Ο Πούτιν δεν είναι Νίξον

Project Syndicate

Ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν φαίνεται να πιστεύει ότι, υπογράφοντας συμφωνία συμμαχίας με τον κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ στις 4 Φεβρουαρίου στο Πεκίνο, πέτυχε το ισοδύναμο με την ιστορική επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον στην Κίνα το 1972. Αλλά όπως και η Σοβιετική Ενωση ήταν ο μεγάλος χαμένος της κινεζο-αμερικανικής προσέγγισης του 1972, η Ρωσία είναι πιθανό να αποδειχθεί ο μεγάλος χαμένος από τη νέα συμφωνία Πούτιν – Σι.

Ο Σι έκανε ό,τι χρειαζόταν για να κλειδώσει τη Ρωσία σε μια υποτελή εξάρτηση από την Κίνα. Και ο Πούτιν επέλεξε να μπει κατευθείαν στην παγίδα του, νομίζοντας ότι η συνεργασία με τον Σι θα τον βοηθούσε στην αντιπαράθεσή του με τη Δύση.

Τι θα μπορούσε να είναι καλύτερο για την Κίνα από μια ρωσική οικονομία εντελώς αποκομμένη από τη Δύση; Το φυσικό αέριο που δεν ρέει προς τα δυτικά προς την Ευρώπη θα μπορούσε να ρέει προς τα ανατολικά σε μια Κίνα που διψά για ενέργεια. Ολος ο ορυκτός πλούτος της Σιβηρίας, για τον οποίο η Ρωσία έχει απαιτήσει δυτικό κεφάλαιο και τεχνογνωσία για να εκμεταλλευτεί, θα είναι διαθέσιμος μόνο στην Κίνα, όπως και τα μεγάλα νέα έργα υποδομής στη Ρωσία.

Αλλά ο Πούτιν φαίνεται να αγνοεί ότι οι ηγέτες και ο λαός της Κίνας θεωρούν τη Ρωσία ως μια διεφθαρμένη χώρα που έκλεψε περισσότερα κινεζικά εδάφη τον δέκατο ένατο αιώνα από οποιαδήποτε άλλη. Μόλις πριν από δύο χρόνια, είδα την περιφρόνησή τους από πρώτο χέρι όταν διέσχισα τον ποταμό Αμούρ από το Μπλαγκοβέσενσκ στη Ρωσία στο Χέιχε, μια μικρή κινεζική πόλη. Οι ντόπιοι κινέζοι έμποροι χλεύαζαν ανοιχτά τους Ρώσους καθώς τους πουλούσαν φτηνά τηλέφωνα και γούνες.

Η Κίνα δεν θα διακινδυνεύσει τη δική της ευημερία αμφισβητώντας ανοιχτά τις ΗΠΑ για την υπεράσπιση της Ρωσίας, ούτε θα στηρίξει την οικονομία της Ρωσίας επενδύοντας στην κλίμακα που απαιτείται για να αντισταθμίσει τον αντίκτυπο των ισχυρών κυρώσεων. Αντίθετα, η Κίνα θα κάνει το ελάχιστο για να μπορέσει η Ρωσία να διατηρήσει την αντιπαράθεσή της με τη Δύση και έτσι να αποσπάσει την προσοχή της Δύσης από τη στρατηγική πρόκληση που θέτει η ίδια η Κίνα. Αυτό το ελάχιστο της κινεζικής βοήθειας μπορεί να είναι αρκετή για να κρατήσει τον Πούτιν στο Κρεμλίνο, κάτι για το οποίο ενδιαφέρεται. Αλλά ο αφέντης του Κρεμλίνου θα κυβερνά μια ρωσική οικονομία που σιγά σιγά θα πλήττεται.

Η Nina L. Khrushcheva είναι καθηγήτρια διεθνών υποθέσεων στο The New School και συγγραφέας μαζί με τον Jeffrey Tayler του In Putin’s Footsteps: Searching for the Soul of an Empire Across Russia’s Eleven Time Zones (St. Martin’s Press, 2019).