Θεόδωρος Βενιάμης: Tο χθες και το σήμερα της ναυτιλίας μας, προδιαγράφει και εγγυάται το λαμπρό μέλλον

Θέλω να ευχηθώ από καρδιάς σε όλους να έχουμε μια ευλογημένη και πραγματικά καλή χρονιά, προ παντός με υγεία, και να επιστρέψουμε επιτέλους στην πλήρη ομαλότητα της καθημερινής μας ζωής, αφήνοντας πίσω τον εφιάλτη της πανδημίας.

Καλούμαι, λοιπόν, σήμερα να σας ενημερώσω για τα τεκταινόμενα στην Ένωσή μας τα προηγούμενα δύο χρόνια, αλλά νιώθω παράλληλα και την εσωτερική ανάγκη να κάνω και μια σύντομη αναδρομή σε σταθμούς στη συνολική περίοδο των 13 χρόνων, όπου με τιμήσατε να βρίσκομαι στο πηδάλιο της Ένωσής μας, ως Πρόεδρος αυτής.

Ο πλανήτης μας, η κοινωνία μας και όλες οι δραστηριότητες αυτής κινούνται τα τελευταία δύο χρόνια υπό πρωτοφανείς αντίξοες συνθήκες που έχει επιφέρει η παγκόσμια υγειονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία του Covid 19.

Δεδομένου ότι η διεθνής ναυτιλία εξυπηρετεί το 90% των αναγκών του παγκόσμιου εμπορίου, αναδείχθηκε έντονα μέσα στην πανδημία ο ζωτικής σημασίας ρόλος της στη διακίνηση βασικών αγαθών αναγκαίων για την επιβίωση των πολιτών. Από τους πρώτους μήνες, η Ένωσή μας απέδωσε τα εύσημα στους ήρωες των θαλασσών, σε όλους τους ναυτικούς μας, Έλληνες και κάθε εθνικότητας, αξιωματικούς και πληρώματα, που συνέχισαν να προσφέρουν ασταμάτητα τις υψηλού επιπέδου υπηρεσίες τους. Ένωσε επίσης τη φωνή της με όλους τους οργανισμούς της ναυτιλίας ζητώντας να χαρακτηριστούν οι ναυτικοί ουσιώδεις εργαζόμενοι, ώστε να εξασφαλισθεί η ελεύθερη μετακίνησή τους μέσω ρεαλιστικών και πρακτικών διαδικασιών, και με γνώμονα πρωτίστως την υγεία τους αλλά και την ασφάλεια των πλοίων και της ναυσιπλοΐας.

Εκτός από τα σοβαρά αυτά τα προβλήματα στο ανθρώπινο δυναμικό, τα οποία ακόμα δυστυχώς υφίστανται, σειρά άλλων κωλυμάτων, όπως κλειστά λιμάνια, ποικίλα ανά χώρα περιοριστικά μέτρα, διατάραξαν την ομαλή λειτουργία της ναυτιλίας, η οποία παρά τις αντιξοότητες συνέχισε να προσφέρει τις αναντικατάστατες υπηρεσίες της, αποτρέποντας την παράλυση της παγκόσμιας οικονομίας.

Αποδείχθηκε όμως για άλλη μια φορά δυστυχώς ότι, ως κλάδος, απουσιάζει από τις προτεραιότητες των πολιτικών ιθυνόντων και δεν τυγχάνει της αναγνώρισης και υποστήριξης που της αξίζει. Για το λόγο αυτό, καθυστέρησε υπερβολικά η λήψη μέτρων που θα εξασφάλιζαν την απρόσκοπτη λειτουργία της ναυτιλίας και του ανθρώπινου δυναμικού της. Επιπροσθέτως, αν και η ναυτιλία επλήγη σφοδρά από τον κλονισμό της παγκόσμιας οικονομίας, με αποτέλεσμα την μεγάλη επιδείνωση της ναυλαγοράς για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπου για κάποιες κατηγορίες πλοίων υπήρξε κατακόρυφη πτώση των ναύλων και σχεδόν μηδενική ζήτηση μεταφορικών υπηρεσιών, παρατηρήθηκε απροθυμία για λήψη μέτρων στήριξης της χρηματοδοτικής ρευστότητας πληγέντων ναυτιλιακών επιχειρήσεων και άρα της βιωσιμότητάς τους, σε αντίθεση με άλλους κλάδους.

Η ελληνόκτητη ναυτιλία μας, μέσα σε αυτές τις παγκόσμιες αναταράξεις, διατήρησε την πρωτοκαθεδρία στη διεθνή κατάταξη, αποτελώντας παράλληλα και τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής ναυτιλίας, αφού κατέχει πια άνω του 58% της κοινοτικής χωρητικότητας. Με τις υψηλές αυτές επιδόσεις της, συνεχίζει να αποτελεί για τον τόπο της εθνικό κεφάλαιο με στρατηγική και οικονομική σημασία και υπό το πνεύμα αυτό η ανταγωνιστικότητά της και η στενή διασύνδεση με τον τόπο της, παραμένουν κοινοί στόχοι πλοιοκτησίας και πολιτείας, τους οποίους καλούνται συνεχώς να προασπίζουν έναντι οποιονδήποτε έξωθεν ενεργειών ή προσπαθειών κλονισμού τους.

