Η Γαλλία υιοθετεί «δασμολογική ασπίδα» για να αντισταθμίσει τον πληθωρισμό

Μέρες… ΑΤΑ ζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών πασχίζουν να αντισταθμίσουν το νέο πλήγμα (μετά από ύφεση λόγω Covid) στην αγοραστική δύναμη των πολιτών τους, που φέρνει ο πόλεμος στην Ουκρανία και η συνεπαγόμενη εκτίναξη του πληθωρισμού. Για να αντισταθμίσει τις ανατιμήσεις στην ενέργεια, η γαλλική κυβέρνηση σχεδιάζει να δαπανήσει περί τα 22 δισεκατομμύρια ευρώ, όπως προανήγγειλε τη Δευτέρα ο υπουργός Οικονομίας της χώρας, Μπρουνό Λεμέρ. Μεταξύ των μέτρων που μελετά η κυβέρνηση του Παρισιού για να στηρίξει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, περιλαμβάνεται και το «πάγωμα» των τιμών του φυσικού αερίου μέσω της μείωσης των επιβαλλόμενων δασμών εισαγωγής. Μόνο το μέτρο αυτό θα κοστίσει περί τα 10 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2022.

Θα παρατηρούσε βεβαίως κανείς ότι η Γαλλία βρίσκεται στο αποκορύφωμα της προεκλογικής εκστρατείας για τις προεδρικές του επόμενου μήνα. Και ως εκ τούτου η κυβέρνηση του Ζαν Καστέξ και ο ίδιος ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν – που διεκδικεί την ανανέωση της θητείας του για μια ακόμα πενταετία – δεν διστάζουν να βάλουν λίγο βαθύτερα το χέρι στα δημόσια ταμεία για να πειστούν οι ψηφορόροι, όταν φτάσουν μπροστά στις κάλπες, να επιλέξουν τα «γνωστά και δοκιμασμένα» και να αφήσουν κατά μέρος τους πειραματισμούς για τα… νέα και τα άγνωστα (πρόσωπα και πολιτικές).

Η ιερή αγελάδα

Τα χρόνια του κορωνοϊού και της αναζωπύρωσης του πληθωρισμού, η προστασία της αγοραστικής δύναμης (οι αναπροσαρμογές δηλαδή των μισθών και των εισοδημάτων που αντισταθμίζουν τις απώλειες από την ακρίβεια) ανήχθη σε «ιερή αγελάδα» πολλών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Ακόμα και η κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ (η τελευταία της 16ετούς θητείας της πρώην καγκελαρίου) καθιέρωσε για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2020 κατώτατο μισθό στη Γερμανία (1.584 ευρώ).

Στη Γαλλία το όλο πρόγραμμα που εξήγγειλε ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός ανεβάζει στα 22 δισ. ευρώ το κόστος στήριξης της αγοραστικής δύναμης των πολιτών από 1,2 δισ. ευρώ που είχε προϋπολογιστεί μέχρι στιγμής. Μιλώντας στο δίκτυο RMC / BFM TV ο Λεμέρ διευκρίνισε ότι, χονδρικά, το σχεδιαζόμενο «πάγωμα» της τιμής του φυσικού αερίου θα κοστίσει 10 δισ. ευρώ. Η θέσπιση ανώτατης τιμής στη λιανική πώληση του ηλεκτρικού ρεύματος θα κοστίσει 8 δισ. ευρώ, ενώ περί τα 4 δισ. θα διατεθούν «για την καταπολέμηση του πληθωρισμού» γενικότερα.

«Ασπίδα δασμών»

«Ο συνολικός λογαριασμός για την προστασία των συμπατριωτών μας από την ανάφλεξη των τιμών της ενέργειας θα ξεπεράσει τα 20 δισ. ευρώ», συνόψισε ο υπουργός Οικονομικών, ενώ λίγο νωρίτερα μιλώντας στο France Bleu Drôme Ardèche ο αρμόδιος για θέματα Δημοσίων Λογιστηρίων συνάδελφός του, Ολιβιέ Ντισό, είχε δηλώσει ότι «πρέπει να παραδεχθούμε ότι η ‘ασπίδα δασμών’, που θα βάλει η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει τις αυξήσεις στις τιμές ενέργειας, θα κοστίσει ακριβά».

Ο Ντισό παραδέχθηκε ότι η στήριξη της αγοραστικής δύναμης θα διευρύνει τα ελλείμματα της κυβέρνησης. «Αλλά αν δεν αποφασίζαμε να βάλουμε αυτή τη δασμολογική ασπίδα, ο λογαριασμός του ηλεκτρικού ρεύματος των Γάλλων θα ερχόταν αυξημένος κατά 50% το μήνα Φεβρουάριο», είπε ο γάλλος υπουργός, καθώς ότι τα νέα μέτρα εφαρμόζονται ήδη σε ό,τι αφορά τους λογαριασμούς ενέργειας του προηγούμενου μήνα.

«Ναι, πρόκειται για δημόσιο χρήμα. Ναι, πρόκειται για δημόσια δαπάνη. Αλλά είναι μια δαπάνη που προστατεύει τους Γάλλους», τόνισε ο Ολιβιέ Ντισό.

