Δεν είναι ο πληθωρισμός της δεκαετίας του 1970

Project Syndicate

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες προηγμένες οικονομίες βιώνουν στασιμοπληθωρισμό, τον ατυχή συνδυασμό υψηλού πληθωρισμού και χαμηλής αύξησης της παραγωγής και της απασχόλησης που χαρακτήρισε τα μέσα της δεκαετίας του 1970; Τουλάχιστον στην περίπτωση της Αμερικής, η απάντηση είναι όχι. Αυτό που αντιμετωπίζουν τώρα οι ΗΠΑ είναι ο μέτριος πληθωρισμός, χωρίς το κομμάτι της στασιμότητας. Αυτό θυμίζει τη δεκαετία του 1960, όχι τη δεκαετία που ακολούθησε.

Σε αντίθεση με τη στασιμότητα της δεκαετίας του 1970, η ανάκαμψη των ΗΠΑ μετά την ύφεση του 2020 που προκλήθηκε από την πανδημία ήταν ισχυρή, κριθείσα από το ΑΕΠ και τους δείκτες της αγοράς εργασίας. Η αυξανόμενη ζήτηση για αγαθά αντιμετωπίζει περιορισμούς στην προσφορά, συμπεριλαμβανομένων των σημείων συμφόρησης στα λιμάνια και της έλλειψης chip, με αποτέλεσμα τον πληθωρισμό των τιμών.

Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν μπορεί να κάνει σχετικά λίγα για να ανακόψει την εξαιρετικά αντιδημοφιλή άνοδο του πληθωρισμού. Εχει ήδη παρέμβει για να βοηθήσει στην καλύτερη λειτουργία των λιμένων και άλλων logistics της εφοδιαστικής αλυσίδας. Ο αυξημένος εμβολιασμός κατά του Covid-19 θα ενίσχυε την προσφορά εργασίας, για παράδειγμα κρατώντας τα παιδιά στο σχολείο, αν και είναι δύσκολο να δούμε τι θα μπορούσε να κάνει περισσότερο ο Μπάιντεν εδώ.

Ενας καλός τρόπος για να μετριαστεί ο πληθωρισμός θα ήταν να επιτραπούν περισσότερες εισαγωγές. Οι δασμοί του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σε πολλά προϊόντα – συμπεριλαμβανομένου του αλουμινίου και του χάλυβα, και σχεδόν όλων των αμερικανικών εισαγωγών από την Κίνα – αύξησαν τις τιμές για τους καταναλωτές. Ο Μπάιντεν θα πρέπει να είναι σε θέση να πείσει την Κίνα και άλλες χώρες να μειώσουν ορισμένους εμπορικούς φραγμούς έναντι των ΗΠΑ με αντάλλαγμα την άρση των αμερικανικών δασμών.

Σε κάθε περίπτωση, η ελευθέρωση του εμπορίου θα μπορούσε να μειώσει γρήγορα ορισμένες τιμές. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι νέες κρατικές δαπάνες που προβλέπονται στο νομοσχέδιο για τις κοινωνικές δαπάνες του Μπάιντεν θα λειτουργούσαν για την αύξηση του πληθωρισμού, είτε επειδή αποδοκιμάζουν τη μεγάλη κυβέρνηση είτε επειδή ένα δολάριο δαπανών αυξάνει τη ζήτηση περισσότερο από ό,τι ένα δολάριο φορολογικών εσόδων τη μειώνει. Ανεξάρτητα από αυτά τα επιχειρήματα, η επίδραση της νέας νομοθεσίας στον πληθωρισμό θα πρέπει να είναι μικρή.

Το πακέτο υποδομών του Μπάιντεν και οι προτεινόμενες κοινωνικές δαπάνες θα πρέπει να κριθούν με βάση τα δικά τους πλεονεκτήματα. Ο αυξανόμενος πληθωρισμός στις ΗΠΑ αντανακλά την ταχεία ανάκαμψη της οικονομίας από την ύφεση του Covid-19, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να μη σκεφτόμαστε τη δεκαετία του 1970.

Ο Jeffrey Frankel είναι καθηγητής δημιουργίας κεφαλαίου και ανάπτυξης στο Harvard University. Εχει διατελέσει μέλος του οικονομικού συμβουλίου του προέδρου Μπιλ Κλίντον. Είναι ερευνητής του National Bureau of Economic Research (NBER) των ΗΠΑ