Κομισιόν: Πλαφόν στο TTF μόνο με μπλακ άουτ στην παροχή ρωσικού αερίου

Την ανάγκη της πλήρους προετοιμασίας των κρατών – μελών της Ε.Ε. σε περίπτωση μαζικής ή και πλήρους διακοπής παροχής του ρωσικού φυσικού αερίου επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πακέτο των νέων προτεινόμενων μέτρων προς τα κράτη μέλη που παρουσίασε σήμερα.

Όπως έγραψε ο ΟΤ την περασμένη Δευτέρα, οι Βρυξέλλες σημειώνουν πως σε ένα ακραίο σενάριο διακοπής παροχής φυσικού αερίου που θα επηρρεάσει πολλά κράτη – μέλη ή σε εκείνο που κλείσουν τελείως για όλη την Ε.Ε. η στρόφιγγα της Gazprom, τότε θα πρέπει να τεθεί ανώτατη τιμή στο TTF ώστε οι καταναλωτές να μην επιβαρυνθούν με επιπλέον κόστη.

• Διαβάστε ακόμη: REPowerEU: Σχέδιο 300 δισ. για ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία

«Για την αντιμετώπιση του σοκ στην ασφάλεια του εφοδιασμού, η ΕΕ διαθέτει μέσα, όπως τους εθνικούς μηχανισμούς αλληλεγγύης και τα σχέδια έκτακτης ανάγκης που αναπτύχθηκαν βάσει του κανονισμού για την ασφάλεια του εφοδιασμού με εθνικά και περιφερειακά μέτρα, την ενισχυμένη περιφερειακή συνεργασία για την ασφάλεια του εφοδιασμού και τις τακτικές ανταλλαγές μεταξύ κρατών μελών και η Επιτροπή στην ομάδα συντονισμού για το φυσικό αέριο», περιγράφει χαρακτηριστικά η Κομισιόν και συνεχίζει: «Οι συμφωνίες αλληλεγγύης και ο μηχανισμός αλληλεγγύης που προβλέπεται στον κανονισμό αποτελούν επίσης μέρος των υφιστάμενων κανόνων ασφάλειας του εφοδιασμού. Ωστόσο, αυτοί οι μηχανισμοί αλληλεγγύης προορίζονται να ενεργοποιηθούν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης για την εθνική ασφάλεια εφοδιασμού.Σε περίπτωση περαιτέρω διαταραχών του αερίου που επηρεάζουν ταυτόχρονα πολλά κράτη μέλη, ενδέχεται να απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα», τονίζει.

Περιορισμός στην κατανάλωση

Μάλιστα σε ένα τέτοιο σενάριο, όπως περιγράφει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «θα μπορούσε να απαιτηθεί μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου ακόμη και στα κράτη μέλη που επηρεάζονται λιγότερο άμεσα, ώστε να διασφαλιστεί η προσφορά για βασικές λειτουργίες ή τομείς σε κράτη μέλη που επηρεάζονται περισσότερο».

Η Κομισιόν, προτρέπει τα κράτη – μέλη να επισπεύσουν την αναγκαία προσαρμογή των νομοθεσιών τους.

Το πλαφόν

Σύμφωνα με τις Βρυξέλλες στην περίπτωση που κινδυνεύσει η ασφάλεια εφοδιασμού είναι πιθανό να προκληθεί «η ανάγκη να καθοριστεί παράλληλα μια διοικητική τιμή για το φυσικό αέριο, όπως μια μέγιστη ρυθμιζόμενη τιμή για το φυσικό αέριο που παραδίδεται σε ευρωπαίους καταναλωτές και εταιρείες (ανώτατο όριο τιμής ΕΕ) για την κάλυψη της περιόδου της κηρυγμένης έκτακτης ανάγκης της Ένωσης».

Όπως εξηγεί, «αυτός ο τύπος παρέμβασης στις τιμές θα περιοριστεί στη διάρκεια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης σε ολόκληρη την ΕΕ. Μια δυνατότητα θα ήταν να περιοριστεί ο σχηματισμός τιμών κατά τη διάρκεια αυτού του σεναρίου διαταραχής με τον περιορισμό της τιμής στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια φυσικού αερίου, αλλά ένα τέτοιο ανώτατο όριο τιμής μπορεί γενικά να εισαχθεί με διαφορετικούς τρόπους και μπορεί να παρέμβει σε διαφορετικά επίπεδα της αλυσίδας αξίας του φυσικού αερίου. Ένα τέτοιο ανώτατο όριο τιμής της ΕΕ σε ένα σενάριο μεγάλης διαταραχής θα είχε το πλεονέκτημα του περιορισμού των επιζήμιων επιπτώσεων της διαταραχής στις τιμές για τους καταναλωτές, τις εταιρείες και τους παρόχους βασικών υπηρεσιών σε προκαθορισμένα επίπεδα».

