Τσερνόμπιλ: Αγωνία για τα πυρηνικά – Αντικρουόμενες δηλώσεις από τους Ρώσους, τι λέει η ΙΑΕΑ

Διατηρείται η ανησυχία για την κατάσταση που επικρατεί στην πυρηνική εγκατάσταση του Τσερνόμπιλ, στην Ουκρανία, που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των ρωσικών δυνάμεων οι οποίες εισέβαλαν στη χώρα πριν δύο εβδομάδες.

Το μεσημέρι της Πέμπτης το υπουργείο Ενέργειας της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι Λευκορώσοι ειδικοί αποκατέστησαν την ηλεκτροδότηση των πυρηνικών εγκαταστάσεων, που είχε διακοπεί την Τετάρτη. Την πληροφορία μετέδωσε το Reuters.

Δεν επιβεβαιώνει η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας

Αρκετές ώρες αργότερα ωστόσο, το βράδυ της Πέμπτης, ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (International Atomic Energy Agency – ΙΑΕΑ) Ραφαέλ Γκρόσι, δήλωσε ότι η Υπηρεσία δεν μπορεί να επιβεβαιώσει την πληροφορίας περί σύνδεσης της πυρηνικής εγκατάστασης στο ηλεκτρικό δίκτυο της Λευκορωσίας.

Αργότερα το βράδυ της ίδιας ημέρας, το πρακτορείο ειδήσεων Interfax μετέδωσε ότι το ρωσικό υπουργείο Άμυνας συμφώνησε να επιτρέψει σε ουκρανική ομάδα επισκευής να προσεγγίσει τις γραμμές ηλεκτρικού ρεύματος γύρω από τον πυρηνικό σταθμό, χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες.

«Καύσιμο για 48 ώρες»

Σημειώνεται ότι την αποσύνδεση των εγκαταστάσεων του Τσερνόμπιλ από το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας είχε ανακοινώσει την Τετάρτη ο διαχειριστής του δικτύου, Ukrenergo.

Η εξέλιξη αυτή είχε γεννήσει φόβους για διαρροή ραδιενέργειας, καθώς η αποσύνδεση των εγκαταστάσεων από το δίκτυο έθεσε σε κίνδυνο την ψύξη του αναλωμένου πυρηνικού καυσίμου και άλλων αποβλήτων που παραμένουν στο Τσερνόμπιλ, παρότι ο σταθμός δεν λειτουργεί.

«Λόγω στρατιωτικών ενεργειών των Ρώσων κατακτητών ο πυρηνικός σταθμός στο Τσερνόμπιλ αποσυνδέθηκε πλήρως από το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας. Ο πυρηνικός σταθμός δεν έχει τροφοδοσία ρεύματος», είχε ανακοινώσει την Τετάρτη η Ukrenergo, σημειώνοντας ότι οι γεννήτριες ντίζελ έκτακτης ανάγκης είχαν ενεργοποιηθεί, αλλά το καύσιμο θα διαρκούσε για μόλις 48 ώρες.

Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα ζήτησε την Τετάρτη κατάπαυση του πυρός με τη Ρωσία για να επιτραπούν επισκευές στο δίκτυο ηλεκτρισμού.

Η έκκληση Κουλέμπα

«Το μόνο ηλεκτρικό δίκτυο που τροφοδοτεί τον πυρηνικό σταθμό του Τσερνόμπιλ και όλες τις πυρηνικές εγκαταστάσεις (της περιοχής) που έχει καταλάβει ο ρωσικός στρατός είναι κατεστραμμένο», έγραψε στο Twitter. «Καλώ τη διεθνή κοινότητα να απαιτήσει επειγόντως από τη Ρωσία να παύσει το πυρ και να επιτρέψει στις μονάδες επισκευής να αποκαταστήσουν την παροχή ρεύματος».

Προειδοποίησε ότι τα καύσιμα στις εφεδρικές γεννήτριες ντίζελ τελειώσουν, «τα συστήματα ψύξης της εγκατάστασης αποθήκευσης αναλωμένου πυρηνικού καυσίμου θα σταματήσουν, καθιστώντας εξαιρετικά πιθανές τις διαρροές ραδιενέργειας. Ο βάρβαρος πόλεμος του Πούτιν θέτει σε κίνδυνο ολόκληρη την Ευρώπη».

The only electrical grid supplying the Chornobyl NPP and all its nuclear facilities occupied by Russian army is damaged. CNPP lost all electric supply. I call on the international community to urgently demand Russia to cease fire and allow repair units to restore power supply 1/2

— Dmytro Kuleba (@DmytroKuleba) March 9, 2022

Έπαψαν να μεταδίδουν δεδομένα τα συστήματα εξ αποστάσεως ελέγχoυ

Σημειώνεται ότι την Τρίτη ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) ανακοίνωσε πως τα συστήματα που επιτρέπουν τον εξ αποστάσεως έλεγχο των πυρηνικών υλικών στο κατεστραμμένο πυρηνικό εργοστάσιο στο Τσερνόμπιλ έπαψαν να μεταδίδουν δεδομένα.

«Η μετάδοση δεδομένων των συστημάτων ελέγχου εξ αποστάσεως των εγγυήσεων που είναι εγκατεστημένες στο πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ έχει διακοπεί», ανέφερε ο Ραφαέλ Γκρόσι, γενικός διευθυντής της υπηρεσίας επιτήρησης της πυρηνικής ενέργειας του ΟΗΕ. Ο ΔΟΑΕ χρησιμοποιεί τον όρο «εγγυήσεις» όταν αναφέρεται σε τεχνικά μέτρα που εφαρμόζονται όσον αφορά την πυρηνική δραστηριότητα, με σκοπό την αποτροπή της εξάπλωσης των πυρηνικών όπλων με τον έγκαιρο εντοπισμό καταχρηστικής εκμετάλλευσης των πυρηνικών υλικών.

«Αποκλεισμένοι τεχνικοί»

Πάνω από 200 τεχνικοί και φρουροί είναι αποκλεισμένοι στην εγκατάσταση, εργαζόμενοι επί πολλές ημέρες συνεχόμενα υπό το βλέμμα του ρωσικού στρατού, κατήγγειλε την Τρίτη ο ΔΟΑΕ, κάνοντας λόγο για «επιδείνωση» της κατάστασής τους και ζητώντας από τη Μόσχα να επιτρέπει να γίνονται αλλαγές βαρδιών, να δίνονται ρεπό και να τηρούνται τα κανονικά ωράρια, θεωρώντας πως αυτό είναι κρίσιμο για την ασφάλεια της εγκατάστασης.

«Είμαι βαθιά ανήσυχος για τη δύσκολη και αγχωτική κατάσταση στην οποία βρίσκεται το προσωπικό του πυρηνικού εργοστασίου στο Τσερνόμπιλ και τους δυνητικούς κινδύνους που ενέχει αυτή όσον αφορά την πυρηνική ασφάλεια», είπε ο κ. Γκρόσι.

Στο Τσερνόμπιλ εξακολουθούν να είναι αποθηκευμένα πυρηνικά απόβλητα και άλλα υλικά.

Με την μετάδοση δεδομένων κομμένη και τον ουκρανικό εποπτικό φορέα να αδυνατεί να επικοινωνήσει με την εγκατάσταση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ο κ. Γκρόσι διατύπωσε εκ νέου την Τρίτη την πρόθεσή του να πάει στον σταθμό, ή όπου αλλού τού υποδειχθεί, για να λάβει εγγυήσεις από όλες τις πλευρές ότι «δεσμεύονται για την ασφάλεια» των ουκρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων.