Γαλλία – εκλογές: Ο Μελανσόν προσπερνά τη Λεπέν, αλλά δεν πλησιάζει τον Μακρόν

Τρεις εβδομάδες προτού στηθούν και πάλι κάλπες στη Γαλλία, τη φορά αυτή για την ανανέωση των μελών του Κοινοβουλίου, η εικόνα σε ό,τι αφορά το συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων που διαμόρφωσαν οι δύο γύροι της προεδρικής εκλογής μοιάζει να αλλάζει μόνο για τους διεκδικητές της μείζονος αντιπολίτευσης. Ο συνασπισμός της Αριστεράς με ηγέτιδα δύναμη την «Ανυπότακτη Γαλλία» του Ζαν-Λικ Μελανσόν εκτοπίζει τον ακροδεξιό Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν, σύμφωνα με αποκλειστική δημοσκόπηση που δημοσίευσε η «Les Echos». Δεν φαίνεται να απειλεί, όμως, την προεδρική πλειοψηφία του Εμανουέλ Μακρόν.

Η δημοσκόπηση που διενήργησαν από τις 14 έως τις 18 Μαΐου οι OpinionWay-Kéa Partners για λογαριασμό της οικονομικής εφημερίδας και του ραδιοσταθμού Radio Classique προσλαμβάνει πρόσθετο ενδιαφέρον καθώς είναι η πρώτη μετά το διορισμό από τον Μακρόν της Ελιζαμπέτ Μπορν στην ηγεσία της κυβέρνησης. Πρόκειται για μια πολιτικό που κατηγορήθηκε από κόμματα, πολιτικούς αναλυτές και σχολιαστές στο γαλλικό τύπο για «τεχνοκρατισμό» και για μικρή πολιτική πείρα (είναι απόφοιτος της Πολυτεχνικής Σχολής και ενεπλάκη στην πολιτική επί Μακρόν, στα υπουργεία Μεταφορών, Οικολογικής Μετάβασης και την τελευταία διετία Εργασίας).

Η πρώτη δημοσκόπηση επί πρωθυπουργίας Μπορν, αν μη τι άλλο, δεν έδειξε κάποια «δυσθυμία» (πόσω μάλλον αποδοκιμασία, που κάποιοι φοβούνταν) των ψηφοφόρων του προέδρου για την επιλογή του. Τουναντίον, συγκριτικά με την προηγούμενη έρευνα του ίδιου πολιτικού «βαρομέτρου», το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι θα προτιμήσουν υποψηφίους του Μακρόν και του Κινήματός του «Εμπρός», εμφανίζεται αυξημένο κατά μία εκατοστιαία μονάδα (27%).

Ενωτικός Μελανσόν

Κατά μία εκατοστιαία μονάδα, όμως, εμφανίζεται αυξημένη και η Ενωμένη Αριστερά. Ενα επίτευγμα που ελάχιστοι πίστευαν ότι θα πετύχει ο ηγέτης των «Ανυπότακτων» Μελανσόν, καθώς έκριναν ότι θα φάνταζε πολύ «ακραίος» για τους Οικολόγους και για τους Σοσιαλιστές και πολύ «αριστεριστής» για τους Κομμουνιστές.

Ο Μελανσόν όμως κατάφερε να τους ενώσει και η δημοσκόπηση δείχνει ότι οι ψηφοφόροι των μικρότερων κομμάτων που αποφάσισαν να συνεργαστούν μαζί του, ως επί το πλείστον επικροτούν την επιλογή των κομμάτων τους. Το ποσοστό της Νέας Λαϊκής, Οικολογικής και Κοινωνικής Ένωσης (NUPES), που ονομάστηκε η αριστερή συμμαχία, αυξήθηκε κατά μία εκατοστιαία μονάδα στο 24%.

Χάνει έδαφος η Λεπέν

Δείχνει επίσης η δημοσκόπηση ότι ο χρόνος λειτουργεί υπέρ του Μελανσόν, στο μέτρο που απομακρύνεται από τον Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν (που τον κέρδισε στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών), αλλά όχι από τον πολιτικό σχηματισμό του προέδρου Μακρόν.