Η ανώτατη τιμή και οι εισαγωγές LNG

Ωστόσο, τονίζει η Ευρ. Επιτροπή, «θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι η εισαγωγή ενός τέτοιου ανώτατου ορίου τιμών δεν επιδεινώνει την ικανότητα της ΕΕ να προσελκύει προμήθειες αερίου από αγωγούς και LNG από εναλλακτικούς προμηθευτές, κάτι που θα είναι ζωτικής σημασίας σε ένα τέτοιο σενάριο όπως κάθε μείωση ή περιορισμός εναλλακτικών καναλιών εφοδιασμού σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα οδηγούσε σε περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης της έλλειψης. Ένα τέτοιο ανώτατο όριο θα περιόριζε επίσης αυτόματα τη δυνατότητα μείωσης της ζήτησης φυσικού αερίου λόγω των τιμών, επηρεάζοντας αρνητικά το ισοζύγιο προσφοράς-ζήτησης. Εάν αποζημιωθεί και δεν συνοδεύεται από σημαντική περικοπή, αυτό το είδος παρέμβασης θα μπορούσε να απαιτήσει σημαντικά ποσά για χρηματοδότηση», περιγράφει και ανοίγει το παράθυρο αποζημίωσης: «Αυτό δηλώνεται από την Επιτροπή κατόπιν αιτήματος τουλάχιστον δύο κρατών μελών και μπορεί επίσης να δηλωθεί κατόπιν αιτήματος ενός»

Τα μέτρα στην ηλεκτρική ενέργεια

Εξάλλου, η Κομισιόν προτείνει στα κράτη μέλη και τη λήψη νέων μέτρων στην ηλεκτρική ενέργεια για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους.

Αυτά είναι:

1.    Φορολόγηση ή ρυθμιζόμενα μέτρα για την ανάκτηση υπερ-εσόδων από μονάδες βάσης ηλεκτροπαραγωγής.

Σύμφωνα με την Κομισιόν τα έσοδα αυτά μπορούν να χρηματοδοτήσουν προσωρινά μέτρα στήριξης ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Η φορολόγηση των υπερ-εσόδων μπορεί να παραταθεί και μετά τις 30 Ιουνίου και μέχρι την επόμενη χειμερινή περίοδο

2.    Επέκταση του μέτρου του πλαφόν στις τιμές λιανικής ρεύματος των νοικοκυριών και στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Η επέκταση αυτή θα είναι περιορισμένη ως προς τις ποσότητες προκειμένου να μην προκληθεί αύξηση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.

3.  Παροχή επιχορηγήσεων ή καθορισμός τιμών αναφοράς στα κόστη εισροών τεχνολογιών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Για το μέτρο αυτό – το οποίο είναι ουσιαστικά εκείνο που προωθεί η ελληνική κυβέρνηση για την επιβολή πλαφόν στη χονδρεμπορική αγοράς – θέτει πέντε αυστηρούς περιορισμούς για την εφαρμογή τους. Είναι:

·      Να μην υπάρχουν περιορισμοί στις διασυνοριακές εξαγωγές ρεύματος

·      Να τηρούνται οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

·      Να υπάρχει διαβούλευση με τα θιγόμενα γειτονικά κράτη αλλά και τα ενδιαφερόμενα μέρη της αγοράς.

·      Να αποφεύγουν να τιμωρούν… τους συμμετέχοντες στην αγορά που εξασφάλιζαν την ηλεκτρική τους ενέργειας με προθεσμιακές συμβάσεις και

·      Να υπάρχουν και μέτρα για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.

4.    Αξιοποίηση εσόδων συμφόρησης των δικτύων

Η αύξηση των λεγόμενων εσόδων συμφόρησης λόγω της ανόδου του διασυνοριακού εμπορίου ρεύματος από διαφορετικές τιμολογιακές ζώνες μπορεί να αξιοποιηθεί ώστε να μειωθούν τα τιμολόγια δικτύου ρεύματος. Επίσης τα έσοδα αυτά μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση μέτρων στήριξης.