Πώς θα αναγεννηθούν οι καμένες εκτάσεις της Βόρειας Εύβοιας

Η καταστροφική πυρκαγιά στη Βόρεια Εύβοια κατέκαψε 520.000 στρέμματα και προκάλεσε την περιβαλλοντική καταστροφή ενός μοναδικού δάσους από κωνοφόρα, αποσταθεροποιώντας τη ζωή των ανθρώπων, την κοινωνική συνοχή και την τοπική οικονομία. Γι΄ αυτό η αναγέννηση του Νέου Δάσους ετέθη στο επίκεντρο του Προγράμματος Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας. Εχθές μάλιστα σε εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής για «Το Νέο Δάσος της Βόρειας Εύβοιας» παρουσιάστηκαν οι κατευθύνσεις του Master Plan ενώ οι ομιλητές αναφέρθηκαν στο πρόγραμμα αναδάσωσης και στην οικονομία του δάσους, στις προοπτικές Διαχείρισης Πυρκαγιών Δασών και Υπαίθρου στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με τον συντονιστή του Master Plan για το νέο Δάσος, κ. Ηλία Αποστολίδη, όπως είχε αναφέρει και στη συνάντηση με τους τοπικούς φορείς που είχε πραγματοποιηθεί στα τέλη Μαρτίου στην Αγία Αννα Ευβοίας, το μεγαλύτερο μέρος των καμένων εκτάσεων ήταν χαλέπιος πεύκη η οποία θα αφεθεί, δίχως παρεμβάσεις, ώστε να αναγεννηθεί με φυσικό τρόπο. Αναδασώσεις θα προχωρήσουν, έπειτα από μελέτες και με ειδικές τεχνικές, στις περιοχές οι οποίες είχαν πληγεί και στο παρελθόν με πυρκαγιές καθώς και στις καμένες εκτάσεις μαύρης πεύκης και ελάτης. Ωστόσο, με την πλειονότητα των δασικών εκτάσεων στην Εύβοια να είναι ιδιωτικές, οι αποφάσεις δεν είναι εύκολες καθώς σε κάθε βήμα θα πρέπει να συμφωνήσουν και οι ιδιοκτήτες. Επιπλέον, θα δημιουργηθεί δασικό φυτώριο στο δημόσιο δάσος Τσαπουρνιάς, διάνοιξη μονοπατιών στο Τελέθριο όρος κλπ..

Ιδιαιτέρως σημαντική είναι και η «οικονομία του Δάσους». Σύμφωνα με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Ιωάννη Παπαδόπουλο αποτελεί τη βασικότερη παράμετρο για την επίτευξη της πολυλειτουργικής διαχείρισης, ανάδειξης και αξιοποίησης των δασών, για τη δημιουργία αξίας και πλούτου, κάτω από τις αρχές της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης, όπου περιβάλλον, κοινωνία και οικονομία συναντιούνται. Στόχος της νέας αυτής φιλοσοφίας είναι, η παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας για τους χρήστες – καταναλωτές, με αειφορικό τρόπο, ώστε να υπάρξει δημιουργία πλούτου και να συμβάλλουμε στην ισόρροπη ανάπτυξη.

Οι προτάσεις του Τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας για το νέο δάσος της Βόρειας Εύβοιας περιλαμβάνουν επτά έργα:

1. Δημιουργία Πανεπιστημιακού Δάσους Β. Ευβοίας
2. Ορθολογική αξιοποίηση των καμένων κορμών
3. Ανασύσταση της εκτατικής κτηνοτροφίας
4. Πρότυπη εγκατάσταση δασογεωργικών συστημάτων σε επιλεγμένες περιοχές.
5. Καθορισμός μέτρων διαχείρισης θηρεύσιμων και προστατευόμενων ειδών άγριας πανίδας μετά από δασικές πυρκαγιές
6. Οικονομική αποτίμηση της αξίας του δάσους με αναλύσεις κόστους – οφέλους για τις προτάσεις του νέου παραγωγικού μοντέλου και της αναπτυξιακής δομής της περιοχής
7. Διοργάνωση ειδικών εκδηλώσεων για την ενίσχυση του προγράμματος ΣτηρίΖΟΥΜΕ Βόρεια Εύβοια

Ειδικά, όσον αφορά στην ανασύσταση της εκτατικής κτηνοτροφίας, προτείνεται η παραχώρηση με αδειοδότηση στους πληγέντες κτηνοτρόφους εκτάσεις 20 – 40 στρεμμάτων που να περιβάλλουν τις υφιστάμενες κατεστραμμένες ή μη στάνες τους και ανάλογα με το ζωικό τους κεφάλαιο. Ως διαδικασία προτείνεται εκείνη με την οποία αποδίδονται δημόσιες εκτάσεις σε ιδιώτες κτηνοτρόφους για κτηνοτροφική και μόνο χρήση και για 20 έτη (με χαμηλό τίμημα ή, στην περίπτωση της Βόρειας Εύβοιας, μηδενικό). Στις συγκεκριμένες εκτάσεις θα μπορούσε να γίνει σπορά λειμώνιων φυτών, κτηνοτροφικών θάμνων και δρυών, οι οποίες αργότερα θα προσφέρουν υλικό για τροφή ή απευθείας βόσκηση.

Οι 13 ανατεθείσες θεματικές μελέτες ανάπτυξης του Προγράμματος Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας (το Νέο Δάσος, οι Υποδομές, η Αγροδιατροφή, ο Τουρισμός κ.ο.κ.) που αναφέρονται σε όλες τις πτυχές του δημόσιου και ιδιωτικού βίου, “συνομιλούν” και συγκλίνουν σε έναν σκοπό: την αναγέννηση του Νέου Δάσους. Το Νέο Δάσος αποτελεί τον εμπνευστή του Προγράμματος. Όλα αρχίζουν και τελειώνουν στην αναγέννησή του, η οποία θα επιτευχθεί μέσα από την ανάπτυξη συνεργειών ευρείας κλίμακας. Στόχος είναι να αποτελέσει τον πρωταγωνιστή της διπλής μετάβασης, πράσινης και ψηφιακής, και ορόσημο καινοτομίας στο κρίσιμο πεδίο της ανθεκτικότητας σε μελλοντικές απειλές.