Η ναυτιλία μας έχει αποδείξει πολλάκις ότι λειτουργεί έναντι της πολιτείας με υπευθυνότητα και αποτελεσματικότητα σε συλλογικό επίπεδο και αναφέρομαι χαρακτηριστικά στην επιτυχή εφαρμογή και ολοκλήρωση του πρώτου Συνυποσχετικού, πενταετούς τελικά διάρκειας, μεταξύ της ναυτιλιακής κοινότητας και πολιτείας, μέσω του οποίου συνέβαλε στη στήριξη των δημοσίων εσόδων την εποχή της οικονομικής κρίσης και πιο πρόσφατα με τη σύναψη του νέου Συνυποσχετικού αορίστου διαρκείας, για τη φορολογική μεταχείριση των ναυτιλιακών μερισμάτων, το οποίο με τις δικλείδες ασφαλείας που περιέχει, εγγυάται τα προβλεπόμενα δημοσιονομικά έσοδα.

Μεταξύ των εθνικών μας προτεραιοτήτων όλα αυτά τα χρόνια παρέμεινε η υλοποίηση εκσυγχρονισμού του ελληνικού νηολογίου και ως επακόλουθο η ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας αυτού.

Είναι γεγονός ότι, έστω και καθυστερημένα, με καθοριστικές νομοθετικές διορθωτικές ρυθμίσεις του θεσμικού πλαισίου της ελληνικής σημαίας, ήρθησαν στρεβλώσεις και αντινομίες του παρελθόντος και συγκρατήθηκε η αθρόα φυγή των ποντοπόρων πλοίων, των τελευταίων χρόνων, που είχε οδηγήσει σε κρίσιμη αποδυνάμωση τον υπό ελληνική σημαία στόλο και με ότι αυτό συνεπάγεται για τη δύναμη της εκπροσώπησης της Ελλάδος στα διεθνή fora.

Όμως, όπως επανειλημμένως έχουμε υπογραμμίσει, η νομοθετική αυτή αποκατάσταση των στρεβλώσεων δεν αρκεί δυστυχώς για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας του υπό ελληνική σημαία πλοίου. Θα πρέπει επιπλέον και άμεσα η διοικητική διαδικασία και υποστήριξη, με πυλώνα το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής αλλά και τις συναρμόδιες διυπουργικές υπηρεσίες να αναβαθμιστούν πλήρως, ώστε να καταστούν ανταγωνιστικές και ελκυστικές για την πλοιοκτησία σε σχέση με τις παρεχόμενες υπηρεσίες που προσφέρουν αλλοδαπά (ευρωπαϊκά και μη) νηολόγια, αντιμετωπίζοντας τις δυστοκίες του ελληνικού γραφειοκρατικού συστήματος νηολόγησης και λειτουργίας αυτής.

Παραμένουμε λοιπόν πιστοί στον εθνικό στόχο ανάκαμψης της ελληνικής σημαίας και αναμένουμε την επιβεβλημένη δράση εκ μέρους της πολιτείας, στην οποία έχουμε υποβάλλει από καιρό σχετικές εποικοδομητικές προτάσεις.

Ένας άλλος στόχος υψηλής προτεραιότητας σε εθνικό επίπεδο ήταν και παραμένει η αναβίωση της ναυτοσύνης στη νέα γενιά, τον οποίο αν και πολιτεία, πλοιοκτησία και ναυτεργασία, υποστηρίζουν από κοινού, η επίτευξή του καθυστερεί λόγω σειράς αστοχιών και έλλειψης συντονισμένων ενεργειών.

Βασική παράμετρος για την αναβίωση της ναυτοσύνης αποτελεί η βελτίωση της εικόνας του ναυτικού επαγγέλματος καθώς και η αναγκαία αναδιάρθρωση του συστήματος ναυτικής εκπαίδευσης λόγω των χρόνιων αδυναμιών που παρουσιάζει.

Η Ένωσή μας, την άνοιξη του 2021, εγκαινίασε μια εκστρατεία ενημέρωσης της νέας γενιάς για τις ευκαιρίες επαγγελματικής σταδιοδρομίας που προσφέρει η θάλασσα και το ναυτικό επάγγελμα με τον τίτλο «μία θάλασσα ευκαιρίες». Η προσπάθεια πρέπει να συνεχισθεί με επιμονή σε συνεργασία με την Πολιτεία ώστε να αποδώσει τα μέγιστα όταν και οι γενικότερες επικρατούσες συνθήκες το επιτρέψουν, και αναφέρομαι, μεταξύ άλλων και στους περιορισμούς λόγω της πανδημίας, που ταλαιπώρησαν και συνεχίζουν να ταλαιπωρούν τους ναυτικούς μας στην εκτέλεση της εργασίας τους.

