Σε Κίεβο, Χάρκοβο και Μαριούπολη δίνονται οι «μητέρες των μαχών»

Καθώς συμπληρώνεται μία εβδομάδα από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, όλα δείχνουν πως οι επιθέσεις έχουν επικεντρωθεί σε τρεις, κυρίως, στόχους – τους οποίους, με τη σειρά τους, οι αμυνόμενοι υπερασπίζονται κυριολεκτικά με νύχια και με δόντια: Το Κίεβο, το Χάρκοβο και τη Μαριούπολη.

Πρόκειται, όπως είναι γνωστό, για την πρωτεύουσα της χώρας και για τη δεύτερη πολυπληθέστερη πόλη της, καθώς και για ένα καίριας σημασίας λιμάνι, με πλούσια και μακρόχρονη ιστορία, οι οποίες σφραγίζουν την ύπαρξη ολόκληρης της Ουκρανίας ως κράτους – μαζί με την Οδησσό και το Λβιβ.

Δεν είναι μόνο ή κυρίως η ιστορία, όμως, που ευθύνονται για το γεγονός ότι έχουν βρεθεί στο επίκεντρο αυτού του πολέμου. Είναι, πάνω από όλα, τα στρατηγικά πλεονεκτήματα που προσφέρουν οι τρεις συγκεκριμένες πόλεις σε όποιον τις ελέγχει.

Κίεβο – Η πρωτεύουσα

Όσον αφορά στο Κίεβο, μια μεγαλούπολη στην οποία κατοικούν περίπου 3 εκατομμύρια άνθρωποι, η αιτία είναι προφανής. Η πρωτεύουσα κάθε χώρας, άλλωστε, αποτελεί την «καρδιά» της, όπου βρίσκονται συγκεντρωμένα τα κέντρα διοίκησης, οι βασικότερες υποδομές του κράτους και, βεβαίως, οι έδρες της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου.

Στην περίπτωση, λοιπόν, που οι Ρώσοι την καταλάβουν, ευλόγως θα μπορούν να ισχυριστούν πως «η Ουκρανία έπεσε» και να κηρύξουν το τέλος του πολέμου. Μόνο που όλα δείχνουν πως κάτι τέτοιο κάθε άλλο παρά εύκολο θα είναι – ενώ σύμφωνα με αρκετούς, είναι πρακτικά αδύνατο.

Με τις ουκρανικές δυνάμεις να έχουν οχυρωθεί εντός της πόλης, μετατρέποντας κάθε γωνία της σε «παγίδα» για τους εισβολείς και μεγάλο μέρος των κατοίκων να έχουν εξοπλιστεί και να είναι έτοιμοι για αντάρτικο, είναι σαφές πως η πολιορκία και η κατάληψη αποτελούν δύο επιχειρήσεις υψηλού ρίσκου, που σίγουρα θα έχουν ως αποτέλεσμα τεράστιο κόστος και χιλιάδες νεκρούς, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερη διεθνή κατακραυγή κατά των Ρώσων και του Πούτιν.

Είναι λογικό, λοιπόν, η Μόσχα να επιδιώξει τη συνθηκολόγηση των αμυνόμενων, μέσα από διαπραγματεύσεις – μόνο που και αυτό, ειδικά όσο περνούν οι ημέρες, απομακρύνεται ως ενδεχόμενο.

Χάρκοβο – η βιομηχανία

Σε αυτό το φόντο, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες από τα μέτωπα των επιχειρήσεων (που μεταδίδονται με κάθε επιφύλαξη, όπως σε κάθε πόλεμο), οι Ρώσοι έχουν επικεντρώσει την προσοχή τους στο Χάρκοβο. Την πόλη που υπήρξε η πρώτη πρωτεύουσα της σοβιετικής Ουκρανίας, απέχει μόλις 40 χιλιόμετρα από τα σύνορα, ενώ μεγάλο μέρος από το 1,5 εκατομμύριο των κατοίκων της είναι ρωσόφωνοι και διατηρούν στενούς οικογενειακούς και οικονομικούς δεσμούς με τη γειτονική τους χώρα.

