Κτηματολόγιο: Κρητικό… αντάρτικο

Στην Κρήτη έχει στραμμένο το βλέμμα η διοίκηση του Ελληνικού Κτηματολογίου, όπου το… αντάρτικο στην κτηματογράφηση καλά κρατεί. Με το ποσοστό της προσέλευσης των πολιτών που διατηρούν περιουσίες στις εξωαστικές περιοχές του νησιού να είναι το χαμηλότερο που καταγράφεται στην Ελλάδα, εντείνεται ο προβληματισμός για την τύχη των μελετών που εξελίσσονται στο νησί.

Στο Ρέθυμνο, την περασμένη Τρίτη έληξε και η παράταση που είχε δοθεί για την πρώτη φάση της συλλογής δηλώσεων, ωστόσο συγκεντρώθηκε μόνο το 15% των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας. Οσο για το  Ηράκλειο και τα Χανιά, οι σχετικές προθεσμίες λήγουν στις 8 και στις 18 Απριλίου, με τους υπεύθυνους της κτηματογράφησης να εκπέμπουν έντονα μηνύματα ανησυχίας καθώς τα ποσοστά είναι μονοψήφια.

Στα Χανιά, στους Δήμους Αποκορώνου, Καντάνου-Σελίνου, Κισσάμου, Πλατανιά, Σφακίων και το υπόλοιπο του Δήμου Χανίων, έχει συλλεχθεί μόνο το 5% των 570.000 ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων. Στο δε Βόρειο Ηράκλειο μόλις το 3% των 700.000 δικαιωμάτων που υπολογίζεται ότι υφίστανται σε περιοχές των Δήμων Ηρακλείου, Χερσονήσου και Μαλεβιζίου έχουν δηλωθεί.

Ενημερωτική καμπάνια

Αλλά δεν είναι μόνο η συλλογή δηλώσεων σε αγροτικές περιοχής της Κρήτης, κάτω του 55% – ποσοστό που αποτελεί συμβατικό στόχο προκειμένου να προχωρήσει με ασφάλεια η κτηματογράφηση στην επόμενη φάση της προανάρτησης. Μικρός αριθμός πολιτών έδωσε το «παρών» στα γραφεία των μελετητών σε Κυκλάδες (30%), Δυτική Αττική και νησιά της Περιφέρειας Αττικής (37%), Λήμνο και Λέσβο (52%). Πάντως, ειδικά για την Κρήτη και τις Κυκλάδες, προετοιμάζεται στοχευμένη ενημερωτική καμπάνια το επόμενο διάστημα, καθώς και «περιοδεία» κλιμακίου αποτελούμενου από στελέχη του Κτηματολογίου για επαφές με τοπικούς φορείς.

Παρατάσεις και αναβολές

Το ζήτημα έχει προκαλέσει «πονοκέφαλο» στα στελέχη της εταιρείας, τα οποία διερευνούν το «φαινόμενο». Τα αίτια εντοπίζονται κατ’ αρχάς στην αναπαραγωγή αντιλήψεων του τύπου «δεν μεταθέτω ποτέ για αύριο ό,τι μπορώ να κάνω μεθαύριο», οι οποίες ενισχύονται από τις διαρκείς παρατάσεις και αναβολές που δίδονται από την πολιτεία. Ηδη έχουν περάσει 27 χρόνια από την πρώτη θεσμοθέτηση των προστίμων για όσους δηλώνουν εκπρόθεσμα τις ιδιοκτησίες τους, αλλά ακόμη δεν έχουν ενεργοποιηθεί – διαρκείς παρατάσεις απομακρύνουν πλέον για το 2023 τις χρηματικές ποινές για τους αναβλητικούς πολίτες. Αλλά και στους διάφορους κύκλους κτηματογράφησης οι παρατάσεις είναι δεδομένες. Αλλωστε την Παρασκευή δόθηκε νέο …τράτο έως 30 Ιουνίου στην κτηματογράφηση των Κυκλάδων και του Ρεθύμνου.

Ελλειψη τίτλων

Πέρα όμως από τη «χαλάρωση» των πολιτών εξαιτίας του «εθισμού» τους στις παρατάσεις, μεγάλα προβλήματα εντοπίζονται στην έλλειψη τίτλων ή στην ασάφεια ως προς τον τύπο των τοπογραφικών διαγραμμάτων που απαιτούνται, καθώς και στις δυσκολίες που ανέκυψαν λόγω πανδημίας.

«Για τη δήλωση ιδιοκτησίας δεν χρειάζονται τοπογραφικά ακριβείας. Οι μελετητές αντιλαμβάνονται ότι για κάποιον ιδιοκτήτη, ο οποίος έχει τρία, τέσσερα ή περισσότερα αγροτεμάχια, συνήθως μικρής αντικειμενικής αξίας, είναι ιδιαιτέρως κοστοβόρο να προσκομίσει αντίστοιχα εξαρτημένα τοπογραφικά. Γι’ αυτό μπορούν οι πολίτες να κάνουν τις δηλώσεις τους ακόμη και με την προσκόμιση διαγραμμάτων που έχουν χρησιμοποιήσει για τις αγροτικές επιδοτήσεις» σημειώνει στέλεχος του Κτηματολογίου.

Επιπλέον δυσκολίες προσθέτει η καθυστέρηση στην απόδοση εγγράφων από τα υποθηκοφυλακεία, το Πρωτοδικείο, όπως και ο όγκος εργασίας των δικηγόρων οι οποίοι έχουν επιβαρυνθεί με πληθώρα ένορκων βεβαιώσεων, λόγω πολλών υποθέσεων χρησικτησίας, ή η ταυτόχρονη ενασχόληση μηχανικών, τοπογράφων, συμβολαιογράφων με άλλα θέματα, όπως γονικές παροχές, τακτοποιήσεις αυθαιρέτων, δασικούς χάρτες κ.λπ.

Η συλλογή δηλώσεων

Οσον αφορά το γεγονός ότι στις υπόλοιπες μελέτες των αγροτικών περιοχών της Κρήτης η συμμετοχή των πολιτών ήταν ικανοποιητική (89% στο Λασίθι και 82% στο Νότιο Ηράκλειο), με συνέπεια σε λίγο καιρό να αναμένεται η πρώτη Ανάρτηση, η εξήγηση σύμφωνα με τους ειδικούς του Κτηματολογίου είναι ξεκάθαρη.

«Η κτηματογράφηση είχε ξεκινήσει το 2019, ένα εξάμηνο πριν από την πανδημία. Οπότε ένα μικρό “κύμα” δηλώσεων είχε προηγηθεί της Covid-19. Ακολούθησαν παρατάσεις που έληξαν. Αλλά ουσιαστικά η συλλογή δηλώσεων δεν σταμάτησε ποτέ, καθώς όλοι οι μελετητές δέχονται εκπρόθεσμες δηλώσεις και μάλιστα δίχως πρόστιμα» εξηγεί πηγή του Κτηματολογίου. Και καταλήγει: «Στις υπόλοιπες περιοχές, λόγω δικαστικών εμπλοκών, η συλλογή δηλώσεων ξεκίνησε το περασμένο καλοκαίρι στο Ρέθυμνο (όπως και στις Κυκλάδες), τον Σεπτέμβριο στα Χανιά και τον Δεκέμβριο στο Ηράκλειο. Ομως τα χρονικά περιθώρια για την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου έχουν στενέψει».