Το ανατολικό μέτωπο του ΝΑΤΟ: Θα κάνει την Ευρώπη ασφαλέστερη η συσσώρευση στρατευμάτων;
Η Ανατολική Ευρώπη είναι πιο στρατιωτικοποιημένη από κάθε άλλη στιγμή μετά την κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου
Βρετανικά άρματα Challenger 2 οργώνουν την πολωνική ύπαιθρο. Επίλεκτα γαλλικά στρατεύματα ειδικών δυνάμεων παρακολουθούν τις ακτές της Μαύρης Θάλασσας στη Ρουμανία. Πυροβολαρχίες αμερικανικών πυραύλων σαρώνουν τον ουρανό της Σλοβακίας. Νορβηγικό F-35 προσπαθεί να αναχαιτίσει άγνωστο ρωσικό αεροσκάφος που εμφανίζεται στα ανοικτά των ακτών της Φινλανδίας.
Καθώς μαίνεται η μάχη στην Ουκρανία, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ κατά μήκος της ανατολικής πλευράς της συμμαχίας έχουν ξεκινήσει συλλογικά την πιο σημαντική —και ταχεία— στρατιωτική ανάπτυξη στην ιστορία της σύγχρονης Ευρώπης: μια κατάσταση συναγερμού και ετοιμότητας χωρίς πόλεμο, αλλά και μακράν της ειρήνης.
Η εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία έχει επαναφέρει την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ σε ένα σενάριο που πίστευε ότι ανήκε στο παρελθόν.
Προσπαθώντας να βρει συνάφεια μετά την άδοξη υποχώρηση από το Αφγανιστάν και γεμάτη από διχασμούς μεταξύ των Ευρωπαίων συμμάχων που είχαν πολύ διαφορετικές απόψεις για τον μελλοντικό της ρόλο, η συμμαχία είχε σηματοδοτήσει για το 2022 επανεκκίνηση ώστε να ακολουθήσει τον προσανατολισμό των ΗΠΑ προς την Ασία και την απειλή από την Κίνα.
Σε διάστημα λίγων εβδομάδων, αντ’ αυτού δημιούργησε άνευ προηγουμένου επίπεδο ενότητας ως απάντηση στον αρχικό αντίπαλό της: τη Μόσχα.
Σήμερα, η Ανατολική Ευρώπη είναι πιο στρατιωτικοποιημένη από κάθε άλλη στιγμή μετά την κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου. Για άλλη μια φορά, πυρηνικά οπλισμένες υπερδυνάμεις βρίσκονται αντιμέτωπες σε ένα ευρύ μέτωπο που εκτείνεται μεταξύ της Βαλτικής και της Μαύρης Θάλασσας.
Ταυτόχρονα, συμφωνίες για τον έλεγχο των εξοπλισμών από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, όπως η Συνθήκη INF που απαγόρευε τους πυραύλους κρουζ με βεληνεκές 500-5.500 χλμ, και η συμφωνία Open Skies, η οποία επέτρεπε στη Ρωσία και τα μέλη του ΝΑΤΟ να πραγματοποιούν αναγνωριστικές πτήσεις πάνω από στρατιωτικές εγκαταστάσεις άλλων χωρών, έχουν καταπατηθεί.
Το ίδιο ισχύει και για τα κανάλια επικοινωνίας και αποκλιμάκωσης μεταξύ της Μόσχας και των δυτικών πρωτευουσών.
Το αποτέλεσμα είναι μια ήπειρος με περισσότερα όπλα και στρατιώτες σε κατάσταση υψηλού συναγερμού από ό,τι έχει δει εδώ και δεκαετίες, αλλά χωρίς τα προστατευτικά κιγκλιδώματα που παρείχαν κάποια διασφάλιση κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου: η Ευρώπη είναι αναμφισβήτητα λιγότερο ασφαλής σήμερα από οποιοδήποτε άλλο χρονικό σημείο από το 1945 και μετά.