Σε κάθε περίπτωση, θα συνεχίσουμε να διαμηνύουμε ότι η ελληνική ναυτιλία μπορεί να αποτελέσει τη βάση ανάπτυξης της νέας γενιάς ναυτικών, αξιωματικών αλλά και κατώτερου πληρώματος, που θα μπορέσει να διακριθεί στο διεθνές εργασιακό στίβο, αξιοποιώντας την εξαίρετη φήμη που έχει η ναυτοσύνη των Ελλήνων και αποκομίζοντας επαγγελματικά οφέλη και προοπτικές.

Όμως θα επαναλάβω, για άλλη μια φορά, ότι οι Έλληνες ναυτικοί εκτός από εξαίρετης ποιότητας επαγγελματίες, καλούνται να είναι και ανταγωνιστικοί όσον αφορά τους οικονομικούς όρους εργασίας, που πρέπει να είναι συμβατοί με τα κρατούντα στη διεθνή ναυτική αγορά εργασίας. Σχετικές νομοθετικές παρεμβάσεις που έγιναν για τη ναυτολόγηση Ελλήνων στα υπό ελληνικής σημαίας πλοία έχουν δημιουργήσει μια νέα τάξη πραγμάτων.

Ο συνδικαλισμός της ναυτεργασίας, ο οποίος πρόσφατα άλλαξε ηγεσία, αντιλαμβανόμενος τη σπουδαιότητα αυτής της παραμέτρου, θα πρέπει να αποδεσμευθεί πλήρως από κωλύματα του παρελθόντος, που αποδεδειγμένα οδήγησαν στη συρρίκνωση του κλάδου των Ελλήνων ναυτικών. Εξάλλου, όπως προανέφερα, το όραμα της αναβίωσης της ναυτοσύνης στον τόπο μας, ώστε να αποτελέσει πάλι επαγγελματική επιλογή και παράλληλα διέξοδο για τους νέους, πρέπει να είναι σημείο συμπόρευσης πλοιοκτησίας και ναυτεργασίας.

Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να εκφράσω τις ευχές μου σε όλους τους ναυτικούς μας για υγεία και προσωπική ευημερία και να ευχηθώ να βρίσκουν πάντοτε καλές θάλασσες στα ταξίδια τους. Τους θέλουμε κοντά μας να ταξιδεύουν τα πλοία μας, διαφημίζοντας ανά την υφήλιο ότι η θάλασσα είναι στο DNA του λαού μας και παραμένοντας σημαντικοί συνεργάτες στην εθνική επιτυχία της ναυτιλίας μας.

Όσον αφορά τώρα την καθοριστική παράμετρο της ναυτικής εκπαίδευσης, δυστυχώς παραμένουμε μακριά από τον στόχο μας για τον ζητούμενο εκσυγχρονισμό του ισχύοντος συστήματος.

Η Ένωσις Ελλήνων Εφοπλιστών, όλα τα προηγούμενα χρόνια, στάθηκε πλησίον στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, χρηματοδοτώντας μέσω της Συν-Ένωσις τις κτιριακές τους ανάγκες ανακαινίσεων αλλά και τον απαιτούμενο εξοπλισμό τους. Επιπροσθέτως, συναινώντας στην αναγκαιότητα να υπάρξει μια ολιστική προσέγγιση των παθογενειών του ισχύοντος συστήματος, συνεργαστήκαμε στενά με το Ίδρυμα Ευγενίδου, που ανέλαβε για λογαριασμό του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, την εκπόνηση σχετικής μελέτης για τη συνολική αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό αυτού, προκειμένου να μπορέσει η ναυτική εκπαίδευση στη χώρα μας να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις της εποχής για την ανάδειξη άρτια εκπαιδευμένων αξιωματικών.

Αν και η μελέτη έχει παραδοθεί στην Πολιτεία, από την περασμένη άνοιξη,  μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει καμία πρωτοβουλία για την αξιοποίηση των συμπερασμάτων και προτάσεων αυτής. Αντιθέτως, διαπιστώνεται ότι γίνονται αποσπασματικές ενέργειες, χωρίς μακροπρόθεσμη προστιθέμενη αξία, οι οποίες μάλλον εντείνουν τα υφιστάμενα προβλήματα, παρά τα αντιμετωπίζουν.

Με την ευκαιρία, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι η Ένωσή μας έχει ταχθεί υπέρ της παραγωγής περισσότερων αξιωματικών. Σε καμία περίπτωση, δεν εναντιωνόμαστε στην ίδρυση νέων Ακαδημιών, αλλά δεν μπορούμε να μην καυτηριάζουμε μεμονωμένες ενέργειες, που δεν υποστηρίζονται από ένα ολιστικό πρόγραμμα αντιμετώπισης των διαχρονικών προβλημάτων των ήδη σε λειτουργία Σχολών, όπως είναι η έλλειψη καθηγητών αλλά και το σύστημα εισαγωγής σε αυτές.