Ίσως είναι και αυτός ένας από τους λόγους που η Μόσχα και οι επιτελείς του στρατού θεώρησαν πως η κατάληψη του Χαρκόβου θα ήταν πιο εύκολη υπόθεση. Στην πράξη, ωστόσο, διαψεύδονται και κινδυνεύουν να εμπλακούν επίσης σε μια μακρόχρονη, πολύνεκρη και αβέβαιης έκβασης σύγκρουση.

Παρ’ όλα αυτά, πολύ δύσκολα θα εγκαταλείψουν τον στόχο τους να την καταλάβουν καθώς, εκτός των άλλων, τους διασφαλίζει τον έλεγχο μιας ευρύτερης περιοχής η οποία θεωρείται κέντρο της βαριάς βιομηχανίας της Ουκρανίας. Για του λόγου το αληθές, τα επίσημα στοιχεία δείχνουν πως εκεί παράγεται το σύνολο των σύνολο των ατμοτουρμπίνων της Ουκρανίας, το 60% των τρακτέρ, το 55% των ρουλεμάν, το 50% των αριθμοποιημένων εξαρτημάτων μηχανολογικού εξοπλισμού και των ηλεκτρομηχανών – ενώ στο υπέδαφός της υπάρχει το 45% των διαπιστωμένων κοιτασμάτων φυσικού αερίου της χώρας.

Το Χάρκοβο θεωρείται, επίσης, μια πολύ δυναμικά αναπτυσσόμενη πόλη στον κλάδο της πληροφορικής, φιλοξενώντας (πριν τον πόλεμο) 45.000 ειδικευμένους εργαζόμενους και περίπου 500 επιχειρήσεις, που είχαν κύκλο εργασιών της τάξης του 1,5 δισ. δολαρίων το 2021.

Μαριούπολη – Η θάλασσα

Η σημασία της Μαριούπολης, τέλος, είναι επίσης προφανής. Μια ματιά στον χάρτη δείχνει ότι με την κατάληψή της θα επιτευχθεί πρακτικά η χερσαία ένωση της Κριμαίας με τη ρωσική ενδοχώρα. Παράλληλα δε, η Αζοφική Θάλασσα θα περάσει και τυπικά στον έλεγχο της Μόσχας, ολοκληρώνοντας ό,τι είχε ξεκινήσει το 2014, όταν οι μάχες σταμάτησαν λίγα χιλιόμετρα μακριά από την πόλη.

Στη συνέχεια, εφόσον αυτός ο στόχος επιτευχθεί, θα απομένει μόνο η παράκτια λωρίδα γης που καταλήγει στην Οδησσό, προκειμένου η Ουκρανία να αποκοπεί πλήρως από τη Μαύρη Θάλασσα (όπως η Σερβία από την Αδριατική), με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία και το εμπόριό της.

Το σίγουρο είναι ότι και σε αυτή την περίπτωση, οι Ρώσοι πόνταραν πολλά στη φιλική ή, έστω, ανεκτική στάση της πλειοψηφίας των περίπου 500.000 κατοίκων της, στις τάξεις των οποίων είναι έντονη η παρουσία του ελληνικού στοιχείου. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να έπεφταν μέσα εάν δεν υπήρχε το ακροδεξιό «Τάγμα του Αζόφ» και άλλοι ορκισμένοι και φανατικοί Ουκρανοί εθνικιστές, που με τη δράση τους τρομοκρατούν τους κατοίκους και απειλούν να μετατρέψουν τη Μαριούπολη σε «Κούγκι».

Με βάση όλα τα παραπάνω, είναι σαφές ότι όλα θα κριθούν για τον «πόλεμο του Πούτιν» στην έκβαση των μαχών στις τρεις αυτές στρατηγικής σημασίας πόλεις. Για την ώρα, πάντως, στο Κρεμλίνο δεν έχουν λόγους να είναι ιδιαιτέρως αισιόδοξοι.