Αυτό έχει εγείρει το ερώτημα εάν η στρατιωτική συσσώρευση του ΝΑΤΟ προστατεύει καλύτερα την Ευρώπη ή απλώς εντείνει μια ήδη δύσκολη κατάσταση.
Ο Ρώσος πρόεδρος το θεωρεί απλώς το πλέον πρόσφατο βήμα σε ολοένα πιο απειλητική στάση που δικαιολογούσε την επίθεσή του στο Κίεβο.
Τις τελευταίες ημέρες, έχει εντείνει τη ρητορική του σχετικά με πιθανό χτύπημα στα μέλη του ΝΑΤΟ – κίνηση που σχεδόν σίγουρα θα ενεργοποιήσει το Άρθρο 5, το σύμφωνο αμοιβαίας άμυνας της συμμαχίας, και πιθανότατα θα επισπεύσει έναν παγκόσμιο πόλεμο. Κατηγόρησε τη συμμαχία τόσο για εκφοβισμό όσο και για πόλεμο μέσω αντιπροσώπων εναντίον του στην Ουκρανία μέσω προμηθειών όπλων δισεκατομμυρίων δολαρίων.
«Έχουμε όλα τα όπλα που χρειαζόμαστε για αυτό», είπε την περασμένη εβδομάδα σχετικά με πιθανή απάντηση, αναφερόμενος στο πλέον σύγχρονο σύστημα πυρηνικών πυραύλων της Ρωσίας.
«Κανείς άλλος δεν μπορεί να καυχιέται για αυτά τα όπλα και δεν θα καυχηθούμε για αυτά. Αλλά θα τα χρησιμοποιήσουμε».
Το ΝΑΤΟ υποστηρίζει ότι δεν έχει άλλη επιλογή από το να επεκτείνει την παρουσία του στην Ανατολική Ευρώπη.
«Είναι πιο ασφαλές; Λοιπόν, το να μην το κάνουμε δεν θα μας κάνει πιο ασφαλείς», λέει ο ναύαρχος Ρομπ Μπάουερ, πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ, της ανώτατης στρατιωτικής αρχής της συμμαχίας.
«Το να είσαι αδύναμος και αναξιόπιστος είναι πιο επικίνδυνο από το να είσαι ισχυρός και αξιόπιστος», προσθέτει. «Ο αποτρεπτικός παράγοντας είναι πολύ σημαντικός».
Η αντίδραση του ΝΑΤΟ στην εισβολή
Σε λιγότερο από δεκαπενθήμερο μετά την εισβολή του Πούτιν, το ΝΑΤΟ εγκατέλειψε δεκαετίες συλλογικού συμβατικού σκεπτικού της συμμαχίας σχετικά με τη στρατιωτική της στάση στην Ευρώπη και τον κίνδυνο να προκαλέσει την εχθρότητα της Μόσχας — ακόμη και καθώς ο Πούτιν υποσχόταν να ανταποδώσει κάθε απειλή για την ασφάλεια της Ρωσίας και έκανε επανειλημμένες απειλές για ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.
Σαράντα χιλιάδες στρατιώτες στην Ανατολική Ευρώπη βρίσκονται υπό την άμεση διοίκηση του ΝΑΤΟ — 10 φορές τον αριθμό που ήταν την ημέρα πριν από την εισβολή του Πούτιν. Οκτώ χώρες φιλοξενούν πλέον ομάδες μάχης του ΝΑΤΟ — διπλάσιο από τον αριθμό που είχε προηγουμένως. Και έχει ενεργοποιηθεί μια δύναμη ταχείας αντίδρασης, που αποτελείται από έως και 10.000 στρατιώτες, στο όνομα της συλλογικής άμυνας για πρώτη φορά στην ιστορία της συμμαχίας.
«Όταν οι Ρώσοι επιτέθηκαν στην Ουκρανία, ο θάνατος και η καταστροφή και ο τρόπος που διεξήχθησαν οι επιχειρήσεις άναψαν τον διακόπτη», λέει ο Bauer.