Ο φόβος των αντιποίνων

Από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία οι κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας πολλαπλασιάζονται. Ο υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ εκείνο που φοβάται τώρα είναι τα αντίποινα που τυχόν θα αποφασίσει η Μόσχα και τα οποία θα μπορούσαν να πλήξουν την ευαίσθητη χορδή των Ευρωπαίων: την επάρκεια σε φυσικό αέριο και σε υγρά καύσιμα.

«Ευθύνη μου είναι να προετοιμαστούμε για όλα τα σενάρια, συμπεριλαμβανομένου εκείνου της πλήρους άρσης των εισαγωγών ενέργειας από τη Ρωσία. Δεν ξέρουμε πώς θα αντιδράσει η Μόσχα και πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα», είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός.

Η ΕΕ βρίσκεται, ως γνωστόν, σε πολύ κρίσιμη θέση καθώς εξαρτάται κατά 40% από τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Σε αντίθεση με τη Γερμανία, που ουσιαστικά «ζεσταίνεται» το χειμώνα και λειτουργεί τα εργοστάσια και την οικονομία της ως επί το πλείστον με ρωσικό φυσικό αέριο (έχει εξάλλου και τον άνθρωπό της, πρώην καγκελάριο Γκέρχαρντ Σρέντερ, σε επιτελική θέση στη Gazprom), η Γαλλία εξαρτάται μόνο κατά 20% από το ρωσικό αέριο.

Παρά ταύτα, η γενική διευθύντρια της ενεργειακής Engie Κάθριν ΜακΓκρέγκορ προειδοποίησε ότι, σε περίπτωση που σταματούσαν οι εισαγωγές από τη Ρωσία, η χώρα θα συναντούσε δυσκολές για να καλύψει τις ανάγκες της σε αέριο το καλοκαίρι που έρχεται και τον χειμώνα 2022-2023.

Στοχευμένες παρεμβάσεις

Η κυβέρνηση του Παρισιού παίρνει τα μέτρα της για να περιορίσει πιθανές ελλείψεις και για να βοηθήσει τους Γάλλους να σηκώσουν το οικονομικό βάρος των ενεργειακών ανατιμήσεων και του πληθωρισμού εν γένει, αλλά ο Μπρουνό Λεμέρ ξεκαθάρισε ότι η όλη πολιτική σχεδίαση δεν γίνεται στη βάση του «όποιου κόστους». Οι παρεμβάσεις της θα είναι στοχευμένες. «Δεν πρόκειται να ξεκινήσουμε να μοιράζουμε επιταγές δεξιά κι αριστερά», είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομικών.

«Τα μέτρα απευθύνονται στους πιο ευάλωτους Γάλλους, όσους αγγίζει περισσότερο η κρίση», τόνισε. Την περασμένη Τετάρτη εξάλλου ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είχε ζητήσει από τον πρωθυπουργό Ζαν Καστέξ να επεξεργαστεί ένα «σχέδιο οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας», που θα δίνει λύσεις πρακτικές στα προβλήματα που δημιούργησε η ρωσο-ουκρανική εμπλοκή, κυρίως σε ό,τι αφορά τις ανατιμήσεις στις τιμές ενέργειας και πρώτων υλών.

«Όλες οι επιλογές στο τραπέζι»

Όπως αναφέρει σε εκτενές ρεπορτάζ η γαλλική οικονομική εφημερίδα «Les Echos», οι ευρωπαϊκές χώρες και οι ΗΠΑ συζητούν το ενδεχόμενο να απαγορεύσουν πλήρως τις εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία για να συμπληρώσουν τις κυρώσεις στον τραπεζικό και τον εμπορικό τομέα που έχουν ήδη επιβάλει κατά της Μόσχας. Αλλά η ιδέα ενός ενεργειακού εμπάργκο συναντά την σθεναρή αντίσταση της Γερμανίας.

«Κάτι τέτοιο θα απειλούσε την κοινωνική ειρήνη στη Γερμανία», δήλωσε χαρακτηριστικά ο προερχόμενος από το Κόμμα των Πρασίνων υπουργός Οικονομίας της χώρας, Ρόμπερτ Χάμπεκ. Παρά ταύτα, ο Μπρουνό Λεμέρ θεωρεί ότι «όλες οι επιλογές δράσης βρίσκονται στο τραπέζι».

«Όπως στη Γερμανία, στη Γαλλία οι αυξήσεις στην ενέργεια επιβαρύνουν πολύ τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Σε ορισμένα βενζινάδικα η τιμή της αμόλυβδης ξεπέρασε το συμβολικό επίπεδο των 2 ευρώ το λίτρο. Ο Μπρουνό Λεμέρ διαβεβαιώνει ότι η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται τις αγωνίες των καταναλωτών και μιλά για τη μακροπρόθεσμη ανάγκη ενεργειακής αυτάρκειας της Γαλλίας. Όμως όποτε ερωτάται για το παρόν, πώς θα αντιμετωπιστεί η λαίλαπα της ακρίβειας, αποφεύγει να διευκρινίσει ποια μορφή θα λάβει η περαιτέρω κρατική αρωγή», γράφει χαρακτηριστικά η «Les Echos».

Το ερώτημα που ζητεί να απαντηθεί η εφημερίδα είναι αν η νέα βοήθεια θα έχει τη μορφή «τραπεζικών επιταγών», όπως εκείνες που έστειλε στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά η κυβέρνηση το Δεκέμβριο του 2021. Τότε έρχονταν τα Χριστούγεννα, τώρα έρχονται εκλογές εξάλλου.