Το τρέχον εκπαιδευτικό έτος δεν καλύφθηκαν όλες οι θέσεις των σχολών και είμαστε πολύ κοντά στην επόμενη εξεταστική περίοδο εισαγωγικών εξετάσεων, χωρίς να υπάρχει μια διαμορφωμένη πολιτική. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα χαθεί άλλος πολύτιμος χρόνος και θα υπάρξει ένας καινοτόμος προγραμματισμός για το μέλλον της ναυτικής εκπαίδευσης.

Τέλος, θέλω να αναφερθώ και στη θετική αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου για τους αποφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων Ναυτικής Κατεύθυνσης, με την οποία αποκτούν το δικαίωμα προαγωγής πάλι έως τον α’ βαθμό πλοιάρχου και μηχανικού, δεδομένου ότι όποιος νέος επιλέξει το ναυτικό επάγγελμα, επιθυμούμε να του δίνεται η ευκαιρία επαγγελματικής του ανέλιξης, έστω και με αυστηρότερες προϋποθέσεις. Όπως προανέφερα, υπάρχει μια θάλασσα ευκαιρίες.

Κυρίες και Κύριοι,

Σημαίνοντα ρόλο στα τεκταινόμενα της Ένωσής μας έχει η Συν-Ένωσή μας, η οποία ήδη διανύει τον έκτο χρόνο ύπαρξής της από την ίδρυσή της τον Απρίλιο του 2016.

Ειδικότερα, ήταν στα τέλη της πρώτης μου θητείας στην Προεδρία όταν με τους συναδέλφους στο Διοικητικό Συμβούλιο αποφασίσαμε, παρακινούμενοι από την τότε σφοδρή οικονομική κρίση που αντιμετώπιζε η πατρίδα μας, να σας προτείνουμε ως σύνολο να συντρέξουμε αδύναμες κοινωνικές ομάδες συμπολιτών μας και να τους προσφέρουμε ανακούφιση και ελπίδα στον αγώνα τους για αξιοπρεπή επιβίωση. Η μεγάλη ανταπόκρισή σας στην πρωτοβουλία αυτή και η σύσσωμη επιθυμία να συνεχιστεί αυτή η δράση με συστηματικό τρόπο, οδήγησε στην απόφασή μας να προχωρήσουμε στη δημιουργία της ανεξάρτητης νομικής οντότητας της Συν-Ένωσις, ως φυσική εξέλιξη της επιθυμίας μας να παραμείνουμε αλληλέγγυοι στην ελληνική κοινωνία, προσηλωμένοι στις υψηλές ανθρωπιστικές αξίες της κοινωνικής προσφοράς.

Από την ημέρα της ίδρυσής της, η Συν-Ένωσις κλήθηκε να σταθεί αρωγός σε μεγάλες κρίσεις που έπληξαν την ελληνική κοινωνία, με αποκορύφωμα την πανδημία Covid, όπου σε απίθανα σύντομο χρονικό διάστημα συγκεντρώθηκε ένα σημαντικό χρηματικό ποσό για να ενισχυθεί, στο πρώτο κρίσιμο χρονικό διάστημα για την αντιμετώπισή της, το εθνικό σύστημα υγείας με αναγκαίο ιατρο-τεχνολογικό εξοπλισμό και αναλώσιμα προϊόντα.

Σε κάθε έκκλησή μας να σταθούμε αρωγοί στην ελληνική κοινωνία, η ανταπόκριση πολλών συναδέλφων ήταν συγκινητική. Μικρές ή μεγάλες προσφορές ενώνονται προς τον κοινό στόχο, να αποδείξουμε ότι Ναυτιλία και Κοινωνία είναι πάντα μαζί. Πρόκειται για άλλη μία απόδειξη της δύναμης που έχει η συλλογικότητα, η οποία διαχρονικά χαρακτηρίζει τον κλάδο μας.

Και θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι οι δράσεις της Συν-Ένωσις, αγγίζουν βαθιά τον ανθρώπινο ιστό της κοινωνίας. Εκτός από τα μεγάλα προγράμματα που χρηματοδοτεί, ανταποκρινόμενη στις εκάστοτε ανάγκες της πατρίδας μας, που αφήνουν διακριτό το αποτύπωμα της προσφοράς μας σε τομείς όπως η δημόσια υγεία, η παιδεία, η εθνική ασφάλεια των θαλασσίων συνόρων, υπάρχουν συγκεκριμένες δράσεις, όπως η επισιτιστική βοήθεια χιλιάδων οικογενειών με παιδιά, – υπενθυμίζω ότι αυτή ήταν η εναρκτήρια δράση, με την οποία συντρέξαμε συλλογικά την ελληνική κοινωνία –  που συνεχίζονται ανελλιπώς.

Ελπίζω, λοιπόν, ότι θα μπορέσουμε όλοι μαζί να κρατήσουμε ζωντανό το πρότυπο αυτό μηχανισμό κοινωνικής αλληλεγγύης και προσφοράς στον τόπο μας, που αντανακλά τη διαχρονική επιθυμία των ανθρώπων της ναυτιλίας να είναι χρήσιμοι στον τόπο τους και στους συμπολίτες τους, και να το κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενιές μας ως ένα από τα σπουδαιότερα επιτεύγματα του κλάδου μας.