«Η ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα έχει εξελιχθεί περισσότερο τις τελευταίες έξι ημέρες από ό,τι τις τελευταίες δύο δεκαετίες», δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την 1η Μαρτίου, καθώς έγινε αντιληπτή η κλίμακα της νέας πραγματικότητας στην ήπειρο.
Την εποχή της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου, οι ΗΠΑ είχαν 200.000 στρατιώτες στη Δυτική Γερμανία.
Σήμερα, τα κράτη στην ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ, από τη Βαλτική στο βορρά, μέχρι τη Βουλγαρία στη Μαύρη Θάλασσα, διαθέτουν επί του παρόντος περίπου 330.000 στρατιώτες: εθνικούς στρατούς που ενισχύονται από στρατεύματα από τη δυτική Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τον Καναδά. Εκτός από τις χερσαίες δυνάμεις, έως και 130 αεροσκάφη του ΝΑΤΟ βρίσκονται σε κατάσταση συναγερμού και περίπου 150 πολεμικά πλοία περιπολούν στις θάλασσες.
«Προηγουμένως ήταν αδιανόητο» είναι ο τρόπος με τον οποίο ανώτερος αξιωματούχος της συμμαχίας περιγράφει την αλλαγή στην παρουσία του ΝΑΤΟ στην ανατολική Ευρώπη.
Οι διοικητές του ΝΑΤΟ δικαιολογούν τη στρατιωτική συσσώρευση ως αναγκαίο μέτρο ασφαλείας για να ενισχύσουν την ικανότητά τους να υπερασπιστούν τη συμμαχία από την κλίμακα που έχει παρατηρηθεί στον ρωσικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας – και ως αύξηση της αποτρεπτικής ικανότητας σχετικά με το αντιληπτό, από τον Πούτιν, επίπεδο ανάληψης κινδύνου.
«Είχαμε το δίλημμα καθώς οδηγούμασταν στην εισβολή, όπου κάποιοι έλεγαν: όχι, πρέπει να συνεχίσουμε τον διάλογο, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με τη στρατιωτική στάση και δεν πρέπει να πιέσουμε [τον Πούτιν] να δράσει λόγω των πράξεων μας », λέει ο Μπάουερ. «[Αλλά] ό,τι και να κάνουμε, θα κάνει αυτό που αυτός θέλει να κάνει: αυτό είναι το πρόβλημα».
Η απάντηση του ΝΑΤΟ στην εισβολή στην Ουκρανία ήταν στην πραγματικότητα στο στάδιο της προετοιμασίας επί τέσσερα χρόνια, μια σειρά προσχεδιασμένων βημάτων έκτακτης ανάγκης που είχαν επινοηθεί από τους επικεφαλής της άμυνας της συμμαχίας για αυτό ακριβώς το σενάριο.
Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ένα άτονο ΝΑΤΟ έψαχνε για σκοπό καθώς οι άμεσες απειλές για τα μέλη του φαινόταν να ξεθωριάζουν. Η συμμαχία εγκατέλειψε τη γεωγραφία της για να παρέμβει σε συγκρούσεις στη Βοσνία, το Κοσσυφοπέδιο και το Αφγανιστάν. Το ΝΑΤΟ έγινε συμμαχία «για επιλεκτικούς πολέμου», λέει ο Μπάουερ. «Και το κάναμε αυτό επί 20 χρόνια».
Η πρώτη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, για την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, ξύπνησε τη συμμαχία από αυτόν τον λήθαργο.
«Αυτό που μας δίδαξε η Κριμαία ήταν ότι δεν αποφασίζουμε εμείς για το χρονοδιάγραμμα [της σύγκρουσης] αλλά ο αντίπαλος, ο εχθρός», λέει ο Μπάουερ. «Αυτό οδήγησε στη συζήτηση: ταιριάζουν στην πραγματικότητα όλα όσα έχουμε, όσον αφορά τη στρατηγική και το σχεδιασμό, με αυτήν την αλλαγή; Και η απάντηση βασικά ήταν όχι».
