Τα μάτια σας δεκατέσσερα…

Η περασμένη Κυριακή 20 Νοεμβρίου ήταν η «Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης Θυμάτων Τροχαίων». Καθιερώθηκε το 1993 από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Θυμάτων Τροχαίων Δυστυχημάτων (FEVR) και τιμάται κάθε χρόνο την τρίτη Κυριακή του Νοεμβρίου.

Ομολογώ πως δεν ήξερα πως υπάρχει τέτοια μέρα. Το… ανακάλυψα τυχαία διαβάζοντας ένα Δελτίο Τύπου από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Στη συνέχεια, κάνοντας έναν γύρο στο διαδίκτυο έμαθα πως « στόχος της ημέρας αυτής είναι να φέρουμε στη μνήμη μας και να τιμήσουμε τα εκατομμύρια νεκρών και τραυματιών από τροχαία δυστυχήματα και να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την αποφυγή στο μέλλον θανάτων και τραυματισμών, που μπορούν να αποφευχθούν».

Όπως διάβασα «κάθε μέρα, σχεδόν 4.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους σε όλο τον κόσμο σε τροχαία δυστυχήματα και πάνω από ένα εκατομμύριο κάθε χρόνο». Η ύπαρξη αυτής της ημέρας, έφερε στη μνήμη μου το δικό μου σοβαρό αυτοκινητιστικό ατύχημα που έγινε πριν από 18 χρόνια (τον Φεβρουάριο του 2004).

Μια σύγχρονη μάστιγα…

Τα τροχαία ατυχήματα εξακολουθούν να αποτελούν μια σύγχρονη μάστιγα. Ένα σοβαρό τροχαίο ατύχημα έχει τα πάντα: θάνατο, αναπηρία, νοσηλεία, αποκατάσταση, πόνο. Πολύ πόνο. Για όλους. Και δυστυχώς πάντα κάτι σου αφήνει που θα σε ταλαιπωρεί σε όλη σου τη ζωή. Είμαι παθών και ξέρω …

Γι’ αυτό λοιπόν σήμερα, επιτρέψτε μου, να βάλω λίγο παραπάνω προσωπικό τόνο. Θα δημοσιεύσω το κείμενο που είχα γράψει στα «ΝΕΑ» πριν από 14 χρόνια, με τα όσα ζήσαμε με τη σύζυγό μου ως πολυτραυματίες μετά από ένα πολύ σοβαρό τροχαίο.

Δεν έχω καμία πρόθεση ούτε να ξύσω πληγές, ούτε να κλαφτώ για όσα συνέβησαν (η ζωή έχει τα καλά έχει και τα κακά της), αλλά για να δείξω τι κακό και τι πόνος μπορούν να προκληθούν από τη μια στιγμή στην άλλη. Κι αν τα πράγματα ήταν τότε δύσκολα ( που πιστέψτε με ήταν πολύ), τώρα με την πανδημία, και την πίεση που δέχονται τα νοσοκομεία, είναι ακόμη πιο δύσκολα. Γι’ αυτό τα μάτια σας δεκατέσσερα όταν οδηγείτε…

Το κείμενο που δημοσιεύτηκε στα «ΝΕΑ» τον Οκτώβριο του 2008

Δυο ζωές στο αντίθετο ρεύμα

«… Γιώργο τι λένε οι γιατροί; »

– Θα δούμε…

Ο συνάδελφος- ανταποκριτής μας στη Λαμία- ήταν άσπρος σαν πανί. Έτρεχε πανικόβλητος από γιατρό σε γιατρό αλλά απάντηση δεν μου έδινε.

Ήμουν πλέον σίγουρος ότι η ΄Εφη είχε χτυπήσει πολύ άσχημα. Ανήμπορος να κάνω το παραμικρό πάνω σε ένα φορείο στο Νοσοκομείο της Λαμίας με σπασμένα τα δυο πόδια, το αριστερό χέρι και κάμποσα πλευρά, έβλεπα απέναντι μου μόνο τις πατούσες της γυναίκας μου και πολλούς γιατρούς γύρω από το φορείο να προσπαθούν να τη συνεφέρουν…

Ήταν Σάββατο, 21 Φεβρουαρίου του 2004. Έβρεχε σποραδικά από το πρωί. Το πρώτο μας ελεύθερο Σαββατοκύριακο, από την ημέρα που είχαμε παντρευτεί4 μήνες νωρίτερα- και πηγαίναμε στη Θεσσαλονίκη στον Στέργιο, τον φίλο μου από τον Στρατό.