Ουσιαστικά οι δύο μεγάλοι πολιτικοί σχηματισμοί του Κέντρου και της Αριστεράς με επικεφαλής του Μακρόν και Μελανσόν αντίστοιχα, φαίνονται να απομακρύνονται από τους μεγαλύτερους σχηματισμούς της (πολυδιασπασμένης) παραδοσιακής Δεξιάς και της (επίσης διασπασμένης) Ακροδεξιάς. ΄

Μιλάμε για τους Ρεπουμπλικανούς, που δημοσκοπικά χάνουν μία εκατοστιαία μονάδα συγκριτικά με την προηγούμενη δημοσκόπηση και πέφτουν στο 11% και τον Εθνικό Συναγερμό της Λεπέν, που επίσης χάνει μια μονάδα και υποχωρεί στο 22%.

Βεβαίως τους υποψήφιους της Λεπέν έχουν δηλώσει ότι θα στηρίξουν στο δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών, εφόσον εκλεγούν στις μονοεδρικές περιφέρειες της χώρας, οι δύο άλλοι ακροδεξιοί πολιτικοί αρχηγοί, ο Ερίκ Ζεμούρ της «Ανακατάκτησης» που παραμένει δημοσκοπικά σταθερός στο 5% και o Νικολά Ντιπόν-Ενιάν της «Όρθιας Γαλλίας», που επίσης έμεινε σταθερός στο 2%.

Η μάχη των εδρών

Σύμφωνα με τον Πιερ-Αλέν Φουρμπουρί της «Les Echos», που αναλύει τη δημοσκόπηση, η αριστερή συμμαχία της οποίας ηγείται ο Μελανσόν διεκδικεί από 140 έως 170 βουλευτές επί τους συνόλου των 577 της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, έναντι μόλις 60 που διαθέτουν σήμερα και τα τέσσερα κόμματα.

Ωστόσο, η Συμμαχία δεν συγκεντρώνει το άθροισμα των ποσοστών (30%) που είχαν λάβει ο Μελανσόν και οι υποψήφιοι των Οικολόγων των Κομμουνιστών και των Σοσιαλιστών (Γιανίκ Ζαντό, Φαμπιέν Ρουσέλ και Αν Ινταλγκό αντίστοιχα) στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών. «Αθροιστικά οι τέσσερις ‘μετρούν’ περισσότερο από τον Μελανσόν μόνο του», εξηγεί στην εφημερίδα ο αντιπρόεδρος της OpinionWay Μπρουνό Ζανμπάρ.

Το πρόβλημα του Μελανσόν είναι ότι δεν συγκεντρώνει σύσσωμους τους ψηφοφόρους των μικρότερων κομμάτων της Αριστεράς που τον στηρίζουν – κάτι που ίσως φανεί στο δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών, καθώς  διεξάγονται με πλειοψηφικό σύστημα και οι εκλογείς θα πρέπει να διαλέξουν τον έναν από τους δύο «φιναλίστ».

Τα «ατού» του Μακρόν

Βλέποντας το ζήτημα από την πλευρά του Μακρόν, θα έλεγε κανείς ότι η Αριστερά φαίνεται να έχει διαρροές προς την προεδρική πλειοψηφία – κι αυτό πιθανότατα θα της στερήσει τη δυνατότητα να διεκδικήσει την κυβέρνηση. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας στους δύο ψηφοφόρους του Οικολόγου Ζαντό θα ψηφίσει τη Συμμαχία του Μελανσόν στον πρώτο γύρο, αλλά ένας στους πέντε θα ψηφίσει το κόμμα του Μακρόν.

Επίσης, οι δημοσκόποι προειδοποιούν ότι οι νέοι, που στήριξαν αναφανδόν τον Μελανσόν και την Αριστερά εν γένει στις προεδρικές εκλογές, δεν θα συμμετάσχουν με ανάλογη ζέση στην εκλογική διαδικασία των βουλευτικών εκλογών. Αντίθετα οι μεγαλύτερες ηλικίες θα έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή. Και είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με την έρευνα, το 42% των άνω των 65 ετών θα ψηφίσουν τους υποψηφίους που θα προτείνει ο Εμανουέλ Μακρόν και μόνο το 18% τους υποψηφίους που θα στηρίξει η Συμμαχία της Αριστεράς.

