Σνάμπελ – Η διαχείριση κινδύνου, η «ευελιξία» της ΕΚΤ και γιατί αποτυγχάνουν τα οικονομικά μοντέλα

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα χρησιμοποιεί τα καλύτερα διαθέσιμα οικονομικά μοντέλα για να κάνει τις οικονομικές της προβλέψεις, ωστόσο όλοι συμφωνούν ότι η αβεβαιότητα είναι ασυνήθιστα υψηλή. Αυτό τόνισε μεταξύ άλλων σε συνέντευξή της στη γαλλική Le Monde, η Ιζαμπέλ Σνάμπελ, Μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, επαναλαμβάνοντας τα όσα αποφασίστηκαν στην τελευταία συνεδρίαση της τράπεζας: σταδιακή σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής και περισσότερη ευελιξία στη λήψη αποφάσεων…

Η κ. Σνάμπελ υπογράμμισε ότι ένα από τα πιο δύσκολα ερωτήματα στην τρέχουσα φάση είναι εάν η οικονομία υφίσταται κάποιες θεμελιώδεις διαρθρωτικές αλλαγές που δεν αντικατοπτρίζονται ακόμη στα μοντέλα.

«Θα επιστρέψουμε στο αποπληθωριστικό περιβάλλον που είχαμε πριν από την πανδημία; Ή μήπως εισερχόμαστε σε μια νέα φάση που μπορεί να χαρακτηρίζεται από πληθωριστικούς και όχι αποπληθωριστικούς κραδασμούς;» διερωτήθη…

Πρόσθεσε μάλιστα, ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να ακολουθήσει «μια προσέγγιση διαχείρισης κινδύνου», ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί γρήγορα σε περίπτωση που δει σημάδια ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει πιο μόνιμα σε επίπεδο πάνω από τον στόχο του 2%.

Η κ. Σνάμπελ υπενθύμισε ότι κατά την τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ έγινε ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την εξομάλυνση της νομισματικής μας πολιτικής:
«Αυτό πρέπει να είναι μια σταδιακή διαδικασία – δεν μπορεί να συμβεί ταυτόχρονα. Εάν ανταποκρινόμασταν πολύ γρήγορα, θα υπήρχε κίνδυνος πνιγμού της ανάκαμψης με υπερβολικά απότομα αυστηρότερους όρους χρηματοδότησης. Ακολουθούμε μια βήμα προς βήμα προσέγγιση για την ομαλοποίηση, ο ρυθμός της οποίας μπορεί να προσαρμοστεί στα εισερχόμενα δεδομένα».

Υψηλή αβεβαιότητα

Το μέλος της ΕΚΤ είπε μεταξύ άλλων, ότι η αβεβαιότητα είναι πολύ υψηλή, όπως ήταν σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας.

Ωστόσο, εμφανίστηκε αισιόδοξη ότι η ανάκαμψη συνεχίζεται: «Όμως, λόγω του πρόσφατου κύματος λοιμώξεων και της νέας παραλλαγής, βλέπουμε αντίθετους ανέμους βραχυπρόθεσμα. Τώρα εξετάζουμε ένα ασθενέστερο τέταρτο τρίμηνο και αυτό είναι πιθανό να μεταφερθεί στις αρχές του επόμενου έτους. Ωστόσο, αναμένουμε μια ισχυρότερη ανάκαμψη στη συνέχεια, επομένως η δραστηριότητα ουσιαστικά μετατοπίζεται με την πάροδο του χρόνου. Αυτό ήταν ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Τα νοικοκυριά στη ζώνη του ευρώ έχουν συσσωρεύσει σημαντικές αποταμιεύσεις, γεγονός που υποστηρίζει την ανάκαμψη. Ως εκ τούτου, θεωρούμε ότι η ανάκαμψη καθυστερεί μάλλον παρά εκτροχιάζεται».

Πληθωρισμός

Κληθείσα να σχολιάσει τον υψηλότατο πληθωρισμό ποιυ εμφανίζουν πολλές χώρες, η κ. Σνάμπελ είπε ότι οι υψηλοί αριθμοί σχετίζονται με τη συγκεκριμένη κατάσταση της πανδημίας. Όταν η οικονομία άνοιξε ξανά, υπήρξε μια ισχυρή ανάκαμψη στη ζήτηση. Η προσφορά δεν μπορούσε να καλύψει αυτή τη ζήτηση αρκετά γρήγορα, εν μέρει λόγω περιορισμών που σχετίζονται με την υγεία. Αυτό οδήγησε σε πολυάριθμες διακοπές της αλυσίδας εφοδιασμού και αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων, ιδίως των τιμών της ενέργειας. Αυτό έχει ενισχυθεί από μια σειρά στατιστικών επιπτώσεων, που απορρέουν από το γεγονός ότι συγκρίνουμε τις τιμές σήμερα με πολύ χαμηλές τιμές πριν από ένα χρόνο, στη μέση της πανδημίας, όταν είχαν καταρρεύσει. Αυτό παραμορφώνει κάπως την εικόνα.

Σύμφωνα με την ίδια, όλοι αυτοί οι παράγοντες είναι πιθανό είτε να αντιστραφούν είτε τουλάχιστον να γίνουν λιγότερο έντονοι το επόμενο έτος.

Ερωτηθείσα για το πότε θα επιστρέψουμε σε μια «κανονική» νομισματική πολιτική, το μέλος της ΕΚΤ εξέφρασε συγκρατημένη αισιοδοξία:

«Οι εξελίξεις του περασμένου έτους δίνουν αφορμή για συγκρατημένη αισιοδοξία. Πριν από την πανδημία, βρισκόμασταν σε ένα περιβάλλον σχετικά χαμηλής ανάπτυξης και πολύ χαμηλού πληθωρισμού για πολλά χρόνια. Αλλά τώρα βλέπουμε ότι ο πληθωρισμός αυξάνεται και οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό ευθυγραμμίζονται εκ νέου με τον στόχο μας του 2%. Αυτό ακριβώς μπορεί να μας βοηθήσει να βγούμε από το περιβάλλον χαμηλής ανάπτυξης, χαμηλού πληθωρισμού και να επιστρέψουμε σε έναν πιο φυσιολογικό κόσμο».