Ισχυρή οικονομία – Τρίτωσε η αναθεώρηση από το υπουργείο Οικονομικών – Έρχονται «πράσινα» ομόλογα και προϋπολογισμός

Kατατίθεται σήμερα στη Βουλή ο τελικός προϋπολογισμός για το 2022 χωρίς εκπλήξεις ως προς το σκέλος των νέων μέτρων στήριξης όμως θα ενσωματώνει την νέα, τρίτη επί τα βελτίω αναθεώρηση για τον φετινό ρυθμό ανάπτυξης. Οι προοπτικές για το 2021 και το 2022 δείχνουν ισχυρή ανάπτυξη και το υπουργείο Οικονομικών ανεβάζει τον πήχη για εφέτος που πλησιάζει τις φθινοπωρινές εκτιμήσεις της Κομισιόν στο 6,9-7%.

Προστίθεται έτσι ένα ακόμη δισ. ευρώ στο ΑΕΠ για το 2021, με το ονομαστικό ύψος να φτάνει στα 177,6 δισ. Ευρώ, ενώ ως προς το 2022 η ανάπτυξη τοποθετείται κοντά στο 4,5%, μία εκτίμηση που περιελάβανε και το προσχέδιο του Οκτωβρίου. Οι προβλέψεις για το χρέος και το έλλειμμα αναμένονται στα ίδια σχεδόν επίπεδα. Το 2021 αναμένεται στα 13 δισ. Ευρώ και ως προς το ΑΕΠ πιο κάτω από το 7,7%. Η αναλογία του χρέους – ΑΕΠ αναμένεται στο 197% για το 2021 και το 189,5% για το 2022. Το προσχέδιο προέβλεπε αυξημένα φορολογικά έσοδα φέτος κατά 4 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2021 (50% της αύξησης των εσόδων από τους φόρους κατανάλωσης, 50% από φόρο εισοδήματος). Τα φορολογικά έσοδα το 2022 στα 49,519 δισ. ευρώ, από 45,4 δισ. ευρώ το 2021.

Πάντως, το ενδεχόμενο λήψης πρόσθετων μέτρων στήριξης πάνε για τον επόμενο μήνα και στελέχη του υπουργείου Οικονομικών βάζουν μεν “φρένο” στον όρο “κοινωνικό μέρισμα”, δηλώνουν όμως ετοιμοπόλεμοι για την λήψη έκτακτων μέτρων στήριξης έναντι και της απειλής των πληθωριστικών πιέσεων.

Τα αποκαλυπτήρια για τις έκτακτες παρεμβάσεις θα φέρει ο Δεκέμβριος και επομένως ο προϋπολογισμός που κατατίθεται σήμερα στη Βουλή αναμένεται να ενσωματώνει μόνον όσα έχει ήδη ανακοινώσει η κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ. Ως εκ τούτου αν τα έσοδα του προϋπολογισμού κινηθούν καλύτερα από το αναμενόμενο, έως τον τελευταίο μήνα του έτους, η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να αποδοθεί η υπέρβαση αυτή, έναντι των στόχων, στους πολίτες, σε ειδικά κοινωνικά στρώματα και ομάδες.

Αν και πηγές του υπουργείου δεν μιλούν για “μέρισμα” λόγω των υψηλών ακόμα ελλειμμάτων, οι ίδιες πηγές δεν αποκλείουν μέτρα προς την κατεύθυνση της έκτακτης στήριξης, όπως και ενός εφάπαξ ποσού κοντά στα Χριστούγεννα για παράδειγμα σε υγειονομικούς.

«Ψυχραιμία»

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού Ιανουαρίου – Οκτωβρίου παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 11,522 δισ. ευρώ έναντι στόχου (11,576 δισ. ευρώ) και ελλείμματος 13,451 δισ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Το πρωτογενές έλλειμμα ανήλθε στο 7,204 δισ. Ευρώ, έναντι στόχου 7,272 δισ, ευρώ και 9.065 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2020. Το ύψος των καθαρών εσόδων ανήλθε σε 44, 131 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 338 εκατ. ευρώ ή 0,8% έναντι της εκτίμησης. Από το υπουργείο διευκρινίζεται ότι στο μεσοπρόθεσμο είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη τον Οκτώβριο της δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης (1.718 εκατομμυρίων ευρώ) που μετατοπίζεται το επόμενο έτος.

Πηγές του υπουργείου Οικονομικών επιστρατεύουν την ψυχραιμία με φόντο την διπλή “απειλή” από το υγειονομικό και ενεργειακό μέτωπο. Από το υπουργείο μιλούν για βραχυπρόθεσμες πιέσεις και παράλληλα συνιστάται ψυχραιμία. Οι ίδιες πηγές τονίζουν πως έχουμε πολλά σκαμπανεβάσματα (ενέργεια, πανδημία, πληθωρισμό κ.λπ.) και χρειάζεται προσεκτική διαχείριση της οικονομίας και στο δημοσιονομικό. Πηγές αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι μέχρι να μπουμε σε ήρεμα νερά, έχουμε μία θύελλα, κύματα και την ώρα που πλησιάζουμε στο λιμάνι πρέπει να κρατήσουμε το σκάφος σταθερό μέχρι να μπουμε στο λιμάνι.