Περνώντας τώρα στα τεκταινόμενα στο διεθνές επίπεδο, το σημαντικότερο θέμα που απασχολεί τη διεθνή ναυτιλιακή βιομηχανία παραμένει η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) από τα πλοία. Η Ένωσή μας εργάστηκε μεθοδικά και συστηματικά για τη δρομολόγηση των εξελίξεων, με γνώμονα την υποστήριξη των συμφερόντων των Ελλήνων πλοιοκτητών, συνδράμοντας καθοριστικά στη διατύπωση, προώθηση και υιοθέτηση των θέσεων της ελληνόκτητης ναυτιλίας στο εν λόγω θέμα τόσο στην Ευρώπη όσο και παγκοσμίως.

Στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ενόψει της αναθεώρησης της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών με συμπερίληψη και της ναυτιλίας, η ΕΕΕ από τα πρώτα στάδια της σχετικής διαβούλευσης και των ευρωπαϊκών θεσμικών διεργασιών πρωτοστάτησε, εκφράζοντας καταρχήν την αντίθεσή της στην αμιγώς αυτή εισπρακτικής φύσης πολιτική πρωτοβουλία αλλά και στη συνέχεια επηρεάζοντας την τελική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως αυτή ανακοινώθηκε στις 14 Ιουλίου 2021. Ειδικότερα:

•             Συνεργαστήκαμε με την περιβαλλοντική Μη Κυβερνητική Οργάνωση Transport & Environment (T&E) αλλά και την Ένωση Σουηδών Εφοπλιστών, αποστέλλοντας τον Απρίλιο 2021 επίσημη κοινή επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καλώντας την να υιοθετήσει μια πρόσφορη για τη διεθνή ναυτιλία προσέγγιση. Μεταξύ άλλων, με την επιστολή ζητούνταν να εφαρμοστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» και να οριστούν οι φορείς που ελέγχουν την εμπορική λειτουργία του πλοίου, δηλαδή οι commercial operators, ως υπεύθυνοι για την πληρωμή του κόστους συμμόρφωσης με την Οδηγία. Η εν λόγω πρωτοβουλία είχε σημαντική απήχηση στο ευρωπαϊκό lobbying και τελικώς την συνυπέγραψαν και άλλες εφοπλιστικές ενώσεις και ναυτιλιακοί φορείς.

•             Χρησιμοποιήσαμε όλους τους διαύλους επικοινωνίας με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και ιδιαιτέρως με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τόσο σε επίπεδο τεχνικών υπηρεσιών όσο και στο ανώτερο δυνατόν πολιτικό επίπεδο, καταφέρνοντας να υπογραμμίσουμε τον στρατηγικό ρόλο της ευρωπαϊκής ναυτιλίας και τις θέσεις της ευρωπαϊκής ναυτιλίας για το Green Deal  και το EU ETS.

•             Ηχηρό αποτέλεσμα των ως άνω ενεργειών της Ένωσής μας ήταν η συμπερίληψη σε προοιμιακή διάταξη στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το EU ETS, και σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», για την αναγνώριση του δομικού ρόλου του ναυλωτή, ο οποίος είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνος για την επιλογή των καυσίμων του πλοίου, της διαδρομής και της ταχύτητας του πλοίου, παράμετροι που καθορίζουν και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των  πλοίων.

•             Οι προσπάθειες της Ένωσής μας επικεντρώνονται πια στο να εισαχθεί στα κύρια άρθρα της προτεινόμενης Οδηγίας σχετική δεσμευτική ρήτρα για τους ναυλωτές και ως προς αυτό δρομολογούνται σειρά ενεργειών ενημέρωσης των άλλων δύο νομοθετικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, τα οποία θα συνδιαλλαχθούν και θα διαπραγματευτούν το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα επί του θέματος.

Απ’τό πρόσφατο αποτέλεσμα του lobbying μας και της συνεργασίας μας με την ECSA, η οποία έχει υιοθετήσει πλήρως τις θέσεις μας, ήταν ότι το περιεχόμενο της Έκθεσης του Εισηγητή της αρμόδιας Επιτροπής (ENVI) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κ.  P. Liese, για το θέμα του EU ETS, συγκλίνει, στο μέγιστο δυνατό βαθμό με τις θέσεις μας. Η εν λόγω έκθεση είδε το φως της δημοσιότητας πριν λίγες ημέρες.