Μια σειρά εσωτερικών συμφωνιών, με σοβαροφανείς τίτλους και ακροστιχίδες ορολογίας, συντάχθηκαν, συζητήθηκαν και εγκρίθηκαν μεταξύ 2018 και 2021, συμπεριλαμβανομένης της πρώτης νέας στρατιωτικής στρατηγικής του ΝΑΤΟ εδώ και πέντε δεκαετίες και πλήρους επανεξέτασης του τι θα απαιτείτο για να αποτραπεί η εισβολή των εκσυγχρονισμένων ρωσικών ένοπλων δυνάμεων.
Ως αποτέλεσμα, όταν οι ηγέτες των 30 χωρών του ΝΑΤΟ συγκεντρώθηκαν για εικονική σύνοδο έκτακτης ανάγκης στις 25 Φεβρουαρίου, χρειάστηκε μόνο να συμφωνήσουν σχετικά με το ποια από τα πέντε σχέδια αντίδρασης ήταν απαραίτητα. Συμφώνησαν και στα πέντε.
«Ενώ όλο αυτό σχεδιαζόταν, φαινόταν μάλλον βαρετό και αφηρημένο. Και μετά τα βγάλαμε από τα συρτάρια στα τέλη του περασμένου έτους, και ξαφνικά μας προέκυψε: μαζική αύξηση της παρουσίας δυνάμεων στην ανατολική πλευρά», λέει ο προαναφερθείς ανώτερος αξιωματούχος του ΝΑΤΟ.
Αξιωματούχοι της Συμμαχίας λένε ότι μέρος της αύξησης στη στρατιωτική παρουσία έχει πραγματοποιηθεί απλώς με την πλήρη επάνδρωση των αποστολών που προηγουμένως ήταν υποστελεχωμένες. Αεροπορικές περιπολίες που απαιτούσαν οκτώ μαχητικά αεροσκάφη μέχρι τότε αναλαμβάνονταν από μόλις τρία.
«Υπήρχαν κενά πριν, αλλά τώρα η κάλυψη είναι πλήρης», προσθέτει ο ανώτερος αξιωματούχος. «Όλα αυτά απλά δεν θα ήταν δυνατά πριν από μερικά χρόνια».
Οι χώρες δεν αισθάνονται πλέον περιορισμένες από την Ιδρυτική Πράξη για την Αμοιβαιότητα των Σχέσεων ΝΑΤΟ – Ρωσίας, έγγραφο που υπογράφηκε το 1997 από τη συμμαχία και τη Μόσχα που, μεταξύ άλλων, ζητούσε μείωση της στρατιωτικής ισχύος και την αποφυγή νέων αναπτύξεων κοντά στα γεωγραφικά όρια του ενός και του άλλου.
«Η Πράξη ΝΑΤΟ-Ρωσίας είναι ακόμα εκεί. Αλλά τίποτα από όσα πρέπει να κάνουμε δεν πρόκειται να παρεμποδιστεί από το περιεχόμενό της», λέει ο Μπάουερ. Κατ’ ιδία, πολλοί αξιωματούχοι των κρατών μελών λένε ότι θεωρούν την Πράξη νεκρή.
«Προς το παρόν, η γενική άποψη σε πολιτικό επίπεδο είναι ότι δεν σκοτώνουμε [τη συμφωνία], αλλά τίποτα σε αυτήν. . . δεν θα μας σταματήσει να κάνουμε αυτό που πρέπει να κάνουμε», προσθέτει ο Μπάουερ.
Κίνδυνος κλιμάκωσης
Αλλά στα «χαρακώματα», βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά. Και τα βλέπουν έτσι εδώ και αρκετό καιρό.