Πάνω από 8% η ανάκαμψη του 2021

Παρά τις πιέσεις στο υγειονομικό και ενεργειακό μέτωπο η πλειονότητα των αναλυτών προβλέπουν ισχυρή ανάπτυξη όπου το 2021 μπορεί ξεπερνούν το 7- 8% και το 2022 το 4-5%. Σχετικά με τον αντίκτυπο του πληθωρισμού στην αναπτυξιακή επίδοση το 4ο τρίμηνο του 2021 η Εθνική Τράπεζα εκτιμά ότι θα είναι περιορισμένος (-0,8% στο ΑΕΠ του 4ου τριμήνου, στο 4,7% από προηγούμενη εκτίμηση 5,5%).

Όπως εκτιμά η Εθνική Τράπεζα στην τελευταία ανάλυσή της για την ελληνική οικονομία δε φαίνεται να απειλείται η επίτευξη ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ 7,5% για το σύνολο του έτους, αν συνεκτιμηθεί και η υπεραπόδοση της οικονομίας μέχρι και το 9μηνο. Για το 2022, η ετησιοποιημένη επίδραση εκτιμάται στο -0,3%, οδηγώντας σε οριακή μόνο αναθεώρηση της ετήσιας πρόβλεψης για ανάπτυξη το 2022 στο +4,3% από +4,6% προηγουμένως.Η ΕΤΕ εκτιμά ότι, μετά από περαιτέρω επιτάχυνση το 4ο τρίμηνο του 2021 και το 1ο τρίμηνο του 2022, ο πληθωρισμός αναμένεται να σημειώσει ταχεία αποκλιμάκωση, με τις αγορές εμπορευμάτων να προβλέπουν υποχώρηση των τιμών ενέργειας από την άνοιξη.

Πράσινο ομόλογο και προϋπολογισμός

Από το υπουργείο Οικονομικών έχει γνωστοποιηθεί ότι επιταχύνεται η ενσωμάτωση της κλιματικής διάστασης στον σχεδιασμό και την αποτύπωση της δημοσιονομικής πολιτικής και πως ήδη από τον Μάρτιο του 2020, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους συνεργάζεται με τον ΟΟΣΑ για τη σταδιακή υιοθέτηση του «πράσινου» προϋπολογισμού.

Όπως τόνισε χθες στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταικούρας η Ελλάδα είναι δυναμικά παρούσα στις διεθνείς συζητήσεις για την Κλιματική Αλλαγή και στηρίζει τη Συμφωνία των Παρισίων, λαμβάνει πρωτοβουλίες και προωθεί ενεργά μεταρρυθμίσεις, επιδιώκει την ενσωμάτωση της αειφορίας στην οικονομική πολιτική και την προώθηση επενδύσεων για την Πράσινη Μετάβαση της χώρας, με όρους οικονομικής αποτελεσματικότητας και κοινωνικής ανταποδοτικότητας. Στο πλαίσιο των καλών πρακτικών των άλλων χωρών-μελών της Συμμαχίας, αλλά και των προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, όπως ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών προωθείται επίσης η κατάρτιση μιας συνεκτικής Στρατηγικής Βιώσιμης Χρηματοοικονομικής Πολιτικής, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Υπενθυμίζεται πως το οικονομικό επιτελείο προετοιμάζει την έκδοση του πρώτου «πράσινου» ομολόγου του Δημοσίου με πλάνο να κάνει πρεμιέρα κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022. Ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, ο οποίος ενημέρωσε τα μέλη της ειδικής μόνιμης επιτροπής προστασίας περιβάλλοντος για τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή, που πραγματοποιήθηκε στη Γλασκόβη, επανέλαβε ότι εξετάζεται η δυνατότητα έκδοσης κρατικού “πράσινου” ομολόγου.

Σκοπός μας, όπως τόνισε ο υπουργός, είναι να διαμορφώσουμε έναν συνεκτικό φάκελο επιλέξιμων έργων, επιπλέον εκείνων που ήδη χρηματοδοτούνται από άλλες πηγές, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν μέσω “πράσινων” ή βιώσιμων ομολόγων μέσα στα προσεχή χρόνια. Το επόμενο βήμα θα είναι η προετοιμασία για το σχετικό πλαίσιο έκδοσης, πριν από την πιθανή πρώτη έξοδο στις αγορές, το δεύτερο εξάμηνο του 2022.