Ψηφιακή διακυβέρνηση: Drones, τεχνητή νοημοσύνη, 3D printing και έξυπνα συμβόλαια στο νομοσχέδιο για τις αναδυόμενες τεχνολογίες

Παρατηρητήριο ανάλυσης υβριδικών απειλών, ρυθμίσεις για το 3D printing, ενιαίο πιστοποιητικό κληρονομιάς, αλλά και drones για την παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών φέρνει το νέο νομοσχέδιο για τις αναδυόμενες τεχνολογίες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, που παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης.

Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο καλύπτεται το υφιστάμενο ρυθμιστικό κενό ως προς την ύπαρξη ενός συνεκτικού πλαισίου που θα επιτρέπει την ασφαλή αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών από φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.

Οι εισαγόμενες ρυθμίσεις, που βασίζονται στη λογική της ελάχιστης ρυθμιστικής παρέμβασης και λαμβάνουν υπόψη τη δυναμική φύση των νέων τεχνολογιών, αποτελούν μια πρώτη προσπάθεια οριοθέτησης των βασικότερων πτυχών των τελευταίων, ακολουθώντας σε ορισμένα σημεία καλές πρακτικές του εξωτερικού. Περιλαμβάνονται, συγχρόνως, ρυθμίσεις που εντάσσονται στο πλαίσιο εκπλήρωσης των ενωσιακών υποχρεώσεων της χώρας, καθώς και ρυθμίσεις που αποσκοπούν στην περαιτέρω απλούστευση του δημόσιου τομέα και την ενίσχυση του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι με τη θέσπιση του νέου Ενιαίου Πιστοποιητικού Κληρονομιάς, συνενώνονται πέντε διαφορετικά πιστοποιητικά, τα οποία είναι τα εξής: (α) πιστοποιητικό περί αποποίησης ή μη διαθήκης από Ειρηνοδικείο, (β) πιστοποιητικό περί δημοσίευσης διαθήκης ή μη  από Ειρηνοδικείο, (γ) πιστοποιητικό  περί δημοσίευσης διαθήκης ή μη από Πρωτοδικείο, (δ) πιστοποιητικό περί μη προσβολής κληρονομικού δικαιώματος από  Πρωτοδικείο, (ε) πιστοποιητικό περί αναγγελίας κληρονομικού δικαιώματος από Ειρηνοδικείο.

Αναλυτικά, το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το οποίο χωρίζεται σε δύο μέρη, περιλαμβάνει τις παρακάτω ρυθμίσεις:

Στο πρώτο μέρος για την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών

Κεφάλαιο Α’ (Τεχνητή νοημοσύνη)

Ø  Σύσταση συμβουλευτικών επιτροπών εμπειρογνωμόνων για την παρακολούθηση της αποτελεσματικής εφαρμογής της Εθνικής Στρατηγικής για την Ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης

Ø  Θέσπιση υποχρέωσης των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων να ενημερώνουν σχετικά με τη χρήση εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης: 

α) τους εργαζόμενους, όταν τέτοιες εφαρμογές χρησιμοποιούνται για τη λήψη εργοδοτικών αποφάσεων και

β) τους καταναλωτές, όταν τέτοιες εφαρμογές χρησιμοποιούνται για τη διαμόρφωση προφίλ καταναλωτή

Ø  Θέσπιση υποχρέωσης των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων για τήρηση μητρώου εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης και πολιτικής δεοντολογικής χρήσης δεδομένων

Κεφάλαιο Β’ (Κυβερνοασφάλεια)

Ø  Θωράκιση του δημόσιου τομέα έναντι κυβερνοεπιθέσεων μέσω της δημιουργίας νέων οργανωτικών σχημάτων (Παρατηρητήριο Ανάλυσης Υβριδικών Απειλών, Εθνική Αρχή Πιστοποίησης Κυβερνοασφάλειας, Εθνικό Κέντρο Συντονισμού για την Κυβερνοασφάλεια) και θεσμικών ρόλων (ορισμός Υπεύθυνου Ασφάλειας Συστημάτων Πληροφορικής και Επικοινωνιών σε κάθε φορέα της Κεντρικής Κυβέρνησης)

Κεφάλαιο Γ’ (Διαδίκτυο των Πραγμάτων)

Ø Θέσπιση υποχρέωσης των κρίσιμων υποδομών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα να ενημερώνουν την Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας σχετικά με τη χρήση συσκευών τεχνολογίας Διαδικτύου των Πραγμάτων και να συμμορφώνονται με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Αρχής.

Κεφάλαιο Δ΄ (Τεχνολογίες Κατανεμημένου Καθολικού)

Ø  Θεσμοθέτηση του ψηφιακού εργαλείου των «έξυπνων συμβολαίων», ρύθμιση των ζητημάτων του κύρους, της ισχύος και της δεσμευτικότητας αυτών, με στόχο να αποτελέσουν μέσο ενίσχυσης της εμπιστοσύνης των αντισυμβαλλομένων ιδιωτών στην ασφάλεια των συναλλαγών

Κεφάλαιο Ε΄ (Τρισδιάστατες Εκτυπώσεις)

Ø Αποκρυστάλλωση του πλέγματος δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των παραγόντων που συμμετέχουν στην αλυσίδα εφοδιασμού προϊόντων τρισδιάστατης εκτύπωσης (κατασκευαστής, μεσάζοντες, διανομείς) ιδίως μέσω της συμπλήρωσης του υφιστάμενου πλαισίου για την προστασία δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας

Κεφάλαιο ΣΤ΄ (Χρήση ΣμηΕΑ για την παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών)

Ø  Θέσπιση ρυθμίσεων για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων των συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών για την παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών με ταυτόχρονη μείωση του λειτουργικού κόστους αποστολής

Στο δεύτερο μέρος για την ενίσχυση της απλούστευσης στον Δημόσιο τομέα

Ø  Κατάργηση Μητρώου Αρρένων, αξιοποίηση των δυνατοτήτων του Κέντρου Διαλειτουργικότητας για την άντληση και επαλήθευση των κρίσιμων στοιχείων

Ø  Διατάξεις που θεμελιώνουν το ΜΙΤΟΣ (δηλαδή το σύστημα με το οποίο το Δημόσιο καταγράφει τις διαδικασίες του)

Ø  Νομοθετείται το Ενιαίο Πιστοποιητικό Κληρονομιάς