητικές πρακτικές, όπως και ο ίδιος μηχανολογικός εξοπλισμός, την καλύτερη στρεμματική απόδοση και τη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση της στέβιας από τη βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών, ως ένα φυσικό γλυκαντικό. Επιπλέον, σημαντικός παράγοντας στην επιλογή της είναι και το αποτύπωμα που αφήνει στο περιβάλλον. Η καλλιέργεια στέβιας απαιτεί σημαντικά λιγότερους φυσικούς πόρους, λιγότερο νερό, μειωμένη χρήση λιπασμάτων και καθόλου χημικά.

Στέβια VS Καπνός

Σε σύγκριση με την καλλιέργεια καπνού, ένας παραγωγός μπορεί ακόμη και να τριπλασιάσει το εισόδημά του, μιας και τα παραγόμενα κιλά ανά στρέμμα είναι περισσότερα και η τιμή πώλησης των βιολογικών φύλλων στέβιας είναι υψηλότερη.

Ωστόσο, αυτές οι αποδόσεις αφορούν αποκλειστικά αγρότες που έχουν ήδη την καλλιεργητική υποδομή (μηχανολογικός εξοπλισμός, πρακτικές κ.λπ.).

Στρεμματική απόδοση:

Καπνός  100-120 κιλά/στρέμμα.

Στέβια 350-400 κιλά/στρέμμα.

Τιμή αγοράς:

Φύλλα στέβιας συμβατικά 3-3,3 ευρώ/κιλό

Φύλλα στέβιας βιολογικά 5 ευρώ/κιλό

Φύλλα καπνού 4-4,4/κιλό

Μερίδιο 65% στη χονδρική

Με ετήσια αύξηση 40%-50% στον κύκλο εργασιών του, ο συνεταιρισμός Stevia Hellas ήταν ο πρώτος που καλλιέργησε πανευρωπαϊκά στέβια και αυτήν την στιγμή κατέχει την πρωτιά όσον αφορά τον αριθμό των καλλιεργούμενων εκτάσεων στην Ευρώπη.

Πελάτες του είναι μεγάλες εταιρείες του κλάδου των τροφίμων και ποτών, όπως η Green Cola, η Vivartia, τα Ελληνικά Γαλακτοκομεία (Όλυμπος), η Κρι-Κρι, η Μανδρέκας κ.ά., ενώ το μεγαλύτερο μέρος του τζίρου προέρχεται από τις εξαγωγές που αντιπροσωπεύουν περίπου το 60% του κύκλου εργασιών.

Το μερίδιο του συνεταιρισμού στην ελληνική αγορά χονδρικής φθάνει το 65% και η ζήτηση, σύμφωνα με τον κ. Χρήστο Σταμάτη, διευθύνοντα σύμβουλο της Stevia Hellas, κινείται έντονα ανοδικά.

Παραγωγή 100 τόνων

Για εφέτος η παραγωγή του συνεταιρισμού υπολογίζεται πως θα ξεπεράσει τους 100 τόνους εκ των οποίων 3 με 5 τόνοι θα προέρχονται από τα στρέμματα των παραγωγών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα «Νέα γη».

«Μικραίνουν» τα ράφια για τη ζάχαρη

Η έντονα  ανοδική τάση των φυσικών γλυκαντικών, όπως είναι η στέβια, αποτυπώνεται και στην ανάπτυξη που σημειώνουν στα ράφια του οργανωμένου λιανεμπορίου.

Σύμφωνα με τον CEO της Stevia Hellas, σε δύο εκ των μεγαλύτερων αλυσίδων super market της χώρας μας, το ράφι της ζάχαρης έχει μικρύνει περί το 1/5 (ποσοστό της τάξης του 20%), όταν την ίδια στιγμή τα γλυκαντικά διπλασίασαν τους χώρους τους.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με αναλυτές, οι πωλήσεις στέβιας μέχρι ο 2024 θα διπλασιαστούν, ενώ η κατανάλωσή της προβλέπεται να αυξηθεί κατά 21% εντός της επόμενης δεκαετίας.