Δεν θυμάμαι πώς έγινε, αλλά στο ύψος τού Καραβόμυλου, στον Μαλλιακό- στο 231ο χιλιόμετρο- το αυτοκίνητο με πήρε δεξιά και ενστικτωδώς έστριψα απότομα αριστερά για να μην πέσω σε χαντάκι. Προφανώς πάτησα και περισσότερο φρένο απ΄ όσο έπρεπε- το αυτοκίνητο δεν διέθετε ΑΒS- έγινε «τετακέ» στον δρόμο, που είχε μετατραπεί σε παγοδρόμιο από το λασπόνερο και μετά έχασα τον έλεγχο μπαίνοντας στο αντίθετο ρεύμα… Το επόμενο πράγμα που ένιωσα ήταν ένα δυνατό τράνταγμα.

– Έφη είσαι καλά;

Αντί για απάντηση έβγαλε έναν «βρυχηθμό» και είδα τα μάτια της να ασπρίζουν και να γυρίζουν ανάποδα. Δεν μπορούσα να κουνηθώ. Πονούσα, και τα πόδια μου δεν με υπάκουαν. «Γιατί δεν βγαίνει;», άκουσα να ρωτούν μερικοί από τους οδηγούς που σταμάτησαν. Άρχισα να φωνάζω σαν τρελός.

Ακίνητη. Η ιδέα του θανάτου άρχισε να παίζει με το μυαλό μου. Η Έφη εξακολουθούσε να παραμένει ακίνητη. Δυο οδηγοί ανοίγουν την πόρτα του συνοδηγού και τη βγάζουν έξω.

Το πλήρωμα του ασθενοφόρου που έφτασε, τη θεώρησε νεκρή. Για καλή μας τύχη, ανάμεσα σε αυτούς που στάθηκαν να βοηθήσουν ήταν και ο διευθυντής της Καρδιοχειρουργικής Κλινικής του Ευαγγελισμού, κ. Χρήστος Χαρίτος. «Η κοπέλα έχει σφυγμό, φέρτε ορό», είπε στο πλήρωμα του ασθενοφόρου. Μετά άρχισε να βρίζει- όπως μου περιέγραψε- επειδή του πήγαν τον ορό χωρίς τη βελόνα (!).

Ο κ. Χαρίτος στάθηκε και για μένα φύλακας- άγγελος. Δεν άφησε κανέναν να με βγάλει από το αυτοκίνητο, μέχρι να έρθουν οι πυροσβέστες. Όπως μου εξήγησε δυο χρόνια αργότερα: «Αν δεν σε έβγαζαν επαγγελματίες θα σου είχαν κόψει τα πόδια…».

Τα είχα χαμένα. Η γυναίκα μου, πέρα από τα σπασίματα σε μηρό και βραχίονα, είχε υποστεί σοβαρές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και έπρεπε αμέσως να μεταφερθεί σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Ανά πάσα πάσα στιγμή μπορούσε να πεθάνει. Κρεβάτι όμως δεν υπήρχε. Οι πιθανές εκδοχές ήταν είτε να τη μεταφέρουν στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λάρισας είτε με αεροδιακομιδή στο Ηράκλειο. Τα είχα χαμένα. Να πεθαίνει ο άνθρωπός σου και να μην μπορείς να κάνεις τίποτα…

Ύστερα από αρκετές ώρες παραμονής στο Νοσοκομείο της Λαμίας- και παραμονής ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο για κείνη- μας ειδοποίησαν πως μόλις είχε πεθάνει μια ηλικιωμένη γυναίκα που νοσηλευόταν στη ΜΕΘ του Γενικού Κρατικού Αθηνών και έτσι άδειασε ένα κρεβάτι.

Λίγες ώρες αφότου εισήχθη στη ΜΕΘ, μπήκε εσπευσμένα στο χειρουργείο για επέμβαση στον μηρό, προκειμένου να σταματήσει η αιμορραγία. Η κατάστασή της ήταν τόσο σοβαρή που δεν τη χειρούργησαν στον βραχίονα. «Περιμέναμε να πεθάνει. Γιατί να την ταλαιπωρούσαμε κι άλλο;», μου είπαν πολύ αργότερα οι γιατροί.

Ένας πολυτραυματίας δεν είναι απλώς ένα μάτσο σπασμένα κόκαλα. Είναι και «στραπατσαρισμένος» ψυχικά, όμως στα ελληνικά νοσοκομεία απλώς κοιτούν πώς να συνδέσουν τα κόκαλα αφήνοντας τα υπόλοιπα στην τύχη…

Καθ΄ όλη τη διάρκεια της νοσηλείας μου στο ΚΑΤ- από τον Φεβρουάριο έως το Πάσχα- εκτός από τους ορθοπεδικούς- που έκαναν πολύ καλά τη δουλειά τους- δεν ήρθε ένας ειδικός να με δει.