Επιπροσθέτως, πρώτη η Ένωση μίλησε δημόσια και έντονα για την ανάγκη έρευνας και ανάπτυξης νέων εναλλακτικών ναυτιλιακών καυσίμων και τεχνολογιών πρόωσης, χωρίς τα οποία δεν είναι εφικτή η απανθρακοποίηση του τομέα των θαλασσίων μεταφορών. Στο πλαίσιο αυτό η Ένωσή μας, επιθυμώντας να συνεισφέρει, με την εξειδικευμένη γνώση της και την πρακτική εμπειρία των μελών της ως hands-on επιχειρηματίες στη λειτουργία της ναυτιλίας, στις τρέχουσες συζητήσεις δημοσίευσε σχετική τεχνική έκθεση. Η εν λόγω μελέτη ανέδειξε το γεγονός ότι η ανάπτυξη νέων, οικονομικά βιώσιμων και ασφαλών καυσίμων χαμηλής ή μηδενικής έντασης ρύπων, διαθέσιμων ανά την υφήλιο, καθώς και νέων τεχνολογιών πρόωσης πλοίων, αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την ενεργειακή μετάβαση της ναυτιλίας. Διατυμπάνισε επίσης προς όλες τις κατευθύνσεις ότι η εκπλήρωση των ανωτέρω προϋποθέσεων πρέπει να βαρύνει φορείς εκτός ναυτιλίας, στο εξειδικευμένο αντικείμενο των οποίων εμπίπτουν, όπως παραγωγούς και προμηθευτές ναυτιλιακών καυσίμων, ναυπηγεία και κατασκευαστές μηχανών πρόωσης πλοίων. Η θεμελιώδης αυτή αρχή, την οποία έχει ενστερνιστεί και η ECSA, αφορά και την έτερη νομοθετική πρόταση της Ευρωπαϊκή Επιτροπής, το  FuelEU Maritime Regulation που στοχεύει στη θέσπιση ενός υποχρεωτικού προτύπου ναυτιλιακών καυσίμων, το οποίο θα βασίζεται στην ένταση άνθρακα αυτών.

Στο ίδιο πλαίσιο αρχών, η ΕΕΕ καλωσόρισε την πρόταση της Ελλάδας μέσω του Πρωθυπουργού, κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία Κέντρου Ερευνών για Εναλλακτικά Ναυτιλιακά Καύσιμα και Τεχνολογίες στην ΕΕ και δηλώνει έτοιμη να συνδράμει με όλα της τα μέσα για την υιοθέτηση και την υλοποίηση αυτού του στόχου. Μεταξύ των θέσεων που εξέφρασε ο Πρωθυπουργός, επικαλούμενος και την πρωτοκαθεδρία της ελληνόκτητης ναυτιλίας στην ευρωπαϊκή ναυτιλία με ποσοστό άνω του 58%, τονίστηκε η ανάγκη να διασφαλιστεί ότι ο ρυπαίνων είναι αυτός που θα πληρώνει το κόστος που συνεπάγεται η εφαρμογή των σχετικών Κανονισμών της ΕΕ.

Στο παγκόσμιο επίπεδο, o ελληνικός εφοπλισμός επίσης πρωτοστατεί, με τεκμηριωμένες προτάσεις, συμμετέχοντας ενεργά στις διεθνείς διεργασίες για την υιοθέτηση ρεαλιστικών και αποτελεσματικών μέτρων για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα πλοία.

Ήδη από το 2019 με γνώμονα το συγκερασμό των διαφορετικών θέσεων που μπορεί να έχουν τα μέλη μας, ως φυσική συνέπεια των διαφορετικών χαρακτηριστικών του στόλου που διαχειρίζονται και με απόλυτα επιτυχείς εσωτερικές διεργασίες και διαβουλεύσεις, πετύχαμε να είμαστε παρόντες στις εξελίξεις στον IMO, διαμορφώνοντας πρόταση της Ελλάδας για ένα βραχυπρόθεσμο, κανονιστικό μέτρο για να βελτιωθεί με λειτουργικό τρόπο η ενεργειακή απόδοση των υπαρχόντων πλοίων. Η πρωτοβουλία της Ελλάδας είχε σημαντική απήχηση και σε άλλα Κράτη-Μέλη του ΙΜΟ και εξειδικεύτηκε περαιτέρω. Συγκεκριμένα, με βάση την κοινή τους τοποθέτηση για τη θέσπιση ανώτατου ορίου ιπποδύναμης στον υπάρχοντα στόλο, η Ελλάδα, η Ιαπωνία και η Νορβηγία συνδιαμόρφωσαν με κοινή δέσμη προτάσεων που χρησιμοποιεί το δείκτη Ενεργειακής Απόδοσης για τα υπάρχοντα πλοία Energy Efficiency Existing Ship Index (EEXI) ως κριτήριο για το ύψος του εν λόγω ορίου με γνώμονα την ευρύτερη δυνατή αποδοχή της. Οι κοινές αυτές προτάσεις  έλαβαν σημαντική υποστήριξη με αποτέλεσμα το πακέτο τεχνικών και λειτουργικών βραχυπρόθεσμων μέτρων υποχρεωτικού χαρακτήρα για τη μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου που υιοθετήθηκε στην Επιτροπή Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος του ΙΜΟ (MEPC 76) τον Ιούνιο του 2021 να βασίζεται σε αυτές ακριβώς τις προτάσεις.