«Το ΝΑΤΟ έχει βάλει τις δυνάμεις του πρώτης γραμμής στα σύνορά μας», είπε ο Πούτιν σε ομιλία του στη Διάσκεψη Ασφάλειας του Μονάχου το 2007, που τώρα θεωρείται ορόσημο στις σχέσεις του με τη Δύση και ταφόπλακα στη συνεργασία μεταξύ Μόσχας και ΝΑΤΟ. «Έχουμε το δικαίωμα να ρωτήσουμε: εναντίον ποιου στοχεύει αυτή η επέκταση;»
Η διαμαρτυρία του Πούτιν ενάντια σε αυτό που θεωρεί ως την αδυσώπητη επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά διατυμπανιζόταν συνεχώς στα περισσότερα από 22 χρόνια που ηγείται της Ρωσίας.
Μετά την επανένωση της Γερμανίας και την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, 12 χώρες έχουν ενταχθεί στη συμμαχία. Τρεις – τα κράτη της Βαλτικής – ήταν πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Άλλες επτά ήταν προηγουμένως μέλη της υπό την ηγεσία της Μόσχας στρατιωτικής συμμαχίας του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Η ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ είναι 1.100 χιλιόμετρα πιο κοντά στο Κρεμλίνο από τα σύνορα της Δυτικής Γερμανίας απ’ ότι ήταν το 1989.
Όταν ανακοίνωσε την εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο, ο Πούτιν επανειλημμένα επέστρεψε στο θέμα της επέκτασης του ΝΑΤΟ ως δικαιολογία.
«Θεμελιώδεις απειλές χρόνο με το χρόνο, βήμα-βήμα, δημιουργούνται ανάγωγα και απροσχημάτιστα από ανεύθυνους πολιτικούς στη Δύση σε σχέση με τη χώρα μας: εννοώ την επέκταση του μπλοκ του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά, που φέρνει τη στρατιωτική του υποδομή πιο κοντά στα ρωσικά σύνορα. », είπε ο Πούτιν.
Ο Μπάουερ απορρίπτει αυτού του είδους τη ρητορική ως «ανοησίες».
«Απαντάμε στις ενέργειες του κ. Πούτιν. Δεν το κάνουμε αυτό γιατί θέλουμε να επιδείξουμε στάση κλιμάκωσης», λέει. «Επιτίθεται στην Ουκρανία. Βρίσκεται στη Λευκορωσία. Επιτέθηκε στη Γεωργία. Δεν έχουμε επιτεθεί στη Ρωσία, ούτε μία φορά. Απαντάμε στις ενέργειές του».
Η δυτική στρατιωτική περιοχή της Ρωσίας, η οποία καλύπτει εδάφη που συνορεύουν με τη Φινλανδία, τη Βαλτική, τη Λευκορωσία και την Ουκρανία, καθώς και τον θύλακα του Καλίνινγκραντ, διαθέτει τις μεγαλύτερες και καλύτερα εξοπλισμένες μονάδες των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Περισσότεροι από 300.000 στρατιώτες παρέχουν το πλήρες φάσμα των πολεμικών δυνατοτήτων πολέμου, από μονάδες αρμάτων μάχης, ειδικές δυνάμεις και εκτοξευτές πυραύλων εδάφους, παράλληλα με βάσεις ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων.
Ως αποτέλεσμα των κινήσεων του Κρεμλίνου τα τελευταία χρόνια να εμβαθύνει τον έλεγχό του στη σύμμαχό του Λευκορωσία – όπου οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις ανέπτυξαν δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες τον περασμένο χειμώνα – οι ενισχυμένες στρατιωτικές παρουσίες ΝΑΤΟ και Ρωσίας βρίσκονται πλέον σε μεγαλύτερη εγγύτητα μεταξύ τους, ανεξάρτητα από το τελικό αποτέλεσμα της εισβολής του Πούτιν στην Ουκρανία.
Το ΝΑΤΟ ήταν σταθερό στην άρνησή του να υποστηρίξει οποιαδήποτε άμεση επέμβαση στην Ουκρανία, ενώ τόνισε την υπόσχεσή του να υπερασπιστεί «κάθε σπιθαμή» του εδάφους της συμμαχίας από πιθανή επέκταση του πολέμου. Αλλά είναι δύσκολο να αγνοήσουμε την πραγματικότητα ότι τα μέσα για να αποφευχθεί η κλιμάκωση —περισσότερα στρατεύματα και περισσότερος εξοπλισμός— αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο να συμβεί.