Οι τύψεις για το ατύχημα με «έτρωγαν». Το ίδιο και τα ερωτήματα που έθετα στον εαυτό μου: Θα ξυπνήσει; Θα με θυμάται; Θα μείνει κάποιο πρόβλημα; Η οικογένειά μου ήταν σχεδόν όλη την ημέρα στο νοσοκομείο που νοσηλευόταν η γυναίκα μου, κι εγώ είχα δυο αποκλειστικές νοσοκόμες. Πολυτραυματίας που δεν μπορεί να αυτοεξυπηρετηθεί, είναι αδύνατο να τα βγάλει πέρα σε δημόσιο νοσοκομείο χωρίς αποκλειστικές. Οι αποκλειστικές όμως κοστίζουν και τα Ταμεία που όλοι πληρώνουμε εδώ… σφυρίζουν αδιάφορα.

Δεν ήθελα να συνεχίσω… Πριν από ατύχημα μπορώ να πω ότι ο μεγαλύτερος μου φόβος, ήταν αυτός του θανάτου. Ένα ξημέρωμα όμως, όταν κανείς δεν με έβλεπε και μπόρεσα επιτέλους να κλάψω, αποφάσισα χωρίς κανέναν απολύτως φόβο μάλλον ως ανακούφιση το έβλεπα- πως αν πέθαινε η Έφη, δεν ήθελα να συνεχίσω… Και είχα σκεφτεί τον τρόπο.

Η Ματίνα, η συνάδελφός μου στο γραφείο, ήταν η πρώτη που διαισθάνθηκε πως χάνω τον έλεγχο, γι΄ αυτό, μετά το καθημερινό μας πρωινό τηλέφωνο, εκείνη την ημέρα έτρεξε αμέσως στο νοσοκομείο… Ύστερα από περίπου τρεις εβδομάδες μετά το ατύχημα, μίλησα στο κινητό με την Έφη, που εξακολουθούσε να νοσηλεύεται στη ΜΕΘ. Μου μιλούσε λες και ήταν η μακρινή μου εξαδέλφη από την Αμερική. Χάρηκα, αλλά και πάγωσα.

«Είναι από τη νάρκωση και το χτύπημα», έλεγαν οι γιατροί. Σε λίγο θα έβγαινε από τη ΜΕΘ. Όμως το ερώτημα ήταν: Και τώρα; Κανείς δεν μας μίλησε για το τι έπρεπε να γίνει στη συνέχεια. Ακόμη και ότι υπάρχει Δημόσιο Κέντρο Αποκατάστασης Αναπήρων στους Αγίους Αναργύρους, το έμαθα τυχαία.

Συνειδητοποίησα ότι στην Ελλάδα έχουμε πολύ καλούς γιατρούς, όμως δεν μιλάνε μεταξύ τους (!). Τελικά, με τη βοήθεια του διευθυντή της Β΄ Ορθοπεδικής Κλινικής στο Γενικό Κρατικό, κ. Αντώνη Ασημακόπουλου, δέχτηκαν τη σύζυγό μου στο Κέντρο Αποκατάστασης Αναπήρων όπου την ανέλαβε η διευθύντρια της Β΄ Κλινικής κ. Κωνσταντίνα Πετροπούλου.

Κατάθλιψη. Σε μένα χτύπησε την πόρτα η κατάθλιψη. Για την Έφη έλεγαν ότι έχει αντιδραστική κατάθλιψη. Ξέσπαγε σε κλάματα, ήθελε να φύγει από το Κέντρο Αποκατάστασης- χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η νοσηλεία- και κάθε φορά που κάποιος περαστικός γυρνούσε να μας δει όταν προσπαθούσαμε να περπατήσουμε- και οι δύο με τις πατερίτσες- ήταν έτοιμη να τον βρίσει. Και μετά άρχισαν οι τσακωμοί μεταξύ μας.

Ευτυχώς, οι γιατροί στη ΜΕΘ στο Γενικό Κρατικό- ο διευθυντής κ. Ανδρέας Καραμπίνης και ο αναισθησιολόγος κ. Αλέξανδρος Καλογερομήτρος- με κατηύθυναν. Καταλήξαμε στον νευρολόγο- λέκτορα του Πανεπιστήμιου Αθηνών, κ. Σωκράτη Παπαγεωργίου, που ευτυχώς μανατζάρισε τις εκρήξεις…

Και οι δυο σταθήκαμε τυχεροί. Πολύ τυχεροί. Τα υπόλοιπα απλώς τα ανέλαβαν οι γιατροί. Δεν έγινα ένας άλλος άνθρωπος. Πιο φιλοσοφημένος κι άλλα τέτοια που συχνά ακούω. Λίγο πιο… κουτσός ναι. Νιώθω τυχερός που μπόρεσα να τα βγάλω πέρα. Να επιστρέψω και πάλι, έστω και δύσκολα, στη ζωή μου.

Ελπίζω με την προαναφερόμενη περιγραφή, να σας έπεισα πως ένα τροχαίο δεν είναι απλώς κατεστραμμένες λαμαρίνες, και πως όταν οδηγούμε δεν κρατάμε στα χέρια μας μόνο τη δική μας ζωή….