Στο ίδιο πλαίσιο, η ΕΕΕ συμμετείχε ενεργά μέσω του ICS στη διαμόρφωση πρωτοβουλιών της διεθνούς ναυτιλίας για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα πλοία, οι οποίες μετουσιώθηκαν σε συγκεκριμένες προτάσεις / υποβολές στο IMO και παραμένουν στο τραπέζι διαπραγμάτευσης για τις επόμενες συνόδους των αρμοδίων επιτροπών του Οργανισμού.  Και αναφέρομαι βεβαίως:

•             στην πρόταση της ναυτιλίας για την ίδρυση ενός συμμετοχικού ναυτιλιακού Ταμείου Έρευνας και Ανάπτυξης και

•             στην πρόταση της ναυτιλίας για έναν παγκόσμιο αγορακεντρικό μηχανισμό (Market-based Measure) που βασίζεται στο levy.

Σε κάθε περίπτωση, προσδοκούμε ότι ο ΙΜΟ θα μπορέσει με επιτυχία να ανταποκριθεί στο νομοθετικό του έργο ως παγκόσμιος ρυθμιστής της ναυτιλιακής βιομηχανίας με την επίτευξη έγκαιρα και αποτελεσματικά των στόχων της Αρχικής Στρατηγικής που έχει συμφωνηθεί. Παράλληλα, θα πρέπει όλοι οι νομοθέτες σε παγκόσμιο ή και ευρωπαϊκό επίπεδο να θυμούνται ότι η απεξάρτηση της ναυτιλίας από τον άνθρακα θα πρέπει να μην οδηγήσει σε στρεβλώσεις του ανταγωνισμού. Επιπλέον, οι περιφερειακές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ειδικά στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας (το λεγόμενο Green Deal) δεν θα πρέπει να υπερκεράσουν την ατζέντα της ναυτιλιακής πολιτικής, διακυβεύοντας την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλίας. Οι προσεχείς διαπραγματεύσεις στον ΙΜΟ μαζί με το σύνολο των προτάσεων στο νομοθετικό πακέτο Fit for 55 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα συνεχίσουν να πρωτοστατούν στα θέματα που παρακολουθεί η Ένωσή μας και θέλω να ευχαριστήσω τους συναδέλφους μας που προεδρεύουν στις αρμόδιες Επιτροπές της Ένωσής μας καθώς και τους συμμετέχοντες σε αυτές για το χρόνο που διαθέτουν και τις προσπάθειες που καταβάλλουν για τη διαμόρφωση και επεξεργασία των θέσεών μας.

Δεν θέλω να σας κουράσω με αναφορά σε άλλα θέματα αλλά θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι η γραμματεία της Ενώσεώς μας, υπό την καθοδήγηση της Διοικήσεως, συνεχίζει να παρακολουθεί σωρεία επίκαιρων θεμάτων σχετιζόμενων με κάθε πτυχή της ναυτιλιακής πολιτικής καθώς και με τη λειτουργία της ναυτιλίας μας όπως είναι η πειρατεία, η επιβολή κυρώσεων σε χώρες, θέματα προστασίας του περιβάλλοντος, όπως η ανακύκλωση των πλοίων (η θεσμοθέτηση σε επίπεδο ΙΜΟ περιορισμών στη χρήση των scrubbers) και πολλά άλλα.

Επιπροσθέτως, συνεχίζονται ανελλιπώς, αν και η πανδημία Covid-19 μας έχει στερήσει τη δια ζώσης επικοινωνία, οι επαφές και η συνεργασία με φίλιες εφοπλιστικές ενώσεις καθώς και με ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς της ναυτιλίας, στους οποίους εξαίρετοι συνάδελφοί μας μας εκπροσωπούν επάξια, προωθώντας τις θέσεις του ελληνικού εφοπλισμού. Θέλω όλους να τους ευχαριστήσω θερμά για τις υπηρεσίες τους.

Αγαπητοί μου συνάδελφοι,

Σήμερα δεν ολοκληρώνεται μόνο η περίοδος της Προεδρίας μου, αλλά αποχωρώ μετά από σχεδόν 35 χρόνια από τα κοινά της ναυτιλίας μας. Ο χρόνος τρέχει και είναι σαν χθες όταν τον Δεκέμβριο του 1987 εκλέχθηκα για πρώτη φορά ως μέλος στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ενώσεώς μας. Μέσα στη μακρά αυτή χρονική περίοδο, είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με πλειάδα εξαιρετικών συναδέλφων που συγκρότησαν τα Διοικητικά Συμβούλια της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών που συμμετείχα, καθώς και τα Προεδρεία, στα οποία υπηρέτησα από διάφορες θέσεις.