Τέλος, την προεδρική πλειοψηφία ευνοεί και η πολιτική λογική που θέλει τους ψηφοφόρους να δίνουν παραδοσιακά σε όποιον εκλέγεται στο Μέγαρο των Ηλυσίων τα μέσα να εφαρμόσει το πολιτικό του πρόγραμμα, στηρίζοντας τους υποψήφιους βουλευτές που αυτός υποστηρίζει.

Βεβαίως τον Μακρόν τον έχουν ήδη δοκιμάσει οι Γάλλοι την τελευταία πενταετία με αυτοδύναμη κυβέρνηση και ίσως θελήσουν κατά τη δεύτερη θητεία του να τοποθετήσουν ένα «πολιτικό αντίβαρο» στη διακυβέρνησή του, αναγκάζοντάς τον σε «συγκατοίκηση» με κυβέρνηση της αντιπολίτευσης – κάτι που ο ίδιος ασφαλώς θα το εκλάβει ως «βαρίδι».

«Το κόμμα του Μακρόν ελπίζει να κερδίσει από 310 έως 350 έδρες, δηλαδή αρκετές περισσότερες από τις 289 που χρειάζονται για να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Για την ώρα δεν παρατηρούμε μια ισχυρή δυναμική της προεδρικής πλειοψηφίας, που φαίνεται ότι θα κερδίσει λιγότερες έδρες από όσες είχε το 2017. Αλλά το γεγονός ότι στις εκλογές θα έχει να αντιμετωπίσει δύο ριζοσπαστικές πολιτικές δυνάμεις, της Δεξιάς και της Αριστεράς, μοιάζει να τον ευνοεί», σημειώνει ο εκλογολόγος Μπρουνό Ζανμπάρ.

Η δημοσκόπηση έδειξε, εξάλλου, ότι το 62% των Γάλλων προβλέπουν ότι ο Μακρόν θα σχηματίσει ξανά αυτοδύναμη κυβέρνηση και μόνο το 30% πιστεύει το αντίθετο.

Θύμα του πλειοψηφικού

Σε κάθε περίπτωση, η Μαρίν Λεπέν ίσως αποδειχθεί η μεγάλη χαμένη των εκλογών της 10ης και της 19ης Ιουνίου. Ίσως δηλαδή γίνει το μεγάλο θύμα του εκλογικού συστήματος (πλειοψηφικό με δύο γύρους). Οι δημοσκόποι της «δίνουν» από 15 έως 35 βουλευτές μετά το δεύτερο γύρο.

Η δις διεκδικήτρια του προεδρικού θώκου θα πιάσει δηλαδή μάλλον άνετα το όριο των 15 βουλευτών για να συγκροτήσει κοινοβουλευτική ομάδα. Αλλά θα απέχει πολύ από τον κύριο στόχο της, που είναι να εκλέξει τουλάχιστον 60 βουλευτές ώστε να μπορεί να συγκαλεί κατά το δοκούν το Συνταγματικό Συμβούλιο.

Η παρακμή της Δεξιάς

«Όσο για την παραδοσιακή Δεξιά και το παραδοσιακό Κέντρο, μετά βίας θα κάνουν αισθητή την παρουσία τους, μετά το στραπάτσο της προεδρικής υποψήφιας των Ρεπουμπλικανών Βαλερί Πεκρές», γράφει η «Les Echos».

Χάρη στους εκλογικούς μηχανισμούς, ωστόσο, που διατηρεί παρά την υπαρξιακή της κρίση η παράταξη που ανέδειξε προέδρους και πρωθυπουργούς όπως ο Ζακ Σιράκ, ο Νικολά Σαρκοζί, ο Αλέν Ζιπέ και ο Ζακ Σαλμπάν-Ντελμάς, «αν τελικά λάβει το 11% των ψήφων, το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα θα καταλάβει από 50 έως 70 έδρες στη νέα Εθνοσυνέλευση», εκτιμούν οι ειδικοί.

«Το τελευταίο 20ήμερο, πάντως, αφού σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση της Ελιζαμπέτ Μπορν και διεξαχθεί η συζήτηση επί των προγραμματικών δηλώσεων, η προεκλογική εκστρατεία θα ενταθεί. Διότι για την ώρα οι βουλευτικές εκλογές δεν παθιάζουν τα πλήθη. Μόνο ένας στους δύο Γάλλους δηλώνει ότι ενδιαφέρεται γι’ αυτές», σημειώνει ο ρεπόρτερ της «Les Echos».