«Φυσικά, όσο ο πόλεμος συνεχίζεται, θα υπάρχει κίνδυνος κλιμάκωσης πέρα από την Ουκρανία», δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ τον περασμένο μήνα. «Και σε αυτό ακριβώς επικεντρώνεται το ΝΑΤΟ, για να αποτρέψει αυτή την κλιμάκωση». . . αυξάνοντας την παρουσία στο ανατολικό τμήμα της συμμαχίας».
«Ο κίνδυνος ανάφλεξης, κλιμάκωσης είναι προφανώς υψηλότερος», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος άμυνας ισχυρού μέλους του ΝΑΤΟ. «Αυτό το υλικό που έχει φτάσει σε λίγους μήνες θα πάρει χρόνια ή δεκαετίες για να εξαφανιστεί ξανά. Τα πράγματα ως έχουν εξελίσσονται σε κανόνα με μεγάλη ταχύτητα».
Ο αξιωματούχος πρόσθεσε: «Και αυτό έρχεται σε χρονική περίοδο όπου ο Πούτιν γερνάει, σκέφτεται όλο και περισσότερο την υστεροφημία του και, πιθανότατα, γίνεται όλο και λιγότερο προβλέψιμος και όλο και λιγότερο σταθερός στις σκέψεις και τις πράξεις του».
Ανοιχτοί λογαριασμοί
Φαίνεται όλο και πιο πιθανό ότι τα σύνορα ΝΑΤΟ-Ρωσίας θα πυκνώσουν, θα γίνουν πιο τεταμένα και μάλιστα σύντομα. Η Φινλανδία και η Σουηδία, χώρες που προηγουμένως επέλεξαν χαλαρή συνεργασία με το ΝΑΤΟ έναντι ένταξης, συζητούν για την αλλαγή αυτής της μακροχρόνιας πολιτικής καθώς η κοινή γνώμη ταλαντεύεται προς τη συλλογική άμυνα υπό το πρίσμα της εισβολής του Πούτιν στην Ουκρανία.
Η ένταξη της Φινλανδίας θα προσθέσει περισσότερα από 1.300 χιλιόμετρα στα σύνορα ΝΑΤΟ-Ρωσίας, υπερδιπλασιάζοντας το τρέχον μήκος τους. Προσθέστε τη Λευκορωσία ως Ρώσο πληρεξούσιο, και οι δύο στρατιωτικές δυνάμεις θα έχουν κοινό μέτωπο μήκους περίπου 3.750 χιλιομέτρων.
Η Μόσχα έχει προειδοποιήσει ότι κίνηση της Φινλανδίας ή της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ θα απαιτούσε στρατιωτική απάντηση και θα τερματίσει το «αποπυρηνικοποιηένο καθεστώς της Βαλτικής Θάλασσας».
Ως εκ τούτου, το ΝΑΤΟ λέει ότι η αύξηση του στα ανατολικά απέχει πολύ από το να έχει τελειώσει. Στη σύνοδο κορυφής της συμμαχίας στη Μαδρίτη τον Ιούνιο, αναμένεται να υπογράψει σχέδια για συνέχιση της ενίσχυσης αυτής της πτέρυγας.
Ο Μπάουερ λέει ότι πιθανά μελλοντικά βήματα περιλαμβάνουν πιο στιβαρά συστήματα διοίκησης και ελέγχου, ολοκληρωμένα συστήματα αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας και μεγαλύτερες αναπτύξεις στρατευμάτων πέραν των τωρινών σχηματισμών μάχης. Αυτό θα υποστηριζόταν από σημαντικά αμυντικά αποθέματα πυρομαχικών, ιατρικού υλικού και πυραύλων για να δώσει «την ικανότητα να συντηρούνται οι επιχειρήσεις για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. . . και επίσης για τη δυνατότητα ενίσχυσης με μεγαλύτερες μονάδες εάν είναι απαραίτητο».