Θέλω λοιπόν να τους ευχαριστήσω όλους για τις αξέχαστες στιγμές και τα πολλά συναισθήματα που μοιραστήκαμε, προβληματισμούς, ανησυχίες, επιτυχίες και ειδικά τους συναδέλφους μου στο Προεδρείο και στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΕΕ, που ολοκληρώνει σήμερα τη θητεία του, το οποίο με υποστήριξε με θέρμη στο απαιτητικό έργο της Ένωσής μας. Παράλληλα, πολλές ευχαριστίες σε αδελφές και φίλιες Ενώσεις, όπως το Greek Shipping Cooperation Committee, το Ναυτικό Επιμελητήριο της Ελλάδος (ΝΕΕ) και την Helmepa για την παραγωγική συνεργασία που είχαμε, όποτε και όπου χρειάστηκε. Ευχαριστίες και στους Ορκωτούς Λογιστές μας, Μουρ και Στήβενς, για τη διαχρονική εξαιρετική συνεργασία.

Επίσης, θέλω από καρδιάς να ευχαριστήσω και να συγχαρώ τους δικούς μας ανθρώπους, το προσωπικό της Ένωσής μας, την διευθύντριά μας, τη νομική μας υπηρεσία, τα στελέχη και συνεργάτες για την αφοσίωσή τους, το ήθος τους, τον επαγγελματισμό τους και την ανταπόκρισή τους σε περιόδους ιδιαίτερα απαιτητικές. Σας ευχαριστώ και σας εύχομαι κάθε καλό στην προσωπική σας ζωή.

Αγαπητοί μου συνάδελφοι,

Από την πρώτη στιγμή που αποφάσισα να ασχοληθώ με τα κοινά της ναυτιλίας μας, πίστευα στο ρητό ότι «η ισχύς εν τη ενώσει» και, στην πορεία του χρόνου, η πεποίθηση αυτή έγινε βεβαιότητα. Θα χρησιμοποιήσω, για άλλη μια φορά, το απόφθεγμα του σημαίνοντος αγωνιστή του 1821, Ιωάννη Μακρυγιάννη “Είμαστε εις το «εμείς» και όχι εις το «εγώ»”. Και το εμείς για την οικογένεια της ναυτιλίας είναι η Ένωσή μας.

Η Ένωσή μας που πέτυχε τα μέγιστα σε κρίσιμες περιόδους, σε σοβαρά θέματα εθνικής αλλά και διεθνούς ναυτιλιακής πολιτικής, βασιζόμενη στην ενότητά της και στην συλλογικότητα των αποφάσεων. Τυχόν πολυφωνία εκτός Ένωσης, ενέχει πάντοτε τον κίνδυνο να δημιουργεί ρωγμές στην ακολουθούμενη πολιτική της Ένωσης και γι’ αυτό πρέπει να διαφυλάξουμε σαν κόρη οφθαλμού την ικανότητα που έχουμε, μέσω των δημοκρατικών διαδικασιών που ακολουθούνται, να υιοθετούμε ισορροπημένες, συμβιβαστικές και αποδεκτές από την πλειοψηφία θέσεις. Θεμελιώδης αρχή που ακολούθησα διαχρονικά, είναι η προσπάθεια θεσμικής εκπροσώπησης των συμφερόντων όλων, μικρών και μεγάλων εταιρειών.

Για άλλη μια φορά, θέλω να σας ευχαριστήσω που ενισχύσατε με την εγγραφή περισσότερων πλοίων την Ένωσή μας, και σήμερα φθάσαμε στον εντυπωσιακό αριθμό των 2.288 πλοίων, και να σας ζητήσω να παραμείνουμε όλοι κοντά στην Ένωση, εγγράφοντας ακόμη περισσότερα πλοία από τη μεγάλη δεξαμενή της ελληνικής πλοιοκτησίας.

Παραδίδω λοιπόν σήμερα στους εκλεκτούς συναδέλφους, που θα αναδειχθούν από τις αρχαιρεσίες μας, να συγκροτήσουν το νέο Διοικητικό Συμβούλιό μας και τη νέα Προεδρία, μία Ένωση μεγάλη, συσπειρωμένη, οικονομικά εύρωστη, εξωστρεφή, στο μέγιστο βαθμό λειτουργική και παραγωγική, με δυνατή και υπολογίσιμη φωνή στα διεθνή φόρα, με την πεποίθηση ότι το χθες και το σήμερα της ναυτιλίας μας, προδιαγράφει και εγγυάται το λαμπρό μέλλον αυτής.

Κλείνοντας λοιπόν εδώ τον κύκλο της ενεργής συμμετοχής μου στα κοινά, που εξελίχθηκε παράλληλα με τα πιο δημιουργικά μου χρόνια, εύχομαι από καρδιάς, τα καλύτερα στην Ένωσή μας, που πριν λίγα χρόνια είχα την χαρά και την τιμή, στην ίδια αυτή αίθουσα να χαιρετίσω τον εορτασμό των 100 χρόνων ιστορίας της και σας ευχαριστώ από καρδιάς, για άλλη μια φορά, για την εμπιστοσύνη που δείξατε στο πρόσωπό μου, εκλέγοντάς με στο υψηλότερο αξίωμα εκπροσώπησης της μεγάλης ναυτιλίας των Ελλήνων και δίνοντάς μου το προνόμιο να την υπηρετήσω με αγάπη και πάθος.

Σας ευχαριστώ»