«Ανεξάρτητα από το αν αυτός ο πόλεμος [στην Ουκρανία] τελειώσει εντός εβδομάδων, μηνών ή ετών, θα έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην ασφάλειά μας, στον τρόπο με τον οποίο το ΝΑΤΟ πρέπει να ανταποκριθεί και να διασφαλίσει τη συνεχή συλλογική άμυνα και ασφάλεια», είπε ο Στόλτενμπεργκ.
Ο Μπάουερ λέει ότι το ΝΑΤΟ παραμένει προσηλωμένο στις προσπάθειες αποκλιμάκωσης, αλλά ότι η Ρωσία έχει «κόψει» όλα τα κανάλια. Προσπάθησε να κάνειπραγματοποιήσει επαφές με τον αντίπαλό του – τον Βαλέρι Γερασίμοφ, αρχηγό του γενικού επιτελείου της Ρωσίας – πριν και μετά την έναρξη της εισβολής, αλλά τα αιτήματα απορρίφθηκαν.
Και ενώ η μαχητική ικανότητα —και το κύρος — των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων έχει καταρρακωθεί μετά από περισσότερους από δύο μήνες πολέμου στην Ουκρανία, όπου η προγραμματισμένη ταχεία κατάληψη του Κιέβου απέτυχε λόγω σωρείας υλικοτεχνικών και στρατηγικών αποτυχιών και επιχειρησιακών ελλείψεων, λέει ο Μπάουερ το ΝΑΤΟ δεν πρέπει να εφησυχάζει.
«Οι Ρώσοι πίστεψαν τις δικές τους ανοησίες [για την Ουκρανία]. . . Ελπίζω να μην το κάνουν, αλλά θα έπρεπε να υποθέσει κανείς ότι θα προετοιμαστούν κατάλληλα [αν είναι να επιτεθούν στο ΝΑΤΟ]», λέει ο Μπάουερ.
«Αν νομίζατε ότι είχαν 5 μέτρα μπόι πριν, πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί για να μην λέτε ότι έχουν 1 μέτρο τώρα», λέει. «Δεν νομίζω ότι θα ήταν σοφό να τους υποτιμήσουμε».
Τα οφέλη και τα όρια των ιδιωτικοποιήσεων
Μπορούμε να αντλήσουμε σημαντικά διδάγματα από την ποικίλη εμπειρία του Ηνωμένου Βασιλείου
Γιατί οι «εξαιρετικές οικονομίες» απαιτούν και μια... εξαιρετική ευελιξία
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να προσαρμόσουν τις προσεγγίσεις τους, μεταξύ άλλων μέσω προληπτικών διαπραγματεύσεων με την κυβέρνηση Τραμπ
Η Γαλλία, το mode της «γκρινιάρας μαμάς» και το παράδειγμα της Ελλάδας
Η σύγκλιση των γαλλικών αποδόσεων με της Ελλάδας αποτελεί έλεγχο πραγματικότητας
Κρίση χρέους αλά ελληνικά για τη Γαλλία; Η επόμενη ημέρα και τα σενάρια
Οι επενδυτές έχουν συγκλονιστεί από την πολιτική παράλυση και τα άθλια δημόσια οικονομικά
Η «παγίδα» του μεσαίου διαδρόμου στα Lidl - Γιατί οι άνδρες είναι πιο επιρρεπείς στις περιττές αγορές
Το κυνήγι θησαυρού και οι άσκοπες αγορές έχουν εδώ και καιρό οδηγήσει στην επιτυχία του λιανικού εμπορίου
Γιατί ο εμπορικός πόλεμος του Τραμπ θα προκαλέσει χάος
Οι δασμοί, ειδικά σε μια χώρα, θα οδηγήσουν σε ένα ανίερο οικονομικό και πολιτικό χάος